Ευη Νομικού: Τι έδειξαν για τα ηφαίστεια οι υποθαλάσσιες γεωτρήσεις του IODP στη Σαντορίνη

Τα νέα δεδομένα των υποθαλάσσιων γεωτρήσεων της Σαντορίνης αλλάζουν την γεωλογική ιστορία της
Δημοσιεύτηκαν τα πρώτα δεδομένα που προέκυψαν από τις υποθαλάσσιες γεωτρήσεις και την μελέτη των πυρήνων που συνέλεξαν στην μεγαλύτερη ωκεανογραφική αποστολή στη Μεσόγειο. Το International Ocean Discovery Program (ΙODP), πραγματοποίησε την ερευνητική αποστολή (IODP Expedition 398) με το πλοίο Joides Resolution, τον Δεκέμβριο του 2022 και μέχρι τον Φεβρουάριο του 2023 στην Σαντορίνη και την ευρύτερη περιοχή .
Τα δείγματα της τέφρας που συνέλεξαν από τις υποθαλάσσιες γεωτρήσεις κοντά στη λεκάνη της Αμοργού, στις πλαγιές του υποθαλάσσιου ηφαιστείου του Κολούμπο (μακριά από τον κρατήρα ), στα Χριστιανά, κοντά στην Άνυδρο μέσα στην Καλντέρα της Σαντορίνης και στην περιοχή γύρω από την Σαντορίνη και μέχρι την Ανάφη έδωσαν νέα στοιχεία που οι επιστήμονες δεν γνώριζαν μέχρι χθες.
Ποια είναι τα πρώτα ευρήματα των υποθαλάσσιων γεωτρήσεων; Τι αλλάζει στην γεωλογική ιστορία της Σαντορίνης;
Ανακαλύφθηκε μεγάλη έκρηξη μεταξύ Ακρωτηρίου και Χριστιανών
Κάναμε πάρα πολλές ερευνητικές γεωτρήσεις γύρω από το χώρο της Σαντορίνης και της Καλντέρας μας λέει η Εύη Νομικού.
Το πρώτο εύρημα έχει δημοσιευθεί στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communication και πρόκειται για μια μεγάλη έκρηξη ηφαιστείου στο χώρο μεταξύ Ακρωτηρίου και Χριστιανών. Αυτή η έκρηξη ήταν πάρα πολύ μεγάλη και εξαπλώθηκε επίσης γύρω από τη Σαντορίνη.
Το ανακαλύψαμε καθώς βρήκαμε το αποτύπωμα της έκρηξης που είναι η ηφαιστειακή τέφρα στις υποθαλάσσιες γεωτρήσεις που κάναμε. Οι επιστήμονες δεν γνώριζαν για αυτή την έκρηξη, αναφέρει η Eύη Νομικού και τονίζει πως "ξαναγράφεται η γεωλογική ιστορία της Σαντορίνης". O λόγος που λέμε κάτι τέτοιο είναι γιατί βρήκαμε πάρα πολλές ηφαιστειακές τέφρες , ηφαιστειακά στρώματα ελαφρόπετρας τα οποία δεν γνώριζαν οι επιστήμονες μέχρι τώρα γιατί μελετούσαν μόνο τη χέρσο. Στη χέρσο έχεις έναν περιορισμένο χώρο μελέτης . Ο υποθαλάσσιος χώρος είναι πολύ μεγαλύτερος και οι πυροκλαστικές ροές, η ηφαιστειακή τέφρα εξαπλώνεται, αναφέρει.
"Είχαμε διάφορες δυσκολίες στην αποστολή ειδικά μέσα στην Καλντέρα όπου βρήκαμε αλλεπάλληλες στρώσεις ελαφρόπετρας που ήταν πολύ λογικό".
Τι έδειξε ο Κολούμπος; Δεν είναι μόνο η έκρηξη του 1650 που γνωρίζαμε
Οι γεωτρήσεις στο ηφαίστειο Κολούμπο έγιναν εκτός ηφαιστειακού χώρου στις πλαγιές του (Δυτικά, ΝοτιοΔυτικά, ΒοριοΑνατολικά) .Ο Κολούμπος έχει ένα έντονο υδροθερμικό πεδίο επομένως απαγορευόταν να τον τρυπήσουμε μας λέει η Αναπληρώτρια καθηγήτρια του τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ που εκπροσώπησε την Ελλάδα στην αποστολή του IODP.
Τα πρώτα αποτελέσματα των υποθαλάσσιων γεωτρήσεων δείχνουν ότι ο Κολούμπος έχει κάνει περισσότερες εκρήξεις εκτός από την τελευταία του 1650. Η χρονολόγηση θα γίνει στην πορεία καθώς είναι μια χρονοβόρα διαδικασία για να καταλήξουν, πόσες εκρήξεις, πότε έγιναν, έτσι θα μπορέσουν να ανακαλύψουν και να καταλήξουν πόσες μεγάλες εκρήξεις έχει δώσει ένα ηφαίστειο. Τη μοναδική έκρηξη που ξέρουμε εμείς είναι το 1650.
Πως συνδέονται τα τεκτονικά ρίγματα με την ηφαιστειότητα. Πως ήταν στο παρελθόν η περιοχή ήταν στεριά ή θάλασσα;
Ο τρίτος στόχος της ωκεανογραφικής αποστολής ήταν η σύνδεση της τεκτονικής - είναι η επόμενη δημοσίευση των επιστημόνων που θα γίνει - των ενεργών ριγμάτων και η παλαιογεωγραφία του χώρου. " Να δούμε πως ήταν τα στρώματα αν ήταν θάλασσα ή χέρσος κοντά στην Αμοργό κοντά στην Ανάφη και πως όλες αυτές οι λεκάνες δημιουργήθηκαν " αναφέρει η Εύη Νομικού. Ακόμα το επεξεργαζόμαστε γιατί πρέπει να γίνουν κάποιες βιοχημικές αναλύσεις και είναι πολύ πιο χρονοβόρες. Οι δημοσιεύσεις που θα γίνουν σε λίγο είναι ο συνδυασμός των σεισμικών προφίλ με ότι βρήκαμε από ηφαιστειακή τέφρα γύρω από την Σαντορίνη.
Πιστεύαμε ότι αυτό το ηφαίστειο το έχουμε μελετήσει πάρα πολύ καλά και βρήκαμε πολλά περισσότερα που δεν αναμέναμε. Aνακαλύψαμε περισσότερες ηφαιστειακές εκρήξεις από ότι υπάρχουν πάνω στη χέρσο. Για αυτό αλλάζει η γεωλογική ιστορία της Σαντορίνης.
Τι ανακάλυψαν για την Μινωϊκή έκρηξη
Απαντήθηκε πόσο μεγάλη ήταν η Μινωϊκή έκρηξη μας λέει η Εύη Νομικού. Η έκρηξη ήταν μεγάλη αλλά η ηφαιστειακή τέφρα που πιστεύαμε ότι είχε εξαπλωθεί σε πολύ μεγαλύτερο χώρο γύρω από τη Σαντορίνη βρήκαμε από τις γεωτρήσεις ότι τελικά δεν ήταν τόσο πολύ εξαπλωμένη. Παρ' όλο που ο όγκος του ηφαιστειακού υλικού που εκτινάχθηκε είναι λιγότερος από αυτόν που υπολογίζαμε τόσα χρόνια η έκρηξη ήταν τόσο καταστροφική και τα αποτελέσματα τα γνωρίζει όλος ο κόσμος την καταστροφή του Μινωϊκού πολιτισμού.
Παρότι που σαν δύναμη το ηφαιστειακό υλικό δεν πήγε πάρα πολύ μακριά και όμως η έκρηξη παραμένει μία από τις πιο καταστροφικές εκρήξεις τα τελευταία 10.000 χρόνια.
Υπάρχουν άλλες εκρήξεις όμως που βρήκαμε και τώρα χρονολογούνται οι οποίες ήταν πολύ μεγαλύτερες και πιστεύουμε ότι θα βρούμε και άλλες...........
santorinimagaz...