Wateroverlast Almelo, 1946 (montage uit BB00425 en BB02330)

Jaarlijks wordt op 16 oktober Wereldvoedseldag gehouden, een dag waarop voedsel centraal staat en er wereldwijd aandacht voor voedselzekerheid in de wereld wordt gevraagd. Meer dan 840 miljoen mensen in de wereld hebben dagelijks niet genoeg voedsel en schoon drinkwater. Elke dag sterven er circa 24 duizend mensen aan honger en de gevolgen daaraan, circa 18 duizend daarvan zijn kinderen onder de vijf jaar. De Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties organiseert activiteiten en conferenties rond wereldvoedseldag, waaraan ongeveer 150 landen meedoen. Elk jaar sinds 1981 staat een ander thema centraal. Ook andere (milieu-)organisaties schenken aandacht aan een gelijkere verdeling van voedsel over de wereld, bijvoorbeeld door een wereldmaaltijd te serveren.
Vaak wordt bij voedseltekorten gedacht aan bijvoorbeeld landen in de Derde Wereld maar ook dichter bij huis komt dit voor. Doorgaans is er in de Westerse wereld wel een duidelijke oorzaak voor voedselschaarste. We zien bij bijvoorbeeld, als gevolg van de economische crisis, overal weer voedselbanken ontstaan. Maar voedselschaarste kan ook ontstaan door bijvoorbeeld een oorlogs- of een rampsituatie; de hongerwinter is daar een goed voorbeeld van. Maar ook bij hevige sneeuwval waren sommige dorpen afgezonderd van de buitenwereld en kon er niet meer op de gebruikelijke manier voorzien worden in de eerste levensbehoeften.
In de collectie van het Historisch Centrum (HCO) bevinden zich filmbeelden van de gevolgen van een hevige overstroming in Almelo in 1946, waardoor ook tekort aan voedsel ontstond. Op de website www.archiefalemlo.nl wordt dit als volgt omschreven:
“In het verleden had Almelo regelmatig last van wateroverlast. Begin februari 1946 werd de situatie zelfs ernstig. In de avond van 4 februari 1946 brak de noordelijke dijk van de Weezebeek tussen de Maardijk en de Windmolenbroeksweg door. De oorzaak van het hoge water was een periode van hevige regenval. Grote delen van de stad kwamen, als gevolg van de dijkbreuk, onder water te staan.
Het Rode Kruis leverde talloze hulpgoederen, waaronder rubber laarzen, dekens, 25.000 voedselpakketten en 6 ambulancewagens. Na een paar dagen ontstond er een tekort aan brandstof en voedsel. Het Nederlandse leger liet tankauto’s met stookolie en benzine aanrukken. In Enschede ondernamen de bakkers het initiatief voor het leveren van brood aan de Almelose bevolking.
Vanaf 14 februari begon het water langzaam uit de straten te verdwijnen. Op 17 februari was het water zover gezakt dat met de herstel- en schoonmaakwerkzaamheden begonnen kon worden. Vanuit Den Haag werd direct een enorme lading steenkolen naar Almelo gestuurd om de huizen te kunnen droogstoken.”
In deze film, een combinatie van een stukje Polygoonjournaal en een amateurfilm, wordt deze gebeurtenis goed in beeld gebracht. Het Polygoonjournaal toont o.a. luchtopnamen uit een tweedekker van de getroffen stad en het omliggende platteland, dat eveneens is overstroomd, straten die onder water staan, een colonne ambulances van het Rode Kruis rijdt door het centrum van de stad, deelt voedselpakketten uit en verleent hulp aan slachtoffers, en hoe met behulp van een boot voedsel wordt verstrekt aan mensen die door het water in hun huis zijn opgesloten. De amateurfilm toont opnames van de door de dijkbreuken aangerichte schade en het uitdelen van voedselpakketten.
Beschrijving amateurfilm: Een vrachtauto rijdt door een onder water gelopen straat en passeert een bootje met een man erin. Mannen staan bij het water en geven weggespoelde stenen aan elkaar door. Een man pompt met een handpomp water uit een huis langs een straat met zandzakken en snelstromend water. Mensen lopen over provisorische loopplanken en kijken naar het water dat door de beschadigde straten stroomt. Een vrachtauto rijdt door een straat die blank staat. Beelden van de in de binnenstad aangerichte schade. Opnamen van overstroomde landerijen. Huizen en fabrieken worden omringd door water. Een vrouw staat in een deuropening met vóór haar huis een stapel zandzakken. Een groot gebouw wordt met een machinale pomp leeggepompt. Meer beelden van de overstroomde omgeving van de stad. Drie mannen staan bij een machinale pomp. Soldaten en padvinders delen bij een vrachtauto hulppakketten aan de bevolking uit.