Schrijvers & Soep | Cobi Baars over 'De Onbedoelden'

Schrijvers & Soep verzorgt inspirerende literaire bijeenkomsten in samenwerking met Schrijvers uit Oost en Linnaeus Boekhandel. Maaike Bergstra interviewt een auteur van wie recentelijk nieuw werk is verschenen. Bovendien wordt er een hartverwarmende soep geserveerd.
In mei 2023 verscheen De onbedoelden bij uitgeverij Atlas Contact, de vierde roman van Cobi van Baars. Zij studeerde moderne Nederlandse letterkunde aan de Radboud Universiteit en studeerde af op de relatie tussen literatuur en beeldende kunst. Haar website is ingedeeld in ‘Boeken en Doeken’, deze twee woorden vatten haar werkzaamheden samen. Ze schrijft romans en schildert. Vooral handen, prachtige uitvergrote handen. Genoeg aanleiding dus voor een boeiend gesprek.
In De onbedoelden is sprake van een tweeling. Een fascinerend thema omdat alle niet-tweelingen zich vaak afvragen wat het betekent om een tweeling te zijn. Waarin de gelijkenissen en de verschillen zitten en of ze elkaar inderdaad met één woord kunnen verstaan?
Op 1 juni j.l. schreef Judith Eiselin in het NRC over De Onbedoelden:Hoop doet leven. En hoop doet lijden. Het is een van de belangwekkende thema’s in De onbedoelden. Een echtpaar is compleet ‘murw gehoopt’ na jaren van ‘menstruaties en miskramen’. Ze hebben uiteindelijk een dochter gekregen via adoptie en verlangen nu, halverwege de jaren zestig, naar een tweede. Als het de Raad voor de Kinderbescherming, die ouderparen kiest om kinderen bij te plaatsen, behaagt... Het lijkt te veel gevraagd, ze durven het nauwelijks hardop te zeggen. Van Baars verwoordt dat mooi: ‘Hoop uitspreken vergroot hoop. Het is het uitkleden van je verlangen, het toelaten van het tekort.’
De roman speelt zich af diep in Limburg, waar de katholieke kerk tot diep in de vorige eeuw bepaalde dat alleen getrouwde vrouwen kinderen konden (en moesten) baren. In een zogeheten ‘doorgangshuis voor ongehuwde moeders’, naast de vroedvrouwenschool in Heerlen (dit alles bestond echt), krijgt een ‘gevallen meisje’ ongetrouwd dus, in 1967 een tweeling. Haar ogen worden tijdens de bevalling toegedekt. Ze mag haar dochtertjes geen moment zien of vasthouden, ze worden haar afgenomen voor adoptie. Haar kinderen worden gescheiden van elkaar geplaatst bij gezinnen, omdat de Raad voor de Kinderbescherming dat een goed idee vindt. De onbedoelden is een uitstekende, doordachte verkenning van wat het betekent, of zou kunnen betekenen, om een tweeling te zijn. Tweelingen gelden, zeker in de (jeugd)literatuur, haast als magisch, omdat ze elkaar zonder woorden begrijpen, voelen wat de ander voelt, in symbiose leven. Toch? Geldt dat ook als je plotseling een tweelingzus krijgt voorgeschoteld?.
Interview door Maaike Bergstra van Schrijvers uit Oost.
Programma georganiseerd door Schrijvers uit Oost in samenwerking met de Linnaeus Boekhandel en de OBA.