İLK TÜRK QADIN HÖKMDAR TOMRİS FARSLARI NECƏ MƏĞLUB ETDİ?

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 13 січ 2022
  • Türk tarixinin ilk qadın hökmdarı,
    dünyanın ən güclü ordularından birinə qalib gələn,
    işğalçıya qan udduran Tomris Xatun.
    Onun hansı əfsanəvi türk xaqanın nəvəsi olduğu iddia edilir?
    Əhəməni hökmdarı Kir onu həqiqətən sevirdimi?
    Tomrisin oğlu niyə intihar edir?
    Kanalımıza bu linklə qatıla bilərsiz:
    rb.gy/1vzcmb
    Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin:
    / belebeleishler
    / beleishler
    t.me/beleishler
    Bizimlə əlaqə: beleisler@gmail.com
    ===========================
    Müəllif hüquqları "Baku Cms Media" tərəfindən qorunur.
    office@bakucms.com / www.bakucms.com
    #Beləbeləİşlər #Azərbaycan #Trend #beleishler
  • Розваги

КОМЕНТАРІ • 59

  • @emeraldmamedova5509
    @emeraldmamedova5509 2 роки тому +41

    Tomris xatun, Olcay Türkan xatun, Sara xatun, Möminə xatun və Zümrüd xatun( Harun ər Rəşidin Türkmən xatunu) Türk qadınlarının qürurudur. Təşəkkürlər belə belə işlər🥰👍

  • @selmacede7195
    @selmacede7195 2 роки тому +22

    türkün kadını budur

  • @JusticeForKhojalyGenocide
    @JusticeForKhojalyGenocide 2 роки тому +33

    Azərbaycan Türk Yurdu 🤘❤️

    • @korkuncivan5177
      @korkuncivan5177 2 роки тому +5

      YAŞASIN AZƏRBAYCAN HALQI YAŞASIN AZƏRBAYCAN İSTİQLALİ

  • @cihatcan2141
    @cihatcan2141 2 роки тому +17

    Aslanın dişisi erkeği fark etmez. Aslan yine aslandır.

  • @taranabasheerova
    @taranabasheerova 2 роки тому +24

    Bax belə bir qanın daşıyıcısıyıq biz türklər. Əhəməni fars imperiyasını qanına doyurdan bir xalq bunu yenə də etməyə qadirdir. Allah haklının yanındadır! Zalımlara ölüm olsun!

  • @mammadaminrasulzadeh9136
    @mammadaminrasulzadeh9136 2 роки тому +6

    Bax bu xanıma görə öz qızımın adını Tomris qoymuşam😍🇦🇿

  • @JusticeForKhojalyGenocide
    @JusticeForKhojalyGenocide 2 роки тому +10

    "Dön bir geriyə bax gör Türkə baş qaldıranın sonu necə olub"- Tonq Yabqu...farsları və çinliləri yəni o vaxt 2 böyük gücü ağlar qoyan biz Türklər olmuşuq )

  • @kamranmammedov7957
    @kamranmammedov7957 Рік тому +4

    Qızımın adını Asena qoydum. Qürurla gəzdirsin soyuna bağlı olsun İn şaa Allah. Tanrı türkü Qorusun🤲

  • @muzffrqocayev3447
    @muzffrqocayev3447 2 роки тому +19

    Tomris Xatun Əslən Azərbaycandan olan Dünyanın ilk qadın hökümdarı olub(TÜRK)

    • @ml-ls9lh
      @ml-ls9lh Рік тому

      Qazaxıstan deyir bizde olub

    • @MpAze
      @MpAze Рік тому

      Tomirisin dns i bir qazax qizin dns i ile eynidir.Bugunki tibb bunu arasfirib yoxlayib netice budur,her nedise axir turkdide

    • @user-eb7st1es1s
      @user-eb7st1es1s Рік тому +2

      @@ml-ls9lh Turk olub ve butun turklerin ulu anasidir biz hamimiz bir kokdenik bunu artiq anlayin

  • @dunyaa1_
    @dunyaa1_ 2 роки тому +8

    Belə belə işlər, təşəkkür edirəm. Sizi maraqla izləyirəm.

  • @BigYeti01
    @BigYeti01 2 роки тому +9

    Bu günde bize bir Tomris xatun kimileri lazimdir

    • @user-eb7st1es1s
      @user-eb7st1es1s Рік тому +2

      Tomris xatun bizlerik biz onu neveleri ve o qutlu qani dasiyanlariq ehtiyacimiz olan guc damarimizdan axan qandadir sadece bir coxumuz bunun ferqinde degilik

  • @ruslanliyev1223
    @ruslanliyev1223 Рік тому +4

    Qadın zərif ola bilər amma əsla zəyif deyil.Odur ki qəzəbli qadın ən dəhşətli və qorxulu qadındı hələ ki orda söhbət vətən torpaqı ola birdə evlad.Başın kesib qanın belə icirdəllər cansız leşinə.

  • @gunelahmadova3116
    @gunelahmadova3116 2 роки тому +17

    Qadinin gucu

  • @kamranmammedov7957
    @kamranmammedov7957 Рік тому +2

    Biz belə bir qanın daşıyıcısıyıq. Bu bizim genimizdə kodlanıb. Tenqri biz mənən! 🤘

  • @user-yv4ck7dk6n
    @user-yv4ck7dk6n 2 роки тому +15

    Сильная женщина❤

    • @user-sf5ng4sm9rArxivYouTube
      @user-sf5ng4sm9rArxivYouTube 2 роки тому +1

      Хороший фильм есть про неё, как Кира голову, принесли ЕЙ

    • @cengizaltinveturkturanlilartar
      @cengizaltinveturkturanlilartar 2 роки тому +3

      @@user-sf5ng4sm9rArxivUA-cam kardeşim gizlenen túrk tarihimizi orijnal kaynaklarla ògrenmek isterseniz kanalımin ismi CENGİZ ALTIN VE TÜRK TURANLILAR TARIHIDIR bu saklanan túrk tarihimizi anlatmak ATATÜRKE VE TÜRK DUNYAMIZA BORCUMDUR ilginize tesekkür eder saygılarımi sunarım

    • @user-yv4ck7dk6n
      @user-yv4ck7dk6n 2 роки тому

      @@user-sf5ng4sm9rArxivUA-cam поделитесь ссылкой, пожалуйста

    • @cengizaltinveturkturanlilartar
      @cengizaltinveturkturanlilartar 2 роки тому +1

      @Timur Şah-Qacarov gardaşım gizlenen tùrk tarihimizi orijinal kaynaklarla ògrenmek isterseniz kanalımin ismi CENGİZ ALTIN VE TÛRK TURANLILAR TARİHIDIR bu saklanan türk tarihimizi anlatmak ATATÜRKKE VE TURK DUNYAMIZA BORCUMDUR ilginize tesekkur eder saygilarımi sunarım

    • @gulbnizjfrzade9760
      @gulbnizjfrzade9760 2 роки тому +1

      @Timur Şah-Qacarov öz dilimiz müqədəsti ama bizim kim olduğumuzu düşmənlərə qörsətmək ücün qərək onların dilində onları məlumatlandırmaq lazımdı yoxsa hec bir dərin tarixi olmayan ləyaqəti olmayanlar özlərini ali irq dünya hökmdarı hesab edirlər. Biz qərək öz qədim tariximizi və mədəniyyətimizi təbliğ edək dünyada bunun ücün dilər bilmək lazımdı

  • @yeterdagistanli2091
    @yeterdagistanli2091 2 роки тому +5

    👏👏👏

  • @Lachın_Shukurova
    @Lachın_Shukurova 2 роки тому +9

    Kir Xezerin serqine hucum etmeyib. Bunu bilmek kifayetdiki Tomris Azerbaycan serkerdesi olub.

    • @konulzade9387
      @konulzade9387 Рік тому

      Akan Satayevin rejissorluğu ilə çəkilən əfsanəvi Maasagent hökmdarı Tomrisin həyatından bəhs edən, Qazaxıstan istehsalı olan filmdə təhriflərə yol verilib.
      Bu barədə Redaktor.az-a siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Zaur Əliyev məlumat verib.
      Z. Əliyev bildirib ki, film Qazaxıstan səhrasında çəkilib və bir neçə yerdə Tomrisin qazax qızı olduğu vurğulanıb:
      “Bu film sanki Dərbənddən Şirvana qədər olan Azərbaycan torpaqlarının hökmdarı olan Tomris haqqında deyil, Qazax səhralarında böyümüş qadın barədə çəkilib. Bu, Azərbaycan tarixinin oğurlanmasıdır. Bu barədə Tarixin atası sayılan Herodotun doqquz hissədən ibarət “Tarix” əsərinə baxmaq kifayətdir. Əsərdə Əhəməni hökmdarı Kirin Araz çayından şimalda yerləşən (müasir Azərbaycan respublikası ərazisində) Massaget çarlığına yürüşü zamanı öldürüldüyü barədə məlumat verilir. Tomris türk Xaqanı Alp Ər Tunqanın nəvəsi idi. Ərəb və fars qaynaqlarında adı Əfrasiyab kimi keçən Alp Ər Tunqanı bir çox əski türk boyları, eləcə də Göytürk, Uyğur, Qaraxanlı və Səlcuqlu dövlətlərinin başçıları özlərinin babası hesab edirdi. Abbasqulu ağa Bakıxanov məşhur “Gülüstani-İrəm” əsərində Tomirisin adını böyük ehtiramla çəkib. O, Heradotun fikirlərinə söykənərək Tomirisin mənsub olduğu Massaget skiflərinin məhz Albaniyada yaşadığını bildirib. Herodotun yazdığına görə, yarımköçəri Sak-Massaget tayfaları Araz və Kür boyunca miqrasiya edərək yayda Qərbi Azərbaycanda (Göyçə -Ağbaba regionunda), qışda isə Aranda (Mil, Muğan və Qarabağda) yaşayırmışlar. Tək Tanrıya inanan Sak-Massagetlər günəşi Tanrının simvolu sayırdılar. E.B.Taylorun qənaətinə görə, günəşpərəstlikdə günəşin mövqeyi təxminən su kultunda dənizin daşıdığı rola bərabərdir. Günəş təbiət allahları arasında güc və şöhrətinə görə hər yanı tutan göydən təkcə kosmik varlıq olması ilə deyil, həm də torpağın, canlıların xidmətində durması, allahlığını canlı şəkildə “nümayiş etdir”məsi ilə seçilir. “İbtidai mədəniyyət” kitabında göstərilir ki, “Massagetlər, Tatariyadakı (Azərbaycanı belə adlandırır) günəşpərəstlər onları qışın dəhşətlərindən qurtardığı üçün öz atlarını tanrıları Günəşə qurban kəsirdilər”.
      Tarixçi vurğulayıb ki, uzun zaman Massaget etnoniminin İran dilləri əsasında izah edilməsi üçün çox təşəbbüs edilib:
      “Nəticədə qondarma fikirlər ortaya çıxıb. Əslində bu etnonim türk dilləri üçün səciyyəvi m-b əvəzlənməsinə görə mas (“bas”, yəni ―ba) sözündən, sak etnonimindən və türk dillərində cəm bildirən “at” şəkilçisindən ibarətdir-“baş saklar” mənasındadır. Onların bir hissəsi eramızın əvvəllərində Albaniyanın şimal şərqində, indiki Dərbənd və Vəlvələçay arasındakı ərazidə yaşayırdı.
      Heredotun “Tarix” əsərinə nəzər salaq: “Kuruş bu xalqı istila edəndən sonra Massagetləri tabe etmək fikrinə düşür. Deyilənə görə, bu Massagetlər çoxsaylı və igid tayfadır. Onlar gündoğan istiqamətdə, Araz çayının o tərəfində, İsedonların qarşısında yaşayırlar. Bəziləri onları da İskit qəbiləsi hesab edir. Verilən məlumata görə Araz boyunca Lesbos böyüklüyündə çoxlu ada var.” Qədim yunan dilləri üzrə mütəxəssis, rusiyalı alim Gerogi Andreyiviç Stratanovski və onun həmkarı M.N. Botvinnik Heredotun əsərini tərcümə edərkən təsdiqləyir ki, tarixin atasının qeyd etdiyi Araz çayı Qafqaz Arazıdır. “Araz” hidronimini “ar” və “aks” (“oks”) şəklində, yəni Araks (Araz) kimi, “ar”-ər, “aks” (“oks”)- çay, su (yunanca) şəklində yarandığını qeyd edirlər”.
      Z. Əliyev qeyd edib ki, əsas Araz çayı haqqında eramızdan əvvəl yaşamış Hekatey, Herodot, Strabon, Ptolemey, Plutarx və başqa şəxslərin məlumatı diqqəti çəkir:
      “Ümumi fikir budur ki, Araz çayı Azər ölkəsindən keçir, şərqə axıb Araksena bölgəsini arxada qoyur və sonra Kürə qoşulub, Kaspiyə tökülür və ya Kürə qoşulmadan bu dənizə ayrıca tökülür. Bu gün çoxları sual verə bilər ki, elədirsə niyə Araz çayı müstəqil olaraq Kaspi- Xəzər dənizinə tökülmür. Bunun üçün sadəcə coğrafiya kitablarına baxmaq kifayət edər. Tarix boyu Xəzərin səviyyəsi bir neçə dəfə enəndə Araz Kürdən ayrılıb birbaşa Xəzərə axıb, son dəfə 1896-cı ildə təkrarlanan bu olayın qarşısı süni yolla alınıb. Bir sözlə, Herodotun təsvir etdiyi hər iki Araz, yazara görə, Kaspı dənizinə axır. Amu-dərya isə Sır-dərya kimi Aral gölünə tökülür. Kaspiyə doğudan axan Uzboy çayı isə Tomris-Kir savaşından min illər öncə qurumuşdu. Xəritəyə baxan hər kəs bu gerçəyi görə bilər və Herodotun Tomrisdən danışarkən Araz çayının arxasındakı Massagetlərdən bəhs etdiyini açıq-aydın görmək olur. Macar tarixçisi Gyula Moravcsikin “Bizantinoturcica” adlı əsərində yazılır “Massagetlərin yaşadığı Azərbaycanın quzey bölgəsində...”
      Z. Əliyev bildirib ki, ən azı tarixdən Pers şahı Kirin heç bir zaman Orta Asiya üzərinə yürüşünün olmadığı məlumdur:
      “İran tarixçilərinin əsərlərində, sovet tarixçiləri və Avropa mənbələrində Kirin Orta Asiya üzərinə yürüş etmədiyi konkret yazılır. Tarixçilər Tomrisin başçılıq etdiyi Massagetlərin məhz Azərbaycan ərazisində yaşadığını qeyd edirlər. Bunun səbəbi də odur ki, mənbələrdə verilən məlumata görə Kir Tomrislə savaşa gedərkən güclü axan bir çayı keçdikdən sonra Tomrisin torpaqlarına daxil olub. Tomrisin Azərbaycanda yaşadığını söyləyən tarixçilər bu güclü axan çayın ya Kür, ya da Araz olduğunu söyləyirlər. Çünki Orta Asiyada Massagetlər Xəzər sahilində yaşayırdılar və Kir onların torpağına girmək üçün hansısa çayı keçməli deyildi”.

  • @kamrangasimov5088
    @kamrangasimov5088 2 роки тому +1

    Maştağa♥️

  • @paroparo145
    @paroparo145 2 роки тому +4

    Türk qadınları azad at belində olub sonra ərəblər gəlib məhv etdi milləti qadın ev dustağı eşyası oldu hələ də əvvəlki statusunu qaytara bilmir

    • @samirrza8056
      @samirrza8056 Рік тому

      Başına daş düşsün necə olmalıdı bəs kişi evdar qadın döyüşçü?

    • @harunagayev3533
      @harunagayev3533 Рік тому

      👏👏👏

  • @vedatakcakoca4792
    @vedatakcakoca4792 2 роки тому +3

    Messaketler yani Saka ve Iskitler!!!!!!

  • @qaraqarga5316
    @qaraqarga5316 2 роки тому +3

    Massagetlərin türk ya da İran dilli ulus olduqları bilinmir. Ancaq yeməklərı, yaşayışları qıpçaq türklərindəki kimi olmuşdur. Köçərilik, at əti yemək, kımız içmək kimi.

    • @konulzade9387
      @konulzade9387 Рік тому

      Akan Satayevin rejissorluğu ilə çəkilən əfsanəvi Maasagent hökmdarı Tomrisin həyatından bəhs edən, Qazaxıstan istehsalı olan filmdə təhriflərə yol verilib.
      Bu barədə Redaktor.az-a siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Zaur Əliyev məlumat verib.
      Z. Əliyev bildirib ki, film Qazaxıstan səhrasında çəkilib və bir neçə yerdə Tomrisin qazax qızı olduğu vurğulanıb:
      “Bu film sanki Dərbənddən Şirvana qədər olan Azərbaycan torpaqlarının hökmdarı olan Tomris haqqında deyil, Qazax səhralarında böyümüş qadın barədə çəkilib. Bu, Azərbaycan tarixinin oğurlanmasıdır. Bu barədə Tarixin atası sayılan Herodotun doqquz hissədən ibarət “Tarix” əsərinə baxmaq kifayətdir. Əsərdə Əhəməni hökmdarı Kirin Araz çayından şimalda yerləşən (müasir Azərbaycan respublikası ərazisində) Massaget çarlığına yürüşü zamanı öldürüldüyü barədə məlumat verilir. Tomris türk Xaqanı Alp Ər Tunqanın nəvəsi idi. Ərəb və fars qaynaqlarında adı Əfrasiyab kimi keçən Alp Ər Tunqanı bir çox əski türk boyları, eləcə də Göytürk, Uyğur, Qaraxanlı və Səlcuqlu dövlətlərinin başçıları özlərinin babası hesab edirdi. Abbasqulu ağa Bakıxanov məşhur “Gülüstani-İrəm” əsərində Tomirisin adını böyük ehtiramla çəkib. O, Heradotun fikirlərinə söykənərək Tomirisin mənsub olduğu Massaget skiflərinin məhz Albaniyada yaşadığını bildirib. Herodotun yazdığına görə, yarımköçəri Sak-Massaget tayfaları Araz və Kür boyunca miqrasiya edərək yayda Qərbi Azərbaycanda (Göyçə -Ağbaba regionunda), qışda isə Aranda (Mil, Muğan və Qarabağda) yaşayırmışlar. Tək Tanrıya inanan Sak-Massagetlər günəşi Tanrının simvolu sayırdılar. E.B.Taylorun qənaətinə görə, günəşpərəstlikdə günəşin mövqeyi təxminən su kultunda dənizin daşıdığı rola bərabərdir. Günəş təbiət allahları arasında güc və şöhrətinə görə hər yanı tutan göydən təkcə kosmik varlıq olması ilə deyil, həm də torpağın, canlıların xidmətində durması, allahlığını canlı şəkildə “nümayiş etdir”məsi ilə seçilir. “İbtidai mədəniyyət” kitabında göstərilir ki, “Massagetlər, Tatariyadakı (Azərbaycanı belə adlandırır) günəşpərəstlər onları qışın dəhşətlərindən qurtardığı üçün öz atlarını tanrıları Günəşə qurban kəsirdilər”.
      Tarixçi vurğulayıb ki, uzun zaman Massaget etnoniminin İran dilləri əsasında izah edilməsi üçün çox təşəbbüs edilib:
      “Nəticədə qondarma fikirlər ortaya çıxıb. Əslində bu etnonim türk dilləri üçün səciyyəvi m-b əvəzlənməsinə görə mas (“bas”, yəni ―ba) sözündən, sak etnonimindən və türk dillərində cəm bildirən “at” şəkilçisindən ibarətdir-“baş saklar” mənasındadır. Onların bir hissəsi eramızın əvvəllərində Albaniyanın şimal şərqində, indiki Dərbənd və Vəlvələçay arasındakı ərazidə yaşayırdı.
      Heredotun “Tarix” əsərinə nəzər salaq: “Kuruş bu xalqı istila edəndən sonra Massagetləri tabe etmək fikrinə düşür. Deyilənə görə, bu Massagetlər çoxsaylı və igid tayfadır. Onlar gündoğan istiqamətdə, Araz çayının o tərəfində, İsedonların qarşısında yaşayırlar. Bəziləri onları da İskit qəbiləsi hesab edir. Verilən məlumata görə Araz boyunca Lesbos böyüklüyündə çoxlu ada var.” Qədim yunan dilləri üzrə mütəxəssis, rusiyalı alim Gerogi Andreyiviç Stratanovski və onun həmkarı M.N. Botvinnik Heredotun əsərini tərcümə edərkən təsdiqləyir ki, tarixin atasının qeyd etdiyi Araz çayı Qafqaz Arazıdır. “Araz” hidronimini “ar” və “aks” (“oks”) şəklində, yəni Araks (Araz) kimi, “ar”-ər, “aks” (“oks”)- çay, su (yunanca) şəklində yarandığını qeyd edirlər”.
      Z. Əliyev qeyd edib ki, əsas Araz çayı haqqında eramızdan əvvəl yaşamış Hekatey, Herodot, Strabon, Ptolemey, Plutarx və başqa şəxslərin məlumatı diqqəti çəkir:
      “Ümumi fikir budur ki, Araz çayı Azər ölkəsindən keçir, şərqə axıb Araksena bölgəsini arxada qoyur və sonra Kürə qoşulub, Kaspiyə tökülür və ya Kürə qoşulmadan bu dənizə ayrıca tökülür. Bu gün çoxları sual verə bilər ki, elədirsə niyə Araz çayı müstəqil olaraq Kaspi- Xəzər dənizinə tökülmür. Bunun üçün sadəcə coğrafiya kitablarına baxmaq kifayət edər. Tarix boyu Xəzərin səviyyəsi bir neçə dəfə enəndə Araz Kürdən ayrılıb birbaşa Xəzərə axıb, son dəfə 1896-cı ildə təkrarlanan bu olayın qarşısı süni yolla alınıb. Bir sözlə, Herodotun təsvir etdiyi hər iki Araz, yazara görə, Kaspı dənizinə axır. Amu-dərya isə Sır-dərya kimi Aral gölünə tökülür. Kaspiyə doğudan axan Uzboy çayı isə Tomris-Kir savaşından min illər öncə qurumuşdu. Xəritəyə baxan hər kəs bu gerçəyi görə bilər və Herodotun Tomrisdən danışarkən Araz çayının arxasındakı Massagetlərdən bəhs etdiyini açıq-aydın görmək olur. Macar tarixçisi Gyula Moravcsikin “Bizantinoturcica” adlı əsərində yazılır “Massagetlərin yaşadığı Azərbaycanın quzey bölgəsində...”
      Z. Əliyev bildirib ki, ən azı tarixdən Pers şahı Kirin heç bir zaman Orta Asiya üzərinə yürüşünün olmadığı məlumdur:
      “İran tarixçilərinin əsərlərində, sovet tarixçiləri və Avropa mənbələrində Kirin Orta Asiya üzərinə yürüş etmədiyi konkret yazılır. Tarixçilər Tomrisin başçılıq etdiyi Massagetlərin məhz Azərbaycan ərazisində yaşadığını qeyd edirlər. Bunun səbəbi də odur ki, mənbələrdə verilən məlumata görə Kir Tomrislə savaşa gedərkən güclü axan bir çayı keçdikdən sonra Tomrisin torpaqlarına daxil olub. Tomrisin Azərbaycanda yaşadığını söyləyən tarixçilər bu güclü axan çayın ya Kür, ya da Araz olduğunu söyləyirlər. Çünki Orta Asiyada Massagetlər Xəzər sahilində yaşayırdılar və Kir onların torpağına girmək üçün hansısa çayı keçməli deyildi”.

  • @elcinshukurov7343
    @elcinshukurov7343 2 роки тому +4

    Tomiris Araz cayi in serqinde yasayib.Yeni Araz hardan baslayib hemin menbeden serqe indiki Azerbaycan erazisi.Ondan elave bele qehreman qadinlar Turk kokunden gelir.Uzun Hesenin anasini misal cekmek olar

    • @konulzade9387
      @konulzade9387 Рік тому

      Akan Satayevin rejissorluğu ilə çəkilən əfsanəvi Maasagent hökmdarı Tomrisin həyatından bəhs edən, Qazaxıstan istehsalı olan filmdə təhriflərə yol verilib.
      Bu barədə Redaktor.az-a siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Zaur Əliyev məlumat verib.
      Z. Əliyev bildirib ki, film Qazaxıstan səhrasında çəkilib və bir neçə yerdə Tomrisin qazax qızı olduğu vurğulanıb:
      “Bu film sanki Dərbənddən Şirvana qədər olan Azərbaycan torpaqlarının hökmdarı olan Tomris haqqında deyil, Qazax səhralarında böyümüş qadın barədə çəkilib. Bu, Azərbaycan tarixinin oğurlanmasıdır. Bu barədə Tarixin atası sayılan Herodotun doqquz hissədən ibarət “Tarix” əsərinə baxmaq kifayətdir. Əsərdə Əhəməni hökmdarı Kirin Araz çayından şimalda yerləşən (müasir Azərbaycan respublikası ərazisində) Massaget çarlığına yürüşü zamanı öldürüldüyü barədə məlumat verilir. Tomris türk Xaqanı Alp Ər Tunqanın nəvəsi idi. Ərəb və fars qaynaqlarında adı Əfrasiyab kimi keçən Alp Ər Tunqanı bir çox əski türk boyları, eləcə də Göytürk, Uyğur, Qaraxanlı və Səlcuqlu dövlətlərinin başçıları özlərinin babası hesab edirdi. Abbasqulu ağa Bakıxanov məşhur “Gülüstani-İrəm” əsərində Tomirisin adını böyük ehtiramla çəkib. O, Heradotun fikirlərinə söykənərək Tomirisin mənsub olduğu Massaget skiflərinin məhz Albaniyada yaşadığını bildirib. Herodotun yazdığına görə, yarımköçəri Sak-Massaget tayfaları Araz və Kür boyunca miqrasiya edərək yayda Qərbi Azərbaycanda (Göyçə -Ağbaba regionunda), qışda isə Aranda (Mil, Muğan və Qarabağda) yaşayırmışlar. Tək Tanrıya inanan Sak-Massagetlər günəşi Tanrının simvolu sayırdılar. E.B.Taylorun qənaətinə görə, günəşpərəstlikdə günəşin mövqeyi təxminən su kultunda dənizin daşıdığı rola bərabərdir. Günəş təbiət allahları arasında güc və şöhrətinə görə hər yanı tutan göydən təkcə kosmik varlıq olması ilə deyil, həm də torpağın, canlıların xidmətində durması, allahlığını canlı şəkildə “nümayiş etdir”məsi ilə seçilir. “İbtidai mədəniyyət” kitabında göstərilir ki, “Massagetlər, Tatariyadakı (Azərbaycanı belə adlandırır) günəşpərəstlər onları qışın dəhşətlərindən qurtardığı üçün öz atlarını tanrıları Günəşə qurban kəsirdilər”.
      Tarixçi vurğulayıb ki, uzun zaman Massaget etnoniminin İran dilləri əsasında izah edilməsi üçün çox təşəbbüs edilib:
      “Nəticədə qondarma fikirlər ortaya çıxıb. Əslində bu etnonim türk dilləri üçün səciyyəvi m-b əvəzlənməsinə görə mas (“bas”, yəni ―ba) sözündən, sak etnonimindən və türk dillərində cəm bildirən “at” şəkilçisindən ibarətdir-“baş saklar” mənasındadır. Onların bir hissəsi eramızın əvvəllərində Albaniyanın şimal şərqində, indiki Dərbənd və Vəlvələçay arasındakı ərazidə yaşayırdı.
      Heredotun “Tarix” əsərinə nəzər salaq: “Kuruş bu xalqı istila edəndən sonra Massagetləri tabe etmək fikrinə düşür. Deyilənə görə, bu Massagetlər çoxsaylı və igid tayfadır. Onlar gündoğan istiqamətdə, Araz çayının o tərəfində, İsedonların qarşısında yaşayırlar. Bəziləri onları da İskit qəbiləsi hesab edir. Verilən məlumata görə Araz boyunca Lesbos böyüklüyündə çoxlu ada var.” Qədim yunan dilləri üzrə mütəxəssis, rusiyalı alim Gerogi Andreyiviç Stratanovski və onun həmkarı M.N. Botvinnik Heredotun əsərini tərcümə edərkən təsdiqləyir ki, tarixin atasının qeyd etdiyi Araz çayı Qafqaz Arazıdır. “Araz” hidronimini “ar” və “aks” (“oks”) şəklində, yəni Araks (Araz) kimi, “ar”-ər, “aks” (“oks”)- çay, su (yunanca) şəklində yarandığını qeyd edirlər”.
      Z. Əliyev qeyd edib ki, əsas Araz çayı haqqında eramızdan əvvəl yaşamış Hekatey, Herodot, Strabon, Ptolemey, Plutarx və başqa şəxslərin məlumatı diqqəti çəkir:
      “Ümumi fikir budur ki, Araz çayı Azər ölkəsindən keçir, şərqə axıb Araksena bölgəsini arxada qoyur və sonra Kürə qoşulub, Kaspiyə tökülür və ya Kürə qoşulmadan bu dənizə ayrıca tökülür. Bu gün çoxları sual verə bilər ki, elədirsə niyə Araz çayı müstəqil olaraq Kaspi- Xəzər dənizinə tökülmür. Bunun üçün sadəcə coğrafiya kitablarına baxmaq kifayət edər. Tarix boyu Xəzərin səviyyəsi bir neçə dəfə enəndə Araz Kürdən ayrılıb birbaşa Xəzərə axıb, son dəfə 1896-cı ildə təkrarlanan bu olayın qarşısı süni yolla alınıb. Bir sözlə, Herodotun təsvir etdiyi hər iki Araz, yazara görə, Kaspı dənizinə axır. Amu-dərya isə Sır-dərya kimi Aral gölünə tökülür. Kaspiyə doğudan axan Uzboy çayı isə Tomris-Kir savaşından min illər öncə qurumuşdu. Xəritəyə baxan hər kəs bu gerçəyi görə bilər və Herodotun Tomrisdən danışarkən Araz çayının arxasındakı Massagetlərdən bəhs etdiyini açıq-aydın görmək olur. Macar tarixçisi Gyula Moravcsikin “Bizantinoturcica” adlı əsərində yazılır “Massagetlərin yaşadığı Azərbaycanın quzey bölgəsində...”
      Z. Əliyev bildirib ki, ən azı tarixdən Pers şahı Kirin heç bir zaman Orta Asiya üzərinə yürüşünün olmadığı məlumdur:
      “İran tarixçilərinin əsərlərində, sovet tarixçiləri və Avropa mənbələrində Kirin Orta Asiya üzərinə yürüş etmədiyi konkret yazılır. Tarixçilər Tomrisin başçılıq etdiyi Massagetlərin məhz Azərbaycan ərazisində yaşadığını qeyd edirlər. Bunun səbəbi də odur ki, mənbələrdə verilən məlumata görə Kir Tomrislə savaşa gedərkən güclü axan bir çayı keçdikdən sonra Tomrisin torpaqlarına daxil olub. Tomrisin Azərbaycanda yaşadığını söyləyən tarixçilər bu güclü axan çayın ya Kür, ya da Araz olduğunu söyləyirlər. Çünki Orta Asiyada Massagetlər Xəzər sahilində yaşayırdılar və Kir onların torpağına girmək üçün hansısa çayı keçməli deyildi”.

    • @sahilkerimov8504
      @sahilkerimov8504 10 місяців тому

      ​@@konulzade9387o zaman biz də çəkək göstərək əsli kimdir deyə

  • @elteris-f7b
    @elteris-f7b 2 роки тому +4

    🇦🇿

  • @samirrza8056
    @samirrza8056 Рік тому +2

    Nə Tomris nə Sparqapis türk adlarına oxşamırlar. Bu necə olur?

    • @samirrza8056
      @samirrza8056 Рік тому

      @@veerareijiyaki3335 bay içinə bəhməz əəəə, onda dəmir sözü hardan gəldi girdi bizim leksikona? Arxanızı yerə vermiyin qəti.

    • @samirrza8056
      @samirrza8056 Рік тому +1

      @@veerareijiyaki3335 onsuz da ALLAH hamıya öz əməlinə görə edir nə edirsə, sadəcə insan gərək insanlığı ilə öyünə, ALLAHın sevdiyi kimi yaşamalıdı insan, biri digərinnən üstünlük əskiklik onun əməlinə görə ola bilər faydasına görə ola bilər. Yoxsa mənim millətim alidi bir başqası pisdi bu insanlığa yaraşmır.

    • @konulzade9387
      @konulzade9387 Рік тому

      Akan Satayevin rejissorluğu ilə çəkilən əfsanəvi Maasagent hökmdarı Tomrisin həyatından bəhs edən, Qazaxıstan istehsalı olan filmdə təhriflərə yol verilib.
      Bu barədə Redaktor.az-a siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Zaur Əliyev məlumat verib.
      Z. Əliyev bildirib ki, film Qazaxıstan səhrasında çəkilib və bir neçə yerdə Tomrisin qazax qızı olduğu vurğulanıb:
      “Bu film sanki Dərbənddən Şirvana qədər olan Azərbaycan torpaqlarının hökmdarı olan Tomris haqqında deyil, Qazax səhralarında böyümüş qadın barədə çəkilib. Bu, Azərbaycan tarixinin oğurlanmasıdır. Bu barədə Tarixin atası sayılan Herodotun doqquz hissədən ibarət “Tarix” əsərinə baxmaq kifayətdir. Əsərdə Əhəməni hökmdarı Kirin Araz çayından şimalda yerləşən (müasir Azərbaycan respublikası ərazisində) Massaget çarlığına yürüşü zamanı öldürüldüyü barədə məlumat verilir. Tomris türk Xaqanı Alp Ər Tunqanın nəvəsi idi. Ərəb və fars qaynaqlarında adı Əfrasiyab kimi keçən Alp Ər Tunqanı bir çox əski türk boyları, eləcə də Göytürk, Uyğur, Qaraxanlı və Səlcuqlu dövlətlərinin başçıları özlərinin babası hesab edirdi. Abbasqulu ağa Bakıxanov məşhur “Gülüstani-İrəm” əsərində Tomirisin adını böyük ehtiramla çəkib. O, Heradotun fikirlərinə söykənərək Tomirisin mənsub olduğu Massaget skiflərinin məhz Albaniyada yaşadığını bildirib. Herodotun yazdığına görə, yarımköçəri Sak-Massaget tayfaları Araz və Kür boyunca miqrasiya edərək yayda Qərbi Azərbaycanda (Göyçə -Ağbaba regionunda), qışda isə Aranda (Mil, Muğan və Qarabağda) yaşayırmışlar. Tək Tanrıya inanan Sak-Massagetlər günəşi Tanrının simvolu sayırdılar. E.B.Taylorun qənaətinə görə, günəşpərəstlikdə günəşin mövqeyi təxminən su kultunda dənizin daşıdığı rola bərabərdir. Günəş təbiət allahları arasında güc və şöhrətinə görə hər yanı tutan göydən təkcə kosmik varlıq olması ilə deyil, həm də torpağın, canlıların xidmətində durması, allahlığını canlı şəkildə “nümayiş etdir”məsi ilə seçilir. “İbtidai mədəniyyət” kitabında göstərilir ki, “Massagetlər, Tatariyadakı (Azərbaycanı belə adlandırır) günəşpərəstlər onları qışın dəhşətlərindən qurtardığı üçün öz atlarını tanrıları Günəşə qurban kəsirdilər”.
      Tarixçi vurğulayıb ki, uzun zaman Massaget etnoniminin İran dilləri əsasında izah edilməsi üçün çox təşəbbüs edilib:
      “Nəticədə qondarma fikirlər ortaya çıxıb. Əslində bu etnonim türk dilləri üçün səciyyəvi m-b əvəzlənməsinə görə mas (“bas”, yəni ―ba) sözündən, sak etnonimindən və türk dillərində cəm bildirən “at” şəkilçisindən ibarətdir-“baş saklar” mənasındadır. Onların bir hissəsi eramızın əvvəllərində Albaniyanın şimal şərqində, indiki Dərbənd və Vəlvələçay arasındakı ərazidə yaşayırdı.
      Heredotun “Tarix” əsərinə nəzər salaq: “Kuruş bu xalqı istila edəndən sonra Massagetləri tabe etmək fikrinə düşür. Deyilənə görə, bu Massagetlər çoxsaylı və igid tayfadır. Onlar gündoğan istiqamətdə, Araz çayının o tərəfində, İsedonların qarşısında yaşayırlar. Bəziləri onları da İskit qəbiləsi hesab edir. Verilən məlumata görə Araz boyunca Lesbos böyüklüyündə çoxlu ada var.” Qədim yunan dilləri üzrə mütəxəssis, rusiyalı alim Gerogi Andreyiviç Stratanovski və onun həmkarı M.N. Botvinnik Heredotun əsərini tərcümə edərkən təsdiqləyir ki, tarixin atasının qeyd etdiyi Araz çayı Qafqaz Arazıdır. “Araz” hidronimini “ar” və “aks” (“oks”) şəklində, yəni Araks (Araz) kimi, “ar”-ər, “aks” (“oks”)- çay, su (yunanca) şəklində yarandığını qeyd edirlər”.
      Z. Əliyev qeyd edib ki, əsas Araz çayı haqqında eramızdan əvvəl yaşamış Hekatey, Herodot, Strabon, Ptolemey, Plutarx və başqa şəxslərin məlumatı diqqəti çəkir:
      “Ümumi fikir budur ki, Araz çayı Azər ölkəsindən keçir, şərqə axıb Araksena bölgəsini arxada qoyur və sonra Kürə qoşulub, Kaspiyə tökülür və ya Kürə qoşulmadan bu dənizə ayrıca tökülür. Bu gün çoxları sual verə bilər ki, elədirsə niyə Araz çayı müstəqil olaraq Kaspi- Xəzər dənizinə tökülmür. Bunun üçün sadəcə coğrafiya kitablarına baxmaq kifayət edər. Tarix boyu Xəzərin səviyyəsi bir neçə dəfə enəndə Araz Kürdən ayrılıb birbaşa Xəzərə axıb, son dəfə 1896-cı ildə təkrarlanan bu olayın qarşısı süni yolla alınıb. Bir sözlə, Herodotun təsvir etdiyi hər iki Araz, yazara görə, Kaspı dənizinə axır. Amu-dərya isə Sır-dərya kimi Aral gölünə tökülür. Kaspiyə doğudan axan Uzboy çayı isə Tomris-Kir savaşından min illər öncə qurumuşdu. Xəritəyə baxan hər kəs bu gerçəyi görə bilər və Herodotun Tomrisdən danışarkən Araz çayının arxasındakı Massagetlərdən bəhs etdiyini açıq-aydın görmək olur. Macar tarixçisi Gyula Moravcsikin “Bizantinoturcica” adlı əsərində yazılır “Massagetlərin yaşadığı Azərbaycanın quzey bölgəsində...”
      Z. Əliyev bildirib ki, ən azı tarixdən Pers şahı Kirin heç bir zaman Orta Asiya üzərinə yürüşünün olmadığı məlumdur:
      “İran tarixçilərinin əsərlərində, sovet tarixçiləri və Avropa mənbələrində Kirin Orta Asiya üzərinə yürüş etmədiyi konkret yazılır. Tarixçilər Tomrisin başçılıq etdiyi Massagetlərin məhz Azərbaycan ərazisində yaşadığını qeyd edirlər. Bunun səbəbi də odur ki, mənbələrdə verilən məlumata görə Kir Tomrislə savaşa gedərkən güclü axan bir çayı keçdikdən sonra Tomrisin torpaqlarına daxil olub. Tomrisin Azərbaycanda yaşadığını söyləyən tarixçilər bu güclü axan çayın ya Kür, ya da Araz olduğunu söyləyirlər. Çünki Orta Asiyada Massagetlər Xəzər sahilində yaşayırdılar və Kir onların torpağına girmək üçün hansısa çayı keçməli deyildi”.

    • @konulzade9387
      @konulzade9387 Рік тому

      oscar da turk menseli addir. ecnebi kimi tanidigimiz sozler adlar eslinde turk yani azerbaycan menselidir

  • @hidsydtnacafov4034
    @hidsydtnacafov4034 Рік тому

    Индийе гедер томрис адында бир гадын ешитмишдим озу европада йашайыр сийасетнен мешгул иди. Билмирем инди дурурму йохса йох. Бах хемен гадын дахи низаминин неслинденийди. Хетта кенчейе де келмишди. Инди бу томриснен о томрисин не гедер гохумлуг елагеси вар билмирем. Йохса адларымы охшарды. Мене еле келир ки бу томрисде низами кенчевинин неслиндендир. Арашдырсалар бекеде дуз чыхар.

  • @bextiyareliyev2681
    @bextiyareliyev2681 2 роки тому +2

    Insanları az aldadın. Tomris azərbaycanlı olmuyub. Rusiyada Ural gölü ətrafında qurulan dövlətin başçısı olubdur və milleyetce orta Asiya türklərindən olubdur

    • @mammadaminrasulzadeh9136
      @mammadaminrasulzadeh9136 2 роки тому +2

      Xeyr Azərbaycan ərazisindəndə

    • @ml-ls9lh
      @ml-ls9lh Рік тому +2

      Bəlkə ruslar sizi aldadır,???

    • @konulzade9387
      @konulzade9387 Рік тому

      Akan Satayevin rejissorluğu ilə çəkilən əfsanəvi Maasagent hökmdarı Tomrisin həyatından bəhs edən, Qazaxıstan istehsalı olan filmdə təhriflərə yol verilib.
      Bu barədə Redaktor.az-a siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Zaur Əliyev məlumat verib.
      Z. Əliyev bildirib ki, film Qazaxıstan səhrasında çəkilib və bir neçə yerdə Tomrisin qazax qızı olduğu vurğulanıb:
      “Bu film sanki Dərbənddən Şirvana qədər olan Azərbaycan torpaqlarının hökmdarı olan Tomris haqqında deyil, Qazax səhralarında böyümüş qadın barədə çəkilib. Bu, Azərbaycan tarixinin oğurlanmasıdır. Bu barədə Tarixin atası sayılan Herodotun doqquz hissədən ibarət “Tarix” əsərinə baxmaq kifayətdir. Əsərdə Əhəməni hökmdarı Kirin Araz çayından şimalda yerləşən (müasir Azərbaycan respublikası ərazisində) Massaget çarlığına yürüşü zamanı öldürüldüyü barədə məlumat verilir. Tomris türk Xaqanı Alp Ər Tunqanın nəvəsi idi. Ərəb və fars qaynaqlarında adı Əfrasiyab kimi keçən Alp Ər Tunqanı bir çox əski türk boyları, eləcə də Göytürk, Uyğur, Qaraxanlı və Səlcuqlu dövlətlərinin başçıları özlərinin babası hesab edirdi. Abbasqulu ağa Bakıxanov məşhur “Gülüstani-İrəm” əsərində Tomirisin adını böyük ehtiramla çəkib. O, Heradotun fikirlərinə söykənərək Tomirisin mənsub olduğu Massaget skiflərinin məhz Albaniyada yaşadığını bildirib. Herodotun yazdığına görə, yarımköçəri Sak-Massaget tayfaları Araz və Kür boyunca miqrasiya edərək yayda Qərbi Azərbaycanda (Göyçə -Ağbaba regionunda), qışda isə Aranda (Mil, Muğan və Qarabağda) yaşayırmışlar. Tək Tanrıya inanan Sak-Massagetlər günəşi Tanrının simvolu sayırdılar. E.B.Taylorun qənaətinə görə, günəşpərəstlikdə günəşin mövqeyi təxminən su kultunda dənizin daşıdığı rola bərabərdir. Günəş təbiət allahları arasında güc və şöhrətinə görə hər yanı tutan göydən təkcə kosmik varlıq olması ilə deyil, həm də torpağın, canlıların xidmətində durması, allahlığını canlı şəkildə “nümayiş etdir”məsi ilə seçilir. “İbtidai mədəniyyət” kitabında göstərilir ki, “Massagetlər, Tatariyadakı (Azərbaycanı belə adlandırır) günəşpərəstlər onları qışın dəhşətlərindən qurtardığı üçün öz atlarını tanrıları Günəşə qurban kəsirdilər”.
      Tarixçi vurğulayıb ki, uzun zaman Massaget etnoniminin İran dilləri əsasında izah edilməsi üçün çox təşəbbüs edilib:
      “Nəticədə qondarma fikirlər ortaya çıxıb. Əslində bu etnonim türk dilləri üçün səciyyəvi m-b əvəzlənməsinə görə mas (“bas”, yəni ―ba) sözündən, sak etnonimindən və türk dillərində cəm bildirən “at” şəkilçisindən ibarətdir-“baş saklar” mənasındadır. Onların bir hissəsi eramızın əvvəllərində Albaniyanın şimal şərqində, indiki Dərbənd və Vəlvələçay arasındakı ərazidə yaşayırdı.
      Heredotun “Tarix” əsərinə nəzər salaq: “Kuruş bu xalqı istila edəndən sonra Massagetləri tabe etmək fikrinə düşür. Deyilənə görə, bu Massagetlər çoxsaylı və igid tayfadır. Onlar gündoğan istiqamətdə, Araz çayının o tərəfində, İsedonların qarşısında yaşayırlar. Bəziləri onları da İskit qəbiləsi hesab edir. Verilən məlumata görə Araz boyunca Lesbos böyüklüyündə çoxlu ada var.” Qədim yunan dilləri üzrə mütəxəssis, rusiyalı alim Gerogi Andreyiviç Stratanovski və onun həmkarı M.N. Botvinnik Heredotun əsərini tərcümə edərkən təsdiqləyir ki, tarixin atasının qeyd etdiyi Araz çayı Qafqaz Arazıdır. “Araz” hidronimini “ar” və “aks” (“oks”) şəklində, yəni Araks (Araz) kimi, “ar”-ər, “aks” (“oks”)- çay, su (yunanca) şəklində yarandığını qeyd edirlər”.
      Z. Əliyev qeyd edib ki, əsas Araz çayı haqqında eramızdan əvvəl yaşamış Hekatey, Herodot, Strabon, Ptolemey, Plutarx və başqa şəxslərin məlumatı diqqəti çəkir:
      “Ümumi fikir budur ki, Araz çayı Azər ölkəsindən keçir, şərqə axıb Araksena bölgəsini arxada qoyur və sonra Kürə qoşulub, Kaspiyə tökülür və ya Kürə qoşulmadan bu dənizə ayrıca tökülür. Bu gün çoxları sual verə bilər ki, elədirsə niyə Araz çayı müstəqil olaraq Kaspi- Xəzər dənizinə tökülmür. Bunun üçün sadəcə coğrafiya kitablarına baxmaq kifayət edər. Tarix boyu Xəzərin səviyyəsi bir neçə dəfə enəndə Araz Kürdən ayrılıb birbaşa Xəzərə axıb, son dəfə 1896-cı ildə təkrarlanan bu olayın qarşısı süni yolla alınıb. Bir sözlə, Herodotun təsvir etdiyi hər iki Araz, yazara görə, Kaspı dənizinə axır. Amu-dərya isə Sır-dərya kimi Aral gölünə tökülür. Kaspiyə doğudan axan Uzboy çayı isə Tomris-Kir savaşından min illər öncə qurumuşdu. Xəritəyə baxan hər kəs bu gerçəyi görə bilər və Herodotun Tomrisdən danışarkən Araz çayının arxasındakı Massagetlərdən bəhs etdiyini açıq-aydın görmək olur. Macar tarixçisi Gyula Moravcsikin “Bizantinoturcica” adlı əsərində yazılır “Massagetlərin yaşadığı Azərbaycanın quzey bölgəsində...”
      Z. Əliyev bildirib ki, ən azı tarixdən Pers şahı Kirin heç bir zaman Orta Asiya üzərinə yürüşünün olmadığı məlumdur:
      “İran tarixçilərinin əsərlərində, sovet tarixçiləri və Avropa mənbələrində Kirin Orta Asiya üzərinə yürüş etmədiyi konkret yazılır. Tarixçilər Tomrisin başçılıq etdiyi Massagetlərin məhz Azərbaycan ərazisində yaşadığını qeyd edirlər. Bunun səbəbi də odur ki, mənbələrdə verilən məlumata görə Kir Tomrislə savaşa gedərkən güclü axan bir çayı keçdikdən sonra Tomrisin torpaqlarına daxil olub. Tomrisin Azərbaycanda yaşadığını söyləyən tarixçilər bu güclü axan çayın ya Kür, ya da Araz olduğunu söyləyirlər. Çünki Orta Asiyada Massagetlər Xəzər sahilində yaşayırdılar və Kir onların torpağına girmək üçün hansısa çayı keçməli deyildi”.