KONSANTRİKLİK YERİNE TOPLAM SALGI KULLANIMI / USING TOTAL RUN OUT INSTEAD OF CONCENTRICITY

Bilindiği üzere ASME Y14.5M Standardı'nın 2018 revizyonunda KONSANTRİKLİK ve SİMETRİ toleransları kaldırıldı. KONSANTRİKLİK yerine TOPLAM SALGI veya KONUM, SİMETRİ yerine ise KONUM kullanılması öngörülmekte. KONSANTRİKLİK yerine TOPLAM SALGI kullanıldığında tolerans miktarı değişmeli mi, yoksa aynı mı kalmalı. Bu kayıtta bu konuyu irdelemeye çalıştım.

[@MohamedAlrez-n3m]

Teşekkürler hocam ağzınıza sağlık

Ben de teşekkür ederim

[@sefaseker7162]

Merhaba hocam, burada toplam salgı yerine yüzer profil toleransı da kullanılabilir mi?

Birçok durumda teknik resimde belirtilen bir geometrik tolerans esasında başka geometrik toleransları da kontrol ediyor olabilir. Bu çoğu zaman doğrudur. Örneğin bir yüzeye bir datum yüzeyine göre PARALELLİK veya DİKLİK verildiğinde bu toleranslar yüzeyin DÜZLEMSELLİK veya PROFİL kontrolunu da yapmaktadır. Böyle baktığımızda sizin sorunuz için şunu söyleyebilirim: Bu örnekte TOPLAM SALGI yerine YÜZEY PROFİLİ kullanılabilir. YÜZEY PROFİLİ kullanıldığında da bir ölçüde TOPLAM SALGI kontrol edilmiş olur. Ancak ikisi tamamen aynıdır diyemeyiz. Çünkü bu toleransların tanımları ve özellikle de belirtilen toleransın işaret ettiği TOLERANS BÖLGESİ farklıdır. TOPLAM SALGI istendiğinde tolerans bölgesi silindirik yüzeyi oluşturan her bir boyuna çizginin belirtilen tolerans kadar aralıklı İKİ ÇİZGİ arasında olması isteniyor. YÜZEY PROFİLİ istendiğinde ise, belirtilen silindirin tüm yüzey elemanlarının (doğrular ve çemberler) iç içe geçmiş ve aralarındaki mesafe belirtilen PROFİL TOLERANSI kadar olan iki eşeksenli silindirin arasında kalması bekleniyor. Böyle bakıldığında YÜZEY PROFİLİ daha çok SİLİNDİRLİK tolerasına yakın duruyor (bu örnek için).
Bir de şöyle düşünün: Silindirik parçamızda çap toleransının izin verdiği kadar koniklik olsa. Yani parçanın dış çapı bir uçta maksimum, karşı uçta ise minimum olsa ama yüzeyde hiç bozukluk olmasa. TOPLAM SALGI kontrolu yapıldığında bu koniklik görülür ancak YÜZEY PROFİLİ kontrolu yapıldığında form mükemmel gibi görünebilir. Böyle incelikler olabileceğinden, muayeneciler için teknik resimde hangi kontrol isteniyorsa onu yapmak önemlidir. Tasarımcı ise hangi toleransı vereceğine karar verirken, örneğin bu parça için TOPLAM SALGI veya YÜZEY PROFİLİ hangisi daha uygun olur, ya da fareketmez diye düşünürken tolerans bölgesi kavramını iyi düşünmek lazım. Çünkü birine göre uygun olan bir unsur diğerine göre olamayabilir.
İmalatçı için ise pek birşey farketmez çünkü zaten genellikle mükemmel yapmanın peşindedir:)
İyi çalışmalar dilerim.

[@sefaseker7162]

Teşekkürler hocam