Абдулла Қодирийдек ўзбек адабиётида янги йўл-йўналишни бошлаб берган, ўзбек романчилик мактабига асос солган сиймонинг жадидчилик номи билан тарихга кирган XX аср бошидаги етакчи ижтимоий-сиёсий, маданий-маърифий ҳаракатдан четда туриши мумкин эмас эди. Тўғрироғи, Қодирий феномени, аслида, жадидчиликнинг адабиётда намоён бўлишидир. «Ўткан кунлар», биринчи навбатда жадид адабиётининг, иккинчи номи билан айтганда, янги ўзбек адабиётининг энг куркам маҳсули. Бунинг ажабланадиган жойи йўқ. Таажжубимиз сабаби, битта ҳодисани турли номлар билан атаётганимизда ва уларнинг ҳали онгимизга сингиб улгурмаганида. Иккинчидан, совет мафкураси томонидан бир вақтлар «халқ душмани» рамзига айлантирилган «жадид» сўзини тилга олиш қўрқувининг ҳали-ҳануз сўнгакларимиздан чиқиб кетмаганлигида. Лекин бугун бу нарса қуёшнинг борлиги қадар ойдин ҳақиқат бўлиб турибди. У ҳам бўлса, жадидчилик аталмиш ҳодисанинг тарихимизда кечгани, унинг кўҳна Туркистон маданий-маънавий янгиланишида буюк омил бўлгани. Тўғри, уни баҳолашда, хусусан, мазкур ҳодисанинг майдонга келиши ва тараққиёт босқичларини белгилашда ҳар хиллик йўқ эмас ва бу, қанчалар табиий бўлса, шу қадар қонуний ҳамдир. Шунга кўра, қуйидаги уч масалага диққатингизни қаратмоқчиман. Биринчиси, айрим тадқиқотчиларимиз ўз илмий-тадқиқот ишларида жадидчиликни умуман эътироф этган ҳолда, уни 1905 йилдан кейин шаклланган ва 1917 йилларгагина дахлдор ҳисоблайдилар. Бизнинг нуқтаи назаримиз бир оз бошқача. Ва биз буни 2002 йилда нашр қилинган «Миллий уйғониш» китобимизда очиқроқ ҳамда батафсил ифодалашга ҳаракат қилганмиз. Бу йил чоп этилиши мўлжалланган «Миллий уйғониш даври ўзбек адабиёти» дарслигида бу нуқтаи назар муайян тизим ҳолига келтирилган. Ундаги лейтмотив шундай: Туркистон жадидчилиги XIX аср охири - XX аср бошларида юртимизда майдонга келган муайян ижтимоий-сиёсий шароит маҳсули. У сиёсий ҳаётда 1892 йилги эрк ва озодлик курашларидан 1917-1918 йилларда Туркистон мухториятини эълон қилиш ва истиқлолчилик ҳаракатларигача бўлган воқеаларни ўз ичига қамраб олди. Маданий-маънавий ишларда XIX асрнинг 90-йилларида очилган «усули жадид» мактабларидан ўнлаб ёшларни тараққий қилган мамлакатлар олий ўқув юртларига юбориш ва замонавий миллий кадрлар етказиш, ниҳоят, ўз миллий университетини очиш даражасигача кўтарилди. Миллий матбуотни майдонга келтирди, миллий театрга асос солди. Бадиий ижод соҳасида эса, оддий маиший-ахлоқий мавзулар тасвиридан ўзликка талпинган оталаримизнинг турмуш ва интилишларини, мураккаб ва ғалаёнли руҳиятини бутун зиддияти билан очиб берувчи кенг диапазонли, ранг-баранг жанрларга эга серранг ва сероҳанг адаби-ётгача бўлган йўл босиб ўтилди. Шуларга кўра, биз Туркистон жадидчилигини «XIX аср охирларидан шакллана бошлаган, XX аср бошларида тўла намоён бўлган, октябрь воқеаларидан кейин ҳам 20-йилларнинг ўрталарига қадар қизғин давом этган, 1929 йилдан кейин «Ким кимни енгади?» деган шиор советлар фойдасига ҳал бўлгач, бўҳронга кирган», - деган фикрдамиз. Бинобарин, янги ўзбек адабиётимизнинг энг сара намуналари майдонга келган 20-йилларнинг биринчи ярми жадидчиликнинг сўнгги босқичи.
AHVOLIMIZ Ko‘r bizning ahvolimiz, g‘aflatda qanday yotamiz, Joyi kelgan chog‘ida vijdonni pulg‘a sotamiz. O‘g‘limizg‘a na adab, na fan, na yaxshi so‘ylamak, Na xudoni buyrug‘i bulgan ulum o‘rgotamiz. Korimiz shundan iborat bo‘ldi ushbu vaqtda, O‘ntadin bedona boqib yozu qish sayrotamiz. Hamda har kun takyalarda nasha ko‘knori chekib, Bachchag‘a kokil solib, oh-voh ila o‘ynotamiz. Qarimiz, boyonimiz, balki bu vaqt oqvondamiz, Nogahon ko‘rsak agar bir besoqolni qotamiz. O‘rtadan chiqsa agar millatni yaxshi suyguchi, Biz ani dahriy sanab, to‘fangcha birla otamiz. Kelingiz yoshlar, ziyolilar bu kun g‘ayrat qiling, Uxlaganlarni agar qodir esak uyg‘otamiz. 1915 yil
Yangi yilda yangi daromad, yangi omad, yangi baht, yangi mashina, yangi ish, yangi loyiha, yangi biznes, yangi reja va yangi orzularni hohlaganlar bormi? Agar bo'lsa Men Millionerman kanalimizda sizlarni kutib qolamiz azizlar. Albatda kanalga kiring va biz bilan birga orzularingizga erishing
ЖУДА ҒАЛАТИ! МИЛЛИЙ ТВ КАНАЛИНИНГ 258 МИНГ ОБУНАЧИСИДАН 337 НАФАРГИНА ОБУНАЧИ КЎРГАН ҲАЛОС. БУ ЖУДА ЁМОН ҲОЛАТ
Улган улди-кетди.
Хеч ким кайтмайди.
Нега?
Нима учун?
Бу хам муаммо.
Тарих соков кампир,
Дардин айимайди,
Айтолмас,
Унутиб хам булмас аммо.
Мана,
Кодирийни килишар сурок:
"Уткан кунлар" деган шеър сизникими?
- Ха,
Аммо у шеър эмас...
- Жим булинг, ахир.
Шеърми ё бошками, автори сиз-да.
Тамом.
Бошка гапга колмайди хожат.
Терговчи - пайгамбар.
Терговчи - худо.
Темир зотдан келган буйрук - ижозат,
Узбек яна битта углидан жудо.
Айби шуки...
Айби...
Ким билсин буни,
Балки, жуда ноёб истеъдодидир.
Отишдимикин ё осишди уни?
Балки хукм ижрочиси жодидир?
Жоди деганларин билишмас ёшлар,
Билмагани маъкул бундан кейин хам.
Жоди орасига тушганда бошлар
Одам...
Кузимга ёш тулар мана шу ерда.
Куйнимга тош тулар мана шу ерда.
Кузимга тор булиб колади олам,
Ох, олтин бобом-а, вох тилло бобом...
Утган кунинг курсин, Абдулло бобом!
Жудаям тасирли ёзилган!😥😥😥
Буни муъаллифи ким жуда яхши ёзилган
"Biz Abdulla Qodiriy!" nomli animation rolik ua-cam.com/video/wCLwBFJpstA/v-deo.html
миллатнинг асл фарзандлари булар
Абдулла Қодирийдек ўзбек адабиётида янги йўл-йўналишни бошлаб берган, ўзбек романчилик мактабига асос солган сиймонинг жадидчилик номи билан тарихга кирган XX аср бошидаги етакчи ижтимоий-сиёсий, маданий-маърифий ҳаракатдан четда туриши мумкин эмас эди. Тўғрироғи, Қодирий феномени, аслида, жадидчиликнинг адабиётда намоён бўлишидир. «Ўткан кунлар», биринчи навбатда жадид адабиётининг, иккинчи номи билан айтганда, янги ўзбек адабиётининг энг куркам маҳсули. Бунинг ажабланадиган жойи йўқ. Таажжубимиз сабаби, битта ҳодисани турли номлар билан атаётганимизда ва уларнинг ҳали онгимизга сингиб улгурмаганида. Иккинчидан, совет мафкураси томонидан бир вақтлар «халқ душмани» рамзига айлантирилган «жадид» сўзини тилга олиш қўрқувининг ҳали-ҳануз сўнгакларимиздан чиқиб кетмаганлигида. Лекин бугун бу нарса қуёшнинг борлиги қадар ойдин ҳақиқат бўлиб турибди. У ҳам бўлса, жадидчилик аталмиш ҳодисанинг тарихимизда кечгани, унинг кўҳна Туркистон маданий-маънавий янгиланишида буюк омил бўлгани. Тўғри, уни баҳолашда, хусусан, мазкур ҳодисанинг майдонга келиши ва тараққиёт босқичларини белгилашда ҳар хиллик йўқ эмас ва бу, қанчалар табиий бўлса, шу қадар қонуний ҳамдир.
Шунга кўра, қуйидаги уч масалага диққатингизни қаратмоқчиман.
Биринчиси, айрим тадқиқотчиларимиз ўз илмий-тадқиқот ишларида жадидчиликни умуман эътироф этган ҳолда, уни 1905 йилдан кейин шаклланган ва 1917 йилларгагина дахлдор ҳисоблайдилар. Бизнинг нуқтаи назаримиз бир оз бошқача. Ва биз буни 2002 йилда нашр қилинган «Миллий уйғониш» китобимизда очиқроқ ҳамда батафсил ифодалашга ҳаракат қилганмиз. Бу йил чоп этилиши мўлжалланган «Миллий уйғониш даври ўзбек адабиёти» дарслигида бу нуқтаи назар муайян тизим ҳолига келтирилган. Ундаги лейтмотив шундай:
Туркистон жадидчилиги XIX аср охири - XX аср бошларида юртимизда майдонга келган муайян ижтимоий-сиёсий шароит маҳсули. У сиёсий ҳаётда 1892 йилги эрк ва озодлик курашларидан 1917-1918 йилларда Туркистон мухториятини эълон қилиш ва истиқлолчилик ҳаракатларигача бўлган воқеаларни ўз ичига қамраб олди. Маданий-маънавий ишларда XIX асрнинг 90-йилларида очилган «усули жадид» мактабларидан ўнлаб ёшларни тараққий қилган мамлакатлар олий ўқув юртларига юбориш ва замонавий миллий кадрлар етказиш, ниҳоят, ўз миллий университетини очиш даражасигача кўтарилди. Миллий матбуотни майдонга келтирди, миллий театрга асос солди. Бадиий ижод соҳасида эса, оддий маиший-ахлоқий мавзулар тасвиридан ўзликка талпинган оталаримизнинг турмуш ва интилишларини, мураккаб ва ғалаёнли руҳиятини бутун зиддияти билан очиб берувчи кенг диапазонли, ранг-баранг жанрларга эга серранг ва сероҳанг адаби-ётгача бўлган йўл босиб ўтилди.
Шуларга кўра, биз Туркистон жадидчилигини «XIX аср охирларидан шакллана бошлаган, XX аср бошларида тўла намоён бўлган, октябрь воқеаларидан кейин ҳам 20-йилларнинг ўрталарига қадар қизғин давом этган, 1929 йилдан кейин «Ким кимни енгади?» деган шиор советлар фойдасига ҳал бўлгач, бўҳронга кирган», - деган фикрдамиз. Бинобарин, янги ўзбек адабиётимизнинг энг сара намуналари майдонга келган 20-йилларнинг биринчи ярми жадидчиликнинг сўнгги босқичи.
ua-cam.com/video/VRD7_2bJDjk/v-deo.html
Abdulla Qodiriy haqidagi videoroligimni ko'rishingizni maslahat beraman!) Marhamat!
Йошлар..блшкирак..тархмизни🗾🗺️🌍🤲🤲🤲🇺🇿🇺🇿🇺🇿🇺🇿🇺🇿🇺🇿
Nega muhtasham yuz yil(Xurem)ni qoymayopsila you tubega,iltimooos qoyilaaa
AHVOLIMIZ
Ko‘r bizning ahvolimiz, g‘aflatda qanday yotamiz,
Joyi kelgan chog‘ida vijdonni pulg‘a sotamiz.
O‘g‘limizg‘a na adab, na fan, na yaxshi so‘ylamak,
Na xudoni buyrug‘i bulgan ulum o‘rgotamiz.
Korimiz shundan iborat bo‘ldi ushbu vaqtda,
O‘ntadin bedona boqib yozu qish sayrotamiz.
Hamda har kun takyalarda nasha ko‘knori chekib,
Bachchag‘a kokil solib, oh-voh ila o‘ynotamiz.
Qarimiz, boyonimiz, balki bu vaqt oqvondamiz,
Nogahon ko‘rsak agar bir besoqolni qotamiz.
O‘rtadan chiqsa agar millatni yaxshi suyguchi,
Biz ani dahriy sanab, to‘fangcha birla otamiz.
Kelingiz yoshlar, ziyolilar bu kun g‘ayrat qiling,
Uxlaganlarni agar qodir esak uyg‘otamiz.
1915 yil
Курдимкий халк кизикмайди,ёки кам инсон кизикади адабиётга чункий кам курилибди нимагадур
Кодирийни уйида мехмон булганларни барчасини отиб ултиришти, Садриддин Айний деган хоин отилмади
Айний хакида маълумот беринг
"Biz Abdulla Qodiriy!" nomli animation rolik ua-cam.com/video/wCLwBFJpstA/v-deo.html
"Biz Abdulla Qodiriy!" nomli animation rolik ua-cam.com/video/wCLwBFJpstA/v-deo.html
Qodiriyni oʻldigan eldan qoʻrqaman yani uzb elidan
Juda zur kursatuv
😂❤❤❤❤❤❤
Rahmat hurmatli jonkuyar adabiyot shaydolari.
ua-cam.com/video/VRD7_2bJDjk/v-deo.html
Abdulla Qodiriy haqidagi videoroligimni ko'rishingizni maslahat beraman!) Marhamat!
Yangi yilda yangi daromad, yangi omad, yangi baht, yangi mashina, yangi ish, yangi loyiha, yangi biznes, yangi reja va yangi orzularni hohlaganlar bormi? Agar bo'lsa Men Millionerman kanalimizda sizlarni kutib qolamiz azizlar. Albatda kanalga kiring va biz bilan birga orzularingizga erishing