Παλιά θεσσαλονίκη - Νέα Παραλία - Το μπάζωμα της ακτής από Λευκό Πύργο μέχρι το Καραμπουρνάκι (16)
Вставка
- Опубліковано 23 бер 2020
- Το μπάζωμα της ακτής από Λευκό Πύργο μέχρι το Καραμπουρνάκι και η κατασκευή της νέας παραλίας
Η επιχωμάτωση έγινε σε δύο στάδια μια το 1917 λόγω των μπάζων που δημιουργήθηκαν από το γκρέμισμα του κάστρου του Λευκού Πύργου και μια το 1960 με Κ.Καραμανλή που διήρκεσε εδώ το 1970 και έφτασε έως το Μέγαρο Μουσικής ..
Ας τα πάρουμε, λοιπόν, τα πράγματα απ΄την αρχή. Στα μέσα του 19ου αιώνα, η δυτικοποίησης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, με το τέλος του Κριμαϊκού πολέμου και τη Συνθήκη των Παρισίων, έχει σαν αποτέλεσμα και μια νέα γραμμή για διαφορετικό χειρισμό του αστικού χώρου.
Το 1866, ο κλήρος, μαζί με το βάρος της εφαρμογής του μεταρρυθμιστικού σχεδίου, πέφτει στον βαλή Σαμπρή πασά διοικητής της πόλης για να γράψει ιστορία. Μ’ ένα ασημένιο σφυρί, δίνει το πρώτο χτύπημα στις ετοιμόρροπες πολεμίστρες στη δυτική πτέρυγα των τειχών, στη Χρυσή Πύλη και έτσι εγκαινιάζει την αρχή του έργου που είχε ανατεθεί στην εταιρία Suez Canal Company.
Μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια οι εργάτες θα γκρεμίσει το μεσαιωνικό θαλάσσιο τείχος της πόλης. Μόνο το Μπεάζ Κουλέ, ο κόκκινος Πύργος - φυλακή θα μείνει για να θυμίζει τις παλιές εποχές, έως ότου το 1890 καθαριστεί και ξαναβαπτιστεί ως Λευκός Πύργος.
Η πόλη δεν είναι πια περιτειχισμένη, ενώ με τα μπάζα των τειχών κατασκευάζεται η προκυμαία και ο πρώτος στενός παραλιακός δρόμος, μήκους 1,5 km, η λεγόμενη «Παράλληλη οδός». Ήταν άλλωστε επιτακτική και η ανάγκη χάραξης ενός δρόμου που θα ένωνε τα νέα αρχοντικά των ανατολικών προαστίων περιοχή των Εξοχών (σημερινή Βασ. Όλγας) με τα εμπορεύματα του λιμανιού αλλά και με τον Φραγκομαχαλά στον οποίο δέσποζαν οι τράπεζες και τα ξενοδοχεία. Το ρόλο αυτό έπαιξε αυτή η παράλληλη οδός, ειδικά μετά την τροχοδρόμηση του τραμ από το 1893.
Το χειμέριο κύμα φτάνει συχνά μέχρι τις ξύλινες σκάλες και τις αυλόπορτες των αρχοντικών των εύπορων Θεσσαλονικέων. Στις ακτές, κατά τη διάρκεια του θέρους, οι κάτοικοι της πόλης κάνουν μπάνιο στις παραλίες «Μιραμάρ», «Τάμαριξ», «Ανάκτορα» και «Αλλατίνη» και συχνάζουν στα υπαίθρια καφενεία και τις ταβέρνες. Και κάπως έτσι φτάνουμε στα μέσα της δεκαετίας του ’50, χωρίς μεγάλες διαφοροποιήσεις του χώρου, πέρα από την εμφάνιση των πρώτων πολυκατοικιών εδώ κι εκεί.
Είναι όμως τώρα που η μετεμφυλιακή Ελλάδα ξεκινάει το μεγάλο εκσυγχρονιστικό ταξίδι προς τον εξευρωπαϊσμό της. Το 1955 ο Κ. Καραμανλής αφαίρεσε συμβολικά μια ράγα της τροχιοδρομικής γραμμής μπροστά στο Λευκό Πύργο για να ακολουθήσει η μεγαλύτερη, ίσως, μεταμόρφωση στην ιστορία της πόλης.
Το 1959 ξεκινάει η μεγάλη επιχωμάτωση με το ξήλωμα των υπαίθριων καφενείων και ταβερνών, το μπάζωμα της ακτής από το πάρκο του Λευκού Πύργου μέχρι το Καραμπουρνάκι και την κατασκευή της νέας ανατολικής παραλίας. Χιλιάδες τόνοι μπάζα, από τις κατεδαφίσεις και τις εκσκαφές των νέων οικοδομών της πόλης, μετέτρεψαν τη δαντελένια ανατολική ακτή του όρμου του Θερμαϊκού σε ευθύγραμμη προκυμαία.
Στη νέα παραλία ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα δίνονται με πλειστηριασμό σε νέους προνομιούχους ιδιοκτήτες και τα παραθαλάσσια αρχοντικά βρίσκονται πια εσώκλειστα στον αστικό τσιμεντένιο ιστό.
Κατά μήκος της νέας προκυμαίας απλώθηκαν πάρκα με διάσπαρτους χώρους πρασίνου και θέσεις στάθμευσης αυτοκινήτων, έγινε η διάνοιξη της λεωφόρου Κένεντι -νυν Μ. Αλεξάνδρου (που ουσιαστικά λειτούργησε σαν σύνορο ανάμεσα στην πόλη και τη θάλασσα) και κατά μήκος της ορθώθηκαν πενταώροφες πολυκατοικίες και αργότερα το ανεκδιήγητης αισθητικής κτίριο του «Μακεδονία Παλλάς». Η μορφή της Νέας Παραλίας, ολοκληρώνεται στα τέλη της δεκαετίας του ‘70.
Πολύ ωραία παρουσίαση παλαιών φωτογραφιών. Η επέκταση της νέας παραλίας είναι από μεγαλύτερα έργα με θετικό πρόσημο που γίναν στην Θεσσαλονίκη τον τελευταίο αιώνα. Δεν είναι δίκαιο να ονομάζουμε "τσιμεντοποίηση" τη δημιουργία του μεγαλύτερου -μακράν- πνεύμονα πρασίνου στην πόλη. Μακάρι να υλοποιηθεί κάποτε και το σχέδιο του Εμπράρ που προέβλεπε μια επέκταση 40 μέτρων προς την θαλασσα για την παλαιά παραλία.
αν γινει και η επέκταση 40 μέτρων προς την θαλασσα στην παλαιά παραλία θα ειναι η χαριστικη βολη στην φυσιογνωμια της βυζαντινης Θεσσαλονικης !
ευχαριστω για την συμμετοχη καλες γιορτες
Τον λευκό πύργο τον μισό-βάψανε... λευκό! Φκιν χελλ! Από τότε προμηνύονταν για το που βαδίζουμε, λολ.
👍👍👍
🇬🇷❤Patridam
salonica city
Η τσιμεντοποίηση κάνει και κάτι ακόμα που περνάει δυστυχώς απαρατήρητο, και αυτό είναι η φραγή της πρόσβασης στην φύση της πόλεως που είχε απομείνει, την φραγή σε πρόσβαση λαχανικών φρούτων, θυμάμαι πηγαίναμε για κορόμηλα κάποτε. Έτσι σε κάνει να είσαι εξαρτημένος από την αγορά, που με την σειρά της είναι εξαρτημένη από μια στείρα(δυστυχώς) κυβέρνηση η οποία κυβέρνηση εξουθενώνει καθημερινά τον επιχειρηματία της γειτονιάς, φέρνοντας ευκαιρίας σε μεγάλες αλυσίδες, οι οποίες φέρνουν προϊόντα αμφίβολης προέλευσης. Κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε ποτέ να συμβεί σε μια πόλη με νεοκλασική αρχιτεκτονική. Όπου έχεις μεν τα κτίρια αλλά δεν σου κόβουν την πρόσβαση σε φρούτα και λαχανικά που φυτρώνουν μεσα στις πόλεις ή μέσα σε κήπους οικοπέδων εντός της πόλης. Επίσης δεν έχει μιλήσει κανείς για την ψυχολογία της τσιμεντοποίησης, ο κόσμος νιώθει πολύ χειρότερα και πιεσμένος σε τέτοιες πόλεις παρά σε πόλεις με νεοκλασική αρχιτεκτονική.
Κάτσε γιατί μπλέκεις πολλά θέματα μαζί. Η πόλη γέμισε σχετικά γρήγορα με «βέβαιο-αβέβαιο» μέλλον και δίχως πόρους. Μια τέτοια πόλη με το σημερινό πληθυσμό για να γίνονταν όπως τη φαντάζεσαι, θα έπαιρνε πενταπλάσιο εμβαδό για να μη πω παραπάνω και χρήμα άπλετο. Επίσης θέλει μακροπρόθεσμο όραμα που δε νομίζω να το είχε συλλάβει κανείς, ιδίως μετά από δυο παγκόσμιους πολέμους. Δεν είναι απλά τα πράματα. Στην Αθήνα ας πούμε, μετά από δεκαετίες ειρήνης και έχοντας διαθέσει τα περισσότερα στην Ελλάδα χρήματα, μόλις τώρα πλέον βλέπουμε κάποιες γειτονιές να είναι πανέμορφες, έτσι όπως τις ονειρεύεσαι, θαρρώ. Αλλά για πρόσβαση σε φρέσκα φρούτα και λαχανικά... Εδώ πλέον μιλάμε πράγματι για διακαή παραμυθένιο πόθο. Που τέτοια; Αλλά οι πόλεις μας και φυσικά εμείς δε περάσαμε και λίγα. Μόνο τη τουρκική σκατίλα που αφήσαν αυτοί εδώ εφόσον τη καθαρίσαμε, μου αρκεί.
@@hermespsychopompos8267 Δεν αντιλέγω, όμως κάποια στιγμή θα πρέπει να θεωρήσουμε κάποια πράγματα αυτονόητα, και να μην λέμε δεν γίνεται, με πίστη και όραμα να κοιτάμε μπροστά. Αυτό θα γίνει μόνο όταν οι κάτοικοι μιας πόλης αφυπνιστούν και δουν την σύγχρονη τεχνολογική φυλακή, που μας αποκόπτει από την φύση, τις σχέσεις το συναίσθημα πάνω απ'όλα. Συγκεκριμένα, για την Θεσσαλονίκη είχε γίνει πρόταση από Γάλλους αρχιτέκτονες, αλλά λόγο του ότι εκείνον τον καιρό η Θεσσαλονίκη ανήκε σε Εβραίους ιδιοκτήτες, εκείνοι προτίμησαν μια τακτική η οποία έδωσε στην Θεσσαλονίκη την στριμωγμένη μορφή που έχει σήμερα, και απέφερε πάρα πολλά κέρδη. Για να καταλάβετε το πέταλο που υπάρχει στην περιοχή πλατεία Αριστοτέλους, είναι διότι το ανέλαβαν πραγματικοί Αρχιτέκτονες.
@@alexandrosaugo7538 Δηλαδή μου λες ούτε την Αριστοτέλους δε θα είχαμε όπως είναι τώρα; Καταλαβαίνω και δε λέω ότι μου αρέσει η κατάσταση. Πραγματικά μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες βλέπω κάποια μέρη της Αθήνας και τη ζηλεύω. Τώρα τι μένει να κάνουμε; Όμορφους πεζόδρομους; Από εκεί και πέρα, θέλει ξήλωμα πολύ μπάζο... Ποιος θα αρχίσει να κατεβάζει κτίρια ώστε ν΄αναδιαμορφωθεί η κατάσταση;
@@hermespsychopompos8267 σίγουρα πολύ μπαζο, και πολλοί δουλειά, δεκαετίες ολόκληρες. Όμως κατά την δική μου άποψη αξίζει το χρήμα και τον κόπο. Άλλωστε αφού σίγουρα θα γίνει σταδιακά, θα είναι πολύ λιγότερο ανώδυνο απ'ότι φαίνεται. Το πιο σημαντικό είναι να μην γίνουν εκ νέου τέτοια λάθη, που δυστυχώς γίνονται, αλλά πολύ λιγότερο, χωράει πολύ βελτίωση όμως, και τα οικονομικά δεν το σηκώνουν. Το τι πρέπει να κάνουμε είναι τεράστια κουβέντα, που πρέπει να ξεκινήσει από τα βιβλία του Βιτρούβιου(αρχιτέκτονας ρωμαϊκής εποχής) και να φτάσει στους σύγχρονους αρχιτέκτονες μηχανικούς. Ώστε τα κτίρια τα ίδια να μας γεμίζουν με ενέργεια, ευεξία, και δέος, το έχεις νιώσει ποτέ αυτό κοιτάζοντας ένα μεσαιωνικό ή νεοκλασικό ή ακόμα και αρχαίο κτίριο;; Είναι οι άνθρωποι που παραδεχόμαστε ότι κυκλοφορούσαν με κάρα.. κι όμως χτίζανε με πολύ περισσότεροι αγάπη και συναίσθημα από εμάς. Οι αρχαίοι αρχιτέκτονες και μηχανική λάμβαναν πολύ σοβαρά υπόψιν το συναίσθημα. Δυστυχώς όμως οι συμπολίτες και οι πολιτικοί μας είναι κατώτεροι αυτής της πραγματικότητας.
το πριν ειναι πιο ωραιο