Jora Mała/Jora Wielka nad Jeziorem Kuchenka/Jeziorem Tałty | Mazury | Dji Avata | Lece w miasto [4k]
Вставка
- Опубліковано 24 чер 2024
- Music provided by Dreamhop Music - spoti.fi/3fNpOgA
Jora Wielka, zwana również Gross Jauer, to miejscowość w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mikołajki[3][4].
Od 1975 do 1998 roku wieś administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Pierwotnie miała ona układ ulicówki i rozciągała się nad zatoką Jeziora Tałckiego.
Częścią integralną wsi Jora Wielka jest Jora Mała.
Wioska została wspomniana w dokumentach już w 1435 roku i podlegała pod komornictwo ryńskie (później starostwo ryńskie). W 1437 roku wieś została założona na prawie chełmińskim przez wielkiego mistrza Pawła von Russdorfa, który przyznał 60 włók ziemi wolnym Prusakom (ziemianom) Janowi, Mikołajowi, Jakubowi i Stanisławowi (po 15 włók), z obowiązkiem jednej służby zbrojnej od każdego z nich. W przywileju lokacyjnym zawarto klauzulę, która mówiła, że jeżeli którykolwiek z wymienionych opuściłby ziemię państwa krzyżackiego bez zgody zakonu, straciłby swoje zdobyte posiadłości. Mieszkańcy Jory Wielkiej mieli prawo do połowu ryb tzw. małym sprzętem w Jeziorze Tałty.
Na początku była to wieś należąca do ziemiaństwa, później stała się wsią chłopską, ale zachowała prawo chełmińskie. Szkoła powstała przed 1740 rokiem. W tamtym czasie wieś podlegała parafii w Rynie. W roku 1785 w Jorze Wielkiej było 40 domów (gospodarstw domowych) z 348 mieszkańcami. W 1892 roku Jora Wielka została włączona do nowo utworzonej parafii ewangelickiej w Użrankach. W 1939 roku w wiosce mieszkało 409 osób.
Od 1 stycznia 1972 roku gromada Użranki została zlikwidowana, a sołectwo Jora Wielka zostało włączone do gromady Baranowo (powiat mrągowski). W wyniku nowego podziału administracyjnego z 1 stycznia 1973 roku powiat mrągowski został podzielony na gminy (gromady zostały zlikwidowane), a sołectwo Jora Wielka zostało włączone do gminy Mikołajki. W tamtym czasie wieś należała do urzędu pocztowego w Użrankach, najbliższa stacja kolejowa (PKP) znajdowała się w Baranowie, a najbliższy przystanek autobusowy PKS w Użrankach.
Tałty, znane również jako Talter Gewässer, a w średniowieczu jako Dobegast, to najgłębsze jezioro rynnowe w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich. Należy do dorzecza rzeki Pisy.
Jezioro Tałty jest częścią rozległej rynny polodowcowej, która sięga od Rynu do Rucianego-Nidy na odcinku o długości 35 km. Stanowi ciągły akwen wraz z Jeziorem Ryńskim, które ma 20 km długości i powierzchnię 18,3 km² (dane Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie). Do brzegów jeziora przylegają cztery wsie: Skorupki, Tałty, Stare Sady i Jora Wielka. Południowy koniec jeziora znajduje się w granicach miasta Mikołajki. Przyjmuje się, że powierzchnia Jeziora Tałty wynosi 11,6 km², co wynika z jego długości 12,5 km liczonych od mostu w Mikołajkach (gdzie w XVIII wieku znajdował się zamek wodny, patrz kanały) do Ryńskiej Bramki - wąskiego przewężenia między półwyspami Pazdór (na południowym brzegu) i Mrówki na północy. Największa szerokość jeziora wynosi 1,8 km w okolicach Kanału Tałckiego. Jezioro jest najwęższe po stronie Mikołajek. Średnia głębokość jeziora wynosi około 14 m, a największa głębia, osiągająca 50,8 m, znajduje się w pobliżu Skorupek. Na wschodnim brzegu jeziora, między Skorupkami a Mikołajkami, znajduje się wieś Tałty. Na zachodnim brzegu jeziora, po stronie Mikołajek, leży wieś Stare Sady, a dalej Jora Wielka.
Jezioro jest w dużej mierze zasilane wodami płynącymi bezpośrednio z Jeziora Ryńskiego, a także Kanałem Tałckim, który łączy jeziora Niegocin, Jagodne, Szymon i Tałtowisko. Posiada także siedem mniejszych dopływów, w tym rowy melioracyjne oraz połączenia z jeziorami Jorzec i Miałkie. Stan czystości wód dopływających do jeziora, zgodnie z normami dla wód płynących, mieści się w klasach I-II czystości.
Strefa przybrzeżna kompleksu jeziora Ryńskie-Tałty zajmuje 14% jego powierzchni, z czego połowę stanowią rośliny zanurzone, takie jak ramienice i rdestnice. W zlewni występują gleby bielicowe i brunatne, a brzegi jeziora są przeważnie wysokie, pagórkowate i strome. Jeśli chodzi o stan czystości jeziora, zostało ono zaklasyfikowane do trzeciej klasy, a wynik głównie determinują parametry fizykochemiczne, takie jak niekorzystne warunki tlenowe, wysokie stężenie biogenów i substancji organicznych. Od wielu lat obserwuje się zaawansowany proces degradacji południowego akwenu, który znajduje się w rejonie Mikołajek.
▸ Gear:
Dji avata
▸ Socialmedia:
UA-cam: / lecewmiasto
Facebook: / lecewmiasto
Website: www.lecewmiasto.pl
▸ Współpraca, licencje na materiały oraz zapytania biznesowe:
✉️ lecewmiasto@gmail.com
00:00 Intro
00:20 Jora Mała
00:50 Jezioro Kuchenka
01:40 Jezioro Tałty
02:12 Jora Wielka
Copyright © Lecewmiasto | All rights reserved
#jorawielka #talty #mazury
Znajdź idealne ujęcia dla siebie w największej bazie ujęć Polski z drona. Zapraszamy na naszą stronę: www.lecewmiasto.pl 🤗
Fajne ujęcia, pozdrawiamy 🙂
🖐