Kiedy słyszę głos Roberta Makłowicza robię się głodny... Gdy słyszę głos Damiana Marciniaka mam ochotę wywalić całą pensję na monety. I premię roczną też. Powaga.
0:40 Stwierdzenie „Aleksandr jest to kalendarzowe imię naszych Leszków”, prawdopodobnie odnosi się do zwyczaju we wczesnym średniowiecznej, kiedy imiona zapisywane w kronikach różniły się od tych używanych na co dzień bowiem zachodni kronikarze mieli problemy z zapisaniem prawidłowo np. imienia Leszysław. Imię Aleksander mogło być krótkotrwałym ersatzem imienia Leszka, ponieważ w tamtych czasach imiona nadawane w dokumentach kościelnych lub oficjalnych często pochodziły z kalendarza świętych i były bardziej chrześcijańskie, czyli łacińską. Tymczasem Leszek był typowym słowiańskim imieniem.
Zapytałem AI nt Kalendarzowego imienia naszych Lestków i oto jaką odpowiedź uzyskałem: "Określenie „kalendarzowe imię naszych Lestków” odnosi się do starosłowiańskiego imienia Lestek (lub Leszek) oraz jego łacińsko-greckiego odpowiednika Aleksander. W XIX wieku, gdy spisywano takie dzieła, istniała tendencja do szukania paralel między imionami słowiańskimi a imionami chrześcijańskimi, które pojawiały się w kalendarzu liturgicznym. Lestek w historii Lestek był drugim z legendarnych władców Polan, wspomnianym w kronice Galla Anonima jako ojciec Siemomysła i dziad Mieszka I. Imię to jest starosłowiańskie i prawdopodobnie oznaczało „chytry” lub „sprytny”. Aleksander jako odpowiednik Imię Aleksander ma greckie pochodzenie i oznacza „obrońca ludzi” (od słów alexo - bronić i aner - człowiek). W czasach chrystianizacji Europy imiona słowiańskie często zastępowano chrześcijańskimi odpowiednikami. W ten sposób Lestek mógł być utożsamiany z Aleksandrem, który był bardziej zgodny z tradycją chrześcijańską i występował w kalendarzach świętych. Zatem moneta z imieniem „Aleksander” mogła być uznawana za coś, co symbolizuje lub „zastępuje” rodzime, przedchrześcijańskie imię Lestek w ramach tradycji chrześcijańskiej i ówczesnych konwencji". Może to coś pomoże. Pozdrawiam.
Po zapoznaniu się z filmem i komentarzami podchwyciłem dwa tematy, poszperałem w Wikipedii i naszły mnie następujące myśli: - Aleksander jako kalendarzowe imię naszych Lestków/Leszków. Po raz pierwszy imię Leszek pojawia się w kronice Galla Anonima i dotyczy dziada Mieszka I - Lestka, księcia Polan. Lestek jest uważany przez większość historyków za postać historyczną, choć jednocześnie zalicza się go do legendarnych władców Polski. Jego ojcem był Siemowit, który to miał przejąć władzę nad krajem po obaleniu Popiela. Późniejsza kronika Wincentego Kadłubka wymienia władców jeszcze sprzed czasów panowania Popiela. Jego poprzednikami mieli być między innymi Leszko I, Leszko II i Leszko III. Leszko I miał odeprzeć atak wojsk pod wodzą samego Aleksandra Wielkiego (!). Dokonał tego w sposób „przebiegły” urządzając zasadzkę na wojska macedońskie. Ta legendarna część kroniki Kadłubka może być traktowana jako swego rodzaju mit założycielski Polski, opowieść spajająca mieszkańców Polski w jeden naród (Kadłubek żył w okresie rozbicia dzielnicowego). Dodatkowo, co zdaje się być istotne, Kadłubek pisał swą kronikę w czasach Leszka Białego (z którym współpracował), co może tłumaczyć „namnożenie się” legendarnych Leszków w jego kronice. Opowieść ta mogła ukazywać Leszka Białego jako imiennika i następcę legendarnego Leszka I, zwycięzcy nad Aleksandrem Wielkim. Być może to właśnie stąd wynika powiązanie imion Leszek (imię słowiańskie) i Aleksander (imię grecko-łacińskie). - Biskup Płocki Aleksander z Malonne. Pełnił swój urząd od 1129 r. do swojej śmierci w 1156 roku. Brał udział w walkach przeciw Władysławowi Wygnańcowi i miał sprawować opiekę nad Bolesławem Kędzierzawym. Zapamiętany jako mecenas sztuki. Był fundatorem romańskiej katedry w Płocku oraz Drzwi Płockich, na których uwieczniono jego wizerunek w towarzystwie diakonów. Jednak w kontekście tej monety znacznie ważniejsza jest fundacja Bazyliki Zwiastowania Najświętszej Marii Panny wraz z klasztorem w Czerwińsku nad Wisłą. Być może ta moneta była okolicznościową emisją biskupią (na pamiątkę fundacji kościoła i jednocześnie podkreślenia ważności politycznej biskupa) lub emisją książęcą (Bolesława IV Kędzierzawego) wychwalającą biskupa. Potwierdzałoby to wspomnianą w opisie aukcyjnym prawdopodobną emisję mazowiecką lub kujawsko-mazowiecką (Księstwo mazowieckie Bolesława IV obejmowało Mazowsze i wschodnie Kujawy). Okolicznościowy charakter emisji może tłumaczyć wyjątkową rzadkość monety. Dodatkowo wieś Wieniec, miejsce odnalezienia utraconej w Powstaniu monety, znajduje się stosunkowo niedaleko od Płocka (ówczesnej stolicy Mazowsza) i Czerwińska nad Wisłą. - Moneta nie jest typowym, jednostronnym brakteatem i nie posiada wału ochraniającego wyobrażenia w centrum monety, co byłoby typowe dla monet emitowanych przez Leszka Białego. Natomiast wcześniej (w czasach Władysława Wygnańca i Bolesława Kędzierzawego) emitowano dwustronne, grube denary. Stąd też bardziej prawdopodobna w moim odczuciu jest emisja związana z biskupem Aleksandrem. Choć jednocześnie nie można wykluczyć, że była to emisja innego księcia Leszka. Fascynujący temat, jestem ciekaw jak się to rozwinie. Pozdrawiam
Tak jak pisali już poprzedni komentujący: książęta piastowscy kontynuowali tradycję rodową, obdarzając swoich synów tradycyjnymi w tym rodzie imionami, w tym szczególnie często imieniem Lestek (Leszek), a jednocześnie jako pobożni chrześcijanie, ale także chcąc uwiarygodnić się przez chrześcijańską Europą, na chrzcie nadawali im imiona świętych, z których wybitnie do władcy pasował Aleksander (obrońca ludzi), wspominane w kalendarzu liturgicznym (stąd zapewne określenie: "kalendarzowe"). Zresztą mamy pewną kontynuację w postępowaniu pierwszego pokolenia ochrzczonych Giedyminowiczów, a więc w momencie nawiązywania unii z Królestwem Polskim, a którym to książętom litewskim niewątpliwie zależało na swoim wizerunku - i jako gorliwych chrześcijan i jako dziedziców spuścizny piastowskiej: Jagiełło przybrał na chrzcie imię piastowskie imię Władysław, a jego brat Witold, znany później wielki książę litewski, został ochrzczony właśnie jako Aleksander
"kalendarzowe imię" - imię, które figuruje w kalendarzu w dniu narodzin dziecka lub dniu sąsiednim (A. Pikuła, 2016). "naszych Lestków" - słowo "Lestki" może określać przede wszystkim: 1. poddanych pierwszych Piastów (lub konkretniej - poddanych Mieszka I), 2. domniemany lud plemion (i tu jest kilka możliwości - Lubuszanie, Lędzianie, odłam Łużyczan lub nieznane pomniejsze plemię pomorskie). "Nasze (Lestki)" - sugeruje, że odnosi się to wprost >Naszych< przodków, >Lestków< z czasów panowania pierwszych Piastów (Widukind z Korbei "Dzieje saskie", interpretacje i hipotezy różnych polskich badaczy - min. Tymieniecki, Nalepa, Łowmiański, Widajewicz)
Co do paraleli Leszek/Aleksander, to występuje zbieżność dnia imiennego (3 i 4 czerwca). Trzeba by to zweryfikować zgodnie z kalendarzem juliańskim, który obowiązywał w okresie bicia tej monety.
Zapis typu „Aleksander to kalendarzowe imię naszych Lestków” może odnosić się do dawnych praktyk zapisywania imion w dokumentach lub kronikach. W XIX wieku w Polsce, zwłaszcza w zapiskach kościelnych, administracyjnych lub genealogicznych, istniała tendencja do przypisywania imion kalendarzowych, czyli takich, które były zgodne z dniami świętych w kalendarzu liturgicznym. Możliwe interpretacje: 1. Imiona kalendarzowe a tradycje ludowe Imiona "kalendarzowe" odnosiły się do świętych, których wspomnienia przypadały na dany dzień. W praktyce oznaczało to, że osoby mogły otrzymywać imię zgodnie z datą narodzin, chrztu lub zgodnie z tradycjami kościelnymi.Lestkowie" jako określenie przodków Słowo "Lestków" może odnosić się do przodków lub mieszkańców danej okolicy (np. rodziny lub rodu). W kontekście historycznym Lestek to także jedno z imion legendarnych władców Polski (Lestek, syn Siemowita, wg kroniki Galla Anonima). Może to być archaiczne odniesienie do dziedzictwa rodowego.Rejestry parafialne i język epoki W zapiskach z 1884 roku często stosowano język opisowy. "Kalendarzowe imię" mogło podkreślać, że Aleksander został nadany zgodnie z obowiązującymi zasadami liturgicznymi, w przeciwieństwie do imion ludowych, które mogły być mniej formalne.
Jak to się stalo, że Grecy ponad 1000 lat wcześniej bili medale i monety, których nie powstydziliby sie XVII wieczni medalierzy, a wczesno-średniowieczne mennictwo to jakieś 'kleksy' wyglądające jak rysunki przedszkolaków...🤯
A tak ze nastały tzw. "wieki ciemne" czyli ogólny upadek nauki, wiedzy i sztuki. Bardzo niebezpieczne czasy, ludzie musieli martwic sie o zywność, przetrwanie i nie bardzo mieli czas i warunki na rozwój tych dziedzin życia. Pózniej gdy rozwineła sie już państwowośc i w niektorych rejonach nastała stabilność mogli się tym zająć jakby na "nowo" ;)
No właśnie...Jak to jest że np. na terenie obecnej południowej Europy i oółnocnej Afryki leżą pozostałości budowli, idealnie opracowane elementy konstrukcyjne o wadze ponad 1700 ton, a największe dzisiejsze dźwigi nie mają takiego udźwigu.Kto te elementy unosił, montował itd ? Przypominam że pozostałości oficjalnie datowane na ok .3000 lat p.n.e A nieoficjalnie dużo starsze .
Najpiękniejsze monety bili moim zdaniem Rzymianie w I w. p.n.e. i I w. n.e. A upadek mennictwa wynikał z tego, że średniowieczni po prostu nie mieli takiej potrzeby by bić piękne monety. Pieniądz stracił swoje znaczenie gospodarcze (płacono towarem za towar), a monety były wyłącznie oznaką prestiżu. Władca chcący być uważany za kogoś ważnego bił od czasu, do czasu monety w niewielkich seriach. Jego poddani zaś je gromadzili w skrzyniach by od czasu, do czasu pokazać innym i zyskiwać "prestiż". Dlatego we wczesnym Średniowieczu nie powstawały żadne, wyspecjalizowane pracownie mennicze. A projektowaniem i biciem monet zajmowali się przypadkowi ludzie...
Chodzi o "naszych Leszków". Zestawienie monet "Heleny" i "Aleksandra" jest o tyle interesujące, że księżna Helena znojemska była matką Leszka Białego i regentką w jego imieniu, gdy był małoletni
W kontekście średniowiecznej monety określenie „kalendarzowe imię naszych lestków” może odnosić się do tradycji nadawania imion lub określeń w odniesieniu do kalendarza, w szczególności kalendarza liturgicznego, rolniczego lub słowiańskiego. Oto możliwe interpretacje: „Kalendarzowe imię”: To może oznaczać nazwę lub imię, które wiązało się z dniem świętego z kalendarza liturgicznego, często wykorzystywanego w średniowieczu. Władcy lub lokalne społeczności mogły nadawać imiona lub inskrypcje monetom, nawiązując do świętych patronów, ważnych dni religijnych lub wydarzeń związanych z rokiem liturgicznym.
Przychodzi mi najprostsza chyba interpretacja "imię kalendarzowe" imię chrzcielne - imię patrona - "oficjalnego" świętego, poza funkcjonującym słowiańskim?
Też miałem taką myśl - może urodzony w dzień tego świętego, albo ochrzczony.. Ale znowu daty urodzin często nie dotrwały naszych czasów, jeśli w ogóle były zapisywane. Jednak skoro ktoś wypuścił monetę z takim imieniem, to chyba też powinien używać bardziej oficjalnie tego imienia... Eh, zagadka. :) Oby ktoś rozwiązał!
Imię Lestek. Leszek od XII w. nadawano książętom z dynastii Piastów, jako potomkom Mieszka. Info można znaleźć pod hasłem "Leszek" Gal Anonim o tym pisał po raz pierwszy. Zatem z"z naszych Lestków tj. piast, potomek Mieszka,
W średniowieczu "lestki" to określenie na niewielkie oddziały wojskowe, grupy zbrojne lub pospolite ruszenie, które mogły być tworzone przez rycerzy lub ludność wiejską na potrzeby obrony lokalnych terenów. Były to jednostki o charakterze pomocniczym, zazwyczaj słabo uzbrojone i niezdyscyplinowane w porównaniu do regularnych sił rycerskich. Termin ten pochodzi z języka staropolskiego i może być związany z walkami na ziemiach polskich w okresie rozbicia dzielnicowego lub w późniejszym czasie. "Lestki" mogły być formowane ad hoc, zwłaszcza w sytuacjach nagłego zagrożenia, np. najazdów wrogich wojsk lub rabusiów.
Przepraszam za offtopic ale moze ktos potrafilby udzielic mi odpowiedzi. Mam fajna kolekcje monet w domu rodzinnym w Polsce ale na codzien mieszkam w Niemczech. Czy moge sobie je przewiezc tam, czy sa jakies ograniczenia w zwiazku z wywozem zabytkow? Albo jakies limity odnosnie wartosci? Tesknie za nimi nie mniej niz za krajem Moja mala raczej kolekcja jest warta okolo 70 tys zl jak na przelom lat 2024/2025
Witam Panie Damianie - gratuluję filmów. Nie znam dokładnie książki Starzyńskiego ale myślę że fraza - Aleksandr - kalendarzowe imię naszych Lestków - to rodzaj metafory. Trochę poetyckiej. Aleksander to kalendarzowe imię naszych lestków” może sugerować, że “Aleksander” symbolizuje coś wielkiego lub znaczącego, jak Aleksander Wielki. “Kalendarzowe imię” może odnosić się do czegoś cyklicznego, obecnego w naszym codziennym życiu, natomiast “lestki” mogą symbolizować coś małego, niepozornego. Razem może to oznaczać, że w codziennych, prostych rzeczach kryje się coś wielkiego, wartościowego. To podkreślenie znaczenie drobnych, codziennych momentów, które mają swoje ukryte znaczenie.
Znaczy, imię "kalendarzowe naszych Lestków" to imię z chrztu jak rozumiem. Bo inna interpretacja? Bo starogreckie imię Alexandros/Aleksandros znaczy "Broniący ludzi/mężów vel Opiekujący się ludźmi/mężami". Jeśli mamy tu do czynienia z tłumaczeniem, to bardziej adekwatne niż imię Lestek (Wincenty Kadłubek tłumaczy je - "Przebiegły") byłyby imiona Ludomir, Ludomer, Ludmar (Ten, który zapewnia ludziom pokój/porządek [mir]) lub Ludziwoj (Ten, który jest wojownikiem ludu/walczy za lud). Tu jednak pojawia się duży problem: W Średniowieczu to imię wcale nie było popularne wśród władców. Znamy dwóch królów raczej chudopacholskiego bo szkockiego pochodzenia: Aleksander I i Aleksander II z dynastii Dunkeld. Był jeszcze Aleksander Newski z dynastii Rurykowiczów, władca Wielkiego Nowogrodu i to wszystko... Jest jeszcze pewien dość pokrętny trop: Witold przyjmując chrzest przyjął imię Aleksander. Być może "podłączył się" tym pod jakąś dziś już zapomnianą tradycję zaczerpniętą z Polski. Kto wie? Ale, może to jest imię kogoś, kto tę monetę wybił?
Prawdopodobnie wyrażenie „...Aleksander, - Jest to kalendarzowe imię naszych Leszków, ...” nawiązuje do starej tradycji, gdzie pewne imiona były popularne lub charakterystyczne dla danej społeczności czy grupy. W tym konkretnie przypadku może to odnosić się do imienia Aleksander jako często występującego wśród Lechitów (przodków Polaków, określanych czasem także jako „Leszkowie”). Imiona kalendarzowe to imiona świętych lub błogosławionych, które były przypisane do konkretnych dni w kalendarzu liturgicznym. Mogło to oznaczać, że Aleksander był imieniem często nadawanym na cześć świętego Aleksandra, którego wspomnienie przypadało w kalendarzu. W szerszym kontekście, wyrażenie to może podkreślać tradycyjność i popularność imienia Aleksander w dawnych czasach wśród Słowian, a w szczególności w Polsce, gdzie kultura i tradycje chrześcijańskie miały duży wpływ na nadawanie imion.
Można poprosić AI aby poprawiła jakość tego rysunku na monecie. Z tym przebijaniem stepli na druga stronę monety to podobnie jak Pan używał programu PS z tym , że zrobić lustrzane odbicie jednej strony, zmienić przezroczystość, nałożyć na siebie obie strony i ręcznie usuwać to co przebija. Lub także zapytać AI by to zrobiła.
Witam. Prosze nie wprowadzac w "blad" lub czegos sugerowac chcac uzyskac odpowiedzi na nieznane. Napisane jest LESZKOW nie Lestkow. Leszkowie badz tez Lestkowie jest to okreslenie rodu Piastow. Aleksander Mazowiecki 1400-1444. Prawdopodobnie ...kalendarzowe imie... odnosi sie do opiekuna, patrona. W 1442 Wladyslaw Jegiello podja probe osadzenia go na biskupstwie poznanskim, niestety nieskutecznie. Moneta mogla byc wybika by to upamietnic. Zstepujacy aniol mogl symbolizowac wlasnie Aleksandra m. ktory glosi imie Boze
Zaskakujacy dobry stan monety. Znane 2szt. Jedna z ksiazki i 2 wlasnie ta. Niedawno odnalezli skarb Jagiellonczykow w katedrze wilenskiej, lecz nic nie mowiono o monetach? Czy to moze byc powiazane?
UWAGA! HIPOTEZA: Jako że jest to prawdopodobnie Lestek Bolesławowic druga strona przedstawia smoka, znanego z innych monet przypisywanych Lestkowi. DRUGA OPCJA: Biblijny Krzew Gorejący. Ale jak dla mnie jest to smok. Lestek przełamał pewne tabu dając tak niebezpieczne fantastyczne zwierzę, które pewnym sposobem wylądowało w końcu na chorągwiach Książąt Mazowieckich.
Kiedy słyszę głos Roberta Makłowicza robię się głodny...
Gdy słyszę głos Damiana Marciniaka mam ochotę wywalić całą pensję na monety. I premię roczną też. Powaga.
0:40 Stwierdzenie „Aleksandr jest to kalendarzowe imię naszych Leszków”, prawdopodobnie odnosi się do zwyczaju we wczesnym średniowiecznej, kiedy imiona zapisywane w kronikach różniły się od tych używanych na co dzień bowiem zachodni kronikarze mieli problemy z zapisaniem prawidłowo np. imienia Leszysław. Imię Aleksander mogło być krótkotrwałym ersatzem imienia Leszka, ponieważ w tamtych czasach imiona nadawane w dokumentach kościelnych lub oficjalnych często pochodziły z kalendarza świętych i były bardziej chrześcijańskie, czyli łacińską. Tymczasem Leszek był typowym słowiańskim imieniem.
Zapytałem AI nt Kalendarzowego imienia naszych Lestków i oto jaką odpowiedź uzyskałem:
"Określenie „kalendarzowe imię naszych Lestków” odnosi się do starosłowiańskiego imienia Lestek (lub Leszek) oraz jego łacińsko-greckiego odpowiednika Aleksander. W XIX wieku, gdy spisywano takie dzieła, istniała tendencja do szukania paralel między imionami słowiańskimi a imionami chrześcijańskimi, które pojawiały się w kalendarzu liturgicznym.
Lestek w historii
Lestek był drugim z legendarnych władców Polan, wspomnianym w kronice Galla Anonima jako ojciec Siemomysła i dziad Mieszka I. Imię to jest starosłowiańskie i prawdopodobnie oznaczało „chytry” lub „sprytny”.
Aleksander jako odpowiednik
Imię Aleksander ma greckie pochodzenie i oznacza „obrońca ludzi” (od słów alexo - bronić i aner - człowiek). W czasach chrystianizacji Europy imiona słowiańskie często zastępowano chrześcijańskimi odpowiednikami. W ten sposób Lestek mógł być utożsamiany z Aleksandrem, który był bardziej zgodny z tradycją chrześcijańską i występował w kalendarzach świętych.
Zatem moneta z imieniem „Aleksander” mogła być uznawana za coś, co symbolizuje lub „zastępuje” rodzime, przedchrześcijańskie imię Lestek w ramach tradycji chrześcijańskiej i ówczesnych konwencji".
Może to coś pomoże.
Pozdrawiam.
Rewelacyjna odpowiedź - dziękujemy bardzo
Czatto Gepetto wyjasnia tajemnicę.
Czyli Leszek Biały?
Niech Pan wpisze Lestek w Wikipedia tam wszystko jest wyjaśnione
Dzięki za film, solidna porcja wiedzy
Rewelacyjna moneta i mistrzowska prezentacja.
Po zapoznaniu się z filmem i komentarzami podchwyciłem dwa tematy, poszperałem w Wikipedii i naszły mnie następujące myśli:
- Aleksander jako kalendarzowe imię naszych Lestków/Leszków. Po raz pierwszy imię Leszek pojawia się w kronice Galla Anonima i dotyczy dziada Mieszka I - Lestka, księcia Polan. Lestek jest uważany przez większość historyków za postać historyczną, choć jednocześnie zalicza się go do legendarnych władców Polski. Jego ojcem był Siemowit, który to miał przejąć władzę nad krajem po obaleniu Popiela. Późniejsza kronika Wincentego Kadłubka wymienia władców jeszcze sprzed czasów panowania Popiela. Jego poprzednikami mieli być między innymi Leszko I, Leszko II i Leszko III. Leszko I miał odeprzeć atak wojsk pod wodzą samego Aleksandra Wielkiego (!). Dokonał tego w sposób „przebiegły” urządzając zasadzkę na wojska macedońskie. Ta legendarna część kroniki Kadłubka może być traktowana jako swego rodzaju mit założycielski Polski, opowieść spajająca mieszkańców Polski w jeden naród (Kadłubek żył w okresie rozbicia dzielnicowego). Dodatkowo, co zdaje się być istotne, Kadłubek pisał swą kronikę w czasach Leszka Białego (z którym współpracował), co może tłumaczyć „namnożenie się” legendarnych Leszków w jego kronice. Opowieść ta mogła ukazywać Leszka Białego jako imiennika i następcę legendarnego Leszka I, zwycięzcy nad Aleksandrem Wielkim. Być może to właśnie stąd wynika powiązanie imion Leszek (imię słowiańskie) i Aleksander (imię grecko-łacińskie).
- Biskup Płocki Aleksander z Malonne. Pełnił swój urząd od 1129 r. do swojej śmierci w 1156 roku. Brał udział w walkach przeciw Władysławowi Wygnańcowi i miał sprawować opiekę nad Bolesławem Kędzierzawym. Zapamiętany jako mecenas sztuki. Był fundatorem romańskiej katedry w Płocku oraz Drzwi Płockich, na których uwieczniono jego wizerunek w towarzystwie diakonów. Jednak w kontekście tej monety znacznie ważniejsza jest fundacja Bazyliki Zwiastowania Najświętszej Marii Panny wraz z klasztorem w Czerwińsku nad Wisłą. Być może ta moneta była okolicznościową emisją biskupią (na pamiątkę fundacji kościoła i jednocześnie podkreślenia ważności politycznej biskupa) lub emisją książęcą (Bolesława IV Kędzierzawego) wychwalającą biskupa. Potwierdzałoby to wspomnianą w opisie aukcyjnym prawdopodobną emisję mazowiecką lub kujawsko-mazowiecką (Księstwo mazowieckie Bolesława IV obejmowało Mazowsze i wschodnie Kujawy). Okolicznościowy charakter emisji może tłumaczyć wyjątkową rzadkość monety. Dodatkowo wieś Wieniec, miejsce odnalezienia utraconej w Powstaniu monety, znajduje się stosunkowo niedaleko od Płocka (ówczesnej stolicy Mazowsza) i Czerwińska nad Wisłą.
- Moneta nie jest typowym, jednostronnym brakteatem i nie posiada wału ochraniającego wyobrażenia w centrum monety, co byłoby typowe dla monet emitowanych przez Leszka Białego. Natomiast wcześniej (w czasach Władysława Wygnańca i Bolesława Kędzierzawego) emitowano dwustronne, grube denary. Stąd też bardziej prawdopodobna w moim odczuciu jest emisja związana z biskupem Aleksandrem. Choć jednocześnie nie można wykluczyć, że była to emisja innego księcia Leszka.
Fascynujący temat, jestem ciekaw jak się to rozwinie.
Pozdrawiam
Tak jak pisali już poprzedni komentujący: książęta piastowscy kontynuowali tradycję rodową, obdarzając swoich synów tradycyjnymi w tym rodzie imionami, w tym szczególnie często imieniem Lestek (Leszek), a jednocześnie jako pobożni chrześcijanie, ale także chcąc uwiarygodnić się przez chrześcijańską Europą, na chrzcie nadawali im imiona świętych, z których wybitnie do władcy pasował Aleksander (obrońca ludzi), wspominane w kalendarzu liturgicznym (stąd zapewne określenie: "kalendarzowe"). Zresztą mamy pewną kontynuację w postępowaniu pierwszego pokolenia ochrzczonych Giedyminowiczów, a więc w momencie nawiązywania unii z Królestwem Polskim, a którym to książętom litewskim niewątpliwie zależało na swoim wizerunku - i jako gorliwych chrześcijan i jako dziedziców spuścizny piastowskiej: Jagiełło przybrał na chrzcie imię piastowskie imię Władysław, a jego brat Witold, znany później wielki książę litewski, został ochrzczony właśnie jako Aleksander
Witam
Czy moglibyscie zrobic filmik jak wyslac samemu monety do gradingu ngc? Na youtube sa tylko w jezyku angielskim.
Pozdrawiam
Nie jest to przedmiot naszego działania, także tym temacie filmiku nie planujemy
"kalendarzowe imię" - imię, które figuruje w kalendarzu w dniu narodzin dziecka lub dniu sąsiednim (A. Pikuła, 2016).
"naszych Lestków" - słowo "Lestki" może określać przede wszystkim: 1. poddanych pierwszych Piastów (lub konkretniej - poddanych Mieszka I), 2. domniemany lud plemion (i tu jest kilka możliwości - Lubuszanie, Lędzianie, odłam Łużyczan lub nieznane pomniejsze plemię pomorskie). "Nasze (Lestki)" - sugeruje, że odnosi się to wprost >Naszych< przodków, >Lestków< z czasów panowania pierwszych Piastów (Widukind z Korbei "Dzieje saskie", interpretacje i hipotezy różnych polskich badaczy - min. Tymieniecki, Nalepa, Łowmiański, Widajewicz)
Co do paraleli Leszek/Aleksander, to występuje zbieżność dnia imiennego (3 i 4 czerwca). Trzeba by to zweryfikować zgodnie z kalendarzem juliańskim, który obowiązywał w okresie bicia tej monety.
Zapis typu „Aleksander to kalendarzowe imię naszych Lestków” może odnosić się do dawnych praktyk zapisywania imion w dokumentach lub kronikach. W XIX wieku w Polsce, zwłaszcza w zapiskach kościelnych, administracyjnych lub genealogicznych, istniała tendencja do przypisywania imion kalendarzowych, czyli takich, które były zgodne z dniami świętych w kalendarzu liturgicznym.
Możliwe interpretacje:
1. Imiona kalendarzowe a tradycje ludowe
Imiona "kalendarzowe" odnosiły się do świętych, których wspomnienia przypadały na dany dzień. W praktyce oznaczało to, że osoby mogły otrzymywać imię zgodnie z datą narodzin, chrztu lub zgodnie z tradycjami kościelnymi.Lestkowie" jako określenie przodków
Słowo "Lestków" może odnosić się do przodków lub mieszkańców danej okolicy (np. rodziny lub rodu). W kontekście historycznym Lestek to także jedno z imion legendarnych władców Polski (Lestek, syn Siemowita, wg kroniki Galla Anonima). Może to być archaiczne odniesienie do dziedzictwa rodowego.Rejestry parafialne i język epoki
W zapiskach z 1884 roku często stosowano język opisowy. "Kalendarzowe imię" mogło podkreślać, że Aleksander został nadany zgodnie z obowiązującymi zasadami liturgicznymi, w przeciwieństwie do imion ludowych, które mogły być mniej formalne.
Jak to się stalo, że Grecy ponad 1000 lat wcześniej bili medale i monety, których nie powstydziliby sie XVII wieczni medalierzy, a wczesno-średniowieczne mennictwo to jakieś 'kleksy' wyglądające jak rysunki przedszkolaków...🤯
A tak ze nastały tzw. "wieki ciemne" czyli ogólny upadek nauki, wiedzy i sztuki. Bardzo niebezpieczne czasy, ludzie musieli martwic sie o zywność, przetrwanie i nie bardzo mieli czas i warunki na rozwój tych dziedzin życia. Pózniej gdy rozwineła sie już państwowośc i w niektorych rejonach nastała stabilność mogli się tym zająć jakby na "nowo" ;)
tak to jest po resecie cywilizacyjnym...
No właśnie...Jak to jest że np. na terenie obecnej południowej Europy i oółnocnej Afryki leżą pozostałości budowli, idealnie opracowane elementy konstrukcyjne o wadze ponad 1700 ton, a największe dzisiejsze dźwigi nie mają takiego udźwigu.Kto te elementy unosił, montował itd ? Przypominam że pozostałości oficjalnie datowane na ok .3000 lat p.n.e A nieoficjalnie dużo starsze .
@@nikodemdyzma6061 gdzie to są te 1700 tonowe elementy? Jakieś źródła to tych rewelacji archeologicznych?
Najpiękniejsze monety bili moim zdaniem Rzymianie w I w. p.n.e. i I w. n.e. A upadek mennictwa wynikał z tego, że średniowieczni po prostu nie mieli takiej potrzeby by bić piękne monety. Pieniądz stracił swoje znaczenie gospodarcze (płacono towarem za towar), a monety były wyłącznie oznaką prestiżu. Władca chcący być uważany za kogoś ważnego bił od czasu, do czasu monety w niewielkich seriach. Jego poddani zaś je gromadzili w skrzyniach by od czasu, do czasu pokazać innym i zyskiwać "prestiż". Dlatego we wczesnym Średniowieczu nie powstawały żadne, wyspecjalizowane pracownie mennicze. A projektowaniem i biciem monet zajmowali się przypadkowi ludzie...
Wspaniały film i bardzo wciągający temat!
Świetny materiał. Dziękuję za ten film.
Chodzi o "naszych Leszków". Zestawienie monet "Heleny" i "Aleksandra" jest o tyle interesujące, że księżna Helena znojemska była matką Leszka Białego i regentką w jego imieniu, gdy był małoletni
W kontekście średniowiecznej monety określenie „kalendarzowe imię naszych lestków” może odnosić się do tradycji nadawania imion lub określeń w odniesieniu do kalendarza, w szczególności kalendarza liturgicznego, rolniczego lub słowiańskiego. Oto możliwe interpretacje:
„Kalendarzowe imię”:
To może oznaczać nazwę lub imię, które wiązało się z dniem świętego z kalendarza liturgicznego, często wykorzystywanego w średniowieczu. Władcy lub lokalne społeczności mogły nadawać imiona lub inskrypcje monetom, nawiązując do świętych patronów, ważnych dni religijnych lub wydarzeń związanych z rokiem liturgicznym.
Tak jak Wojciech to Adalbert!
Przychodzi mi najprostsza chyba interpretacja "imię kalendarzowe" imię chrzcielne - imię patrona - "oficjalnego" świętego, poza funkcjonującym słowiańskim?
Też miałem taką myśl - może urodzony w dzień tego świętego, albo ochrzczony.. Ale znowu daty urodzin często nie dotrwały naszych czasów, jeśli w ogóle były zapisywane. Jednak skoro ktoś wypuścił monetę z takim imieniem, to chyba też powinien używać bardziej oficjalnie tego imienia... Eh, zagadka. :) Oby ktoś rozwiązał!
Hej, ile moze byc warta 1 zl 1932 z napisem proba ? w dobrym stanie.
proszę przesłać zdjęcia wycena@grupamarciniak.pl
@@MarciniakTV Dziekuje, postaram sie zrobic dobre zdjecia i przeslac.
Imię Lestek. Leszek od XII w. nadawano książętom z dynastii Piastów, jako potomkom Mieszka. Info można znaleźć pod hasłem "Leszek" Gal Anonim o tym pisał po raz pierwszy. Zatem z"z naszych Lestków tj. piast, potomek Mieszka,
Lestko - drugi książę Polan z dynastii Piastów. Może tym tropem, Panie Marcinie? Pozdrawiam
Na Wikipedii piszą, że przypuszcza się, że terminem tym nazywano mieszkańców państwa Piastów od Księcia Lestka właśnie.
Damian wypłać sobię nadgodziny ❤Pozdrawiam
Tak patrzę na te monety i myślę. Ależ trzeba mieć wyobraźnię aby tam coś zobaczyć😉
Gdybym miał wolne z 10 mln zł to bym wiedział co z tym zrobić i u kogo konsultować ewentualne zakupy unikalnych monet. Pozdrawiam
W średniowieczu "lestki" to określenie na niewielkie oddziały wojskowe, grupy zbrojne lub pospolite ruszenie, które mogły być tworzone przez rycerzy lub ludność wiejską na potrzeby obrony lokalnych terenów. Były to jednostki o charakterze pomocniczym, zazwyczaj słabo uzbrojone i niezdyscyplinowane w porównaniu do regularnych sił rycerskich.
Termin ten pochodzi z języka staropolskiego i może być związany z walkami na ziemiach polskich w okresie rozbicia dzielnicowego lub w późniejszym czasie. "Lestki" mogły być formowane ad hoc, zwłaszcza w sytuacjach nagłego zagrożenia, np. najazdów wrogich wojsk lub rabusiów.
W przyszlym roku gdy będziecie w Krakowie to oddam wam moje brakteatry. Teraz jeszcze żal było mi się ich pozbyć.
🏺pozdrawiam serdecznie 💶💶
Przepraszam za offtopic ale moze ktos potrafilby udzielic mi odpowiedzi. Mam fajna kolekcje monet w domu rodzinnym w Polsce ale na codzien mieszkam w Niemczech. Czy moge sobie je przewiezc tam, czy sa jakies ograniczenia w zwiazku z wywozem zabytkow? Albo jakies limity odnosnie wartosci? Tesknie za nimi nie mniej niz za krajem Moja mala raczej kolekcja jest warta okolo 70 tys zl jak na przelom lat 2024/2025
Witam Panie Damianie - gratuluję filmów. Nie znam dokładnie książki Starzyńskiego ale myślę że fraza - Aleksandr - kalendarzowe imię naszych Lestków - to rodzaj metafory. Trochę poetyckiej. Aleksander to kalendarzowe imię naszych lestków” może sugerować, że “Aleksander” symbolizuje coś wielkiego lub znaczącego, jak Aleksander Wielki. “Kalendarzowe imię” może odnosić się do czegoś cyklicznego, obecnego w naszym codziennym życiu, natomiast “lestki” mogą symbolizować coś małego, niepozornego. Razem może to oznaczać, że w codziennych, prostych rzeczach kryje się coś wielkiego, wartościowego. To podkreślenie znaczenie drobnych, codziennych momentów, które mają swoje ukryte znaczenie.
Czyli w tym przypadku w zwykłej monecie kryje się piękno ❤
Znaczy, imię "kalendarzowe naszych Lestków" to imię z chrztu jak rozumiem. Bo inna interpretacja? Bo starogreckie imię Alexandros/Aleksandros znaczy "Broniący ludzi/mężów vel Opiekujący się ludźmi/mężami". Jeśli mamy tu do czynienia z tłumaczeniem, to bardziej adekwatne niż imię Lestek (Wincenty Kadłubek tłumaczy je - "Przebiegły") byłyby imiona Ludomir, Ludomer, Ludmar (Ten, który zapewnia ludziom pokój/porządek [mir]) lub Ludziwoj (Ten, który jest wojownikiem ludu/walczy za lud). Tu jednak pojawia się duży problem: W Średniowieczu to imię wcale nie było popularne wśród władców. Znamy dwóch królów raczej chudopacholskiego bo szkockiego pochodzenia: Aleksander I i Aleksander II z dynastii Dunkeld. Był jeszcze Aleksander Newski z dynastii Rurykowiczów, władca Wielkiego Nowogrodu i to wszystko... Jest jeszcze pewien dość pokrętny trop: Witold przyjmując chrzest przyjął imię Aleksander. Być może "podłączył się" tym pod jakąś dziś już zapomnianą tradycję zaczerpniętą z Polski. Kto wie? Ale, może to jest imię kogoś, kto tę monetę wybił?
Jak kolejny odcinek Pana Samochodzika... ;)
Może obiekt jest związany z biskupem Płockim Aleksandrem z Malonne, fundatorem Bazyliki Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Czerwińsku?
Prawdopodobnie wyrażenie „...Aleksander, - Jest to kalendarzowe imię naszych Leszków, ...” nawiązuje do starej tradycji, gdzie pewne imiona były popularne lub charakterystyczne dla danej społeczności czy grupy. W tym konkretnie przypadku może to odnosić się do imienia Aleksander jako często występującego wśród Lechitów (przodków Polaków, określanych czasem także jako „Leszkowie”).
Imiona kalendarzowe to imiona świętych lub błogosławionych, które były przypisane do konkretnych dni w kalendarzu liturgicznym. Mogło to oznaczać, że Aleksander był imieniem często nadawanym na cześć świętego Aleksandra, którego wspomnienie przypadało w kalendarzu.
W szerszym kontekście, wyrażenie to może podkreślać tradycyjność i popularność imienia Aleksander w dawnych czasach wśród Słowian, a w szczególności w Polsce, gdzie kultura i tradycje chrześcijańskie miały duży wpływ na nadawanie imion.
Można poprosić AI aby poprawiła jakość tego rysunku na monecie.
Z tym przebijaniem stepli na druga stronę monety to podobnie jak Pan używał programu PS z tym , że zrobić lustrzane odbicie jednej strony, zmienić przezroczystość, nałożyć na siebie obie strony i ręcznie usuwać to co przebija. Lub także zapytać AI by to zrobiła.
Witam. Prosze nie wprowadzac w "blad" lub czegos sugerowac chcac uzyskac odpowiedzi na nieznane. Napisane jest LESZKOW nie Lestkow.
Leszkowie badz tez Lestkowie jest to okreslenie rodu Piastow.
Aleksander Mazowiecki 1400-1444.
Prawdopodobnie ...kalendarzowe imie... odnosi sie do opiekuna, patrona. W 1442 Wladyslaw Jegiello podja probe osadzenia go na biskupstwie poznanskim, niestety nieskutecznie. Moneta mogla byc wybika by to upamietnic. Zstepujacy aniol mogl symbolizowac wlasnie Aleksandra m. ktory glosi imie Boze
Zaskakujacy dobry stan monety. Znane 2szt. Jedna z ksiazki i 2 wlasnie ta. Niedawno odnalezli skarb Jagiellonczykow w katedrze wilenskiej, lecz nic nie mowiono o monetach? Czy to moze byc powiazane?
Leszek to imię rodowe a Aleksander to patron który opiekuje się dniem urodzenia według kalendarza.
UWAGA! HIPOTEZA: Jako że jest to prawdopodobnie Lestek Bolesławowic druga strona przedstawia smoka, znanego z innych monet przypisywanych Lestkowi. DRUGA OPCJA: Biblijny Krzew Gorejący. Ale jak dla mnie jest to smok. Lestek przełamał pewne tabu dając tak niebezpieczne fantastyczne zwierzę, które pewnym sposobem wylądowało w końcu na chorągwiach Książąt Mazowieckich.
Co to za lampa?
"imię naszych Leszków", nie Lestków - a Lestek w tekście pojawia się później. Może chodzi po prostu o dynastę Piastów?
Jedyny Aleksander z XII wieku jaki przychodzi mi do głowy to biskup Aleksander z Mallone biskup Płocki. Może to moneta biskupia?
🎉Pierwszy🎉
❤💛💛💛❤🥸
Dostałem dreszczy.
Zmień leki