2. Imię, nazwisko, przezwisko - jak się wzajemnie nazywano
Вставка
- Опубліковано 8 вер 2024
- Imię, nazwisko, przezwisko - jak się wzajemnie nazywano. Opowiadają Joanna Bolimowska, Barbara Frątczak i Anna Staniszewska. Projekt realizowany przez Łowicki Ośrodek Kultury 2022 wg. pomysłu i koncepcji Marzeny Kozaneckiej - Zwierz i Macieja Malangiewicza. Współfinansowanie cyklu - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (program Kultura ludowa i tradycyjna).
W miejscowościach dawnego Księstwa Łowickiego zdarzało się, że w jednej lub sąsiednich wsiach mieszkało wiele rodzin noszących takie samo nazwisko. Wtedy dla odróżnienia nadawano przezwiska, przydomki. Popularne nazwiska, ale i przezwiska pochodziły bardzo często od wykonywanego zawodu, zajęcia, umiejętności: Stelmach, Bednarz, Słoma, Kowal, Czapnik, itp. Żeby odróżnić poszczególne rodziny o tym samym nazwisku, nadawano „przezwiska” odnoszące się do któregoś z członków rodziny, przodków, np. Bartki - w nawiązaniu do jednego, konkretnego z przodków. Często nie posługiwano się nazwiskami, ale właśnie przezwiskami, np. Bartkowe chłopaki. Określenia te nawiązywały do cech wyglądu, charakteru. Przezwiska można podzielić na: pochodzące od zawodu, zajęcia, umiejętności, cech charakteru, pochodzące od nazwiska ojca - „odjcowskie”, np. Pawlak, Janicki. Jeszcze w II poł. XX wieku funkcjonowało nazywanie krewnych w dalszych relacjach od imienia mężczyzny - głowy rodziny, na przykład „Stefanami” nazywano żonę i dzieci kuzyna Stefana. Księżacy w bardzo prosty, trafny sposób nadawali przezwiska odnoszące się do wyglądu zewnętrznego czy cech charakteru, sposobu życia (np. nawiązujące do podróży czy pobytu w wojsku). Do „opisania” danej osoby służyć mogły również: zdolności, zamożność, a także pozycja zajmowana we wspólnocie, wynikająca z relacji międzysąsiedzkich.
Co ważne, przezwiska te przechodziły na kolejne pokolenia, nie zawsze do końca akceptowane, ale zakorzenione wśród społeczności wiejskiej i jednoznacznie kojarzone z konkretnymi osobami bądź rodzinami.
Cudowny polski folklor i zwyczaje. Oby nigdy nie zaginely. Czekam z niecierpliwoscia na kazdy nastepny epizod. Szczesc Boze.
Piękne, jakbym słyszała moje ciocie.❤
Wspaniały film ! To już historia mojej małej ojczyzny 💓