„Wyżyna Sandomierska w VI i V tysiącleciu przed Chrystusem”

Wykład wygłosi dr Marcin Szeliga - archeolog, adiunkt i Zastępca Dyrektora Instytutu Archeologii UMCS w Lublinie. Od ponad dwudziestu lat związany naukowo z terenami Wyżyny Sandomierskiej oraz jej północnego przedpola, na których prowadzi systematyczne prace wykopaliskowe. Swe naukowe zainteresowania koncentruje głównie na problematyce wczesnego neolitu oraz kwestii kolonizacji terenów wyżynnych przez najstarsze społeczności rolnicze. Autor i współautor 50 publikacji naukowych poświęconych głównie tej problematyce.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Podczas wykładu zaprezentowane zostaną wyniki interdyscyplinarnych badań terenowych i analiz specjalistycznych przeprowadzonych w latach 2017-2021 na pograniczu lessowej Wyżyny Sandomierskiej oraz piaszczysto-gliniastych terenów Przedgórza Iłżeckiego. Realizowanych z projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki pt. Kolonizacja peryferyjnych obszarów wyżyn lessowych przez społeczności wczesnorolnicze (2 poł. VI - koniec V tys. BC), na przykładzie północnego przedpola Wyżyny Sandomierskiej (UMO-2015/19/B/HS3/01720).
Kluczową rolę w realizacji projektu odegrały prace terenowe, skupione w obrębie dwóch mikroregionów osadniczych zlokalizowanych w okolicach Ożarowa. Obejmowały one zarówno badania archeologiczne, jak również analizy paleośrodowiskowe, przeprowadzone w otoczeniu poszczególnych stanowisk. Uzyskane wyniki potwierdziły jednoznacznie intensywne i trwałe zasiedlenie analizowanego obszaru co najmniej od końca VI do końca V tysiąclecia p.n.e. przez społeczności wczesnorolnicze. Zgromadzone dane ukazały przy tym wszechstronną eksploatację różnorodnych ekosystemów pogranicza lessowo-piaszczystego przez społeczności neolityczne. Potwierdzając ich wysokie zdolności adaptacyjne względem zróżnicowanych lokalnych uwarunkowań środowiskowych.