9. Champa suy vong, vì đâu?

[@bovungvlog]

Tôi người Kinh hiện đang làm dự án cao tốc ở Ninh Thuận, Bình Thuận. Rất vui được biết về các văn hóa, phong tục của anh em người Chăm. Cầu mong cộng đồng 54 dân tộc anh em chung sống thuận hòa, cùng nhau phát triển đất nước.

[@ThinhHoang-z3q]

Cảm ơn chú đã chia sẻ với mọi người ,để hiểu rõ được người chăm , giờ đã là một quốc gia có chung hòa bình ,54 dân tộc anh em hãy đoàn kết cùng nhau chung sống và bảo vệ Tổ Quốc , vì nếu ko hợp lại, thì rất khó giữ được đất nước , và khó vươn lên trong chính trường, thế giới ,

[@ngth6990]

Con là dân tộc Kinh, và con rất thích lời của chú khi nói rằng các dân tộc anh em nên nói về dân tộc mình để làm cho bức tranh dân tộc đa sắc hơn. Với con VN không chỉ của người Kinh, mà là của tất cả những đồng bào anh em đa dạng văn hoá đa vùng miền. Những gì không thiện ý thì chúng ta nên xem xét mà nhìn về nhau tích cực để xây dựng văn hoá tinh thần đẹp hơn và mạnh hơn,để hk thua kém bất cứ quốc gia nào khác. Vì VN đc tạo nên từ 54+ đồng bào dân tộc anh em

[@roberttruong2231]

Văn Hóa Chăm thật đẹp,có nhìu lúc con cũng ước mình là người Chăm.

[@baohan3555]

Rất cảm ơn bác đã chia sẻ video thực sự bổ ích. Con là người Hà Nội, mới sống ở Đà nẵng và được tìm hiểu văn hóa Chămpa. Thực sự thương và ngậm ngùi khi 1 văn hóa, vương quốc hùng mạnh, thịnh suy trong gần 2000 năm từ thời nước Lâm Ấp đến thế kỉ 19 bị xóa khỏi bản đồ. Video của bác rất hay và sâu sắc, hy vọng được đón xem nhiều video khác do bác chia sẻ!

[@nguyenquangtuyen6626]

Nhà tôi cách Trà Kiệu 8km, có một sự thương cảm sâu sắc với dân tộc này.

[@nguyentochau1311]

Cảm ơn chú đã ra kênh này .Mong chú luôn luôn khoẻ mạnh để tiếp tục chia sẽ về Chăm ,1 QG đã để lại nhiều tin hoa cho thế giới nói chung và VN nói riêng

[@vantrinh9406]

Bác nói đúng 99%. Đây là vấn đề lịch sử.
Chế Bồng Nga một thời huy hoàng, Angkor còn ngại, đánh ra Thăng Long buộc Vua Việt chạy trốn. Sức mạnh Champa không phải vừa. Đáng tiết

[@hangoc1026]

Tôi sống ở một vùng có rất nhiều sắc tộc người Chăm cũng đông cộng đồng chúng tôi sống rất hòa đồng.Tôi thích sự phân tích của anh.Thân ái chào anh

[@nhutleminh397]

Tôi thích văn hóa Champa

[@okia264]

Đúng rồi . Chú giống suy nghĩ của cháu , Đại Việt ảnh hưởng văn hoá Trung Quốc , Chămpa hay các quốc gia như Khmer chịu văn hoá Ấn Độ nên quyền lực địa phương vs trung ương k chặt chẽ , kiểm soát con người cũng yếu . Nhưng nói với người Khmer họ cứ cãi , mãi mới gặp người chung suy nghĩ

[@Nguoiphuongnam338]

Nghe phân tích của anh, khác với gì tôi được biết.
Một câu: người Chăm hiện tại hiền lành, có bản sắc riêng rực rỡ…Cảm động nhất là khẳng định người Chăm hoà hợp với mọi văn hoá khác, hoàn toàn không cực đoan.

[@minhtamluu2997]

Bác ơi bài nói chuyện của bác phân tích rất hay và có ý nghĩa , nhưng giờ Việt Nam là một quốc gia có 54 dân tộc trong đó có dân tộc chăm nên chúng ta nên cùng nhau đoàn kết cùng nhìn về một hướng để phát triển kính tế ,quốc phòng bảo vệ toàn vẹn tổ tổ quốc trước sự lăm le xâm lược của các thế lực thù địch ngoại bang đang chờ cơ hội. Nếu chúng ta không giử vững được tình đoàn kết toàn dân thì sẽ là cơ hội nối giáo cho giặc

[@DungNguyen-jn3su]

ua-cam.com/video/rBlXpCnKFAk/v-deo.html như tìm hiểu thì Cháu thấy cũng giống ý ngài Inrasara. Mình là người Kinh nhưng thấy yêu mến và Cảm thương cho người Champa. Hiện tại tất cả dân tộc việt Nam chung sống hòa Bình trên đất nước là may mắn, nếu không có sự lãnh đạo của VN nếu nước khác đô hộ và xâm chiếm thì cả người Kinh và các dân tộc anh em có khi có kết quả bi thảm hơn. Cảm ơn và yêu mến tâm huyết của ngài Inrasara nói riêng và mến yêu người Champa nói chung.

[@user-tx4yo5mx7n]

Chạnh lòng nhớ đến Chế lan Viên.
" ai đâu trở lại mùa thu trước.
Nhặt lấy cho tôi chiếc lá vàng.
Về đây đem chắn nẻo xuân sang"

[@Khanhdq70]

Người Chăm nên dựng cờ khởi nghĩa phục quốc, chúng tôi, người Kinh ủng hộ các bạn...

[@Den-yy9uq]

Họ đã chịu nhiều đau khổ, mất đất mất nước mất văn hoá, giống người Việt thời nghìn năm Bắc thuộc bị cưỡng bức đồng hoá thôi. Chiến thắng họ rồi thì đừng có kiểu xách mé tiểu nhân như vậy bạn ạ, nghe nó ít học mạt hạng lắm.

[@limka2621]

Cảm ơn bác đã nghĩ đến isalam mong ALLAH soi sáng cho bác

[@hongkong7896]

Những dân tộc thời đó theo văn hóa Ấn Độ nên xã hội rời rạc, lỏng lẻo, Theo văn hóa Trung Hoa thì ngược lại, xã hội quy củ từ Trung ương đến địa phương, đó là nhưng dân tộc văn hiến, khoa bảng, có tinh thần dân tộc cao.

[@hanguyenhuu2083]

Ông đã góp phần làm giàu văn hóa Việt nam !chúc ông nhiều sức khỏe và phát huy hơn nữa

[@huumaster]

Van hóa nào của VN

[@Davik.N]

@@huumaster m ở trên một đất nước được gọi là VN thì đó là văn hoá dân tộc của nước VN

[@vietdungdo4451]

Vì không tham vọng và không đủ ác

[@hadangson1590]

Chiến cuộc Việt champa thật khốc liệt dẫn đến 1 quốc gia diệt vong đó là lịch sử không thể đảo lộn, thời gian trôi qua tất cả đều là hoài niệm qua phân tích chính xác của anh

[@xuanmao75]

Thời kỳ hỗn loạn nó đâu đớn những phải có kết cục như vậy mới có một nước Việt Nam như ngày hôm nay

[@Amangantv1809]

Chào bạn cảm ơn bạn đã chia sẻ video hay chúc bạn sức khỏe và thành công nhé 👍🔔👈

[@ponnguyenduy]

Con cảm ơn Ngài đã cung cấp kiến thức 🙏

[@anvinhtran8516]

Hay quá bác Inrasara! Hy vọng bác ra thêm nhiều video nữa về lịch sử và văn hoá Chăm để mọi người có thêm hiểu biết. Chúc bác mạnh khoẻ!

[@sungalenh3265]

Rất sâu xa

[@babuivan5069]

Cảm ơn inrasara đã cho tôi hiểu hơn về champa

[@truongdoanhuu4525]

cháu là người Kinh từ hồi còn tiểu học khi học lịch sử cháu có 1 câu hỏi tại sao thủa lập quốc Đại Việt chỉ có 1 nữa ở phía Bắc mà tại sao lại có lãnh thỗ như bây giờ, trong sách lịch sử ko có đề cập đến. Cho đến khi lớn lên thì mới biết rằng từng tồn tại 1 quốc gia ko thua kém gì Đại Việt cho đến thời Vua Lê với trận Đồ Bàn thì ChamPa ko còn sức gượng dậy. Lịch sử thế giới cung đã có rất nhiều dân tộc bị diệt vong, nếu ko có sưc mạnh thì sẽ bị suy vong. Đại Việt cũng từng hangf nghàn năm chống lại ách xâm lươc cua TQ nên cháu hiểu 1 phần nào cảm giác cua ngưoi Cham. Trong vedeo của chú cháu rất đồng tình nhưng có 1 chi tiết cháu ko đồng tình lam. Đó là Champa cũng rất nhiều lần mang quân đánh Đại Việt chứ ko riêng gì Chế Bồng Nga. Cháu xin hết.Mong rằng cộng đồng người Chăm sẽ gìn giữ bản sac dân tộc và chung sống hòa thuận cùng các dân tộc trên lãnh thổ Việt Nam

[@user-ml5is3yg7c]

Tôi chỉ nói 1 câu là tại s ngừoi viet lại khinh nguoi chăm,

[@ksorkopzumi8176]

Cảm ơn đã chia sẻ.bài chia sẻ rất hay

[@HuyNguyen-jc9md]

Hi vọng người Chăm k ghét người Kinh 😢

[@hungvnt7712]

Bài phân tích rất hay! Rất mong Chú sẽ có thêm nhiều video khác nữa!

[@dieuphamvan9631]

Bài phân tích quá sâu sắc... đáng để các thế hệ Chăm suy ngẫm.

[@lythongminh3687]

Cảm ơn chú đã cho cộng đồng mạng và những người chăm mình hiểu biết nhiều hơn về nguồn gốc và lịch sử chămpa sưa và nay..chúc chú nhìu sức khỏe gia đình sống an vui.💚

[@vankhoibui482]

Người chăm hiền hòa

[@namkieu9513]

Cảm ơn Chay nhiều ạ ❤

[@vimikylong7513]

Văn hóa Chăm có tồn tại trong người Kinh đến tận ngày ở mỗi gia đình đó là nước mắm

[@HoChoMinhDog]

và Ăn Trầu và sử dụng Lu (đồ cớm)

[@thitrangphu4225]

Nói hay quá chu ơi 👍👏

[@tutist7689]

M rất thích vị vua chế bồng nga của champa

[@huynhnguyenphu3466]

OK Anh

[@NhacPhu-qt5ch]

Tôi thích

[@ThuNguyen-kc9lf]

❤❤❤❤❤🎉🎉🎉🎉🎉🎉

[@banlinh9999]

Một kênh hay vậy sao ít người theo giỏi, buồn!

[@phutram4009]

Giới thiệu mọi người vào, đăng ký và like để Kênh lan tỏa rộng hơn nhé. Chắc chắn ngày càng nhiều người biết hơn. Karun!

[@hongkong7896]

@@phutram4009 Phú Trạm củng là Inrasara. Có phải tỉnh Côngpông Chàm ở CAMPUCHIA là người Chăm di cư qua ko tác giả?

[@phutram4009]

@@hongkong7896 Đúng rồi đó, Karun!

[@minhhuy731]

Dân Việt Nam đa phần học thức kém nên mấy kênh vậy ít ai đủ trình để coi lắm

[@phutram4009]

@@minhhuy731 Có lẽ không phải vậy đâu, bạn à. Bởi chủ đề này ít hấp dẫn công chúng thôi. Karun!

[@lanphanngoc1966]

Người Chăm chinh phạt xứ bắc,nhưng không ở lại đất bắc cũng không bắt con gái bắc.Không phải đất Chăm chăm không ở.
Thủ mà không công nên bại trận:Cách nói ông quá hay.

[@namluan6295]

Do triều Trần cùng gia quyến thoát thân gần hết nên không bắt được. Còn vương triều Chăm bị tóm gọn, cung tần không thoát kịp nên bị bắt thôi bạn.

[@genksor]

... Ko công .

[@lethuong9702]

Về tôn giáo thời xa xưa hơn nữa xử sở Champa đã từng phát triển rực rỡ Phật Giáo Theravada, không biết trong thư tịch Chăm còn ghi lại chuyện này không? Mong chú nói về chuyện này.

[@Minthousefood]

người Chăm có một dức tính rất dễ thương: thật thà. Nhưng mà quốc vương của Chăm thời xưa cũng nhiều lần đánh Đại Việt nhưng chỉ đánh thôi, chứ ko đô hộ nổi mà thôi. Kiểu như cắn một phát muốn nuốt luôn mà nuốt ko dc nên phải nhả ra. kiểu kiến trúc của Chăm đúng thật là thiên về nghệ thuật, chứ ko thiên về quân sự, chắc do quốc vương sống tình cảm và yêu nghệ thuật, nên xây thành theo kiểu "dễ thủ khó công", ngay cả tướng quân của Đại Việt chiếm dc thành rồi cũng đành chịu chết ở đó chứ không thể thoát ra ngoài dc, ai vô thành đó mà bỊ tấn công thì cũng phải chịu trận thôi...

[@Tamai-gq9br]

Chú Dịch qua tiếng anh hay tiếng nước ngoài để thế giới biết van hoa mình

[@daisadao9383]

...quan điểm của Inrasara TV là khách quan có thể nghe/tham khảo

[@ailevan3409]

Về việc người Chăm họ ăn chơi, con bị bệnh nhờ thầy Chăm chữa. Hôm đó gặp thầy, thì vợ thầy bảo bận đi ăn đám ma, mà thầy có bảo là đám ma mà mổ bò mổ trâu ăn luôn, rất là tốn kém. Nói xong thấy thầy buồn. Hôm nay nghe chú nói về dân Chăm thích vui chơi, nên không biết như thế là đúng không ạ! Con cảm ơn!

[@nguyenducdaitoan4249]

một dân tộc khác 🙏

[@hunginhmanh9488]

Xin bác cho biết tên những cuốn sách bác đã xuất bản để cháu tìm mua đọc, cháu rất muốn tìm hiểu về văn hóa và con người Chăm

[@phucanh8786]

Cháu nghĩ chú đã bao quát 90% lý do rồi. Cháu có đóng góp là lý do thời tiết nữa ạ! Chế Bồng Nga chắc cũng phải sợ mùa đông miền bắc thôi!

[@PhuNguyen-qy9qe]

Chế Huệ giỏi Chinh phục cả Đại Việt 😂

[@heovan8061]

Người Việt luôn lấy quốc gia làm trọng

[@Den-yy9uq]

Khắp địa cầu này có người nước nào ko lấy quốc gia làm trọng không bạn?

[@vietdungdo4451]

Người Việt lấy của cải làm trọng, vì con mình có thể giết con người, của cải cho con nhiều không kể xiết nhưng con người thì khỏi…

[@cuongquochuynh9497]

Lịch sử phải thật 100 /100

[@nguyendung2961]

sau khi đánh chiếm champa đại việt cấm người chăm nói tiếng chăm dùng chữ chăm mà bắt phải sử dụng tiếng việt, nên người chăm đã để lại dấu ấn của mình bằng tiếng việt giọng chàm ở xứ quảng, từ ponaga là từ chăm phải viết theo sắc phong là thiên y a na ,thờ pô ri zá thì đổi thành thờ cá ông, văn hoá chăm vẫn kéo dài tới ngày nay làm thuyền thúng thuyền nan trét phân bò dầu rái, đua ghe ngày tết là phong tục luyện binh luyện sức khoẻ vì người chăm chuyên đi biển ngày xưa dùng sức người chèo thuyền và buồm để di chuyển chứ không có động cơ, nước mắm cũng của người chăm, mắm tạo nên từ muối và cá, vùng làm muối ngày nay vẫn còn là muối sa huỳnh, ninh thuận, cà ná, trong khi phía bắc không có, đại việt muốn làm mắm phải có muối vì vậy mà nước mắm là văn hoá của chăm, không có dân tộc nào mà đi lưu giữ văn hoá dùm cho dân tộc khác ngoài chính là họ mà kéo dài cả ngàn năm, có thể thay tên đổi họ có thể cấm dùng chữ chăm nhưng không thể lấy đi cái phong tục tập quán văn hoá cách sống trong con người tôi ra khỏi tôi được ,nói người việt học hỏi người chăm cũng không đúng vì lịch sử nói là người việt vào người chăm đi hết thì anh học cái gì ở chốn không người ,làm sao biết làm bánh thuẫn, ai Dạy cho nếu không có người chăm ở đó, giọng Huế chính là giọng của thanh nghệ tĩnh nơi xuất phát của các chúa Nguyễn và nhà hồ đúng với giọng nói của đại việt, ngày nay văn hoá phía nam là văn hoá chăm với tên gọi là văn hoá việt nam

[@phutram4009]

Sara sẽ có video nói về chuyện này, Karun!

[@Vanhoavaamthuctaynguyen]

Anh có nghĩ một ngày nào đó trong tương lai xa… vương quốc chămpa sẽ qoay trở về không nhà Văn inrasarra 😢!?

[@hoaithuongvo132]

CHO CON HỎI GẠCH CỦA THÁP CHĂM LÀM NHƯ NÀO MÀ NÓ KO ĐÓNG RÊU HAY V Ạ

[@thichtrongcayvietnam]

Chủ đề này hay. Gg có người đi tìm và sx đc gạch Chăm.

[@NhacPhu-qt5ch]

Tôi là người ❤Chim thành ❤

[@Kaitaurus]

"Chim thành"???

[@banlinh9999]

Khi nào anh nói về chử viết Chăm đi anh.

[@tranthu1812]

Một đề xuất hay! Cảm ơn bạn!

[@phatcao3135]

Người trẻ sau này từ từ họ cũng quên văn hoá

[@tranminh902]

Người Chămpa tự mình giết hại lẫn nhau chứ ko phải vì ngoại bang. Vì các dân tộc khác cũng bị xâm lược nhưng vẫn tồn tại.

[@nguyendung2961]

người champa theo phật giáo nên chú có thể giải thích vì sao ở tháp bà nha trang văn hoá của người chăm nhưng hành lễ thì theo đạo phật và cách bày trí cũng theo phật giáo đó là do biến thiên lịch sử, bà ponaga được triều đình Huế sắc phong cho bà là thiên y a na thánh mẫu nên những cư dân champa đã qui thuận thờ bà theo tên sắc phong của triều đình Huế, người đại việt dùng những người champa đã qui thuận tiếp tục vào ở xen cư và cộng cư với những làng chăm chưa bị qui thuận do cùng văn hoá tập quán sinh sống nên không có xung đột xảy ra giữa các làng chăm_kinh với nhau và cứ thế cho đến khi sáp nhập hết đất chăm

[@phutram4009]

Sara sẽ có video về chuyện này bạn à, Karun!

[@nguyendung2961]

chú bỏ quên người chăm theo đạo phật rồi, phật giáo vào champa rất sớm, người champa đã thành lập phật viện đồng dương ở quảng nam. tức là đạo phật đã rất phát triển sau đạo hin đu,

[@phutram4009]

Chủ đề video này không phải bàn về Lịch sử Tôn giáo ở Champa, bạn đi xa đề rồi, bạn à. Khi bàn về chủ đề đó, tôi sẽ đề cập đầy đủ. Karun!

[@VanTran-lw6mr]

Nói guốc

[@Kajshyn]

Video này nên được mấy thằng làm video content bẩn này nghe và học chứ lên utube search toàn ra mấy video phán k

[@HoChoMinhDog]

Nhận thức cuả chú Châm này rất có ý nghiã, nói thẳng ra thì người Việt có cả hai cái ý thức và khái niệm, thứ nhất là cũng phong nhã và phù phiếm thơ ca, nên mới có như Trịnh Cộng Sơn, Phạm Duy v.v. cái thứ hai là sống ấn dật ích kỷ cho cá nhân. Champa là đế quốc nhỏ người thưa, trong khi đó dân Tộc Việt rất hùng mạnh, có lúc có cả 100 bộ tộc chiếm một phân nưả phiá Nam cuả Tàu hiện tại, nếu người Việt có máu tham chiếm bành trướng lảnh thổ, tại sao không đánh về phương Bắc để đồi lại quê cha đất tổ nơi mà tác giả nói “nơi trôn nhâu cắt rún”? vì họ dư biết dân Tộc Hán rất là đoàn kết, 200 năm dưới Mông Cổ và 300 năm dưới thời Mản Thanh mà dân tộc Hán vẩn giử nguyên bản sắc người Hán. Còn dân tộc Châm lúc nào cũng đánh phá Đại Việt, vì dân tộc Việt muốn hoà bình nên phải đánh trả, còn chiếm lấy lảnh thổ cuả người Châm là do dân tộc Châm suy yếu, không phải dân Tộc vì ý thức “Tuề Gia Trị Quốc Bình Thiên Hạ”, cái tư tưởng này chỉ có người quân tử thấu hiểu, thời đó có bao nhiêu sách vở cho người trí thức quân tử mở mang? còn phải đối diện cái đói khổ và cực ?

[@ninhvu846]

quá ngưỡng mộ ông, ông đã nhìn thẳng vào sự thật

[@ninhvu846]

người chàm quá giỏi nhưng họ đã đặt niềm tin tôn giáo sai chỗ