Μηχανισμός των Αντικυθήρων Greek narration English subtitles The Antikythera Mechanism

Το Πάσχα του 1900 δύο σφουγγαράδικα από την Σύμη με καπετάνιο τον Δημήτρη Κοντό πηγαίνοντας προς την Τυνησία για να αλιεύσουν σφουγγάρια, έπεσαν σε θαλασσοταραχή και για να προφυλαχθούν αγκυροβόλησαν στο λιμάνι των Αντικυθήρων.
Τις επόμενες ημέρες ο δύτης Ηλίας Λυκοπάντης βούτηξε στον βυθό για σφουγγάρια και βρέθηκε μπροστά σε μια τεράστια έκπληξη που έμελε να συνταράξει την παγκόσμια ιστορική και επιστημονική κοινότητα.
Σε βάθος 42 μέτρων αντίκρυσε τα κατάλοιπα ενός πλοίου πενήντα μέτρων με δεκάδες αρχαϊκά αντικείμενα, χάλκινα και μαρμάρινα αγάλματα, αμφορείς και αγγεία.
Ανάμεσα στα αντικείμενα που μετέφερε το ρωμαϊκό σκάφος και διαβρώθηκε σημαντικά από το περιβάλλον του βυθού, ήταν ο μοναδικής τεχνολογικής υπεροχής για την εποχή, μηχανισμός των Αντικυθήρων.
Το πλοίο που μετέφερε τον μηχανισμό μαζί με το υπόλοιπο φορτίο ήταν ρωμαϊκή Ορκάς χωρητικότητας 300 τόνων κατασκευασμένο περίπου το 150 π.Χ κάτι που αποδεικνύεται από τα υλικά και τον τρόπο κατασκευής, ενώ μετέφερε από τα νησιά του νοτιοανατολικού Αιγίου πιθανόν την Ρόδο, πλούσιους επιβάτες και διακοσμητικά αντικείμενα όπως μαρμάρινα και χάλκινα αγάλματα, γυάλινα σκεύη αμφορείς και αγγεία, καθώς και νομίσματα που βοήθησαν στην περαιτέρω χρονολόγηση του συμβάντος κάπου στο 70 π.Χ
Η κατασκευή του μηχανισμού των Αντικυθήρων χρονολογείται κάπου στο 150 π.Χ και υπάρχουν δύο βασικές θεωρίες για τον μεγαλοφυή σχεδιασμό και την κατασκευή του.
Η πρώτη συνδέει τον σχεδιασμό και την κατασκευή του με τους μαθητές και συνεργάτες του Αρχιμήδη,η σύμφωνα με την δεύτερη αποδίδεται σε Ρόδιους μαθηματικούς, φυσικούς και αστρονόμους όπως ο Ίππαρχος, ο Ποσειδώνιος, ο Γέμινος ή ο Απολλώνιος.
Συνολικά συλλέχθηκαν από το ναυάγιο 82 θραύσματα του μηχανισμού με επτά από αυτά σε μεγαλύτερο μέγεθος, τα οποία είχαν τόσο μεγάλη διάβρωση και εναπόθεση υλικού, ώστε αρχικά ήταν αδύνατη η μελέτη του εσωτερικού του μηχανισμού.
Ο μπρούντζινος μηχανισμός ήταν εγκιβωτισμένος σε μακρόστενο ορθογώνιο ξύλινο κουτί ύψους 34 και πλάτους 18 εκατοστών, που έφερε στις δύο πλευρές μεταλλικές πλάκες όπου κινούνταν οι δείκτες που προφυλάσσονταν με ανοιγοκλειόμενα μεταλλικά φύλλα, ενώ στην στενή πλευρά πάχους 9 εκατοστών είχε μοχλό κίνησης των γραναζιών του μηχανισμού.
Αρχικά το 1902 ο διευθυντής του Εθνικού αρχαιολογικού μουσείου Βαλέριος Στάης, αλλά και άλλοι ειδικοί όπως οι Ράδος, Σβορώνος , Ρεδιάδης και Θεοφανίδης,
διέκριναν στις διαβρωμένες ορειχάλκινες μάζες τμήμα οδοντωτού τροχού, καθώς και επιγραφές με αναφορές σε αστρονομικούς όρους όπως ΑΚΤΙΝΑ, ΗΛΊΟΥ, ΑΦΡΟΔΊΤΗ κλπ.
Στο πέρασμα των δεκαετιών και με την εξέλιξη της τεχνολογίας της ακτινολογικής απεικόνισης έγιναν περαιτέρω μελέτες από Έλληνες και ξένους επιστήμονες όπως ο φυσικός του Δημόκριτου Χαράλαμπος Καρακάλος, o Γερμανός Άλμπερτ Ρέμ, ο Βρετανός Ντέρεκ Πράις και άλλοι, που επιβεβαίωσαν ότι στο εσωτερικό της μεταλλικής μάζας υπήρχαν περισσότερα από 30 γρανάζια που συνδεόμενα μεταξύ τους κινούσαν περισσότερους από 10 δείκτες.
Στην μπροστινή πλάκα του μηχανισμού βρίσκεται ο λεγόμενος κύκλος του ήλιου, που αποτυπώνεται με έναν χαραγμένο κύκλο που υποδιαιρείται σε 365 τμήματα που παραπέμπουν στο λεγόμενο αιγυπτιακό ημερολόγιο με τις 365 ημέρες του έτους καθώς και την αιγυπτιακή ονοματολογία των δώδεκα μηνών.
Ένας δεύτερος κύκλος αποτυπώνει τον ζωδιακό κύκλο με εγχάρακτες ονομασίες που κάποιες ταυτίζονται με τις σημερινές όπως, ΙΧΘΥΕΣ ΛΕΩΝ και ΚΑΡΚΊΝΟΣ αλλά και άλλες που έχουν διαφορετική σύγχρονη απόδοση όπως, ΔΙΚΉ η σημερινή Παρθένος, ΚΡΟΤΟΝ ο Τοξότης, ΓΑΝΥΜΉΔΗΣ ο Υδροχόος και άλλες.
Όσον αφορά τα υπόλοιπα μεταλλικά στοιχεία της πρόσθιας πλευράς, στο κέντρο του μηχανισμού υπήρχε μεταλλική σφαίρα που σημείωνε την θέση της γης στο κέντρο του κόσμου, όπως πιστεύονταν την εποχή εκείνη, με πέντε δείκτες να κινούνται υποδεικνύοντας διάφορα δεδομένα.
Στην πίσω πλευρά του μηχανισμού υπήρχαν δύο χαραγμένες ελικοειδείς κυκλικές συνθέσεις, με πολλές υποδιαιρέσεις η κάθε μία όπου μπορούσαν να υπολογισθούν οι εκλείψεις του ήλιου και της σελήνης.
Δίπλα στην μεγάλη πάνω σπείρα , στην πίσω πλευρά, υπήρχε μικρότερος δείκτης με εγχάρακτες σημειώσεις υποδείκνυε τις ημερομηνίες τέλεσης από τους λεγόμενους στεφανίτες αγώνες της εποχής όπως αναγράφονται, τα ΟΛΥΜΠΙΑ ΠΥΘΙΑ ΙΣΘΜΙΑ ΝΑΑ και ΝΕΜΈΑ.
Οι δύο μεγάλες ελικοειδείς συνθέσεις της πίσω πλάκας με την χρήση και την σύμπλεξη των μικρότερων γραναζιών μπορούσαν να αποτυπώσουν με τους δείκτες τους, πλανητικά και αλλα δεδομένα σε βάθος 400 χρόνων στο μέλλον αλλά και στο παρελθόν.
Έτσι κατά κάποιο τρόπο, μπορούσε κάποιος να ταξιδέψει στο παρελθόν αλλά και στο μέλλον, κάτι που δημιούργησε μια παραφιλολογία γύρω από τον μηχανισμό των Αντικυθήρων, που πρόσφατα ενέπνευσε και τον σκηνοθέτη Τζωρτζ Λούκας ώστε να επαναφέρει τον γνωστό περιπετειώδη καθηγητή και αρχαιολόγο Ιντιάνα Τζόουνς στην αναζήτηση του μηχανισμού στην προσπάθεια του να συναντήσει τον Αρχιμήδη.

[@MariaPapastergiou]

At that time i believe that is the closest thing to personal computer.