HISTORIA MIASTA NAD WISŁĄ-STRUMIEŃ

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 26 вер 2024
  • Historia
    Strumień jako Strumen na mapie Wacława Grodzieckiego z 1592 roku.
    Ratusz, kamienice i pomnik Chrystusa Króla
    Nazwa miejscowości pochodzi od dziś zanikłego potoku wzmiankowanego po raz pierwszy 25 października 1293 r. w dokumencie wydanym przez księcia raciborskiego Przemysława w którym podarowuje on Wojanowi, dzierżawcy dworu w Pawłowicach dodatkowe 30 morgów położonych pomiędzy Bziem, Golasowicami aż po Czarny Strumień[4]. Do śmierci księcia Władysława opolskiego w 1281/1282 obszar ten znajdował się w granicach księstwa opolsko-raciborskiego, jednak w 1290 r. powstało nowe księstwo cieszyńskie, zaś nowa granica między księstwem cieszyńskim a raciborskim przebiegła w ten sposób, że obszar Strumienia pozostał najprawdopodobniej w granicach księstwa raciborskiego, a pobliskie Zarzecze cieszyńskiego[5]. Od 1327 r. oba księstwa stały się lennem Królestwa Czech. Rozwojowi osady sprzyjał lokalny szlak handlowy z Cieszyna do Pszczyny, jednak taki przebieg granicy (najpewniej na Wiśle) powodował liczne spory o przeprawę i cło, jak np. pomiędzy książętami cieszyńskimi Przemysławem i Bolesławem a Janem I (Hanuszem) raciborskim. Sama wieś Strumień wzmiankowana została po raz pierwszy w 1407[6] jako Swarczenwassir[7]. Wieś była wówczas w posiadaniu rodu Korniców, również właścicieli Wisły Niemieckiej, a prawdopodobnie również Zarzecza. Pierwszy znany przedstawiciel tej rodziny w 1409 r. Hanusz Pentlat podpisał się vom Swarczenwasser, a następny Piotr Pyntleth w 1414 r. jako de Swartzwasser[8]. Następnie Strumień stał się własnością niejakiego Sobka z Kornic (1430-1446) i Machny Ogrodzieńskiej (1450-1480)[9], który w 1450 r. podpisał się z Strumienie. 20 lutego 1454 r. w liście Jana prymasa i arcybiskupa gnieźnieńskiego mowa jest o tutejszym kościele (lub kaplicy), opisanym jako stary i niszczejący, dlatego też arcybiskup wzywał do budowy nowej świątyni[10]. Podległy był parafii w Wiśle Niemieckiej, a więc znajdował się w granicach diecezji krakowskiej[11]. W oparciu o ten list za zgodą biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego wybudowano we wschodniej (dolnej) części Strumieniu kościół pw. św. Krzyża, uznawany za pierwszy kościół parafialny Strumienia.
    W 1480 r. okręg pszczyński ze Strumieniem znalazł się pod panowaniem Kazimierza II - księcia cieszyńskiego, ten z kolei podarował je swojemu marszałkowi Mikołajowi Brodeckiemu, który był w jego posiadaniu do swojej śmierci w 1518. Pod panowaniem Brodeckiego dotychczasowa wieś wkrótce otrzymała prawa miejskie (1482) oraz podstawowe prawa i przywileje (1491). Prawdopodobnie za jego rządów miejscowa parafia przeszła do diecezji wrocławskiej[11]. Dlatego, że kościół Świętego Krzyża był w złym stanie Mikołaj Brodecki wystarał się o budowę nowego kościoła. Pozwolenie wydał 12 maja 1495 r. biskup wrocławski Jan IV Roth. Nowy drewniany kościół parafialny miał wezwanie św. Barbary, jego budowę ukończono w 1498 r. Zatwierdzenie praw miejskich przez króla Władysława Jagiellończyka w 1503 r. pozwoliło na używanie pieczęci i herbu. W 1517 r. książę cieszyński sprzedał okręg pszczyński, przy czym Strumień pozostał już w księstwie cieszyńskim. Organizowane były tu cotygodniowe targi, oraz dwa razy do roku jarmark. Dostał też zezwolenie na budowę murów obronnych, jednak nigdy do tego nie doszło. Dzięki położeniu na skrzyżowaniu szlaków handlowych: z Krakowa do Moraw i z Raciborza do Bielska miasto nieustannie rozwijało się. Dodatkowo w okolicznych miejscowościach hodowano duże ilości ryb (pierwszy staw rybny w Strumieniu powstał w 1416 r.), które sprzedawane były nawet do dalekiego Wrocławia i Krakowa. Natomiast w samym mieście licznie osiedlali się rzemieślnicy.
    Rozwój miasta został częściowo zahamowany przez klęski żywiołowe. Pożar w 1572 r. prawie doszczętnie zniszczył miasto, którego odbudowa ciągnęła się 30 lat. Spokój trwał zaledwie 20 lat, gdyż już w 1623 r. miasto dopada zaraza, później liczne powodzie (1678-1680), a w 1688 r. ponownie pożar, o wcale nie mniejszej sile niż poprzedni. Brzemienne w skutkach były także wojna trzydziestoletnia i prześladowania luteran za czasów Habsburgów. W XVIII w. nastały wojny śląskie, które poza oczywistymi stratami materialnymi spowodowały też oddzielenie Śląska Cieszyńskiego od Górnego Śląska granicą państwową, przez co przestały też istnieć dotychczasowe szlaki handlowe. W 1793 r. miasto znów zniszczone zostało przez pożar. Warto jednak zaznaczyć, że mimo tylu klęsk, liczba ludności wciąż wzrastała: w 1790 r. miasto miało 1300 mieszkańców. Aby ograniczać zniszczenia powodowane przez ogień pod koniec XVIII w. zaczęto budowę wielu murowanych budynków. Na skutek protestów mieszkańców, w połowie XIX w. władze miasta nie zgodziły się na budowę przez Strumień linii Kolei Północnej, co nie polepszyło położenia prowincjonalnego miasteczka. Dopiero w 1911 r. Strumień doczekał się połączenia kolejowego (wąskotorowego) z Chybiem, mającego cechy tramwaju parowego.
    ‪@Lucek1966‬

КОМЕНТАРІ • 12

  • @julianobrito1828
    @julianobrito1828 2 години тому

    Bom dia amigo parabéns 👏🏻 👏🏻 👏🏻 👏🏻 show 👏🏻 👏🏻 👏🏻 Deus abençoe sua vida sucesso 👏🏻 👏🏻 👏🏻 👏🏻

    • @Lucek1966
      @Lucek1966  2 години тому

      Thank you very much 🍰👍

  • @amanita1453
    @amanita1453 Годину тому

    Beautiful and serene city 🤗
    🌳🌳🏫🏫🏫
    Thank you so much for sharing 🌷🌷🌷

    • @Lucek1966
      @Lucek1966  59 хвилин тому +1

      Thank you very much 🍰☕

  • @Helena-my6zw
    @Helena-my6zw 2 години тому

    Urocze miasteczko.Zadbane.
    Piękny ryneczek.
    Dziękuję za opowiedzenie historii
    Pozdrawiam👍🍀👏

    • @Lucek1966
      @Lucek1966  2 години тому

      Dziękuję za odwiedziny pozdrawiam serdecznie życzę miłego popołudnia 🍰🍨🥂🍾

  • @백승근tv
    @백승근tv Годину тому

    안녕하세요 😊 아름답고 멋진 마을의
    영상을 공유해주셔서 감사합니다.
    즐겁게 감상하고,
    엄지 척 👍 응원하고 갈께요.
    행복한 시간되세요. 백승근 입니다.💖

    • @Lucek1966
      @Lucek1966  Годину тому

      Thank you very much 🍰

  • @vijovideo-johnnykicker
    @vijovideo-johnnykicker 2 години тому

    Great channel and videos I really liked. Subscription is out. Greetings from Austria like 4 👌Johnny

    • @Lucek1966
      @Lucek1966  Годину тому

      Thank you very much 🍰👍

  • @karinakruszynkawataha7993
    @karinakruszynkawataha7993 2 години тому

    Wonderful video friend dear Lucek👏👍👍

    • @Lucek1966
      @Lucek1966  Годину тому +1

      Dziękuję za odwiedziny pozdrawiam serdecznie 🍰☕