Розмір відео: 1280 X 720853 X 480640 X 360
Показувати елементи керування програвачем
Автоматичне відтворення
Автоповтор
قورئانیەکان دەروونیان شێواوە هەرگیز باوەریان بە فەرموودەکانی رسول اللە نیە صل اللە علیە وسلم وە گومڕان پەنا بە اللە لەو جۆرە کەسانە نەبین وە پێیان هەڵنەخەڵەتێین ❤جزاک اللە
تاکەشت دەیزانن دەڵێن کافرە قورئان تاکە کتێبی ڕاستیە ئێمە شوێن کەوتووی خوداین نەوەک ئەو درۆیانەی بەناو پێغەمبەر دەیکەن ئێوە دەتانەوێ دین بە دڵی خۆتان بێت نەک ئەوەی خودا دەیەوێ خوای گەورە فەرموویتی لە قورئان بەڕاستی هیچ شتێکمان بیر نەچووە داماوینە شوێن کەوتی فەرموودەکان تاکە شت دەزانن بیڵێن بەرامبەر قورئانیان ئەوەیە نوێژ و زەکات لە کوێی قورئان باس کراوە من زۆر باش پێت دەڵێم لە ئایەتی قورئان کە خوای گەورە دەفەرموێت نوێژ بکەن زەکات بدەن وە شوێن ڕەسوڵ بکەون یانی ئەم دوو شتە پێغەمبەر بۆمانی باس دەکات ئەو هەموو درۆیە چییە بە ناو پێغەمبەر دەیکەن مادەم فەرموودە ئاوایە ئەی بۆ پێغەمبەر محەمەد خۆی نەیووت کتێبێکم بۆبنووسن هەر یەکەو هەستاوە بە کۆمەڵێک درۆ تۆ کێی ئەسڵەن بڕیار بدەی لەسەر ئەوەی مرۆڤ کافرە بەسە لە خوا بترسن چ شتێک هەیە پێویستت بێت لە قورئان باس نەکرابێ؟
ئەوەی لە پێغەمبەرەوە هاتووە وەحیە جا چ قورئان بێت چ فەرموودە صەحیحەکان خوای پەروەردگار دەفەرموێت اطیعوا الله و اطیعوا الرسول : گوێڕایەڵی خوا و پێغەمبەر بکەن ئادەی کاکی بەناو قورئانی پێمان بڵێ چۆن گوێڕایەڵی پێغەمبەر صلی الله علیه وسلم بکەین کە لەناوماندا نەماوە؟ تەنها فەرموودەکانی بەجێماون بۆمانئێوە بەناوی قورئان دژایەتی قورئان دەکەن تەکفیرکردنیش لە شەرعدا هاتووە کەسێک نیوەی ئیسلام کە سوننەتی رسول اللەیە قبوڵی نەبێ بەڵێ کافرە باشە پێم بڵێ ئێوە چۆن نوێژ دەکەن؟ چۆن زەکات دەدەن؟ چۆن حەج و عومرە دەکەن؟هیچتان لەبەر دەست نیە مەگەر تەنها بە کەیفی عەقڵی خۆتان چۆنتان ویست ئاوا دەکەن🤣😂
@@saidzana5765 جا ئەقڵ وشک بۆ لە جیاتی من وەڵام دەدەیەوە وەرە لە من بپرسە بۆم ڕوون کردیتەوە لە نوێژ و زەکات شوێن پێغەمبەر دەکەوین لە قورئان هاتووە ڕاسترین حديث بەلای خۆتانەوە کە هیچیان وەک ئەمە نین چونکە 71 جار ڕیوایەت کراوە کە پێغەمبەر دەڵێ هیچ شتێکی من مەنووسن وە درۆم بەناو مەکەن ئەوەی ئەو کارە دەکات شوێنی خۆی لە جهەنەم دابنێ بە بەڵگەی کێ من کافرم سەیری خۆتان ناکەن چەند بەناو دین درۆ دەکەن بەس شوێن قسەی مەلاکانتان دەکەون بێ ئەوەی لە یەک شت بکۆڵنەوە ئینجا سەیری ئسڵوب و شێوازی قسە کردنت بکە
@@saidzana5765 قورئان تاکە کتێبە کە ناگۆڕێ ئەو وەحیە ئەگەر قسەت ڕاستە بۆ هەتا پێغەمبەر لە ژیان بوو کتێبی نەنووسیەوە نەیفەرموو ئەوەش بنووسنەوە کە دەڵێت شوێن ڕەسوڵ بکەون بۆ ئەو سەردەم بووە هەموو حەدیسێک لەگەڵ فەرموودە هەمووی کە هەتا سونەکان خۆشیان دەڵێن هەمووی بە گومان قبوڵ کراوە سەیری ئەو هەموو مەزهەبەی خۆتان بکەن ئیسلام یەکەو تەواو هەر با باوەڕی خۆتان کە دەڵێن فەرموودە ڕاستە پێغەمبەر فەرمیەتی دەست بە کتابەکەی خواوە بگرن بەڵگەی زیاترت دەوێ هەزار دانەت دەدەمێ
@@saidzana5765 قورئان وەحیە نەک فەرموودە تاکە حەدیسێک کە خۆتان باوەڕتان بە حەدیس هەیە 71 جار ڕیوایەت کراوە ئەوەیە کە پێغەمبەر دەفەرموێت هیچ شتێکم مەنووسنەوە وە ئەوەی درۆم بەناو دەکات با شوێنی خۆی دیاری بکات لە دۆزەخ ئەوە ئسڵوبی قسەکردنتە خۆشت زۆر پێ ئیمان دارە بۆ لە جێگای من وەڵام دەدەیتەوە من زۆر باش پێت دەڵێم لە کوێ باسی نوێژ زەکات کراوە خوای گەورە دەفەرموێ نوێژ بکەن زەکات بدەن شوێن ڕەسووڵ بکەون یانی بۆ ئەم دوو شتە سەیری پێغەمبەر دەکەین ئەو ئایەتەی وتیشت بۆ ئەو سەردەم بووە ئەگەر فەرموودەتان ڕاستە بۆ پێغەمبەر کتێبێکی دانەنا بڵێ ئەوەو ئەوە بنووسنەوە داماوینا شوێن مەلا دەکەون بێ ئەوەی لە 1 شت بکۆڵنەوە هەر فەرموودە کە خۆتان باوەڕتان پێیە پێغەمبەر دەفەرموێ دەست بە کتابەکەی خواوە بگرن ئینجا بەس قەرار بدەن ئەوە کافرە ئەوە کافرە بەس بە دوای فەرموودە کەوتون بێئەوەیلە قورئان ورد ببنەوە
سورة النحل - اية 44بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَٱلزُّبُرِۗ وَأَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلذِّكۡرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيۡهِمۡ وَلَعَلَّهُمۡ يَتَفَكَّرُونَتەفسیری ڕێبەرسوننەت روونكەرەوەى قورئانە[بِالْبَيِّنَاتِ وَالزُّبُرِ] پێغەمبەرانمان ناردووە بە بەڵگەی ڕوون و ئاشكراو زەبور، واتە: بە كتێب [وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ] ئەی محمد صلى الله علیه وسلم ئەم قورئانەشمان بۆ دابەزاندوویت [لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ] تا تۆ خۆت بە وتەو كردەوەو سوننەتەكانت ئەو قورئانەی كە بۆت دابەزیوە بۆیان ڕوون بكەیتەوە، (سوننەتی پێغەمبەر صلى الله علیه وسلم ڕوونكەرەوەو ڕاڤەكاری قورئانی پیرۆزە، وە بەبێ سوننەت ناتوانین لە قورئان تێبگەین و عیبادەتى خواى گەورە بكەین بە راست و دروستى) [وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ (44)] وە بەڵكو بیر بكەنەوەو پەندو ئامۆژگاری وەربگرن .تەفسیری ئاسان ئێمه ئه‌وانمان ڕه‌وانه کردووه هاوڕێ له‌گه‌ڵ به‌ڵگه‌و نیشانه‌و (موعجیزه) ی زۆرو کتێبی ئاسمانیداو ئێمه قورئانمان بۆ تۆ دابه‌زاند، تا بۆ خه‌ڵکی ئه‌وه ڕوون بکه‌یته‌وه که بۆیان هێنراوه‌ته خواره‌وه، بۆ ئه‌وه‌ی بیرێك بکه‌نه‌وه‌و تێفکرنئەوەی ناو کەوانەکە زیاد کراوە ئەگەر بێ سونەت تێنەگەین خوای گەورەبۆ دەفەرموێت بیربکەنەوە ئێوە خۆتان وەڵامی بیرکردنەوەکەش دەدەنەوە؟ کتێبی ئاسمانی مەبەستی ئەوانەیە بۆ پێغەمبەرەکان هاتوون
ههههه بەهەموو توانای خۆت ئەمەت کردووە بە بەڵگە؟ ئەوە کەی ئێوە دانتان بە تەفسیری زانایان داناوە؟سبحان الله لەو دژیەکیە لەخۆیەوە دەڵێ زیادکراوە
گفتوگۆکەی عەزیز و ماجید لەسەر قورئان و فەرموودەعەزیز: کوا قورئان پێوەرە؟ چەندان فەرموودەتان هەیە پێچەوانەی قورئانە و کەچی دێن مانای ئایەتەکان هەڵدەگێڕنەوە بۆ ئەوەی فەرموودەکە بە ڕاست دەربچێت. ماجید: کوا یەک نموونەمان پێ بڵێ؟عەزیز: فەرموودەی (إِنَّ أَبِي وَأَبَاكَ فِي النَّارِ)، دەی خۆ خوای گەورە دەفەرمووێت: ﴿وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبْعَثَ رَسُولًا﴾ ئەو فەرموودەیە دژیەکە لەگەڵ ئەم ئایەتە، چونکە باوک و دایکی پێغەمبەری خوا (ﷺ) ئەهلی فەترە بوون، چۆن دەکرێت پێغەمبەری خوا (ﷺ) وا بفەرمووێت کە دەزانێت ئەهلی فەترەن؟ ماجید: برام ئەو بابەتە موغاڵەتەی دونیای تێدایە، بەس پێم خۆشە بە یەک دوو پرسیار وەڵام بدەمەوە. چۆن بزانم کە ئەو کاتەی دایک و باوکی پێغەمبەر (ﷺ) ئەهلی فەترەن؟ کوا خۆ لە قورئاندا باسی ئەو کاتە نەهاتووە، مەگەر تەنیا بە ڕیوایات ئەوە بسەلمێنین؛ جەنابیشت خێرە لێرەدا ڕیوایەتت قبووڵە و بۆ شتی تر قبووڵت نییە؟ ئەمە یەک.دووەم: کێ ئەو ئایەتەی قەمچاندووەتەوە تا ئەو فەرموودەیە بەڕاست دابنێت؟سێیەم: بابەتێکی خیلافی لەم جۆرە هیچ شتێک ناسەلمێنێت، بە پێچەوانەوە قسەکەی من دەسەلمێنێت، چونکە زۆرێک لەوانەی ئوسووڵی و فەقیھ و فەرموودەناسن تێبینییان هەیە لەسەر ئەو فەرموودەیە و دەڵێن موخالیفی واقیعە و مەعلوولە و هیچیشیان قورئانی نین، بۆیە ئەوە پاساو نییە بۆ قورئانیبوون، بەڵگەیەک بێنەوە کە هاوکارت بێت و حاشاهەڵنەگر بێت.عەزیز: لە جێیەکی تر خوای گەورە دەفەرمووێت: ﴿وَمَا عَلَّمْتُم مِّنَ الْجَوَارِحِ مُكَلِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللَّهُ فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ﴾، دەی ئەمە دژیەکە لەگەڵ فەرموودەکەی پێغەمبەر (ﷺ) کە باسی جێدەمی سەگ دەکات و دەبێت حەوت جار بشۆردرێتەوە. ماجید: بە پێچەوانەوە، هیچ دژیەک نین، بەڵکوو تەواوکارییەکی جوانە. ئایەتەکە باسی سەگی فێرکراو دەکات و کاتێک خوێنەری ئایەتەکە پرسیاری بۆ دروست دەبێت لەسەر ئەو سەگانەی کە فێرکراو نین، وەڵامەکەی لە فەرموودەدا دەست دەکەوێت کە بە هیچ جۆرێک جائیز نییە، چونکە شوێن دەمەکەی بۆ قاپ و قاچاخیش پیسە و دەبێت پاک بکرێتەوە و زیانەکانی بنبڕ بکرێت، بۆیە تکام وایە بەڵگەیەک بهێنیتەوە کە فەرموودەیەک لای زانایانی ئەهلی سوننە ئیعتیباری هەبێت و لە ئەسڵیشدا دژبەیەک بێت لەگەڵ قورئان.لە پەرتووکی: «ئێستا کاممان قورئانیین؟»نووسینی: «ڕاشد ئیکرام»#ئاستانە_Astana #کتێبەکانی_ئاستانە
@@saidzana5765 من تاکە شت کە باوەڕم پێی هەبێت قورئانە حەدیس بەڵگەی خۆتانە منیش حەدیسێکم دایتێ کە بەهێزترینە چونکە هیچ حەدیسێک وەک ئەوە بەهێز نییە لەناو سونەکان نیشانی خۆتم دا کام حەدیس ئەوەندە بەهێزە کە خۆتان باوەڕتان پێی هەیە
@@saidzana5765 ئەوە ئەو تەفسیرەیە ئێوە باوەڕتان پێی هەیە ئەوەی لەناو کەوانە دەنوسرێت واتا ڕوونکردنەوەیەک نەک مانای ئایەتەکە
ئەگەر ئەهلی گەیشتن بە حەقی من یارمەتیت دەدەم و کتێبت بۆ دەنێرم ئەگەریش ئەهلی دەمەدەمێ و مناقەشەی بێ سوودی من هیچی تر خۆم بەتۆوە ماندوو ناکەمالله هیدایەتی هەموو لایەک بدات
ئەو هەموو ناو و ناوتۆرە چییە دەیدۆزنەوە مناقەشەتان تەنیا گاڵتەو سوکایەتیە بە خەڵکی خودا بمانپارێزێت قورئانی مولحید ئەوە قسەتان و تێگەیشتنتە لە ڕەوشتی جوانی ئیسلام باشە وەڵامت نەدامەوە بۆ هەتا پێغەمبەر لە ژیان بوو کتێبێکی دانەنا ئەکاونتێکت دابنێ بە بەڵگەی ئایەت هەموو شتێکت نیشان دەدام
@@pshkoll قال تعالى: وَأَنزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ {النحل:44}.وقال تعالى: فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَن تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ {النور:63}.وقال تعالى: وَإِنَّكَ لَتَهْدِي إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ {الشورى:52}، وقال تعالى: وَمَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا {الحشر:7}.تەفسیری ئەم ئایەتانە بخوێنەوە ان شاءالله تێدەگەیبەڵگەی چی و حاڵی چی بڕۆ وەڵامی زانایان بدەوە ئەگەر ئازایبوختانم بۆ نەکردووی بەڕێز ئێوە دژایەتی قورئان دەکەن خۆتان ناوناوە قورئانی کەچی هیچیش نازانن سەبارەت بەو ئایەتانەی گوێڕایەڵی پێغەمبەر صلی الله علیه وسلم واجب دەکەنئێوە نیوەی شەرعەتتان وەلاناوە یەعنی خۆتان پێ مسوڵمانە؟ لا حول ولا قوة ٳلا بالله
@@saidzana5765 تا بەڕێزم ئێوە موسوڵمانن ئێوە ناتانەوێ ئایەتی خوا باس بکەین لە چ شوێنێک دژایەتیمان کردووە زانایان کێن کەسانێکی درۆزن خۆتان ناوتان ناوە زانایان کە مێشکیان پڕ کردوون ئیمە ئایەتی خوا نیشانی خەڵک دەدەین ئەی ئێوە بەو جۆرەیخۆتان ئاینتان دەوێ
ئایا بەتەنها تەدوین و نووسینەوە بەسە بۆ ئەوەی فەرموودە تەواو پارێزراو بێت؟- ئایا بەتەنها نووسینەوە هۆکارێکی بێ کێشەیە بۆ گواستنەوە و دیکۆمێنت کردنی فەرموودە؟- ئایا گێرانەوەی زارەکی هیچ بەهایەکی نییە لە پاراستن و گواستنەوەی فەرموودە؟ئەمانە پرسیارگەلێکن کە دێنە پێش سەبارەت بە نکوڵیکارانی فەرموودە، چونکە دیارە یەکێک لە بەهانەکانی ئەوان بۆ ڕەتکردنەوەی فەرموودە وەک حوججەیەکی شەڕعی و سەرچاوەیەکی دین ئەوەیە کە فەرموودە لە سەرەتادا نەنوسراوەتەوە، بەشێوەیەک هەندێکیان دەڵێن دوای ٢٠٠ ساڵ لە وەفاتی پێغەمبەر ﷺ نووسراوەتەوە!جارێ پێش هەموو شتێک ئەو بانگەشەیە راست نییە، بەڵکوو هەر لەسەردەمی پێغەمبەر ﷺ بەشێوەیەک لە شێوەکان فەرموودە نووسراوەتەوە، پاشان چەندین هاوەڵ نووسینەوەیان کردووە و پەڕاویان هەبووە و دەیان تابیعی پەڕتووک و پەڕاویان هەبووە کە فەرموودەیان تیایدا نووسیوەتەوە.لەگەڵ ئەوەشدا با واز لەوە بهێنین و گریمانەی ئەوە بکەین کە تەواوی فەرموودە هەر لەسەردەمی پێغەمبەر ﷺ و لەژێر سەرپەرشتی خودی خۆیدا نووسراوەتەوە، ئایا ئەمە بەتەنها و بەبێ گێڕانەوەی زارەکی دەبێتە هۆکارێک بۆ ئەوەی بڵێین فەرموودە پارێزراوە؟لە وەڵامی ئەو پرسیارەدا پێویستە بزانین کە هۆکاری سەرەکی بۆ گواستنەوەی زانست و زانیاری لەو سەردەمەی ژیانی عەرەبدا بریتی بووە لە گێڕانەوەی زارەکی، عەرەب ئوممەتێکی بەناوبانگ بوون بە لەبەرکردن و یادگەی بەهێز، شعری جاهیلی لەپێش ئیسلامدا لەگەڵ ئەوەی تیایدا هەبوو زیاتر لە ١٠٠ بەیت بوو، بەڵام عەرەب توانیویانە لەبەری بکەن و نەوە دوای نەوە بیگوازنەوە، هەر شاعیرێک گێڕەڕەوەیەکی هەبوو کە شعرەکانی لەبەر دەکرد و لە ناو تیرە و قەبیلە عەرەبیەکان بڵاوی دەکردەوە تا توانیان بەو شێوەیە ئەو شعرانە بپارێزن.فەرموودەش لەگەڵ ئەوەی هەر لەسەرەتای ئیسلامەوە بەجۆرێک لە جۆرەکان نووسینەوەی بۆ کراوە، بەڵام ئەوە هەرگیز نەبووەتە هۆی ئەوەی گێڕانەوەی زارەکی و گوێبیست بوون فەرامۆش بکرێت، بەڵکوو ئەو هۆکارە گرنگە شان بەشانی نووسینەوە بەیەکەوە رۆیشتوون و بوونەتە هۆی پاراستنی فەرموودە. ئینجا گرنگی گێڕانەوەی زارەکی زیاتر لەو کاتەدا دەردەکەوێت کە لە دوای جیلی هاوەڵان و تابیعین، زمانی عەرەبی پاراویەکەی پێشووی کەم بوویەوە بەتایبەتی کە خەڵکانی تری زۆر لە غەیری عەرەب هاتنە ناو ئیسلام کە زمانە عەرەبیەکەیان زۆر پاراو نەبوو وەک ئەوانەی بە رەچەڵەک عەرەب بوون، بۆیە ئەمە هۆکارێک بوو بۆ هەڵەکردن بەتایبەتی لەکاتی خوێندنەوەدا.پێشەوایانی فەرموودەناس درکیان بەو بابەتە کردبوو و بەدواداچوونی وردیان دەکرد بۆ هەڵەکردن لە گواستنەوەی فەرموودە، یەکێک لەو بابەتانەی لە زانستی فەرموودەناسیدا بایەخی خۆی هەیە بریتیە لە (تصحیف)، وشەی تصحیف لە (صحیفة) هاتووە واتا پەڕاو، جا تەصحیف ئەو هەڵەکردنەیە کە کەسێک فەرموودەیەک لە پەڕاوێک بگێڕێتەوە بەبێ ئەوەی بە شێوه‌ی زارەکی لە کەسێکی تری گوێ لێبووبێت.«ئیبن صەلاحی شارەزووری» لە پەڕتووکەیدا لەسەر زانستی فەرموودەناسی چەند نموونەیەک لەو بارەوە دەهێنێتەوە، وەک ئەوەی «عبدالله بن لهیعة» فەرموودەی: (احتجر رسول الله ﷺ في المسجد) تەنها لە پەڕتووک دەگێڕێتەوە کە ماناکەی ئەوەیە پێغەمبەری خودا لە مزگەوتدا حوجرەیەک و ژوورێکی تایبەت کرد بۆ خۆی کە عیبادەتی تیادا بکات، کەچی ابن لهیعة لەبەر ئەوەی بە زارەکی گوێی لێ نەبووبوو کردیە (احتجم رسول الله ﷺ في المسجد) واتا پیتی (راء)ی کرد بە (میم) و مانایەکەی تەواو گۆڕا بەوەی پێغەمبەری خوا حیجامەی کرد لە مزگەوتدا!یان یەکێکی تر لە ڕاویەکان فەرموودەی: (من صام رمضان وأتبعه ستاً من شوال..)، خوێندیەوە (شیئاً من شوال) واتا شەش رۆژ لە شەوال بوو بە شتێک لە شەوال بە رۆژوو بێت! كه ئه‌مه‌ش دیاره ته‌واو حوكمه‌كه ده‌گۆڕێت.یا وەک فەرموودەی (لعن رسول الله الذين يشققون الخُطَب تشقيق الشعر) واتا: پێغەمبەر لەعنەتی لەوانە کردووە کە لە کاتی وتارداندا زمانیان خواردەکەنەوە و زۆر لەخۆیان دەکەن وەک ئەوەی شعر بخوێننەوە، هەندێک تەصحیفیان کرد و گوتیان: (الذين يشققون الحَطَب) بە پیتی حاء، واتا ماناکەی گۆڕا بۆ ئەوانەی دار پارچە دەکەن!یا فەرموودەی (کُنا نؤديه على عهد رسول الله) مەبەستەکەی ئەوەیە زەکاتی سەرفترەمان دەدا لە سەردەمی پێغەمبەر، کەچی یەکێک لە ڕاویەکان کردی بە (کُنا نورثه على عهد رسول الله يعني الجد) واتا میراتمان پێی دەدا لە سەردەمی پێغەمبەر، پاشان ڕاویەکە هەر بە خۆی ڕاڤەی بۆ فەرموودە کردووە و گوتوویەتی: مەبەستی باپیرەیە!یا کەسێکی تر فەرموودەی (المؤمن کيِّس فَطِن) هەر چەندە فەرموودەیەکی لاوازە کە ماناکەی ئەوەیە باوەڕدار زیرەک و هۆشیارە، کەچی یەکێک لە ڕاویەکان کردی بە (المؤمن کِيسُ قُطنٍ) واتا باوەڕدار فەردەی لۆکەیە!ئەمانە و چەندین نموونەی تر کە هۆکارەکەی دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەی بەشێک لە ڕاویەکان کاتێک لە ڕێی نووسین و پەڕاوەکان فەرموودەیان وەردەگرت بەبێ گێڕانەوەی زارەکی، لەبەر ئەوەی ئەو کاتە پیتەکان خاڵیان لەسەر نەبوو و بە دەست دەنووسرایەوە و زۆر ڕوون نەبوو، بۆیە ئەو ڕاویانە بە هەڵە دەیانخوێندەوە.هەر لەبەر ئەمەشە زانایانی فەرموودەناس لەبارەی (طرق تحمل الحدیث) واتا ڕێگاکانی وەرگرتن و ئەداکردنی فەرموودە طەریقەی (السماع - گوێ لێ بوون) بە بەرزترین ڕێگە دادەنێن و صیغە و شێوازی (سمعتُ - گوێم لێبوو) يان (حدّثني - بۆی گێڕامەوە) به بەرزترین صیغە دادەنێن، و زۆر بە بەرزتر و بەهێزتری دادەنێن لە ڕێگەی (الوجادة) واتا دۆزینەوەی نووسینێک و پەڕاوێک کە فەرموودەی تیادا نووسرابێتەوە، ئەمەش چونکە ویجادە گوێ لێبوون و گێڕانەوەی زارەکی لەگەڵدا نییە و ئەگەری هەڵەی تیایە کە ڕاوی تێیبکەوێت.بەو شێوەیە بۆمان دەردەکەوێت کە نووسینەوە هەرگیز ڕێگایەکی بێ کێشە نەبووە لە سەردەمی ڕیوایه‌تدا، بەڵکوو هۆکارێک بووە بۆ هەڵەی زەق لە گواستنەوەی فەرموودە، ئەگەر هۆشیاری و شارەزایی پێشەوایانی فەرموودەناس نەبووایە ئەو هەڵانە نەدەدۆزرانەوە.ئەمە و لەو سەردەمەشدا مێژوونووسانیش درکیان بە گرنگی و بایەخی گێڕانەوەی زارەکی کردووە لە تۆمارکردن و نووسینەوەی مێژوودا، بەشێوەیەک ئێستا زۆرێک له لێکۆڵینەوە مێژووییه‌كان پشت ده‌به‌ستن به گێڕانه‌وه‌ی زاره‌كی له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی هه‌رگیز ئه‌و ڕێ و شوێنانه‌ی ده‌یگرنه به‌ر ناگات به‌و ئاسته به‌رزه ره‌خنه‌ییه‌ی كه فه‌رمووده‌ناسان گرتیانه به‌ر بۆ له‌بێژینگدانی فه‌رمووده و جیاكردنه‌وه‌ی فه‌رمووده صه‌حیحه‌كان له لاوازه‌كان.
ئێوە دوای درۆی چەند کەسێک کەوتوون کە پێغەمبەر خۆشی فەرموویتی هیچ شتێکی من مەنووسنەوە درۆم بەناو مەکەن ئەو کەسانەی خۆتان دەڵێن زانایان ئەو قسانەیان لە کوێ هێناوە کتێبی ئاسمانیە بۆیان هاتووە؟
ئایا (الحکمة) بە واتای «فەرموودە» دێت؟ڕوونکردنەوەی ئەوەی لە قورئاندا دەستەواژەی (الحکمة) عەطف کراوەتە سەر (الکتاب) کە لێرەدا مەبەست بە حیکمەت فەرموودەکانە؛ لە قورئانی پیرۆزدا وشەی (الحکمة) بە چەند شێوازێکی جیاواز هاتووە، بە جۆرێک هەندێک جار بەتەنیا هاتووە و هەندێک جاریش لەگەڵ (الکتاب)، یان (الملك)، یان (آيات الله)، یان لەگەڵ جگە لەمانەش هاتووە. موفەسیرین هاوڕان لەسەر ئەوەی وشەی (الحکمة) لێک دەدرێتەوە بەپێی چوارچێوەی ڕستە و واتای گشتیی ئایەتەکان، هەندێک جار بە واتای پێغەمبەرایەتی (النبوة) دێت، هەندێک جاریش بە واتای تێگەیشتنی ڕاست و دروست (الفهم الصحيح) دێت، هەندێک جاریش بە تێگەیشتن لە ئایین (الفقه في الدين)، هەندێک جاریش بە واتای وەحی (الوحي المنزل) دێت، جگە لەمانەش ... خودای ميهرەبان لە قورئانی پیرۆزدا باسی ئەوەی کردووە حیکمەت (الحکمة)ی دابەزاندووەتە سەر پێغەمبەر (ﷺ)، لە زۆربەی ئەم شوێنانەدا دەستەواژەی حیکمەت (الحکمة) عەتف کراوەتە سەر (الکتاب)، بۆیە زۆربەی موفەسیرین و پێشەوایانی موسڵمانان لە هەموو مەزهەبە فیقهییە جیاوازەکان، لەسەر ئەوەن کە (الحکمة) عەتف کراوەتە سەر قورئان، ئەگەر پەیوەست بێت بە پێغەمبەرمان موحەممەد (ﷺ) ئەوە مەبەست پێی فەرموودەکانە. هەروەها ئەوەی ئەم وتەیە بەهێزتر دەکات، ئەوەیە بە تەواتور جێگیر بووە پێغەمبەر (ﷺ) زۆرێک لە دروشمەکانی ئایینی فێری هاوەڵانی کردووە کە خودای باڵادەست لە دەقی قورئاندا باسی نەکردووە، وەکوو فێرکردنیان بە: پێنج نوێژە فەرزەکە، کاتی ئەنجامدانیان، چۆنیەتی بانگدان، شایەتومانهێنان، ئەحکامەکانی پێشنوێژیکردن، سوژدەی سەهو، هەروەکوو چۆن فێری زۆرێک لە یاد و زیکری خودای پەروەردگار، بابەتەکانی ئاداب و پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکان و ... تاد. کردوون.ئەم فێرکردنەی پێغەمبەر (ﷺ) هاوتایە لەگەڵ وەسفکردنی خودای میهرەبان بۆی کە ئەو (ﷺ) ئوممەتەکەی فێری قورئان و فەرموودە (الحکمة) دەکات. کاتێک ئێمە دەقەکانی قورئانی پیرۆزمان ناسیی، ئەوەی ماوەتەوە بڵێن: فێرکردنی پێغەمبەر (ﷺ) بۆ ئوممەتەکەی بریتییە لە (الحکمة) ئەویش فەرموودەکانە. «ئیبن تەیمییە» بەڕەحمەت بێت فەرموویەتی: "مەرج نییە موتەواتر تەنیا پەیوەست بێت بە قورئانی پیرۆزەوە، بەڵکوو کۆمەڵێک ئەحکامی شەریعەت بە موتەواتری بە ئێمە گەیشتوون، لەکاتێکدا لە قورئانیشدا بوونی نییە، ئەو ئەحکامانەش برتییە لە (الحکمة) کە خودا دایبەزاندووەتە سەر پێغەمبەر (ﷺ)، هەروەها لە بەڵگەکانی پێغەمبەرایەتی پێغەمبەر (ﷺ) (دلائل النبوة) بە موتەواتری لێیەوەی دەگێڕدرێتەوە، هەرچەندە لە قورئانیشدا نەهاتووە، ئەمانە لە بەڵگە و نیشانەکانی پێغەمبەرایەتییە، خودای گەورە لە زۆر ئایەتدا فەرموویەتی: ﴿وَأَنزَلَ ٱللَّهُ عَلَیۡكَ ٱلۡكِتَـٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَعَلَّمَكَ مَا لَمۡ تَكُن تَعۡلَمُۚ وَكَانَ فَضۡلُ ٱللَّهِ عَلَیۡكَ عَظِیمࣰا﴾، [النساء: ١١٣]، حيكمەت دابەزیوەتە سەر پێغەمبەر (ﷺ)، ئەو حیکمەتەش قورئانی پیرۆز نییە، کەواتە حیکمەت برتییە لە فەرموودەکان."لە پەڕتووکی: «بەڵگەیەتی فەرموودە»#ئاستانە_Astana
چی بوو وەڵامت نەبوو دەڵێی replayەکانم پێت نەگەیشتووە یان دەیسڕیەوە
@@pshkoll وەڵامم دایتەوە قورئانی مولحید سەدان و هەزاران کەسیش وەڵامی داونەتەوەبەس ئەوە شوێن هەواو ئارەزوو و نەفامی خۆتان کەوتوون
@@saidzana5765 سەیری ئسڵوبی قسە کردنت بکە تاکە قسە دەیزانن کافر مولحید درۆ بە ناوی خوداش دەکەن ئێمە شوێن کەوتوی خوداو پەیامی پێغەمبەرین کە قورئانە پێغەمبەر خۆشی نەیویستووە کە درۆی بەناوەوە بکرێت
درۆ بەناوی پێغەمبەر صلی الله علیه وسلم نەکراوە زانایان سەدان ساڵە فەرموودەی درۆ و ڕاستیان جیاکردۆتەوە و بڕاوەتەوەئەوە ئێوەن درۆ بەناوی قورئانەوە دەکەنبەس پێم ئێوە بڵێ چۆن نوێژ دەکەن؟
@@saidzana5765 لە ئایەتی قوئان خوای گەورە دەفەرموێ نوێژ بکەن زەکات بدەن وە شوێن ڕەسوڵ بکەون یانی ئەو دوو شتە لەسەر پێغەمبەرە ئێمەش چۆنمان بینیبێ هەر ئاوا کردوومانە
@@saidzana5765 باشە ئێمەش دژ بە شتێک نین لەگەڵ قورئان یەک بگرێتەوە چی سەبارەت بە بەهێزترین حەدیس کە 71 جار ڕیوایەت کراوە پێغەمبەر دەفەرموێت هیچ شتێکم مەنووسنەوە ئەوەی درۆم بەناو دەکات شوێنی خۆی لە دۆزەخ دیاری بکات
قورئانیەکان دەروونیان شێواوە هەرگیز باوەریان بە فەرموودەکانی رسول اللە نیە صل اللە علیە وسلم وە گومڕان پەنا بە اللە لەو جۆرە کەسانە نەبین وە پێیان هەڵنەخەڵەتێین ❤جزاک اللە
تاکەشت دەیزانن دەڵێن کافرە قورئان تاکە کتێبی ڕاستیە ئێمە شوێن کەوتووی خوداین نەوەک ئەو درۆیانەی بەناو پێغەمبەر دەیکەن ئێوە دەتانەوێ دین بە دڵی خۆتان بێت نەک ئەوەی خودا دەیەوێ خوای گەورە فەرموویتی لە قورئان بەڕاستی هیچ شتێکمان بیر نەچووە داماوینە شوێن کەوتی فەرموودەکان تاکە شت دەزانن بیڵێن بەرامبەر قورئانیان ئەوەیە نوێژ و زەکات لە کوێی قورئان باس کراوە من زۆر باش پێت دەڵێم لە ئایەتی قورئان کە خوای گەورە دەفەرموێت نوێژ بکەن زەکات بدەن وە شوێن ڕەسوڵ بکەون یانی ئەم دوو شتە پێغەمبەر بۆمانی باس دەکات ئەو هەموو درۆیە چییە بە ناو پێغەمبەر دەیکەن مادەم فەرموودە ئاوایە ئەی بۆ پێغەمبەر محەمەد خۆی نەیووت کتێبێکم بۆبنووسن هەر یەکەو هەستاوە بە کۆمەڵێک درۆ تۆ کێی ئەسڵەن بڕیار بدەی لەسەر ئەوەی مرۆڤ کافرە بەسە لە خوا بترسن چ شتێک هەیە پێویستت بێت لە قورئان باس نەکرابێ؟
ئەوەی لە پێغەمبەرەوە هاتووە وەحیە جا چ قورئان بێت چ فەرموودە صەحیحەکان
خوای پەروەردگار دەفەرموێت اطیعوا الله و اطیعوا الرسول : گوێڕایەڵی خوا و پێغەمبەر بکەن
ئادەی کاکی بەناو قورئانی پێمان بڵێ چۆن گوێڕایەڵی پێغەمبەر صلی الله علیه وسلم بکەین کە لەناوماندا نەماوە؟ تەنها فەرموودەکانی بەجێماون بۆمان
ئێوە بەناوی قورئان دژایەتی قورئان دەکەن
تەکفیرکردنیش لە شەرعدا هاتووە کەسێک نیوەی ئیسلام کە سوننەتی رسول اللەیە قبوڵی نەبێ بەڵێ کافرە
باشە پێم بڵێ ئێوە چۆن نوێژ دەکەن؟ چۆن زەکات دەدەن؟ چۆن حەج و عومرە دەکەن؟
هیچتان لەبەر دەست نیە مەگەر تەنها بە کەیفی عەقڵی خۆتان چۆنتان ویست ئاوا دەکەن🤣😂
@@saidzana5765 جا ئەقڵ وشک بۆ لە جیاتی من وەڵام دەدەیەوە وەرە لە من بپرسە بۆم ڕوون کردیتەوە لە نوێژ و زەکات شوێن پێغەمبەر دەکەوین لە قورئان هاتووە ڕاسترین حديث بەلای خۆتانەوە کە هیچیان وەک ئەمە نین چونکە 71 جار ڕیوایەت کراوە کە پێغەمبەر دەڵێ هیچ شتێکی من مەنووسن وە درۆم بەناو مەکەن ئەوەی ئەو کارە دەکات شوێنی خۆی لە جهەنەم دابنێ بە بەڵگەی کێ من کافرم سەیری خۆتان ناکەن چەند بەناو دین درۆ دەکەن بەس شوێن قسەی مەلاکانتان دەکەون بێ ئەوەی لە یەک شت بکۆڵنەوە ئینجا سەیری ئسڵوب و شێوازی قسە کردنت بکە
@@saidzana5765 قورئان تاکە کتێبە کە ناگۆڕێ ئەو وەحیە ئەگەر قسەت ڕاستە بۆ هەتا پێغەمبەر لە ژیان بوو کتێبی نەنووسیەوە نەیفەرموو ئەوەش بنووسنەوە کە دەڵێت شوێن ڕەسوڵ بکەون بۆ ئەو سەردەم بووە هەموو حەدیسێک لەگەڵ فەرموودە هەمووی کە هەتا سونەکان خۆشیان دەڵێن هەمووی بە گومان قبوڵ کراوە سەیری ئەو هەموو مەزهەبەی خۆتان بکەن ئیسلام یەکەو تەواو هەر با باوەڕی خۆتان کە دەڵێن فەرموودە ڕاستە پێغەمبەر فەرمیەتی دەست بە کتابەکەی خواوە بگرن بەڵگەی زیاترت دەوێ هەزار دانەت دەدەمێ
@@saidzana5765 قورئان وەحیە نەک فەرموودە تاکە حەدیسێک کە خۆتان باوەڕتان بە حەدیس هەیە 71 جار ڕیوایەت کراوە ئەوەیە کە پێغەمبەر دەفەرموێت هیچ شتێکم مەنووسنەوە وە ئەوەی درۆم بەناو دەکات با شوێنی خۆی دیاری بکات لە دۆزەخ ئەوە ئسڵوبی قسەکردنتە خۆشت زۆر پێ ئیمان دارە بۆ لە جێگای من وەڵام دەدەیتەوە من زۆر باش پێت دەڵێم لە کوێ باسی نوێژ زەکات کراوە خوای گەورە دەفەرموێ نوێژ بکەن زەکات بدەن شوێن ڕەسووڵ بکەون یانی بۆ ئەم دوو شتە سەیری پێغەمبەر دەکەین ئەو ئایەتەی وتیشت بۆ ئەو سەردەم بووە ئەگەر فەرموودەتان ڕاستە بۆ پێغەمبەر کتێبێکی دانەنا بڵێ ئەوەو ئەوە بنووسنەوە داماوینا شوێن مەلا دەکەون بێ ئەوەی لە 1 شت بکۆڵنەوە هەر فەرموودە کە خۆتان باوەڕتان پێیە پێغەمبەر دەفەرموێ دەست بە کتابەکەی خواوە بگرن ئینجا بەس قەرار بدەن ئەوە کافرە ئەوە کافرە بەس بە دوای فەرموودە کەوتون بێئەوەیلە قورئان ورد ببنەوە
سورة النحل - اية 44
بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَٱلزُّبُرِۗ وَأَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلذِّكۡرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيۡهِمۡ وَلَعَلَّهُمۡ يَتَفَكَّرُونَ
تەفسیری ڕێبەر
سوننەت روونكەرەوەى قورئانە
[بِالْبَيِّنَاتِ وَالزُّبُرِ] پێغەمبەرانمان ناردووە بە بەڵگەی ڕوون و ئاشكراو زەبور، واتە: بە كتێب [وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ] ئەی محمد صلى الله علیه وسلم ئەم قورئانەشمان بۆ دابەزاندوویت [لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ] تا تۆ خۆت بە وتەو كردەوەو سوننەتەكانت ئەو قورئانەی كە بۆت دابەزیوە بۆیان ڕوون بكەیتەوە، (سوننەتی پێغەمبەر صلى الله علیه وسلم ڕوونكەرەوەو ڕاڤەكاری قورئانی پیرۆزە، وە بەبێ سوننەت ناتوانین لە قورئان تێبگەین و عیبادەتى خواى گەورە بكەین بە راست و دروستى) [وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ (44)] وە بەڵكو بیر بكەنەوەو پەندو ئامۆژگاری وەربگرن .
تەفسیری ئاسان
ئێمه ئه‌وانمان ڕه‌وانه کردووه هاوڕێ له‌گه‌ڵ به‌ڵگه‌و نیشانه‌و (موعجیزه) ی زۆرو کتێبی ئاسمانیداو ئێمه قورئانمان بۆ تۆ دابه‌زاند، تا بۆ خه‌ڵکی ئه‌وه ڕوون بکه‌یته‌وه که بۆیان هێنراوه‌ته خواره‌وه، بۆ ئه‌وه‌ی بیرێك بکه‌نه‌وه‌و تێفکرن
ئەوەی ناو کەوانەکە زیاد کراوە ئەگەر بێ سونەت تێنەگەین خوای گەورەبۆ دەفەرموێت بیربکەنەوە ئێوە خۆتان وەڵامی بیرکردنەوەکەش دەدەنەوە؟ کتێبی ئاسمانی مەبەستی ئەوانەیە بۆ پێغەمبەرەکان هاتوون
ههههه بەهەموو توانای خۆت ئەمەت کردووە بە بەڵگە؟
ئەوە کەی ئێوە دانتان بە تەفسیری زانایان داناوە؟
سبحان الله لەو دژیەکیە لەخۆیەوە دەڵێ زیادکراوە
گفتوگۆکەی عەزیز و ماجید لەسەر قورئان و فەرموودە
عەزیز: کوا قورئان پێوەرە؟ چەندان فەرموودەتان هەیە پێچەوانەی قورئانە و کەچی دێن مانای ئایەتەکان هەڵدەگێڕنەوە بۆ ئەوەی فەرموودەکە بە ڕاست دەربچێت.
ماجید: کوا یەک نموونەمان پێ بڵێ؟
عەزیز: فەرموودەی (إِنَّ أَبِي وَأَبَاكَ فِي النَّارِ)، دەی خۆ خوای گەورە دەفەرمووێت: ﴿وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبْعَثَ رَسُولًا﴾ ئەو فەرموودەیە دژیەکە لەگەڵ ئەم ئایەتە، چونکە باوک و دایکی پێغەمبەری خوا (ﷺ) ئەهلی فەترە بوون، چۆن دەکرێت پێغەمبەری خوا (ﷺ) وا بفەرمووێت کە دەزانێت ئەهلی فەترەن؟
ماجید: برام ئەو بابەتە موغاڵەتەی دونیای تێدایە، بەس پێم خۆشە بە یەک دوو پرسیار وەڵام بدەمەوە. چۆن بزانم کە ئەو کاتەی دایک و باوکی پێغەمبەر (ﷺ) ئەهلی فەترەن؟ کوا خۆ لە قورئاندا باسی ئەو کاتە نەهاتووە، مەگەر تەنیا بە ڕیوایات ئەوە بسەلمێنین؛ جەنابیشت خێرە لێرەدا ڕیوایەتت قبووڵە و بۆ شتی تر قبووڵت نییە؟ ئەمە یەک.
دووەم: کێ ئەو ئایەتەی قەمچاندووەتەوە تا ئەو فەرموودەیە بەڕاست دابنێت؟
سێیەم: بابەتێکی خیلافی لەم جۆرە هیچ شتێک ناسەلمێنێت، بە پێچەوانەوە قسەکەی من دەسەلمێنێت، چونکە زۆرێک لەوانەی ئوسووڵی و فەقیھ و فەرموودەناسن تێبینییان هەیە لەسەر ئەو فەرموودەیە و دەڵێن موخالیفی واقیعە و مەعلوولە و هیچیشیان قورئانی نین، بۆیە ئەوە پاساو نییە بۆ قورئانیبوون، بەڵگەیەک بێنەوە کە هاوکارت بێت و حاشاهەڵنەگر بێت.
عەزیز: لە جێیەکی تر خوای گەورە دەفەرمووێت: ﴿وَمَا عَلَّمْتُم مِّنَ الْجَوَارِحِ مُكَلِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللَّهُ فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ﴾، دەی ئەمە دژیەکە لەگەڵ فەرموودەکەی پێغەمبەر (ﷺ) کە باسی جێدەمی سەگ دەکات و دەبێت حەوت جار بشۆردرێتەوە.
ماجید: بە پێچەوانەوە، هیچ دژیەک نین، بەڵکوو تەواوکارییەکی جوانە. ئایەتەکە باسی سەگی فێرکراو دەکات و کاتێک خوێنەری ئایەتەکە پرسیاری بۆ دروست دەبێت لەسەر ئەو سەگانەی کە فێرکراو نین، وەڵامەکەی لە فەرموودەدا دەست دەکەوێت کە بە هیچ جۆرێک جائیز نییە، چونکە شوێن دەمەکەی بۆ قاپ و قاچاخیش پیسە و دەبێت پاک بکرێتەوە و زیانەکانی بنبڕ بکرێت، بۆیە تکام وایە بەڵگەیەک بهێنیتەوە کە فەرموودەیەک لای زانایانی ئەهلی سوننە ئیعتیباری هەبێت و لە ئەسڵیشدا دژبەیەک بێت لەگەڵ قورئان.
لە پەرتووکی: «ئێستا کاممان قورئانیین؟»
نووسینی: «ڕاشد ئیکرام»
#ئاستانە_Astana
#کتێبەکانی_ئاستانە
@@saidzana5765 من تاکە شت کە باوەڕم پێی هەبێت قورئانە حەدیس بەڵگەی خۆتانە منیش حەدیسێکم دایتێ کە بەهێزترینە چونکە هیچ حەدیسێک وەک ئەوە بەهێز نییە لەناو سونەکان نیشانی خۆتم دا کام حەدیس ئەوەندە بەهێزە کە خۆتان باوەڕتان پێی هەیە
@@saidzana5765 ئەوە ئەو تەفسیرەیە ئێوە باوەڕتان پێی هەیە ئەوەی لەناو کەوانە دەنوسرێت واتا ڕوونکردنەوەیەک نەک مانای ئایەتەکە
ئەگەر ئەهلی گەیشتن بە حەقی من یارمەتیت دەدەم و کتێبت بۆ دەنێرم ئەگەریش ئەهلی دەمەدەمێ و مناقەشەی بێ سوودی من هیچی تر خۆم بەتۆوە ماندوو ناکەم
الله هیدایەتی هەموو لایەک بدات
ئەو هەموو ناو و ناوتۆرە چییە دەیدۆزنەوە مناقەشەتان تەنیا گاڵتەو سوکایەتیە بە خەڵکی خودا بمانپارێزێت قورئانی مولحید ئەوە قسەتان و تێگەیشتنتە لە ڕەوشتی جوانی ئیسلام باشە وەڵامت نەدامەوە بۆ هەتا پێغەمبەر لە ژیان بوو کتێبێکی دانەنا ئەکاونتێکت دابنێ بە بەڵگەی ئایەت هەموو شتێکت نیشان دەدام
@@pshkoll قال تعالى: وَأَنزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ {النحل:44}.
وقال تعالى: فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَن تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ {النور:63}.
وقال تعالى: وَإِنَّكَ لَتَهْدِي إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ {الشورى:52}، وقال تعالى: وَمَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا {الحشر:7}.
تەفسیری ئەم ئایەتانە بخوێنەوە ان شاءالله تێدەگەی
بەڵگەی چی و حاڵی چی بڕۆ وەڵامی زانایان بدەوە ئەگەر ئازای
بوختانم بۆ نەکردووی بەڕێز ئێوە دژایەتی قورئان دەکەن خۆتان ناوناوە قورئانی کەچی هیچیش نازانن سەبارەت بەو ئایەتانەی گوێڕایەڵی پێغەمبەر صلی الله علیه وسلم واجب دەکەن
ئێوە نیوەی شەرعەتتان وەلاناوە یەعنی خۆتان پێ مسوڵمانە؟ لا حول ولا قوة ٳلا بالله
@@saidzana5765 تا بەڕێزم ئێوە موسوڵمانن ئێوە ناتانەوێ ئایەتی خوا باس بکەین لە چ شوێنێک دژایەتیمان کردووە زانایان کێن کەسانێکی درۆزن خۆتان ناوتان ناوە زانایان کە مێشکیان پڕ کردوون ئیمە ئایەتی خوا نیشانی خەڵک دەدەین ئەی ئێوە بەو جۆرەیخۆتان ئاینتان دەوێ
ئایا بەتەنها تەدوین و نووسینەوە بەسە بۆ ئەوەی فەرموودە تەواو پارێزراو بێت؟
- ئایا بەتەنها نووسینەوە هۆکارێکی بێ کێشەیە بۆ گواستنەوە و دیکۆمێنت کردنی فەرموودە؟
- ئایا گێرانەوەی زارەکی هیچ بەهایەکی نییە لە پاراستن و گواستنەوەی فەرموودە؟
ئەمانە پرسیارگەلێکن کە دێنە پێش سەبارەت بە نکوڵیکارانی فەرموودە، چونکە دیارە یەکێک لە بەهانەکانی ئەوان بۆ ڕەتکردنەوەی فەرموودە وەک حوججەیەکی شەڕعی و سەرچاوەیەکی دین ئەوەیە کە فەرموودە لە سەرەتادا نەنوسراوەتەوە، بەشێوەیەک هەندێکیان دەڵێن دوای ٢٠٠ ساڵ لە وەفاتی پێغەمبەر ﷺ نووسراوەتەوە!
جارێ پێش هەموو شتێک ئەو بانگەشەیە راست نییە، بەڵکوو هەر لەسەردەمی پێغەمبەر ﷺ بەشێوەیەک لە شێوەکان فەرموودە نووسراوەتەوە، پاشان چەندین هاوەڵ نووسینەوەیان کردووە و پەڕاویان هەبووە و دەیان تابیعی پەڕتووک و پەڕاویان هەبووە کە فەرموودەیان تیایدا نووسیوەتەوە.
لەگەڵ ئەوەشدا با واز لەوە بهێنین و گریمانەی ئەوە بکەین کە تەواوی فەرموودە هەر لەسەردەمی پێغەمبەر ﷺ و لەژێر سەرپەرشتی خودی خۆیدا نووسراوەتەوە، ئایا ئەمە بەتەنها و بەبێ گێڕانەوەی زارەکی دەبێتە هۆکارێک بۆ ئەوەی بڵێین فەرموودە پارێزراوە؟
لە وەڵامی ئەو پرسیارەدا پێویستە بزانین کە هۆکاری سەرەکی بۆ گواستنەوەی زانست و زانیاری لەو سەردەمەی ژیانی عەرەبدا بریتی بووە لە گێڕانەوەی زارەکی، عەرەب ئوممەتێکی بەناوبانگ بوون بە لەبەرکردن و یادگەی بەهێز، شعری جاهیلی لەپێش ئیسلامدا لەگەڵ ئەوەی تیایدا هەبوو زیاتر لە ١٠٠ بەیت بوو، بەڵام عەرەب توانیویانە لەبەری بکەن و نەوە دوای نەوە بیگوازنەوە، هەر شاعیرێک گێڕەڕەوەیەکی هەبوو کە شعرەکانی لەبەر دەکرد و لە ناو تیرە و قەبیلە عەرەبیەکان بڵاوی دەکردەوە تا توانیان بەو شێوەیە ئەو شعرانە بپارێزن.
فەرموودەش لەگەڵ ئەوەی هەر لەسەرەتای ئیسلامەوە بەجۆرێک لە جۆرەکان نووسینەوەی بۆ کراوە، بەڵام ئەوە هەرگیز نەبووەتە هۆی ئەوەی گێڕانەوەی زارەکی و گوێبیست بوون فەرامۆش بکرێت، بەڵکوو ئەو هۆکارە گرنگە شان بەشانی نووسینەوە بەیەکەوە رۆیشتوون و بوونەتە هۆی پاراستنی فەرموودە.
ئینجا گرنگی گێڕانەوەی زارەکی زیاتر لەو کاتەدا دەردەکەوێت کە لە دوای جیلی هاوەڵان و تابیعین، زمانی عەرەبی پاراویەکەی پێشووی کەم بوویەوە بەتایبەتی کە خەڵکانی تری زۆر لە غەیری عەرەب هاتنە ناو ئیسلام کە زمانە عەرەبیەکەیان زۆر پاراو نەبوو وەک ئەوانەی بە رەچەڵەک عەرەب بوون، بۆیە ئەمە هۆکارێک بوو بۆ هەڵەکردن بەتایبەتی لەکاتی خوێندنەوەدا.
پێشەوایانی فەرموودەناس درکیان بەو بابەتە کردبوو و بەدواداچوونی وردیان دەکرد بۆ هەڵەکردن لە گواستنەوەی فەرموودە، یەکێک لەو بابەتانەی لە زانستی فەرموودەناسیدا بایەخی خۆی هەیە بریتیە لە (تصحیف)، وشەی تصحیف لە (صحیفة) هاتووە واتا پەڕاو، جا تەصحیف ئەو هەڵەکردنەیە کە کەسێک فەرموودەیەک لە پەڕاوێک بگێڕێتەوە بەبێ ئەوەی بە شێوه‌ی زارەکی لە کەسێکی تری گوێ لێبووبێت.
«ئیبن صەلاحی شارەزووری» لە پەڕتووکەیدا لەسەر زانستی فەرموودەناسی چەند نموونەیەک لەو بارەوە دەهێنێتەوە، وەک ئەوەی «عبدالله بن لهیعة» فەرموودەی: (احتجر رسول الله ﷺ في المسجد) تەنها لە پەڕتووک دەگێڕێتەوە کە ماناکەی ئەوەیە پێغەمبەری خودا لە مزگەوتدا حوجرەیەک و ژوورێکی تایبەت کرد بۆ خۆی کە عیبادەتی تیادا بکات، کەچی ابن لهیعة لەبەر ئەوەی بە زارەکی گوێی لێ نەبووبوو کردیە (احتجم رسول الله ﷺ في المسجد) واتا پیتی (راء)ی کرد بە (میم) و مانایەکەی تەواو گۆڕا بەوەی پێغەمبەری خوا حیجامەی کرد لە مزگەوتدا!
یان یەکێکی تر لە ڕاویەکان فەرموودەی: (من صام رمضان وأتبعه ستاً من شوال..)، خوێندیەوە (شیئاً من شوال) واتا شەش رۆژ لە شەوال بوو بە شتێک لە شەوال بە رۆژوو بێت! كه ئه‌مه‌ش دیاره ته‌واو حوكمه‌كه ده‌گۆڕێت.
یا وەک فەرموودەی (لعن رسول الله الذين يشققون الخُطَب تشقيق الشعر) واتا: پێغەمبەر لەعنەتی لەوانە کردووە کە لە کاتی وتارداندا زمانیان خواردەکەنەوە و زۆر لەخۆیان دەکەن وەک ئەوەی شعر بخوێننەوە، هەندێک تەصحیفیان کرد و گوتیان: (الذين يشققون الحَطَب) بە پیتی حاء، واتا ماناکەی گۆڕا بۆ ئەوانەی دار پارچە دەکەن!
یا فەرموودەی (کُنا نؤديه على عهد رسول الله) مەبەستەکەی ئەوەیە زەکاتی سەرفترەمان دەدا لە سەردەمی پێغەمبەر، کەچی یەکێک لە ڕاویەکان کردی بە (کُنا نورثه على عهد رسول الله يعني الجد) واتا میراتمان پێی دەدا لە سەردەمی پێغەمبەر، پاشان ڕاویەکە هەر بە خۆی ڕاڤەی بۆ فەرموودە کردووە و گوتوویەتی: مەبەستی باپیرەیە!
یا کەسێکی تر فەرموودەی (المؤمن کيِّس فَطِن) هەر چەندە فەرموودەیەکی لاوازە کە ماناکەی ئەوەیە باوەڕدار زیرەک و هۆشیارە، کەچی یەکێک لە ڕاویەکان کردی بە (المؤمن کِيسُ قُطنٍ) واتا باوەڕدار فەردەی لۆکەیە!
ئەمانە و چەندین نموونەی تر کە هۆکارەکەی دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەی بەشێک لە ڕاویەکان کاتێک لە ڕێی نووسین و پەڕاوەکان فەرموودەیان وەردەگرت بەبێ گێڕانەوەی زارەکی، لەبەر ئەوەی ئەو کاتە پیتەکان خاڵیان لەسەر نەبوو و بە دەست دەنووسرایەوە و زۆر ڕوون نەبوو، بۆیە ئەو ڕاویانە بە هەڵە دەیانخوێندەوە.
هەر لەبەر ئەمەشە زانایانی فەرموودەناس لەبارەی (طرق تحمل الحدیث) واتا ڕێگاکانی وەرگرتن و ئەداکردنی فەرموودە طەریقەی (السماع - گوێ لێ بوون) بە بەرزترین ڕێگە دادەنێن و صیغە و شێوازی (سمعتُ - گوێم لێبوو) يان (حدّثني - بۆی گێڕامەوە) به بەرزترین صیغە دادەنێن، و زۆر بە بەرزتر و بەهێزتری دادەنێن لە ڕێگەی (الوجادة) واتا دۆزینەوەی نووسینێک و پەڕاوێک کە فەرموودەی تیادا نووسرابێتەوە، ئەمەش چونکە ویجادە گوێ لێبوون و گێڕانەوەی زارەکی لەگەڵدا نییە و ئەگەری هەڵەی تیایە کە ڕاوی تێیبکەوێت.
بەو شێوەیە بۆمان دەردەکەوێت کە نووسینەوە هەرگیز ڕێگایەکی بێ کێشە نەبووە لە سەردەمی ڕیوایه‌تدا، بەڵکوو هۆکارێک بووە بۆ هەڵەی زەق لە گواستنەوەی فەرموودە، ئەگەر هۆشیاری و شارەزایی پێشەوایانی فەرموودەناس نەبووایە ئەو هەڵانە نەدەدۆزرانەوە.
ئەمە و لەو سەردەمەشدا مێژوونووسانیش درکیان بە گرنگی و بایەخی گێڕانەوەی زارەکی کردووە لە تۆمارکردن و نووسینەوەی مێژوودا، بەشێوەیەک ئێستا زۆرێک له لێکۆڵینەوە مێژووییه‌كان پشت ده‌به‌ستن به گێڕانه‌وه‌ی زاره‌كی له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی هه‌رگیز ئه‌و ڕێ و شوێنانه‌ی ده‌یگرنه به‌ر ناگات به‌و ئاسته به‌رزه ره‌خنه‌ییه‌ی كه فه‌رمووده‌ناسان گرتیانه به‌ر بۆ له‌بێژینگدانی فه‌رمووده و جیاكردنه‌وه‌ی فه‌رمووده صه‌حیحه‌كان له لاوازه‌كان.
ئێوە دوای درۆی چەند کەسێک کەوتوون کە پێغەمبەر خۆشی فەرموویتی هیچ شتێکی من مەنووسنەوە درۆم بەناو مەکەن ئەو کەسانەی خۆتان دەڵێن زانایان ئەو قسانەیان لە کوێ هێناوە کتێبی ئاسمانیە بۆیان هاتووە؟
ئایا (الحکمة) بە واتای «فەرموودە» دێت؟
ڕوونکردنەوەی ئەوەی لە قورئاندا دەستەواژەی (الحکمة) عەطف کراوەتە سەر (الکتاب) کە لێرەدا مەبەست بە حیکمەت فەرموودەکانە؛ لە قورئانی پیرۆزدا وشەی (الحکمة) بە چەند شێوازێکی جیاواز هاتووە، بە جۆرێک هەندێک جار بەتەنیا هاتووە و هەندێک جاریش لەگەڵ (الکتاب)، یان (الملك)، یان (آيات الله)، یان لەگەڵ جگە لەمانەش هاتووە. موفەسیرین هاوڕان لەسەر ئەوەی وشەی (الحکمة) لێک دەدرێتەوە بەپێی چوارچێوەی ڕستە و واتای گشتیی ئایەتەکان، هەندێک جار بە واتای پێغەمبەرایەتی (النبوة) دێت، هەندێک جاریش بە واتای تێگەیشتنی ڕاست و دروست (الفهم الصحيح) دێت، هەندێک جاریش بە تێگەیشتن لە ئایین (الفقه في الدين)، هەندێک جاریش بە واتای وەحی (الوحي المنزل) دێت، جگە لەمانەش ...
خودای ميهرەبان لە قورئانی پیرۆزدا باسی ئەوەی کردووە حیکمەت (الحکمة)ی دابەزاندووەتە سەر پێغەمبەر (ﷺ)، لە زۆربەی ئەم شوێنانەدا دەستەواژەی حیکمەت (الحکمة) عەتف کراوەتە سەر (الکتاب)، بۆیە زۆربەی موفەسیرین و پێشەوایانی موسڵمانان لە هەموو مەزهەبە فیقهییە جیاوازەکان، لەسەر ئەوەن کە (الحکمة) عەتف کراوەتە سەر قورئان، ئەگەر پەیوەست بێت بە پێغەمبەرمان موحەممەد (ﷺ) ئەوە مەبەست پێی فەرموودەکانە. هەروەها ئەوەی ئەم وتەیە بەهێزتر دەکات، ئەوەیە بە تەواتور جێگیر بووە پێغەمبەر (ﷺ) زۆرێک لە دروشمەکانی ئایینی فێری هاوەڵانی کردووە کە خودای باڵادەست لە دەقی قورئاندا باسی نەکردووە، وەکوو فێرکردنیان بە: پێنج نوێژە فەرزەکە، کاتی ئەنجامدانیان، چۆنیەتی بانگدان، شایەتومانهێنان، ئەحکامەکانی پێشنوێژیکردن، سوژدەی سەهو، هەروەکوو چۆن فێری زۆرێک لە یاد و زیکری خودای پەروەردگار، بابەتەکانی ئاداب و پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکان و ... تاد. کردوون.
ئەم فێرکردنەی پێغەمبەر (ﷺ) هاوتایە لەگەڵ وەسفکردنی خودای میهرەبان بۆی کە ئەو (ﷺ) ئوممەتەکەی فێری قورئان و فەرموودە (الحکمة) دەکات. کاتێک ئێمە دەقەکانی قورئانی پیرۆزمان ناسیی، ئەوەی ماوەتەوە بڵێن: فێرکردنی پێغەمبەر (ﷺ) بۆ ئوممەتەکەی بریتییە لە (الحکمة) ئەویش فەرموودەکانە. «ئیبن تەیمییە» بەڕەحمەت بێت فەرموویەتی: "مەرج نییە موتەواتر تەنیا پەیوەست بێت بە قورئانی پیرۆزەوە، بەڵکوو کۆمەڵێک ئەحکامی شەریعەت بە موتەواتری بە ئێمە گەیشتوون، لەکاتێکدا لە قورئانیشدا بوونی نییە، ئەو ئەحکامانەش برتییە لە (الحکمة) کە خودا دایبەزاندووەتە سەر پێغەمبەر (ﷺ)، هەروەها لە بەڵگەکانی پێغەمبەرایەتی پێغەمبەر (ﷺ) (دلائل النبوة) بە موتەواتری لێیەوەی دەگێڕدرێتەوە، هەرچەندە لە قورئانیشدا نەهاتووە، ئەمانە لە بەڵگە و نیشانەکانی پێغەمبەرایەتییە، خودای گەورە لە زۆر ئایەتدا فەرموویەتی: ﴿وَأَنزَلَ ٱللَّهُ عَلَیۡكَ ٱلۡكِتَـٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَعَلَّمَكَ مَا لَمۡ تَكُن تَعۡلَمُۚ وَكَانَ فَضۡلُ ٱللَّهِ عَلَیۡكَ عَظِیمࣰا﴾، [النساء: ١١٣]، حيكمەت دابەزیوەتە سەر پێغەمبەر (ﷺ)، ئەو حیکمەتەش قورئانی پیرۆز نییە، کەواتە حیکمەت برتییە لە فەرموودەکان."
لە پەڕتووکی: «بەڵگەیەتی فەرموودە»
#ئاستانە_Astana
چی بوو وەڵامت نەبوو دەڵێی replayەکانم پێت نەگەیشتووە یان دەیسڕیەوە
@@pshkoll وەڵامم دایتەوە قورئانی مولحید سەدان و هەزاران کەسیش وەڵامی داونەتەوە
بەس ئەوە شوێن هەواو ئارەزوو و نەفامی خۆتان کەوتوون
@@saidzana5765 سەیری ئسڵوبی قسە کردنت بکە تاکە قسە دەیزانن کافر مولحید درۆ بە ناوی خوداش دەکەن ئێمە شوێن کەوتوی خوداو پەیامی پێغەمبەرین کە قورئانە پێغەمبەر خۆشی نەیویستووە کە درۆی بەناوەوە بکرێت
درۆ بەناوی پێغەمبەر صلی الله علیه وسلم نەکراوە زانایان سەدان ساڵە فەرموودەی درۆ و ڕاستیان جیاکردۆتەوە و بڕاوەتەوە
ئەوە ئێوەن درۆ بەناوی قورئانەوە دەکەن
بەس پێم ئێوە بڵێ چۆن نوێژ دەکەن؟
@@saidzana5765 لە ئایەتی قوئان خوای گەورە دەفەرموێ نوێژ بکەن زەکات بدەن وە شوێن ڕەسوڵ بکەون یانی ئەو دوو شتە لەسەر پێغەمبەرە ئێمەش چۆنمان بینیبێ هەر ئاوا کردوومانە
@@saidzana5765 باشە ئێمەش دژ بە شتێک نین لەگەڵ قورئان یەک بگرێتەوە چی سەبارەت بە بەهێزترین حەدیس کە 71 جار ڕیوایەت کراوە پێغەمبەر دەفەرموێت هیچ شتێکم مەنووسنەوە ئەوەی درۆم بەناو دەکات شوێنی خۆی لە دۆزەخ دیاری بکات