Вставка
- Опубліковано 9 лют 2025
- زمان و دیالێكت
بێگومان پرسا زمان و دیالێكتان، بابەتەکە گەلەک گرینگ و کەڤنارەیا خەباتا زمانزانستییە. گاڤا کو مژار زمان بە، ئاوایێن جودایێ زمان ژی کو وەک دیالێكت یان ژی لەهجە تێنە بناڤکرن و دەرتێ پێشیا مە. ھەتا ئیرۆ ل سەر ڤێ بابەتێ گەلەک گەنگەشە چێبوونە، د دەرھەقێ ڤێ مژارێ دا پێناسەیێن جھێ جھێ ھاتنە کرن، لێ بەلێ ڕوونكرن و پێناسەیەکە ماقول کو ھەر کەس ل سەر ھەمفکر بە چێنەبوویە.
پەیدابوونا جھێتی و گوھەرینا زمان، تایبەتییەكە دیرۆکی و ئەساسییێ زمانە. ژ رۆژا کو زمان پەیدا بوونە و ھەتا ئیرۆ، ھەر جورە تێکەلییا ناڤبەرا کۆمێن مرۆڤان، بوونە سەبەبێ گوھەرینا زمان. پەیدابوونا زار، کۆم و کۆمکێن کولتورییێن جیاواز. تێکەلییا کۆمەیێن مرۆڤان؛ تێکەلییا تاریخی، ئابووری، پێکھاتنا بوویەرێن خوەزایی و کۆمەلی، بوونە سەبەبێ دانوستاندن و گوھەرینا زمان و کولتورێن جییاواز ژی. ژ بەر کو زمان د ناڤ دەمێ دا دگوھەرە. وەکی کو زمانزانێ ناڤدار (فەردیناند دیسۆسێر) ژی دبێژە: “د ناڤا دەمێ دا گوھەرینا زمان، بوویە سەبەبێ پەیدابوونا دیالێكتێن جھێ”(1) ل گۆری ئاستا تێکلییا کۆم و کۆمکێن مرۆڤان؛ وەکی تێکلییا وانا ب ھەڤرا ژینێ، دینی، تجاری، سییاسی و کولتوری، دانوستاندنێن وانێن زمانی ژی چێبوونە. د داوییا ڤان تێکلییان دا زمانەک، ھەم ل گۆر جی-ھەرێمان و ھەم ژی ل گۆر رەوشا وەلاتێن جودا د ناڤا خوەدا دگوھەرە؛ بەرییا ھەر تشتی ژی بلێڤکرنا ھن پەیڤ و شێوەیێن وان دگوھەرە. جارنا ئەڤ گوھەرین ئەوقاس زێدە دبە، کو ئاخافتڤانێن عەینی زمانی پر ب زەحمەتی ھەڤدو تێدگیژن یان ژی تێناگیژن. ل گۆر جی و وارێن جودا، ب ڤێ ئاوایی گوھەرینا زمانەکی، ب پەیڤا دیالێكت (لەهجە، زاراڤا) تێتە بناڤکرن. لێ بەلێ تاریفەکە ستانداردێ دیالێكتێ نینە.
زمانزانێ ئالمانی لودویگ پاول(2) ژی دبێژە، “د ناڤبەرا ‘زمان و “دیالێكت” دا ھیچ سنۆرەکە قەتعی و ‘خوەزایی نینە. ئەم دکارن دو شێوەیێن جودایێن زمانەکی، ژ ئالییێ کولتوری ڤە وەک دیالێكتەک و ژ ئالیێن دن ڤە ژی وەک دوو زمانێن جودا تارف بکن. بۆ نموونە “زمان و دیالێكت”، ل گۆر ناساندن و خوسووسیەتێن وان، مومكینە کو ھەتانی رادەیەک کەیفی بە ژی.”(3) جۆن لوینس(4) ژی دبێژە: “د ناڤبەرا دیالێكتێن زمانەکی دا یان ژی د ناڤبەرا دیالێكتێن زمانێن جیران دا دیارکرنا سینۆرەکە موتلەق مومکین نینە.”(5) ھن زمانزان ژی دیالێكت، وەک “شێوەیەکە ئاخافتنا” زمان تەعریف دکن. ب کورتایی ئەم دکارن ببێژن کو ل سەر پێناسە و چارچۆڤەیا “دیالێكت”ێ، فکرەک سابیت و سنۆرەکە موتلەق نینە.
پۆلا۱
• Playlist
پۆلا۲
• پۆلا(۲)دووێ|| pola dûw...
پۆلا۳
• Playlist
پۆلا٤
• پۆلا (٤)چارێ || pola ç...
پۆلا٥
• پۆلا(٥)پێنجێ||pola pen...
پۆلا٦
• پۆلا(٦) شەشێ||pola šeš...
پۆلا۷
• پۆلا(۷)حەفتێ||pola hef...
پۆلا۸
• پۆلا(۸)هەشتێ||pola heš...
پۆلا۹
• Playlist
پۆلا۱٠
• Playlist
پۆلا۱۱
• پۆلا(١١)يازدێ||pola ya...
پۆلا۱۲
• پۆلا(۱۲)||pola duwazdê...
#halat_sharafani
#halat_abdullah_sharafani
#ماموستا_هلات_عبدالله
ده ست خوش ماموستا
شه رحه ته گةلةك يا خوشا
به رده وام به ماموستا
❤
ماندى نةبي ماموستا 😊😂❤😊❤❤❤😊😊😊😊❤
دەستخوش گەلەک سپاس
sopas❤
Hara sarkafti be inshaallah mamosta ya zirak ❤️🦅
سه ركه فتي بي ان شاء الله ست هه لات شه رحه كا خوش ده ست خوش 😊
زور سوپاس ده ست خوش بي اينشه الله جيگات به هه ش ده بي ❤😊
كوشتت😂
هزار رحمه لديك و بابين ته عه مر دريژبي ❤❤❤❤❤
شدل دةست خوش ب هاريكاريا تة از سةركةفتم وةرزئ 1
هەر سەرکەفتیبی ان شاءالله
كه له گ سپاس ماموستا ❤
ده ست خوش بردوام به
كةلةك سباس ماموستا
ده ست خوش ماموستا❤❤
ده ست خوش ماموستا😊
Well done ❤🤩
ده ست خوش مراد حاسل بي يارب 😊
🖤😍
ده ست خوش چار پسيار د خه له ت بون هه ر دوو راهينانا به س جنينه ❤❤❤
بێ زەحمەت تو بەحسی کیش پسیارای ؟
راهينانا يكي پسيارا ده ستپيكي دياركه ري ناڤي بو و پسيارا پينجي هه ر ل وي راهيناني ته مامكه ري كاري نه ته مام بو لگه ل داخازا سه ر كه فتني ❤
@@samanbarwari9223 بەرێز هەردوک تە بلعکس کرن ،هندی ئامراازێ دانەپال بەری وی نەبیت نابیتە دیارکەرێ ناڤی ،و یا پێنجێ ئامرازێ دانەپالێ هاتی مادەم ئامرازێ دانەپال هاتبیت دێ بیتە دیارکەرێ ناڤی ئەگەر ئاراز نەهاتبا هنگی تنێ دابێژی تەمامکەرێ کارێ نەتەمامە.
@@Halatsharafani پاني من خو شه هره زا دده ينا و هه لا هه لا 😅
❤
👍🏼🩵