Ile dawnych cmentarzy znajdziemy na Mazurach? - gmina Świętajno#5

Wielokrotnie wspominałem w swoich filmach (zwłaszcza tych rocznicowych), że Mazury i województwo warmińsko-mazurskie to prawdziwa kopalnia cmentarzy ewangelickich. 😉
Podobno jest ich tu około 3000 🤔
Wybrałem gminę Świętajno, powiat olecki. 🗺
W gminie tej znalazłem aż 51 starych cmentarzy ewangelickich. Gmina ma wymiary mniej więcej 19km x 14km.
🏞 Gmina Świętajno, jak większość gmin mazurskiego regionu, jest bardzo gęsto usłana cmentarzami ewangelickimi. Oczywiście nie są to jedyne pamiątki po niemieckiej przeszłości tego regionu. W wielu miejscach można natknąć się na ruiny, albo fundamenty starych gospodarstw. Widziałem też kilka zrujnowanych mostów. Współczesne kościoły to często dawne zbory.
Można powiedzieć, że niemieckie dziedzictwo czai się w prawie każdych zaroślach 🤠
🪦 Cmentarze w tej gminie są zapomniane. Na żadnym z nich nie znalazłem śladów jakichkolwiek porządków. Prawie żaden nie ma tablicy informacyjnej. Na mapach Google zaznaczone są tylko 22 cmentarze. Mniej niż połowa. 🤷
🤔Świadectwa dawnych czasów powoli znikają. Cmentarzy jest tak dużo, że trudno nad nimi zapanować. Trudno ogarnąć ich liczbę w terenie. Praca nad nimi byłaby bardzo czasochłonna i kosztochłonna.
😐Widać, że każdy z nich został kiedyś okradziony, rozkopany, zdewastowany. Brakuje bardzo wielu nagrobków, metalowe elementy zdarzają się sporadycznie, choć sporo ciągle jest. Wszystkie z nich zarosły dzikimi roślinami. O niektórych cmentarzach czytałem, że ciągle są dewastowane i okradane. Myślę, że za wiele lat te filmy, które nagrałem mogą być jedynym dowodem, na istnienie niektórych z tych cmentarzy, choć mam nadzieję, że tak nie będzie.
👍 Jestem pewien, że cmentarzy było więcej niż 51. Pokażę Wam tylko te, o których wiedziałem. Mam nadzieję, że dużo mi nie zabrakło.
Część V - północ gminy Świętajno.
Gminna Ewidencja Zabytków gminy Świętajno:
bip.swietajno....
Tutaj zaznaczam odwiedzane przez mnie cmentarze, w tym te z gminy Świętajno:
www.google.com...
Przedwojenne zdjęcia pomnika w Rogojnach:
www.rowery.ols...