Πριν κάμποσα χρόνια έφυγα απ' την ρημαγμένη Αθήνα και πήγα στην Σύρο (μια απόφαση που αρκετά αργότερα συνέβαλε στο να καταστραφεί τελείως η ζωή μου). Το 1990 ήταν. Από το 1991 φλερτάριζα με ένα κτήμα παραδεισένιο μεν, πολύ φτηνό δε (δεν είχε δρόμο). Επίσης ειχε δυσεπίλυτα χαρτιά, παρατημένη κληρονομιά εξ αδιαθέτου και εξ αδιαιρέτου απο αρκετά πριν το 1900. Καταφερα και το αγορασα ωστόσο, το 1993. Το πρωτο μου και άμεσο ενδιεφέρον ήταν η καλλιέργεια. Είχα έναν γείτονα, τελείως αγράμματο άνθρωπο και τελείως καλό. Αυτός με βοήθησε σε πολλά πράγματα, ήταν πολύ μάγκας στις πρασιές, αλλά από σπόρους τον μόνο που είχε κρατήσει αυθεντικό, ήταν το αγγούρι (δεν είναι κακό αλλά ήλπιζα τουλάχιστον για κολοκύθι Συρου που ειναι ονομαστό). Είχα έναν πολυ αγαπημένο επαγγελματία γεωργό στην Κατω Μεριά (εγω ήμουν ο πρωτος ορθόδοξος ιδιοκτήτης γης στην Πανω Μεριά στην ιστορία) ο οποίος μεν απεδείχθη ότι όλους του τους σπόρους τους έκανε μονος του πρασιες (δεν αγοραζε ποτε κανενα), αλλα δυστυχώς οι ποικιλίες του δεν ήταν ακριβώς αυθεντικές ενω απ' την άλλη μερια σε ενα βαθμό μπορεις να πεις οτι ηταν αφου φυτευε καθε χρονια τον ιδιο σπορο. Τζωρτζης Φρερης, άλλος άγιος ανθρωπος. Τον ειδα να αυλακωνει 2 στρεμματα σε 20 λεπτα χωρις ραμμα. Και αφου ειδα αυτο το αποθαρυντικό, μιλάγαμε και μου εδωσε μια συμβουλή: " Νικο, παρε και μια πετονια γιατι αμα δεν εχεις να φας θα πας να πιασεις κανα χανο να κανεις σουπα" . Ηταν εποχή και ο Τζωρτζης είχε πολλά φυτα να παρω ότι ηθελα πηρα 5 μελιτζανες που έμελε να είναι η πιο μυθικά επιτυχία μου, 5 πιπεριες, καμια 40αρια τοματες, μου εδωσε απο μονος του και λιγους βασιλικους για τις μελιτζανες και στ' άλλα δεν χρειάζεσαι φυτό, τα φυτεύεις κατευθειαν στο εδαφος. Είχα μια πικρία που δεν βρήκα "τσαπα-τσουπα", που ειναι η αυθεντικη Συριανη ποικιλία, αλλα τι να κανουμε? Ευτυχώς δεν άκουσα τον Γιαννη να φυτεψω τις μελιτζανες στους 80 ποντους, αλλα αντ' αυτου εκει στον ιδιωτικο τους χωρο του μοιρασα το εμβαδον με συνεπεια να εχουν πανω απο 2 μετρα αναμεσα τους, εκει αναμεσα εβαλα βεβαια και τους βασιλικους. Ειχα μια αλλη ωραια χωραφιδα για ποτιστικα, και εκει εβαλα ολα τα λοιπά. Εκεινη την πρωτη χρονια ημουνα χυμα στο κυμα, την αλλη χρονια ξεκινησα τα ανυδρα σε μια αλλη, μεγαλη χωραφίδα, ισαμε 0,7 στρεμμα (για τα οποια ειναι απαιτητό καποιο ειδος τρακτερ). Ειχα λιγη μελιγγρα στα φασολακια, και αποφασισα να τακτοποιησω λιγο (τα ειχα σαν την κολαση) και οντως επεοιδη μαλλον καταφερα να λιαζονται καλυτερα η μελιγγρα εγινε αδιαφορη. Ειχα ομως και προβλημα στις τοματες, όπου ξεραθηκαν τελειως απο μεσα τους και κατω τους 3 φυτα εν μια νυκτι. Πηγα στον γειτονα και μου είπε οτι δεν φταιω εγώ, το ονομασε "συρίκι" και ειπε οτι το παθαίνουν ολες αυτες οι τοματες που τους εχουν βαλει να φυτευουν και οτι το παθαινε κι αυτος. Εν τελει πεθαναν 16 φυτα. Την άλλη χρονια βρισκομουνα σε μια ακομα απ τις τραγικες 13 μετακομισεις που εκανα στον νησι για 10 χρονια (και φαντασου τα υελευταια 4,5-5 εμεινα στο ιδιο σπιτι). Ηταν στην πιο φτωχή συνοικία της Ερμούπολης, όπου ο γείτονας δεν ηξερε μονο αν ειχες κλασει αλλα και τι ειχε φταιξει απ τα φαγητα σου. Εκει προφανως αυτοκινητο δεν πλησιαζει, και με την μηχανη μπορουσα να παρκαρω ικανοποιητικα κοντα αλλα οχι διπλα στο σπιτι. Εκει λοιπόν περναγε ενας γερος που πουλαγε οτι λαχανικο ειχε (μεγας ψευτης) με ενα γαιδαρο. Ηταν λοιπόν εξω απ το σπιτι και φωναζει τσαπα-τσουπα τοματα, κρεμυδια. Λεω πλακα μας κανουν, με συγχωρεσε ο Θεός, τί έγινε? Πετάγομαι έξω (με ειχαν προειδοποιήσει οτι ειναι ψευτης) και ρωταω "είναι στ' αλήθεια τσαπα-τσουπα?. Εν τω μεταξυ την κοιτάω και πραγματικα ηταν τσαπατσουπιασμενη, δεν ειχα ξαναδει τετοια τοματα. Μου λεει βεβαια οτι ειναι, δεν ειχα αλλη λυση, αγοραζω μπολικες για να τον δελεασω και του ζηταω σπορο και μου εφερε σε 2-3 μερες που ξαναηρθε! Παω λοιπόν πριν παω στο χωραφι μου στον Γιαννη (τον γειτονα) και θριαμβευτικα του λέω "βρήκα τσάπα-τσούπα"!! Μου λεει α ρε καημενε Νικο κωτσο σε πιασανε, εχει χαθει αυτος ο σπόρος. Μου φυτρωνει οχι κατω απο 3.000 σπυρια, αλλα λεω "θα βαλεις αυτες πρασια την επομενη φορά"? Τον κοιταει, του φανηκε υγιεστατος οποτε μου λέει ναι. Ο γιαννης εβαζε πρασια τοματα λιγο πριν τα Χριστούγεννα. Σε όσους ξερουν θα φανει κουφό, αλλά έβαζε σε φτωχό χώμα και το φυτό αναπτυσόταν πολύ αργά, ωστε 'όταν πια φυτευαμε το μερος που εμπαινε στην γη ηταν ξυλο και δεν κινδυνευε απο ενα ντοπιο σκουληκακι που παει και την κοβει (δεν ηξερε να διαβασει, αλλα ηταν στα χωραφια απο 4 χρονων). Ηταν καπου μεσα Ιανουαρίου, και παω να περασω μια βολτα απ τον Γιαννη, πριν παω απεναντι. Τον βλεπω ηταν στην πρασια, παω εκει και τι βλεπω? ο ανθρωπος εκλαιγε σαν μικρο παιδι. Του λεω τι έγινε ρε Γιάννη? Γυρναει και με κοιταει και λεει "Νικο είναι στ' αληθεια τσαπα- τσουπα" Φύτευα 400 ριζες ανυδρες και καμια 50αρια ποτιστικες καθε χρονο. Χαριζα, πουλαγα, ξεραινα πολλες. Δεν συναντησα ουτε εναν ανθρωπο να μου πει ότι αυτή δεν ειναι η ωραιοτερη τοματα που εχει φαει στη ζωή του. Η ουσία του σπόρου ομως είναι αλλού. Δεν εκανα ποτε απολυτως καμια προσπαθεια προστασιας, η εστω ενισχυσης των φυτων. Καθα χρονια πεθαιναν 1-2-3 φυτα, συνηθως 2, μαλιστα πολλες φορες σε ανυδρα μπορει να εφταιγα εγω γιατι ηταν στα ορια του χωραφιου, άρα ηταν ρηχη και μπορει να μην εβρισκε νερακι. Το ντοποιο φυτο, ήξερε τις κλιματικες συνθηκες του τοπου του καλυτερα απο σενα, 'ηξερε αν θα εβρεχε και ποσο, και βεβαια ήξερε τι εντομα επρεπε να φοβαται και ειχε ηδη ετοιμη αμυνα γι αυτα. Οι ντοπιοι σποροι ειναι ο μεγαλυτερος θησαυρός που έχουμε και ξερουμε βεβαια οτι μας εχουν βαλει να τον εξοντώσουμε.
Θέλω να προσθέσω και ένα ακόμα σχόλιο μετα το τελος τηξς ταινιας, γιατί αφήνει να εννοηθεί ότι αυτό ήταν και τα GMO εστω και μονον στο σταρι δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ. Αυτό ειναι ενα όνειρο που εχει πραγματωθεί μονο στην ταινία και πουθενά αλλού. Στην πράξη, δεν υπαρχει κανενα σιτηρό απολύτως πουθενα σε όλη την γη που να μην ειναι ΓΤΟ (γεννετικά τροποποιημένος οργανισμός). Σκεφτειτε οτι σιτηρα ειναι το σταρι, το καλαμπόκι, η σικαλη, η βρωμη, το ρυζι, το κριθαρι και καποια που δεν εχουν μεγαλη εμπορικη αξια, οπως ο αμαρανθος, το ντινκελ, το φαγοπυρο, η ζεα και νομιζω οτι σε αυτα θα μπορεις να βρεις παντα καθαρα. Το ιδιο ακριβως σε ολα τα οσπρια, πιθανα οχι στα κουκια και ισως τα μπιζελια, αλλα πλεον σε εναν αυξανομενο αριθμό λαχανικων. Τώρα, στα οικολογικά ασφαλώς απαγορεύεται το glyphosate (εμπορικό σκεύασμα round up) αλλα μην σκιάζεστε γιατί έχουν την λυση τους κι εκεί. Μεν απαγορεύεται η επεμβαση στο εργαστήριο, αλλά επιτρέπεται στο χωράφι!!! Γι' αυτό τα οικολογικά που αγοράζετε έχουν την ίδια ακριβώς γεύση, δηλαδή απολύτως καμία. Αξίζει να σημειωθεί ότι και τα ΓΤΟ αλλα και τα υβρίδια ('ετσι λέγονται αυτά του χωραφιού) έχουν τρελλές απαιτήσεις σε νερό, σε θρεπτικα συστατικά, αρρωσταίνουν φρικιαστικά πολύ (εκτος ισως απο μια συγκεκριμενη ασθενεια) και διατροφικά ειναι λιγο καλυτερα απ' τα σκατά (δεν βαζω στοίχημα σ' αυτό). Επιπροσθέτως έχετε υπ' όψιν ότι ο σπορος που παραγεται απο τετοια φυτα (ειτε ΓΤΟ, ειτε Υβρίδια) δεν μπορει να κανει παιδια, ειναι στείρος, γι' αυτο γίνεσαι έρμαιο της καθε Μοσαντο, γιατί δεν μπορεις να παραγεις σπορο και γι' αυτο στο που λανε 10 φορες την τιμη που θ' αγοραζες κανονικ'ο σπόρο (μονο που δεν μπορείς γιατί απλα δεν υπαρχει).
Πριν κάμποσα χρόνια έφυγα απ' την ρημαγμένη Αθήνα και πήγα στην Σύρο (μια απόφαση που αρκετά αργότερα συνέβαλε στο να καταστραφεί τελείως η ζωή μου). Το 1990 ήταν. Από το 1991 φλερτάριζα με ένα κτήμα παραδεισένιο μεν, πολύ φτηνό δε (δεν είχε δρόμο). Επίσης ειχε δυσεπίλυτα χαρτιά, παρατημένη κληρονομιά εξ αδιαθέτου και εξ αδιαιρέτου απο αρκετά πριν το 1900. Καταφερα και το αγορασα ωστόσο, το 1993.
Το πρωτο μου και άμεσο ενδιεφέρον ήταν η καλλιέργεια. Είχα έναν γείτονα, τελείως αγράμματο άνθρωπο και τελείως καλό. Αυτός με βοήθησε σε πολλά πράγματα, ήταν πολύ μάγκας στις πρασιές, αλλά από σπόρους τον μόνο που είχε κρατήσει αυθεντικό, ήταν το αγγούρι (δεν είναι κακό αλλά ήλπιζα τουλάχιστον για κολοκύθι Συρου που ειναι ονομαστό). Είχα έναν πολυ αγαπημένο επαγγελματία γεωργό στην Κατω Μεριά (εγω ήμουν ο πρωτος ορθόδοξος ιδιοκτήτης γης στην Πανω Μεριά στην ιστορία) ο οποίος μεν απεδείχθη ότι όλους του τους σπόρους τους έκανε μονος του πρασιες (δεν αγοραζε ποτε κανενα), αλλα δυστυχώς οι ποικιλίες του δεν ήταν ακριβώς αυθεντικές ενω απ' την άλλη μερια σε ενα βαθμό μπορεις να πεις οτι ηταν αφου φυτευε καθε χρονια τον ιδιο σπορο. Τζωρτζης Φρερης, άλλος άγιος ανθρωπος. Τον ειδα να αυλακωνει 2 στρεμματα σε 20 λεπτα χωρις ραμμα. Και αφου ειδα αυτο το αποθαρυντικό, μιλάγαμε και μου εδωσε μια συμβουλή: " Νικο, παρε και μια πετονια γιατι αμα δεν εχεις να φας θα πας να πιασεις κανα χανο να κανεις σουπα" . Ηταν εποχή και ο Τζωρτζης είχε πολλά φυτα να παρω ότι ηθελα πηρα 5 μελιτζανες που έμελε να είναι η πιο μυθικά επιτυχία μου, 5 πιπεριες, καμια 40αρια τοματες, μου εδωσε απο μονος του και λιγους βασιλικους για τις μελιτζανες και στ' άλλα δεν χρειάζεσαι φυτό, τα φυτεύεις κατευθειαν στο εδαφος. Είχα μια πικρία που δεν βρήκα "τσαπα-τσουπα", που ειναι η αυθεντικη Συριανη ποικιλία, αλλα τι να κανουμε? Ευτυχώς δεν άκουσα τον Γιαννη να φυτεψω τις μελιτζανες στους 80 ποντους, αλλα αντ' αυτου εκει στον ιδιωτικο τους χωρο του μοιρασα το εμβαδον με συνεπεια να εχουν πανω απο 2 μετρα αναμεσα τους, εκει αναμεσα εβαλα βεβαια και τους βασιλικους. Ειχα μια αλλη ωραια χωραφιδα για ποτιστικα, και εκει εβαλα ολα τα λοιπά. Εκεινη την πρωτη χρονια ημουνα χυμα στο κυμα, την αλλη χρονια ξεκινησα τα ανυδρα σε μια αλλη, μεγαλη χωραφίδα, ισαμε 0,7 στρεμμα (για τα οποια ειναι απαιτητό καποιο ειδος τρακτερ).
Ειχα λιγη μελιγγρα στα φασολακια, και αποφασισα να τακτοποιησω λιγο (τα ειχα σαν την κολαση) και οντως επεοιδη μαλλον καταφερα να λιαζονται καλυτερα η μελιγγρα εγινε αδιαφορη. Ειχα ομως και προβλημα στις τοματες, όπου ξεραθηκαν τελειως απο μεσα τους και κατω τους 3 φυτα εν μια νυκτι. Πηγα στον γειτονα και μου είπε οτι δεν φταιω εγώ, το ονομασε "συρίκι" και ειπε οτι το παθαίνουν ολες αυτες οι τοματες που τους εχουν βαλει να φυτευουν και οτι το παθαινε κι αυτος. Εν τελει πεθαναν 16 φυτα.
Την άλλη χρονια βρισκομουνα σε μια ακομα απ τις τραγικες 13 μετακομισεις που εκανα στον νησι για 10 χρονια (και φαντασου τα υελευταια 4,5-5 εμεινα στο ιδιο σπιτι). Ηταν στην πιο φτωχή συνοικία της Ερμούπολης, όπου ο γείτονας δεν ηξερε μονο αν ειχες κλασει αλλα και τι ειχε φταιξει απ τα φαγητα σου. Εκει προφανως αυτοκινητο δεν πλησιαζει, και με την μηχανη μπορουσα να παρκαρω ικανοποιητικα κοντα αλλα οχι διπλα στο σπιτι. Εκει λοιπόν περναγε ενας γερος που πουλαγε οτι λαχανικο ειχε (μεγας ψευτης) με ενα γαιδαρο. Ηταν λοιπόν εξω απ το σπιτι και φωναζει τσαπα-τσουπα τοματα, κρεμυδια. Λεω πλακα μας κανουν, με συγχωρεσε ο Θεός, τί έγινε? Πετάγομαι έξω (με ειχαν προειδοποιήσει οτι ειναι ψευτης) και ρωταω "είναι στ' αλήθεια τσαπα-τσουπα?. Εν τω μεταξυ την κοιτάω και πραγματικα ηταν τσαπατσουπιασμενη, δεν ειχα ξαναδει τετοια τοματα. Μου λεει βεβαια οτι ειναι, δεν ειχα αλλη λυση, αγοραζω μπολικες για να τον δελεασω και του ζηταω σπορο και μου εφερε σε 2-3 μερες που ξαναηρθε!
Παω λοιπόν πριν παω στο χωραφι μου στον Γιαννη (τον γειτονα) και θριαμβευτικα του λέω "βρήκα τσάπα-τσούπα"!! Μου λεει α ρε καημενε Νικο κωτσο σε πιασανε, εχει χαθει αυτος ο σπόρος. Μου φυτρωνει οχι κατω απο 3.000 σπυρια, αλλα λεω "θα βαλεις αυτες πρασια την επομενη φορά"? Τον κοιταει, του φανηκε υγιεστατος οποτε μου λέει ναι.
Ο γιαννης εβαζε πρασια τοματα λιγο πριν τα Χριστούγεννα. Σε όσους ξερουν θα φανει κουφό, αλλά έβαζε σε φτωχό χώμα και το φυτό αναπτυσόταν πολύ αργά, ωστε 'όταν πια φυτευαμε το μερος που εμπαινε στην γη ηταν ξυλο και δεν κινδυνευε απο ενα ντοπιο σκουληκακι που παει και την κοβει (δεν ηξερε να διαβασει, αλλα ηταν στα χωραφια απο 4 χρονων). Ηταν καπου μεσα Ιανουαρίου, και παω να περασω μια βολτα απ τον Γιαννη, πριν παω απεναντι. Τον βλεπω ηταν στην πρασια, παω εκει και τι βλεπω? ο ανθρωπος εκλαιγε σαν μικρο παιδι. Του λεω τι έγινε ρε Γιάννη? Γυρναει και με κοιταει και λεει "Νικο είναι στ' αληθεια τσαπα- τσουπα"
Φύτευα 400 ριζες ανυδρες και καμια 50αρια ποτιστικες καθε χρονο. Χαριζα, πουλαγα, ξεραινα πολλες. Δεν συναντησα ουτε εναν ανθρωπο να μου πει ότι αυτή δεν ειναι η ωραιοτερη τοματα που εχει φαει στη ζωή του. Η ουσία του σπόρου ομως είναι αλλού. Δεν εκανα ποτε απολυτως καμια προσπαθεια προστασιας, η εστω ενισχυσης των φυτων. Καθα χρονια πεθαιναν 1-2-3 φυτα, συνηθως 2, μαλιστα πολλες φορες σε ανυδρα μπορει να εφταιγα εγω γιατι ηταν στα ορια του χωραφιου, άρα ηταν ρηχη και μπορει να μην εβρισκε νερακι. Το ντοποιο φυτο, ήξερε τις κλιματικες συνθηκες του τοπου του καλυτερα απο σενα, 'ηξερε αν θα εβρεχε και ποσο, και βεβαια ήξερε τι εντομα επρεπε να φοβαται και ειχε ηδη ετοιμη αμυνα γι αυτα.
Οι ντοπιοι σποροι ειναι ο μεγαλυτερος θησαυρός που έχουμε και ξερουμε βεβαια οτι μας εχουν βαλει να τον εξοντώσουμε.
Για να φτιάξει κάποιος σπορικο καλό θέλει μαγκιά, θέλει μεγάλη μαγκιά
Τόσα χρόνια ασχολούμαι με τα αγροτικά και δεν το έχω στο να φτιάξω σπορικο
Θέλω να προσθέσω και ένα ακόμα σχόλιο μετα το τελος τηξς ταινιας, γιατί αφήνει να εννοηθεί ότι αυτό ήταν και τα GMO εστω και μονον στο σταρι δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ. Αυτό ειναι ενα όνειρο που εχει πραγματωθεί μονο στην ταινία και πουθενά αλλού. Στην πράξη, δεν υπαρχει κανενα σιτηρό απολύτως πουθενα σε όλη την γη που να μην ειναι ΓΤΟ (γεννετικά τροποποιημένος οργανισμός). Σκεφτειτε οτι σιτηρα ειναι το σταρι, το καλαμπόκι, η σικαλη, η βρωμη, το ρυζι, το κριθαρι και καποια που δεν εχουν μεγαλη εμπορικη αξια, οπως ο αμαρανθος, το ντινκελ, το φαγοπυρο, η ζεα και νομιζω οτι σε αυτα θα μπορεις να βρεις παντα καθαρα. Το ιδιο ακριβως σε ολα τα οσπρια, πιθανα οχι στα κουκια και ισως τα μπιζελια, αλλα πλεον σε εναν αυξανομενο αριθμό λαχανικων.
Τώρα, στα οικολογικά ασφαλώς απαγορεύεται το glyphosate (εμπορικό σκεύασμα round up) αλλα μην σκιάζεστε γιατί έχουν την λυση τους κι εκεί. Μεν απαγορεύεται η επεμβαση στο εργαστήριο, αλλά επιτρέπεται στο χωράφι!!! Γι' αυτό τα οικολογικά που αγοράζετε έχουν την ίδια ακριβώς γεύση, δηλαδή απολύτως καμία. Αξίζει να σημειωθεί ότι και τα ΓΤΟ αλλα και τα υβρίδια ('ετσι λέγονται αυτά του χωραφιού) έχουν τρελλές απαιτήσεις σε νερό, σε θρεπτικα συστατικά, αρρωσταίνουν φρικιαστικά πολύ (εκτος ισως απο μια συγκεκριμενη ασθενεια) και διατροφικά ειναι λιγο καλυτερα απ' τα σκατά (δεν βαζω στοίχημα σ' αυτό). Επιπροσθέτως έχετε υπ' όψιν ότι ο σπορος που παραγεται απο τετοια φυτα (ειτε ΓΤΟ, ειτε Υβρίδια) δεν μπορει να κανει παιδια, ειναι στείρος, γι' αυτο γίνεσαι έρμαιο της καθε Μοσαντο, γιατί δεν μπορεις να παραγεις σπορο και γι' αυτο στο που λανε 10 φορες την τιμη που θ' αγοραζες κανονικ'ο σπόρο (μονο που δεν μπορείς γιατί απλα δεν υπαρχει).