MODDALAR ALMASHINUVI/ATF/ADF/BIOLOGIYA/ONLINE DARS
Вставка
- Опубліковано 11 вер 2024
- Moddalar almashinuvi (metabolizm) - tirik organizmlarning oʻsishi, hayot faoliyati, koʻpayishi, tashqi muhit bilan munosabatlarini doimiy taʼminlaydigan kimyoviy oʻzgarishlar majmui. Moddalar almashinuvi tufayli xujayra tarkibiga kiradigan molekulalar parchalanadi va sintezlanadi, hujayra strukturalari va hujayralararo moddalar hosil boʻladi, yemiriladi va yangilanadi. Mas, odamda barcha toʻqima oqsillarining yarmisi taxminan 80 sutkada parchalanib, yangidan hosil boʻladi; jigar va qon zardobidagi oqsillarning yarmi har 10 kunda, muskul oqsillari 180 kunda, ayrim jigar fermentlari har 2-4 soatda yangilanib turadi. Moddalar almashinuvi energiya almashinuvi bilan chambarchas bogʻlangan boʻlib, ularni bir-biridan ajratib boʻlmaydi. Hujayralarda sodir boʻladigan Moddalar almashinuvi bilan energiya almashinuvi biologik katalizatorlar - fermentlar ishtirokida amalga oshadi. Energiya almashinuvida murakkab organik molekulalardagi kimyoviy bogʻlar shaklida mavjud boʻladigan potensial energiya kimyoviy oʻzgarishlar tufayli hujayra strukturasi va funksiyasini, tana haroratini saqlab turish, ish bajarish va boshqa jarayonlar uchun sarf boʻladigan energiyaga aylanadi. Moddalar almashinuvi hujayrada bir vaqtning oʻzida kechadigan va oʻzaro bogʻliq boʻlgan ikki jarayon - anabolizm va katabolizmaan iborat. Katabolik jarayonlarda murakkab molekulalar oddiy molekulalarga parchalanib, koʻp miqdorda energiya ajraladi. Bu energiya maxsus kimyoviy energiyaga boy makroergik bogʻlar, asosan, adenozintrifosfat kislota (ATF) va boshqa molekulalar shaklida jamgʻariladi. Katabolik oʻzgarishlar, odatda, gidrolitik va oksidlanish reak-siyalari natijasida amalga oshadi. Bu reaksiyalar kislorodsiz (anaerob yoʻl - glikoliz, bijgʻish) hamda kislorod ishtirokida (aerob yoʻl - nafas olish) sodir boʻladi. Ikkinchi yoʻl evo-lyusion nuqtai nazardan ancha yosh va energetik jihatdan ancha samarali boʻlib, unda organik moddalar SO2 va suvgacha toʻliq parchalanadi.
Hujayrada katabolizm va anabolizm reaksiyalari bir vaqtda kechadi; katabolik oʻzgarishlarning oxirgi bosqichi anabolizmning boshlangʻich reaksiyalari hisoblanadi. Birok, Moddalar almashinuvining anabolitik va katabolitik yoʻllari oʻzaro mos kelmaydi. Mas, glikogenning laktat kislotagacha parchalanishida 12 ta ferment ishtirok etib, ularning har biri bu jarayonning alohida bosqichini katalizlaydi. Glikogenning laktat kislotadan hosil boʻlishi jarayoni esa 9 ta fermentativ reaksiyalardan iborat boʻlib, ular tegishli katabolik reaksiyalarning aksi hisoblanadi. Xuddi shunga oʻxshash oqsillar bilan aminokislotalar yoki yogʻlar bilan faollashgan atsetat kislota oʻrtasida kechadigan anabolik va katabolik re-aksiyalar ham oʻzaro mos kelmaydi. Moddalar almashinuvining reaksiyalari hujayraning maʼlum qismlari - kompartamentlarda amalga oshadi. Mas, glikoliz jarayoni hujayra sitoplazmasida, gidrolitik parchalanish reaksiyalari - lizosomalarda, lipidlarning hosil boʻlishi silliq endoplazmatik toʻrda, oqsillar biosintezi ribosomalarda roʻy beradi. Moddalar almashinuvining umumiy bosqichlari bir-biri bilan doimo bogʻlangan boʻladi. Moddalar almashinuvining asosiy oraliq moddasi piruvat kislota uglevodlar, lipidlar va oqsillar almashinuvi reaksiyalarini oʻzaro bogʻlab turadi.
#ATF
#ADF
#BIOLOGY
#ONLINEDARS
Assalomu aleykum juda ajoyib katta raxmat
Assalomu alaykum katta rahmat
Assalomu aleykum ustoz katta rahmat juda yaxshi tushinib oldim
Assalomu alaykum ustoz szgaa kotta rahmat☺ haqattanam tushuntirishiz zo‘r👍👍👍
Salom ustoz. Ilojisi boricha genetikadan murakkab masalalarni chiqaring.
Darsingizga gap yo‘q ishlaringizga omad
assalomu aleykom zebo opo .judayam zor tushuntirdingiz♥️
Ассалому алейкум Аллох рози болсн зор тушунтирдингиз УСТОЗ!!!
Juda ham zór raxmat kattakon
Juda zur tushuntirasizda opa
Katta raxmat😍😘
Kottakon raxmat yaxshi tushuntirdz
Iltimos ustoz koproq masala tushuntiring
Assalomu alaykum judayam zor
Tushunish uchun ham aql kerak
😊😊
Zoʻr tushuntirdiz.tashakkur sizga.
Aaaaaaa!!!
Assalomu alaykum ustoz masala zòr tushunarli
Qerdan siz ustoz
Qayerga dars òtasiz
Rahmar
Assalomu alaykum ustoz raxmat tushundum sistemada nimaga to'liqda 2600 emas 2800 kj
Assalomu aleykum domla darslariz menga juda yoqadi
Assalomu Aleykum ustoz dars uchun katta rahmat juda tushunarli bo'ldi matematik tenglamani ham organdm olloh rozi bo'lsin
Juda yahwi tushuntirdiz opajon yana qiziqarli vidolar kutib qolaman
Kop narsa organdim Rahmat Opa.Awal uncha tushunmasdim
Zoʻr
Zur tshundim rahmat
Zor chiqqan
Ассаломуалекум манга опа ДТМ модда ва енергия алмашнуви мавзудги тестлани тушунтр беролисзми
Fotolizga doir ham video dars bormi topolmadim
👍
musiqani ovozini past qilsangiz edi yaxshiroq tushunardik sizni ovozizni ewitaylikmi yoki musiqanimi?
Domla savollarni qatga bersak boʻladi
Shu yerga yozavering
Masala javobini juda tez aytib ketyapsiz iltimos sekinroq ayting
O'zing biror nima o'rganib tushuntirib ber birortaga bilasan osonginaligini.
Chala yarim tushuntirilgan! Qani reja bilan tushuntirish? Sakrab sakrab ketgansiz. Boshqa mavzuga otib ketib qogansz! Umuman tushunarsiz, modda almashinuvi emas bu darslik, faqat masala bôlib yotipti. Odamlani hayotiga kerakli narsani gapirish kere, institutga kirish imtihonini emas. Biolog bôlishini hohlamagan odam metobolizmni tushunme ôlib ketsinmi endi? Yoki tegiga yozib qoyish kere faqat batanikla uchun deb!
Tushuntira olmadingiz.raxmat
tushunmagan joyiz bolsa so`rang tushuntirib beraman
Sababi