Ustasze i Państwo Chorwackie 1941-1945. O historii | dr Sławomir Lucjan Szczesio

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 26 лис 2024

КОМЕНТАРІ • 41

  • @tomciosp9981
    @tomciosp9981 11 місяців тому +17

    Uwielbiam takie niszowe tematy historyczne ❤. Był bym rad gdyby sie udalo zrobić kiedyś odcinek o Czetnikach Panie Mateuszu. Pozdrawiam

    • @podrozbezpaszportu
      @podrozbezpaszportu  11 місяців тому +4

      Zrobimy!

    • @wojtaswojtek5103
      @wojtaswojtek5103 11 місяців тому +2

      ​@@podrozbezpaszportuczekam ..👍

    • @arcadiologanoff5164
      @arcadiologanoff5164 7 місяців тому +1

      ​@@podrozbezpaszportu zapraszam do współpracy filolog serbski.

    • @ziemowitzmarzy1405
      @ziemowitzmarzy1405 4 місяці тому

      ​@@arcadiologanoff5164I co możesz powiedzieć o tym kierunku pod kątem perspektyw? Bardziej się opłaca Kroatystyka, czy Serbistyka?

    • @jandemill4499
      @jandemill4499 4 місяці тому

      Четници су паравојне организације које су формиране први пут још пре Балканских ратова 1912.-1913. а њихов назив потиче од српске речи: чета, што означава мању групу бораца ( око 10 ). Првобитно су се борили против Турака, на окупираним српским земљама, а касније против Бугара и Албанаца у Старој Србији ( Македонија , Косово и Метохија). У Првом Светском рату, четнички одреди су се борили на окупираним деловима Краљевине Србије против аустријске, немачке, бугарске и албанске војске.
      У Другом светском рату, прве оружане снаге које су пружиле отпор снагама Вермахта након капитулације Краљевине Југославије је била војна организација која се звала: Југословенска краљевска војска у отаџбини и четнички одреди.
      Након успостављања Независне државе Хрватске, која је заузимала скоро четири предратне Бановине ( данашња територија Хрватске и Босне и Херцеговине), јединице Југословенске војске у отаџбини и четници, дејствовали су и на територијама Независне државе Хрватске - због енормног терора над српским становништвом.
      Пандан четницима из времена пре Балканских ратова, на територијама данашње Хрватске и Босне и Херцеговине, српско становништво је често дизало буне и устанке против турске империје а од 1905. и против Аустро-Угарске монархије.
      Српске речи устати и устаници ( они који су устали против чега ) су корен речи усташе. Реч устаници су у Хрватској варијанти усташе и постоји више записа да је тај термин још из краја 19. века. Слично је и са српском речи : присталице. Код браће Хрвата , који имају сталну навику да коригују и мењају српске речи, та реч је : присташе.
      Дакле, хрватски фашисти су тридесетих година двадесетог века добили снажну подршку Бенита Мусолинија и преузели српску устаничку реч за своје паравојне фашистичке трупе, које су и формиране првобитно у Италији.
      Историографски се сматра тачним да су припадници усташа и пробугарских фашиста из Македоније, извршили атентат на Краља Александра 1934. у Марсеју.
      Четнички злочини у Другом светском рату су били у највећој мери били учињени према српским цивилима који су подржавали партизане и комунисте.
      Четници су имали у Хрватској и Босни и Херцеговини као противнике и партизане и усташе. Ово је нонсенс и са аспекта ратне логике али је то била чињеница.
      О злочинима усташа су се изјасниле службе западних савезника, које су 1945. број убијених само у Јасеновцу процениле на 750.000.
      Ово је историјска чињеница. Нове Југословенске комунистичке власти су број укупно погинулих 1941.-1945. процениле на 1.850.000, од чега је бар 80% Срба.
      Прослављени редитељ Лордан Зафрановић је на основу реалних фактора, још за време комунизма, направио филм " Окупација у 26 слика", који је блага слика као су Хрвати истребили Србе из Далмације.

  • @grzegorziwoa4998
    @grzegorziwoa4998 11 місяців тому +18

    Ponieważ Pan Mateusz zachęca do pytań, to nasuwa mi się takie: jak dzisiaj społeczeństwo Chorwacji odnosi się do dziedzictwa państwa ustaszów i Ante Pavelicia ?. W szczególności czy są sondaże (pewnie są, tylko ja ich nie znam), jaki procent społeczeństwa uważa go za postać pozytywną, jaki za negatywną itp.? Czy jest tak, że partie prawicowe uważają go za bohatera a lewicowe za zbrodniarza, czy jest to sprawa bardziej skomplikowana? Podobnie: jaki procent Chorwatów uważa Titę za postać pozytywną, a jaki za negatywną (przy czym pozostając w temacie audycji, chodzi mi o działalność w czasie II wojny, a nie o okres powojenny) ? A rozmowa była bardzo ciekawa i na wysokim poziomie merytorycznym. Pozdrawiam serdecznie

    • @michabajerski6256
      @michabajerski6256 7 місяців тому

      Nijak. Bo w ich interesie narodowym jest milczeć na ten temat. Chorwaci są chyba największymi - po niemcach - beneficjentami II WŚ, bo potem przyszedł Milosevic, zrobił "rekonkwistę" i tego już nikt nie pamięta. Zresztą Tito (z pochodzenia Chorwat) też sprawę szybko zamknął i cchyba poprzestali na powieszeniu w habicie tego Majstrovica. Jeśli mówi się, że ws Wołynia nic się nie dzieje, to niech sprawdzi, jakie konsekwencje poniosła Chorwacja za czasy NDH. A trzeba powiedzieć, ze bestialstwo tam było podobne, jak w wypadku UPA, ale nie w wydaniu leśnych band, a zorganizowanego quasi-państwa, co dodatkowo szokuje. W sumie to lubię Chorwatów - ponoć pochodzą z Małopolski - i nawet chciałem tam kupić jakąś nieruchomość, kiedy jeszcze ceny były w miarę, ale jak się czyta jakieś wspomnienia z Jasenovac, to ciarki przechodzą...

    • @irenabilska9635
      @irenabilska9635 5 місяців тому +1

      To samo można odnieść do Ukrainy. Ale również np do kolaborujacej Francji. Lepiej zapomnieć...

  • @martinczajkowski8316
    @martinczajkowski8316 11 місяців тому +11

    Oj jak bardzo żałuję teraz że nie zapisywałem wspomnień moich dziadków…również moi oboje rodzice urodzili się w Bośni (okolice Banja Luka). Tam było tysiące Polaków którzy po przejęciu Bośni od Ottomanów przez Austro-Węgry na przełomie wieku, przesiedlili się z Galicji.
    Mam mnóstwo opowieści, doświadczeń mojej rodziny z tego regionu które rozciągają się od początku 20 wieku, poprzez pierwszą wojnę światową, lata między wojenne, drugą wojnę światową i powrót do Polski po wojnie…ja jestem teraz w Australii ale jak ktoś chce więcej informacji na temat tej polskiej historii, to proponuję odwiedzić powiat Bolesławiecki na dolnym Śląsku. Praktycznie każda starsza osoba tam będzie pamiętać te czasy, lub chętnie podzieli się opowieściami swoich rodziców. Powodzenia

    • @CarmenPilar-m4q
      @CarmenPilar-m4q 11 місяців тому +1

      Jak ustasze traktowali Polaków w Bośni?

    • @martinczajkowski8316
      @martinczajkowski8316 11 місяців тому

      @@CarmenPilar-m4q na przykład zadźgali bagnetami polskiego księdza że wśi a ciało wrzucili do jakiegoś wąwozu, ludziom że wski zajęło dwa dni żeby jego ciało znaleźć i pochować. Najstarsza siostra mojego ojca miała przestrzelone przedramię po tym jak ustasze wdarli się do domu strzelając po ścianach i suficie, często tak robili terroryzując ludność.
      Jak ludzie widzieli że zbliża się jakiś większy oddział to uciekali do lasu i w góry kochając czasami po kilka dni zanim ten oddział nie rozsyłał dalej.
      Ojca mojej mamy ustawili przy płocie do rozstrzelania (dziadek miał sztywną jedną nogę po pierwszej wojnie światowej) po tym jak nie chciał oddać im jedzenia, dziadek mimo tej nogi, wywinął kozła w tył i uciekł im w pole kukurydzy, strzelali za nim na oczach całej rodziny i piszczącymi dziećmi. Dziadek nie wrócił do domu przez dwie noce bo się bał że nędza go szukać, a rodzina myślała że on poprosi gdzież zginął.
      Mojego ojca który miał wtedy 7 lat, zamknęli w domu i go podpalili, reszta rodziny była u sąsiadów, ojciec uciekł przez okno z tyłu budynku.
      To tylko kilka przykładów które w tym momencie pamiętam.

    • @CarmenPilar-m4q
      @CarmenPilar-m4q 11 місяців тому +4

      @@martinczajkowski8316 Straszne. Myślałam, że Polaków oszczędzali ze względu na to, że Polacy byli katolikami. Widzę, jednak, że grubo się myliłam. Bardzo współczuję, serce pęka, jak się to czyta. 😢😢😢

    • @martinczajkowski8316
      @martinczajkowski8316 11 місяців тому +1

      @@CarmenPilar-m4q to była bardzo brutalna wojna…wszędzie.
      Jak wspomniałem wcześniej, jeśli Cię ten temat interesuje, pojedź do powiatu Bolesławieckiego, znajdź straszę osoby i one Ci przekażą doświadczenia z pierwszej ręki.

    • @martinczajkowski8316
      @martinczajkowski8316 11 місяців тому

      @@CarmenPilar-m4q …ale to nie jest ‚cala’ historia…znałem ludzi, Polaków, z mojej wioski i okolic którzy popełniali zbrodnie wojenne na tych terenach w odwecie.
      Znam też rodziny których członkowie byli honorowani przez władze Jugosłowiańskie podczas pogrzebów w Polsce…dosłownie żółnierze Jugosłowiańscy przyjeżdżali na Dolny Śląsk w latach osiemdziesiątych żeby oddać hołd Polakom którzy walczyli za Jugosławię.

  • @Tinakrystyna261
    @Tinakrystyna261 11 місяців тому +1

    Dziękuję za interesujący wykład.👍

  • @luishernandezblonde
    @luishernandezblonde 6 місяців тому +10

    Fascynowała mnie historia Chorwatów podczas II wojny światowej. Nie tylko ze względu na jego radykalność, ale sposób jego terroru był nie do pomyślenia. Jednak Chorwacja skorzystała na jednej rzeczy, której nie miała Polska: stosunkach z Niemcami. Chorwaci od dawna byli lubiani i podziwiani przez Niemców, a chorwaccy żołnierze należeli do najbardziej lojalnych wobec korony Habsburgów w Austrii. To przygotowało grunt pod ostateczną współpracę nazistów i ustaszów.
    Musimy być realistami. Chociaż nadal popieram niepodległość Chorwacji, jej grzechy wojenne są nie do pomyślenia. Do dziś temu zaprzeczają, wykorzystując serbskie zbrodnie wojenne podczas ostatnich wojen w Jugosławii, aby uniknąć krytyki. Co to za ludzie?

    • @karolinakuc4783
      @karolinakuc4783 5 місяців тому +3

      Ależ Niemcy zawsze mieli antysłowiańską politykę

    • @luishernandezblonde
      @luishernandezblonde 5 місяців тому

      @@karolinakuc4783 Chorwaci uważali się za część słowiańskiej tożsamości dopiero w połowie XIX wieku, ale konsekwentna współpraca Chorwacji z Niemcami zatarła to. Do dziś wielu Chorwatów nie uważa się za Słowian.

    • @PiotrJaser
      @PiotrJaser 4 місяці тому +2

      @@luishernandezblonde słowiańskość to tylko język, nic więcej. Polaków genetycznie więcej łączy z niektórymi Niemcami, Litwinami, Węgrami czy Żydami aszkenazyjskimi niż z takimi Chorwatami. Rosjanie z kolei mają słowiański język, ale mnóstwo genów mongolskich, ugrofińskich, bałtyjskich czy turkmeńskich. W czasie IIWŚ propaganda Ustaszy mówiła, że są oni zeslawinizowanymi Germanami.

    • @drazenposavac6239
      @drazenposavac6239 Місяць тому

      Jako Chorwat powiem Ci, że nie uciekliśmy od tego, zrobiliśmy to, co zrobiliśmy. możesz usłyszeć od naszych polityków, kiedy mówią na ten temat, czy to po chorwacku, czy po angielsku, chętnie prześlę Ci linki. Nie mieszajcie lat 1945 i 1991. W przeciwieństwie do strony serbskiej, nie usłyszycie i ciągle będziecie wracać do lat 1945 i 1991, ponieważ mój naród cierpiał w obu wojnach, a my jako społeczeństwo staramy się iść dalej i budować przyszłość, ale dzięki naszym sąsiadom śpimy z jednym okiem otwartym. Jeszcze jedna rzecz, o której, jak sądzę, prezenter nie wspomniał, w 1929 r., kiedy na zgromadzeniu zamordowano chorwackich polityków Stjepana Radica i innych, Ante Pavelic siedział w tle i wszystko widział… resztę znacie

  • @michabajerski6256
    @michabajerski6256 7 місяців тому +3

    Panie Doktorze, na froncie wschodnim to walczyli chyba wszyscy z Europy poza Polakami i Czechami XD.

  • @wojtek_3mazowszanin558
    @wojtek_3mazowszanin558 11 місяців тому +11

    Nasza historia jest popaprana, ale Bałkany to dopiero bagno, mimo błędów Ustaszy całym sercem jestem za Chorwatami szczególnie po tym co pod koniec wojny pokazał Tito serdecznie wspierany przez Angoli i Włochów wykonujących polecenia Londynu.

  • @meras1549
    @meras1549 11 місяців тому +3

    Mussolini to nie Chorwatom wykrawał wybrzeże tylko do dzisiejszego dnia żaden Słoweniec nie powie nic dobrego o włochach za grabież Triestu

    • @michabajerski6256
      @michabajerski6256 7 місяців тому +1

      E tam, Triest zawsze był miastem przechodnim, a napewno dużo wcześniej, nim powstała słoweńska świadomość narodowa.

  • @CarmenPilar-m4q
    @CarmenPilar-m4q 11 місяців тому +4

    Warto by by dodać, że w Bleiburgu oprócz zbrodniarzy zginęli też niewinni cywile, kobiety i dzieci...

  • @longinzaczek5857
    @longinzaczek5857 11 місяців тому +1

    Ciekawe choć przydałby się tam pewien pewne przypisy historyczne, bo inaczej to jest trudne do zrozumienia bez tła bałkańskiej układanki.

  • @Korona3m
    @Korona3m 11 місяців тому +1

    Co prawda przykłady pojedyncze ale jednak.. co prawda wyrzucony ...no ale jednak. Fajna narracja..

  • @janmatejko1047
    @janmatejko1047 7 місяців тому +2

    Szczesio? 😮

  • @nopasaran6410
    @nopasaran6410 11 місяців тому +3

    Serbosiek.

  • @dziki_bizon19
    @dziki_bizon19 5 місяців тому +1

    Wszystko super ale tego yyy eeee się słuchać nie da

  • @dariuszzubka2642
    @dariuszzubka2642 11 місяців тому +5

    Tam wiecznie się gotuje więc do wojny domowej blisko

    • @jezalb2710
      @jezalb2710 11 місяців тому +4

      Wiecznie? Bzdura.

  • @paaatrykolo5225
    @paaatrykolo5225 11 місяців тому +4

    Polak Chorwat dwa bratanki, a nie jakieś Węgry.

    • @kamilkamil2219
      @kamilkamil2219 11 місяців тому +7

      Jedno drugiemu nie wyklucza

    • @Lubi-lj1is
      @Lubi-lj1is 6 місяців тому +2

      Tak jest,bo Wegry maja honoru !!!

    • @karolinakuc4783
      @karolinakuc4783 5 місяців тому

      ​@@Lubi-lj1isMają honor czy nie mają honoru. Jak dla mnie honor mają

  • @klaudiuszgoralewski4038
    @klaudiuszgoralewski4038 11 місяців тому +4

    Chorwaci? W porządku nacja. A co było to było.