Τα κανάκια του αντρογύνου - Απόψε θε να τραγουδώ - Χριστίνα Κόζα

Αρχείο Ελληνικής Μουσικής - The Hellenic Music Archives
Αρχαγγελίτικα Τραγούδια με τη Χριστίνα Κόζα - Traditional songs from Archangelos Rhodes
Τα κανάκια του αντρογύνου (CD1 Track8)
CD : Απόψε θε να τραγουδώ
Καλλιτεχνική επιμέλεια : Χριστίνα Κόζα, Γιώργος Κωνστάντζος, Γιάννης Κλαδάκης
Συμμετέχουν οι μουσικοί :
Μανώλης Κόττορος - βιολί
Γιώργος Αναστασιάδης - λαούτο , μαντολίνο
Φώτης Ελιάμος - σαντούρι
Χορωδία:
Αντωνία Παρδαλού, Ανθούλα Αργυρού, Ελένη Λεφάκη-Στάτη, Μαρίνα Σαρικά, Παρασκευή Στάτη, Δήμητρα Χρυσάκη, Μαρία Παπαγεωργίου, Αλεξάνδρα Γκέλια.
Ηχοληψία Remix: Γιώργος Κωνστάνζος
Τα κανάκια του αντρογύνου. Τραγουδιούνται την Κυριακή όταν στολίζουν τους μελόνυμφους. Οι κανακιστές ξεκινάνε με το Έλα η ώρα η καλή, όπως και στον Παστό και συνεχίζουν με τα παρακάτω παινέματα:
Χτενάκι μου, κι αμάν, αμά, χτενάκι μ’ αλεφαντενό,
χτενάκι μ’ αλεφαντενό, χτένισε τα χρουσά μαλλιά,
χτένισε τα χρουσά μαλλιά, ‘πού τά ‘χει η νύφη μας ‘κριβά.
Ψαλίδι αργυ- κι αμάν, αμάν, ψαλίδ’ αργυροψάλιδο,
Ψαλίδ’ αργυροψάλιδο, μην κόψεις τα χρουσά μαλλιά,
μην κόψω ‘γω, κι αμάν, αμά, και κόψω εγώ τα δόντια σου,
μην κόψω εγώ τα δόντια σου και πάρω τα στο χρουσοφό,
και πάρω τα στον χρυσοφό και κάμει εγκόρφι και σταυρό.
Στο σταυρό, στο σταυρό, στο σταυρό να προσκυνούμε,
στο σταυρό να προσκυνούμε και στην γκόρφι να φιλούμε.
‘Πού πού να κά- κι αμάν, αμά, ‘πού πού να κάμω την αρχή
και πού να, και πού να, και πού να βρώ το τέλος,
ν’ αρκέψω ‘πού, κι αμάν, αμά, ν΄αρκέψω ‘πού την κεφαλή,
‘πού ‘ναι το, ‘πού ‘ναι το, ‘πού ‘ναι ν το πρώτο μέρος:
Της κορφής σου τα μαλλάκια, ‘πού ‘ναι σαν τα σελινάκια.
Χρουσές μπλεξούδες τά ‘μπλεξες και στην πλάτη τά ‘ρριξες.
Μ’ έχεις τα μαλλιά με τάξη και μπλεμμένα με την τάξη.
Μ’ έχεις κούτελο φεγγάρι, μια χαρά κι ένα καμάρι.
Μ’ έχεις φρύδια συδεμένα, σα σπαθιά ξεσπαθωμένα.
Μ΄έχεις μάτια μπαφουλένια, μάγουλα τριανταφυλλένια.
Μ’ έχεις μύτη κι είν΄κοντύλι, κόκκινα τα δυο σου χείλη.
Μ’ έχεις στόμα ζαχαράτο, με ροδόσταμο γεμάτο.
Μ’ έχεις δόντια ‘ράδι - ‘ράδι, σαν κουνιά μαργαριτάρι.
Μ’ έχεις σά(γ)ουνον ποτήρι, μα ‘πού πίνει ο βεζύρης.
Μ’ έχεις το λαιμό χυτό, μαρμαροπελεκητό.
Μ’ έχεις στήθη μαρμαρένια και βυζάκια διαμαντένια.
Μ’ έχεις μπράτσα σα λαμπάδες όπου λουτουργούν παπάδες.
Μ’ έχεις μέση δαχτυλίδιν μα ‘πού βάλλει ο βεζύρης
Μ’ έχεις πόδια σαν κοντύλια, να σου ‘πώ τραγούδια χίλια.
Της παντούφλας σου το χνάρι, ως κι εκείνο έχει χάρη.
Έλα, Παναγιά μου, σώσε, νουν και λογισμόν μου δώσε,
νουν και λογισμό και γνώση και ψιλή λαλιά καμπόση,
να παινέσω τον γαμπρό μας, τούτον πού ‘χομεν εμπρός μας:
Όμορφος και παλληκάρι και της λεμονιάς κλωνάρι
και της λεμονιάς κλωνάρι κι ω χαρά στην ‘πού ‘α τον πάρει,
κι ω χαρά στην ‘πού ‘α τον πάρει, κι ω χαρά στο παλληκάρι,
απού διάλεξεν κι επήρε της καλής μηλιάς το μήλο,
της καλής μηλιάς το μήλο, της καλής ροδιάς το ρόδι,
της κόκκινης τριανταφυλλιάς τ’ όμορφο τριαντάφυλλο.
Φέρτε τα μοσκοσάπουνα, το νιόγαμπρο να λούσου
κι από την Πόλη μουτζουβιά, τα ρούχα να καπνίσου. (= μοσχολίβανο)
Ήρταν τα μοσκοσάπουνα, ελούστην ο γαμπρός μας,
‘πού ‘ρτεν και φανερώθηκεν σαν άγγελος εμπρός μας.
Εκανακίστ’ τ’ ατρόγυνο, φέρτε τα γλυκάδια μας,
φέρτε τα γλυκάδια μας, και τα μελιτάτα μας,
και τα μελιτάτα μας, καθώς είναι τ’ α(ν)τέτια μας. (= συνήθειες)
Φέρτε το γλυκύ κρασί, κεράσετε το βιολιτζή,
κεράσετε το βιολιτζή κι έπειτα τον κανακιστή.
Κέρασε τα παλληκάρια, τούτα που κρατείς αγγάρεια,
τούτα που κρατείς αγγάρεια, και με τα σπαθιά στην μπάντα,
και με τα σπαθιά στην μπάντα, στέκουνται σαν λεοντάρια,
στέκουνται σαν λεοντάρια, και φωνάζουνε στη βάρδια.
Έλα, μάνα, έλα, κύρη, έλα, η γενιά τως όλη,
να ‘φκηστείτε να γηράσου και τρισάγγονα να πιάσου.
Λεύτεροί μου, στες χαρές σας, παντρεμένοι, στων παιδιώ σας.
Λεύτερές μου, στες χαρές σας, παντρεμένες, στων παιδιώ σας.
παντρεμένες, στων παιδιώ σας και γριές, των αγγονιώ σας.