Προϊστορικός οικισμός Ακρωτηρίου Σαντορίνης Greek narration English Subtitles Akrotiri Santorini

Ο προϊστορικός οικισμός του Ακρωτηρίου
βρίσκεται στο νοτιοδυτικό άκρο του διάσημου ηφαιστειογενούς νησιού της Θήρας, γνωστότερη ως Σαντορίνη, και πήρε το όνομα του από το σημερινό παρακείμενο χωριό με το ίδιο όνομα.
Ο διάσημος αρχαιολόγος Σπυρίδων Μαρινάτος, μετά από πολλές δεκαετίες ανασκαφών σε πολλά σημεία της Ελλάδας αλλά κυρίως στην Κρήτη , ασχολούμενος με τα ευρήματα του μινωικού πολιτισμού, εντόπισε στρώματα τέφρας κάτι που τον οδήγησε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει σύνδεση του κυκλαδικού πολιτισμού με τον μινωικό, με συνδετικό στοιχείο εκτός των άλλων και την έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας.
Έτσι το 1967 συνέχισε εντατικά τις ανασκαφές στον χώρο του Ακρωτηρίου της Σαντορίνης, που είχαν ξεκινήσει στα μέσα του 19ου αιώνα από γάλλους μηχανικούς και αρχαιολόγους,
που έφεραν στο φως εντυπωσιακά ευρήματα από τον προϊστορικό οικισμό, μέχρι και τον θάνατο του από ατύχημα στον αρχαιολογικό χώρο όπου βρίσκεται και ο τάφος του.
Η καταλυτική παρουσία του Μαρινάτου στην ανασκαφή έκτασης 14 στρεμμάτων, επέβαλε εκτός των άλλων και την δημιουργία σκέπαστρου στον αρχαιολογικό χώρο κάτι που αποδείχθηκε σωτήριο παρόλες τις αντιδράσεις που προκάλεσε η επιλογή του.
Ο αντικαταστάτης του Σπύρου Μαρινάτου ο Χρήστος Ντούμας επιμελήθηκε την κατασκευή του νέου βιοκλιματικού σκέπαστρου που κοσμεί τον αρχαιολογικό χώρο.
Ο εντυπωσιακός οικισμός που χρονολογείται αρχικά στην νεολιθική εποχή περίπου στο 4500 π.Χ, αναπτύχθηκε κυρίως στην Υστεροκυκλαδική περίοδο περίπου το 1700 π.Χ.
Η δόμηση του οικισμού ήταν πυκνή και διέθετε πολυώροφα κτίρια με αποχετεύσεις, που διέθεταν περίτεχνες χρωματιστές τοιχογραφίες, αποθήκες, βιοτεχνικούς χώρους και καταστήματα αλλά και άριστη πολεοδομική οργάνωση με δρόμους, πλατείες και αποχετευτικό σύστημα, το οποίο περνούσε κάτω από το λιθόστρωτο και συνδεόταν απευθείας με τα σπίτια.
Το γεγονός ότι δεν βρέθηκαν ανθρώπινοι σκελετοί στον καλυμμένο από τέφρα οικισμό, είναι ενδεικτικό ότι πρέπει να είχε εγκαταληφθεί από την πλειοψηφία του πληθυσμού λόγω άλλων σοβαρών γεωλογικών φαινομένων όπως ισχυρών σεισμών που χτύπησαν απανωτά την περιοχή πριν την ισχυρή έκρηξη του ηφαιστείου.
Η έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας που μετά από μελέτες προσδιορίζεται κάπου στο 1614 π.Χ θεωρείται ότι είναι μια από τις μεγαλύτερες ηφαιστειακές εκρήξεις της ανθρώπινης ιστορίας κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα την ριζική αλλαγή του φυσικού τοπίου στην ευρύτερη περιοχή καθώς και στους πολιτισμούς που κατοικούσαν σε αυτήν.
Βέβαια το ηφαίστειο της νήσου Στρογγύλης δηλαδή η κορυφή του ηφαιστείου στο κέντρο του ευρύτερου νησιού, είχε ξανακάνει εκρήξεις στα 400.000 χρόνια ιστορίας του, αλλά οι αριθμοί της λεγόμενης μινωικής έκρηξης είναι κάτι παραπάνω από εντυπωσιακοί.
Ο όγκος του στερεού υλικού που εκτινάχθηκε στην ατμόσφαιρα ήταν 60 κυβικά χιλιόμετρα σε ύψος 35 χιλιομέτρων, κάτι που σε συνδυασμό με τα ηφαιστειακά αέρια επέφερε, πτώση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά τρεις βαθμούς για τρία περίπου χρόνια.
Το τσουνάμι που δημιουργήθηκε έφτασε μέχρι τις ακτές της Κρήτης με ύψος από 10 έως 30 μέτρα, η ηφαιστειακή τέφρα έφτασε στις ακτές της Αφρικής, ενώ η καλντέρα που δημιουργήθηκε στην θέση του νησιού με την έκρηξη, έχει διάμετρο 16 χιλιόμετρα.
Ο οικισμός του νησιού που τότε ονομαζόταν Καλλίστη, σαν ειρωνία της τύχης διασώθηκε λόγω της εναπόθεσης ελαφρόπετρας που κατέπεσε από τον ουρανό μετά την έκρηξη και κάλυψε όλα τα κενά στα δωμάτια των σπιτιών και φυσικά ολόκληρη την πόλη.
Ο ανασκαμμένος αρχαιολογικός χώρος κυρίως κάτω από το σκέπαστρο, όπως είπαμε είναι μικρό τμήμα της αρχαίας πόλης, και χαρακτηρίζεται από μικρές και μεγάλες πλατείες, σοκάκια και κεντρικούς δρόμους καθώς και μικρές μεσαίες και μεγάλες οικίες που ονομάζονται Ξεστές.
Έτσι στον αρχαιολογικό χώρο έχουμε την εντυπωσιακή Ξεστή 3 , το διόροφο κτίριο με τα 14 δωμάτια σε κάθε όροφο και την χαρακτηριστική πολυθηρία όπου βρέθηκαν εντυπωσιακές τοιχογραφίες όπως οι κροκοσυλλέκτριες, οι λατρεύτριες, οι γυμνοί νέοι, η Πότνια Θηρών δηλαδή η θέα του κυνηγίου, η μεταγενέστερη Άρτεμις, η αγριόπαπια οι ρόδακες και πολλές άλλες.
Στην οδό Τελχινών δηλαδή των μυθικών δαιμόνων, στο διόροφο κτίριο Β που έχει υποστεί μεγάλες ζημιές από τον παρακείμενο χείμαρρο, βρέθηκε ίσως η πιο εμβληματική τοιχογραφία αυτή των πυγμάχων, οι αντιλόπες , και οι εντυπωσιακοί εξωτικοί κυανοπίθηκοι.
Στην λεγόμενη πλατεία Τριγώνου βρίσκεται η περίφημη δυτική οικία, ένα κτίριο με περίμετρο 50 μέτρων, καλυμμένη με επιχώματηση στην ταράτσα για μόνωση, με εργαστήρια , αργαλειούς, αποθήκες μαγειρεία, αλλά και πολλές τοιχογραφίες με πιο γνωστή τους εμβληματικούς πλέον ψαράδες, το τροπικό ποτάμι που παραπέμπει μάλλον στον Νείλο, και την σύνθετη ζωφόρο που απλώνονταν και στους τέσσερις τοίχους του δωματίου και απεικονίζει στόλο και θαλασσινή θεματολογία.
Κατά την επίσκεψη σας στο εντυπωσιακής ομορφιάς νησί της Σαντορίνης μην παραλείψετε εκτός των άλλων να επισκεφθείτε αυτόν τον καταπληκτικά διατηρημένο αρχαιολογικό χώρο, μόλις λίγα χιλιόμετρα από την έντονη ζωή του σύγχρονου νησιού.