Zamek Tenczyn w Rudnie

Zamek Tenczyn w Rudnie, to jurajska warownia położona na wygasłym wulkanie. Wspaniała, magnacka rezydencja, która w latach swojej świetności wyglądem i znaczeniem konkurowała z Wawelem. Pierwsze historyczne wzmianki na temat zamku pochodzą już z początku XIV wieku. Wtedy to Nawój z Morawicy zbudował na szczycie Zamkowej Góry pierwsze, prawdopodobnie drewniane zamczysko. Pierwszy murowany, gotycki zamek zbudował w latach 1331-1361 Andrzej syn Nawoja który jako pierwszy w historii rodu spod znaku Topora przyjął nazwisko Tęczyński. Zamek z uwagi na wybitne właściwości obronne, które zawdzięczał zwłaszcza usytuowaniu na wulkanicznym wzgórzu o stromych zboczach, a także sąsiedztwo ważnego szlaku handlowego łączącego Kraków ze Śląskiem, szybko zyskał na znaczeniu. Nic więc dziwnego że Tenczyn ich rodowa siedziba po przebudowie w okresie renesansu urządzony był z niemałym przepychem, a gośćmi Tęczyńskich bywali najznakomitsi twórcy polskiego i europejskiego renesansu. To właśnie ten okres uznawany jest za szczytowy dla rozkwitu zamku z tego okresu pochodzi także często spotykane określenie „wawelskiego brata. Gdy na początku XVII wieku wojewoda krakowski Jan Magnus Tęczyński zgromadził w swoich rękach całą rodową fortunę Tęczyńskich, nic nie zapowiadało nadciągającego dramatu. Trzej męscy potomkowie Gabriel, Krzysztof i Stanisław zapewniali sukcesję i przetrwanie starego rodu. Los sprawił jednak inaczej wszyscy trzej synowie Jana Magnusa zginęli w tragicznych okolicznościach, a ten do końca życia podpisywał się słowami „Ultimus virorum de Tenczyn” Ostatni mąż na Tenczynie. Wraz z wygaśnięciem rodu Tęczyńskich kończy się okres świetności zamku. W 1639r. córka Jana Magnusa Izabela wstępuje w małżeństwo z Łukaszem Opalińskim. Tenczyn przestaje pełnić funkcję rodowej siedziby staje się jedynie centrum administracyjnym dla rozciągających się dookoła niego terenów hrabstwa Tęczyńskiego. w 1655 gdy szwedzki potop rozlewał się po Rzeczpospolitej zdobywając, plądrując i niszcząc kolejne zamki i miasta, Marszałek Wielki Koronny Jerzy Lubomirski chcąc ocalić polskie insygnia koronacyjne ukrył je w Starej Lubowli, rozpuszczając jednocześnie wieść, że znajdują się one na Zamku Tenczyn. Szwedzi pod komendą Kurta Christopha von Königsmarcka przez rok szturmowali twierdzę, której obroną dowodził Jan Dziula. Gdy obrońcy stracili już nadzieję na odsiecz, przystąpili do rokowań. Zgodnie z ich ustaleniami, Polacy mieli opuścić Zamek z bronią i sztandarami. Szwedzi nie dotrzymali warunków rozejmu, i wymordowali całą załogę, a nie znajdując koronnych klejnotów oświetlili sobie drogę powrotu podpalając zamek. Zamek na krótko podniósł się z ruiny po wydarzeniach wojny polsko szwedzkiej, lecz w 1768r. pożoga znów odcisnęła piętno na wapiennych murach twierdzy. Na skutek uderzenia pioruna część zamkowych zabudowań ponownie spłonęła. W 1816r. Tenczyn stał się własnością Artura Potockiego protoplasty krzeszowickiej linii rodziny Potockich, który poczynił starania w kierunku odbudowy zamku, nie uzyskał na to jednak zgody austriackiego zaborcy. Potoccy przeprowadzili na zamku pierwsze prace zabezpieczające pod kierunkiem Zygmunta Hendla. To właśnie z tego okresu pochodzą wyjątkowe elementy architektury, które do dziś stanowią jego najbardziej charakterystyczne elementy. Kolejne prace zabezpieczające odbywały się pod kierownictwem Krystyny hr. Potockiej wdowy po Andrzeju, namiestniku Galicji. Odnowiono wówczas wieżę Nawojową, pokryto ją dachem, oraz zabezpieczono mury podmurówkami, łukami i podstemplowaniem. Prace zabezpieczające pokrzyżowała jednak wojna. Tenczyn własnością Potockich pozostawał do 1944, gdy wraz z całym majątkiem krzeszowickim został odebrany przez komunistyczne władze dekretem o przeprowadzeniu reformy rolnej. Po upadku komunizmu powrócił w ręce prawowitych właścicieli Adama hr. Potockiego
#zabytki #shorts #zamek #zamki #małopolskie

[@Celinabaron]

Bardzo fajnie

[@celinabaron420]

Bardzo ładnie

[@blog_odkrywcy]

Pięknie

[@Musicfordestruction-oj1qt]

Podoba mi się

[@amatorskitenisstolowy]

Bardzo ładny zamek 😊

[@danutabaron3290]

Piękny zamek

[@mariuszbaron6470]

Zapraszam do obejrzenia filmiku i subskrypcji kanału 😊

[@tajemniczy_swiat_ruin]

I to mi się podoba

[@mariuszbaron6470]

Piękne ruiny