΄΄Κύμματι θαλάσσης΄΄ Κανών Μ. Σαββάτου Α.΄μέρος. Θανάσης Δασκαλοθανάσης

www.byzantino-... www.byzantino-... Κάνε εγγραφή στο κανάλι. Πάτησε εδώ: bit.ly/3maAztz ΄΄Κύμματι θαλάσσης΄΄ Κανών Μ. Σαββάτου Α.΄μέρος. Θανάσης Δασκαλοθανάσης. Ηχογράφηση Μάρτιος 2019.
Ο Παπαδιαμάντης ξεχωρίζει τον κανόνα που είναι γνωστός από τις πιο πρώτες λέξεις του ειρμού: "Κύματι θαλάσσης". Τον θεωρεί "κελάδημα ποιητικώτατον” εν των περικαλλεστάτων της Εκκλησίας μουσουργημάτων".Και επειδή ο κανόνας αυτός είναι ποίημα τριών υμνογράφων: της Κασσιανής, του Κοσμά Μαϊουμά και του Μάρκου επισκόπου Υδρούντος, ο Παπαδιαμάντης αφιερώνει μεγάλο μέρος ενός άρθρου του για να διερευνήσει την πατρότητα των ωδών. "Ο πένθιμος ήχος, ο πλ. β', εις ον είναι τονισμένα τα τροπάρια ταύτα, καθιστώσιν αυτά θρηνώδη λίαν και περιπαθέστατα, ψαλλόμενα μάλιστα από καλόν ψάλτην", επισημαίνει ο Παπαδιαμάντης, υπαινισσόμενος έτσι, και πάλι, την αδεξιότητα των ψαλτών σχετικά με την ερμηνεία των κανόνων.
Ο Παπαδιαμάντης χαρακτηρίζει τους ύμνους του Επιταφίου ως "παθητικά άσματα". Ακριβώς διότι βιώνει τον λόγο του αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου: "ο εμός έρως εσταύρωται". Και μαζί με τον άνθρωπο πάσχει και η κτίσις "εν Σταυρώ καθορώσα τον Κύριον".Στο διήγημά του "Παιδική Πασχαλιά" ο κύρ Αλέξανδρος περιγράφει την συμμετοχή της φύσης με τους θεσπέσιους ήχους της κατά την περιφορά του Επιταφίου: "Και η αύρα πραεία εκίνει ηρέμα τους πυρσούς, χωρίς να τους σβήνη, και η άνοιξις έπεμπε τα εκλεκτότερα αρώματά της εις τον Παθόντα και Ταφέντα, ως να συνέψαλλε και αυτή "ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατόν μου τέκνον!" και η θάλασσα φλοισβίζουσα και μορμύρουσα παρά τον αιγιαλόν επαναλάμβανε "οίμοι! γλυκύτατε Ιησού!" Οι ύμνοι της Μεγάλης Εβδομάδος όπως τους θέλει η Εκκλησία και τους περιγράφει ο Παπαδιαμάντης, είναι γλυκείς, χωρίς να διέπονται από οποιονδήποτε συναισθηματισμό. Είναι αβίαστοι ρυθμού και μέλους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν απαιτούν την δέουσα προσοχή από τους ψάλτες για την καλύτερη δυνατή ερμηνεία. Είναι περιπαθείς, χωρίς βέβαια να εξάπτουν τα γήϊνα πάθη, αλλ’ αντιθέτως διεγείρουν προς πόθον του Πάθους του Χριστού. Είναι ποιητικότατοι, αλλά πάνω απ’ όλα είναι θεόπνευστοι.

[@user-tm9xm2pd3m]

Συμφωνώ απόλυτα με τις απόψεις σας. Εξάλλου η πρόσληψη των ύμνων της Μεγάλης Εβδομάδας και της Αναστάσεως συνέβαλε σε πολύ μεγάλο βαθμό στη δημιουργία εξαιρετικών ποιημάτων, τόσο στη βυζαντινή και τη μεταβυζαντινή, όσο και στη νεότερη ελληνική λογοτεχνία. Κλασικά παραδείγματα, ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός, ο Τάκης Παπατσώνης, ο Γ. Βερίτης, ο νομπελίστας Οδυσσέας Ελύτης και πολλοί άλλοι. Η εκκλησιαστική μας υμνογραφία αποτελεί εκτός των άλλων έναν από τους πιο σημαντικούς τροφοδότες στον γλωσσικό και υφολογικό βιότοπο, όχι μόνο της ελληνικής, αλλά και της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

[@user-ig4nm4fy3p]

Γνώση - Ηθος - Υφος -Ερμηνεια - Μεταδοτικότητα = Δασκαλοθανασης