Xəzərdə müəmma - DƏNİZ NİYƏ ÇƏKİLİR?

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 13 вер 2024
  • #APATV #xəzər #sahil #bulvar #quruluq #Ekoloq #TelmanZeynalov
    Bəli, haqqında min-bir əfsanələrin yazılıb, rəvayətlərin yaradıldığı Xəzərin sahilindəyik. Amma bura sahil demək bir az problemlidir. Çünki mənim dayandığım yer vaxtilə sularla örtülü olub. İnsanlar bu ərazilərdə dayanıb Xəzərin sahilini seyr edirdilər. Amma biz xeyli müddətdən bəri qurumaqda olan, daha doğrusu, qurumaqda olduğu deyilən əraziyə gəlmişik və bizə maraqlıdır ki, buradakı proses qabarma-çəkilmə hadisəsi, yoxsa iqlim dəyişkənliyinin nəticəsidir? İndi bunun təfərrüatlarını araşdırırıq.
    Bir neçə ay bundan öncə hazırladığımız “Əcnəbi alimlərdən proqnoz: Xəzər quruyur” başlıqlı materialın yayımlanmasından bəri sözügedən problem az-çox gündəmdən düşsə də, son günlər yenidən sosial medianın müzakirə obyektinə çevrilib. APA TV xəbər verir ki, növbəti şayiələrin qaynağı hansısa alman, yaxud holland alimləri deyil. Artıq bütün şübhələr Xəzərin yoxa çıxmış sahillərindən qaynaqlanır.
    Yeni Bulvar sahilində çəkilmiş bu fotonun gündəmi alt-üst etməsi üçün isə cəmi bir neçə gün kifayət etdi. Ardınca ekoloq-alim Məhərrəm Mehdiyev Xəzərin qurumağa başladığına dair həyəcan təbili çaldı. Fikirlərini də belə əsaslandırdı ki, dənizi, gölü, okeanı qidalandıran çayların axınlarında sular azalır. Deməli, sahil sularının xeyli mərkəzə çəkilməsinin başlıca səbəbi dolayısıyla, iqlimdən asılıdır.
    Ekoloq Telman Zeynalov isə tamamilə zidd mövqedədir. O, Xəzərdəki çəkilib-qabarma hadisəsini normal hesab etməklə yanaşı, dənizin qurumasına dair iddiaları da əsassız adlandırır: “Siz Xəzərin 100 metrdən bir temperaturunu öyrənmisinizmi? Səbəbini, prosesini öyrənmisinizmi? Siz nə biləsiniz? Bu, hardan təbii proses deyil ki? Təbii prosesdir. Ona görə ola bilsin, 20-25 ildən sonra Xəzər yenidən qalxsın. Xəzər o vaxtları bir dəfə enib, iki dəfə qalxıb”.
    Ekspert düşünür ki, dünyanın ən böyük gölünə açılan çaylarda su səviyyəsinin azalması hazırkı problemin başlıca səbəblərindən biridir. Lakin bütün ehtimallara rəğmən, heç bir araşdırma aparmadan Xəzərin quruduğunu iddia etmək elmi yanaşma deyil: “Təbiətlə elmə əsaslanmamış işlər aparmaq reallıq deyil. Burada iki proses var. Birincisi, 40 ildir ki, Azərbaycan dənizdə neft hasilatı ilə məşğuldur. Ola bilər ki, dəniz çökür, dib yatır. İkincisi isə qabarıb-çəkilmə hadisəsidir”.
    Məsələ ilə bağlı Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin də mövqeyini öyrəndik. Nazirliyin şöbə müdiri Rasim Səttarzadənin verdiyi açıqlamadan isə belə başa düşdük ki, problemin həlli barədə nə isə düşünmək yerinə, “ümid qalıb Allaha” deməkdən başqa çıxış yolumuz yoxdur: “Xəzərə daxil olan su balansının azalması, iqlim dəyişikliyi fonunda istiləşmənin artıb, eyni zamanda qlobal istiləşmələr nəticəsində yağıntıların azalması nəticəsində Xəzərdə suyun səviyyəsi düşüb. Amma heç kim deyə bilməz ki, bir neçə il sonra Xəzərin suyu yenidən balanslaşıb artmayacaq. Çünki bu Xəzər üçün xarakterik və maraqlı məsələdir”.
    Təbii, nə ekoloqlar, nə də rəsmi qurumların hamısı eyni cür düşünməyə məcbur deyil. Ancaq müzakirə predmeti elmi araşdırmalar olduğu təqdirdə sadəcə görüntüyə əsaslanıb proqnoz vermək nə qədər doğrudur? Bəlkə sahilində gəzişib hərdən kanalizasiya, bəzən də qağayı ətirli Xəzərin qurumağa başladığını özümüzə etiraf edə bilmirik. Yaxud əksinə, keçən əsrlərdən bəri təkrarlanan təbiət hadisəsi bəlkə yenidən geri qayıdır? Bunu bilmirik. Lakin dəyişməz olan bir həqiqət var. Ekspertlərin bir çoxuna inansaq, Xəzər artıq dənizdən çox gölə bənzəyir və biz bu gölün gələcəkdə bir stəkan suya çevrilməyəcəyinə dair heç bir zəmanət verə bilmirik. Ən azından, indilik.
    ✅ Rəsmi saytımız: apa.tv
    ✅ Rəsmi facebook səhifəmiz: / tvapaxeber
    ✅ Rəsmi instagram səhifəmiz: / apatvresmi
    ✅ Rəsmi twitter səhifəmiz: / apatvofficial
    ✅ Rəsmi teleqram səhifəmiz: t.me/apa_tv
    ✅ Rəsmi youtube kanalımız: www.youtube.co...
    Copyright © APA TV
    Videolarda yazılan rəylərə görə kanal rəhbərliyi məsuliyyət daşımır.
    REKLAM TEKLİFİ ÜÇÜN (Contact) info@apa.tv

КОМЕНТАРІ • 81

  • @hilalceferov3908
    @hilalceferov3908 2 роки тому +19

    Xəzər dənizinində 50 il enmə,növbəti 50 il idə qalxma prosesi gedir...və bu proses uzun əsrlər boyu davam edir!

  • @monted2855
    @monted2855 2 роки тому +9

    De: “Deyin görüm, əgər suyunuz yerin dibinə çöksə, Allahdan başqa kim sizə axar su gətirə bilər?”(mülk surəsi 30cu ayə)

  • @kamranaliyev9782
    @kamranaliyev9782 2 роки тому +6

    80 ci illərin sonuda Xəzər dənizi quruyurdu. Su indiki çimərlikərin sahilindən 100- 150 metr içəri də idi. 90 cı illərin əvvələrində isə dəniz sürətlə qalxmağa başladı. Hətta Lənkəranda bir çox ərazilər, yaşayış evləri suyun altında qaldı. Məncə bu təbii prosesdir.

  • @akifhacyev4702
    @akifhacyev4702 2 роки тому +9

    İndi Elə deyil çox artıb

  • @mirhuseyndadasov8063
    @mirhuseyndadasov8063 Рік тому +2

    Yenidən qayıtdı

  • @erikjafar3106
    @erikjafar3106 2 роки тому +5

    Neft cıxan yeri xəzərin suyu dolur ona qörə quruyur

    • @kamranaliyev9782
      @kamranaliyev9782 2 роки тому

      Neft çıxan yerə Xəzərin suyu dola bilməz. Mümkün deyil

    • @erikjafar3106
      @erikjafar3106 2 роки тому +1

      @@kamranaliyev9782 Hardan bilirsən,plast suları quruda doldurur həmin yeri,dənizdə ,okeanda ,dəniz suyu doldurur həmin boşluğu.

    • @kamranaliyev9782
      @kamranaliyev9782 2 роки тому

      @@erikjafar3106 geoloqlardan sorusa bilersen

    • @erikjafar3106
      @erikjafar3106 2 роки тому +1

      @@kamranaliyev9782 Qeoloqlara nə oyrədiblər onu tutu quşu kimi təkrar edilər.Son illərin iqlim dəişmələrini hec cür izah edə bilmilər.Öz başlarını hec vaxt işlədmilər.Rəsmi yalancı elm bizə insan meymunan yarandığınıda beynimizə yürütmək istəyir.

  • @vilayetagayev5179
    @vilayetagayev5179 2 роки тому +13

    O qədər əmişdilərki , Xəzər insanlardan utanıb uzaqlaşdı. Həyasızlar

    • @Master_Team1
      @Master_Team1 2 роки тому +3

      Belə-Getsə Onlar-Düz Qonşu-Tərəfə Yada Qonşu-Ölkələrə Tərəf-Köçüb Gedər!!!!😀😀😁😁😂😂

    • @whatsittoyou6634
      @whatsittoyou6634 2 роки тому +2

      😂

    • @rustemkaralov9399
      @rustemkaralov9399 Рік тому +3

      😅😅😅

    • @rustemkaralov9399
      @rustemkaralov9399 Рік тому +3

      Elimi baxımdan əmişməyə görə dəniz suyu çəkilib? Siz dahisiz siz alimsiz!!😅😅😅

  • @gunayzadee
    @gunayzadee 2 роки тому +3

    Xəzər quruyur, tələbələr quruyur(
    Hamısını massonlar edir sağolun Mirçingiz müəllim

    • @zeyfutdinbusumov3627
      @zeyfutdinbusumov3627 2 роки тому +1

      Giyamet günu elametlerin biridi

    • @kenn55aliyeva14
      @kenn55aliyeva14 Рік тому +1

      Masonnlardan yapismisix e.
      Hemise olub olacaqda.Adem ve hevve oz haqlarini iblise devr edende artiq yeri iblis idare edir.
      Ona gore Rebbin yaratdigu hecne oldugu kimi qalmadi.Yeri ademe vermisdi o da qoruya sahib cixa bilmedi.
      Indi Rebb yaratdigu insan ucun iblisin islerine mane olur.Ama onu mehv etmir cunki azad secimi olan insan iblisi secmeyi sevir.cunki gozle gorulenleri verir iblis

  • @user-je2in9zg9p
    @user-je2in9zg9p 2 роки тому +1

    Sevindirici haldıki zir zibil görmədim quruyan sahillərdə

  • @RaminXalilov1978
    @RaminXalilov1978 9 місяців тому

    Torpaqimiz coxalir😊

  • @menefovailhame9340
    @menefovailhame9340 2 роки тому +5

    qulaq asıram cox savadsız cavab verılir. ay insanlar Xezerde ona gore su azalır ki kurde su azalıb deniz suyu kurun yerıne axır. ona gore azlır.

    • @almazmustafayeva9294
      @almazmustafayeva9294 13 днів тому

      Mundarçlqdan qaclr dəniz gedənlər mükafat olaraq Xəzərə zir zibil verib geri qayıdırlar

  • @mehdiaydin92
    @mehdiaydin92 2 роки тому +5

    İnwallah azalar onsuz bize qismet olmurki hami bilirde deniz qiraglarinda kimin evleridi

    • @rustemkaralov9399
      @rustemkaralov9399 Рік тому +4

      Nə gijdiyirsən? Dənizə guya getmirsən?? Bakının havası və gözəliyi bu dənizdi!! İnşAllah deyirsən görünür sən ermənisən!! Kimin evi var yoxdu uzaqı 20 30 il zəpt edə bilərlər bəs gələcəyimiz uşaqlarımız bu dənizi görməli deyil nə dua edirsənki qurusun,?? Mundarsan!!

  • @aziz6177
    @aziz6177 2 роки тому +2

    Dalgalandıqca qaçır mavi xezer can Bakıdan

  • @flashryder3725
    @flashryder3725 2 роки тому +1

    Can Bakı Xəzərdə səni unudur🚬

  • @qismetserifov5146
    @qismetserifov5146 2 роки тому +3

    Etdiymiz gunahlardi xezerin suyunda etmedimiz qalmadi

  • @azerazer7967
    @azerazer7967 2 роки тому +2

    Bələdiyyələr torpaqlari satib qutariblar.xəzər quruyur quruyannan sonra satacaqlar

  • @nazimsabanov1997
    @nazimsabanov1997 2 роки тому +1

    Bu Rasim gilavar küləyi kimi pülədi vallah vəsayır yoxə hələ açıq aydın dede vesayit ayrlmaldı dənizi çəkək qabaqa😂😂

  • @kenanuluxanli8412
    @kenanuluxanli8412 Рік тому +1

    Menim fikrimce neft buruqlarina denize suyu enir denizi qurudur

  • @mrkamilov8786
    @mrkamilov8786 2 роки тому +1

    Azov dənizindən Xəzərə kanal çəkmək lazımdır. Ruslar bir az öncə bu proyekt üzərində işləyiblər.

  • @mehemmednebiyev3799
    @mehemmednebiyev3799 Рік тому +1

    Azerbaycanin havasindan basqa hecneyi bizim deyl. Boynu yogunlar narahat olsun

  • @alparslan459
    @alparslan459 2 роки тому +1

    Men getmisdim denize ona gore qrudu

  • @elsenismayilov5091
    @elsenismayilov5091 Рік тому +1

    RUSIYA QURUDURDA

  • @ziyaamanov8513
    @ziyaamanov8513 2 роки тому +2

    Elmimizin fatihəsin veriblər.

  • @Zeynalovterlan
    @Zeynalovterlan 2 роки тому +5

    Buda bizim alimimiz ve resmi ekspertin fikri.bunlarda gunah yoxdu bunlara bunu öyrədiblər özlərininde bashi yoxdu gedib axtarib araşdırsin esl səbəbi biri deyir ümüd qalıb Allaha o biri deyir qabarir çəkilir

  • @qara2112
    @qara2112 2 роки тому +4

    Cəhənnəmə quruyur. Xəzərdən bizə nəsə xeyir olub ki, quruyanda da ziyam olsuuuuuun.

  • @cahangirqaybov4559
    @cahangirqaybov4559 2 роки тому +1

    35 il bundan əvvəl Xəzərin suyu bundanda arxadaydir .

  • @qasimovmustafa9759
    @qasimovmustafa9759 2 роки тому +1

    Qardaş bu yaqişlar az yaqmaqin neticesidi yaqmur yoxdu bunu bilmek elede cetin seyil

  • @BxtiyarOrucov
    @BxtiyarOrucov 6 місяців тому

    Qabarma yoxdur quruyur .
    Çünkü VOLQA URAL ÇAYLARININ 35 % AZALIB.HAVANIN TEMPRATURU ARTIB.
    QABARMA YOXDUR XƏZƏRİN HƏR BİR SAHƏSİNDƏ ENİŞ VAR.😢

  • @mircingizagazad8516
    @mircingizagazad8516 2 роки тому +6

    Mənə aydın olmayan bir şey var. Madam ki, məsələ iqlim dəyişkənliyi ilə bağlıdır, niyə qarşısının alınması üçün heç nə eləmirlər? Yox, əgər şayiələr yalandırsa, bəs Arala nə deyək?

    • @sakhavathidayetoglu6305
      @sakhavathidayetoglu6305 2 роки тому +2

      Aralı boş ver. Xəzərin Qazaxstan, Türkmənistan hissəsində böyük çıxıntılar vardı ki, artıq quruyub yoxdur.

    • @mircingizagazad8516
      @mircingizagazad8516 2 роки тому +1

      @@sakhavathidayetoglu6305 , quruma prosesinin şimal tərəfdən başladığını düşünsək, əslində məntiqlidir.

  • @BLECHMAMBA
    @BLECHMAMBA 2 роки тому +2

    qoy hele turkiye kur cayi uzerindeki su ambarlarin ise salsin kur cayi qurumaga baslayacaq ve su qitliqi yaranacaq

  • @Harun_h
    @Harun_h 2 роки тому +2

    Hamsi müvəqqətidi Kür Araz çaylarin suyu azaldıqca Xəzərdə suda azalır artdıqca Xəzərin suyunda artir

  • @ramilnovruzov2955
    @ramilnovruzov2955 2 роки тому +2

    XEZERERİN DİBİNDE ÇATDA OLA BİLER.

  • @leylaveliyeva7248
    @leylaveliyeva7248 Рік тому

    Alim unudub,30 il bundan əvvəl də dəniz ordaydı.🧐🤔❓

  • @arzumuxtarova5627
    @arzumuxtarova5627 Рік тому +1

    Neftide qurusun xezerin çünki kasıb millete çatmır o boyda neftin pulu . Qoy xezerin pullarını yeyenler derd ceksin

  • @eminefendiyev3490
    @eminefendiyev3490 2 роки тому +3

    Kanalizasiya hara töküläçak ?🚽🙉

  • @tohfelemova7086
    @tohfelemova7086 2 роки тому +1

    Melum meseledi,20 30ilden bir xezer cekilir yada qabaga gelir!harada qurusa xezer qurumaz!

  • @NABLYUDATEL-K-
    @NABLYUDATEL-K- 2 роки тому

    Ağsaqqal kişidi deyir neft qaz quyularina görə azalir su . O quyular xezerin sahesine baxdiqda iyne ucu qeder deyil .

  • @ZeynalliS
    @ZeynalliS 2 роки тому +4

    Lazimdi Qara dənizdən və Xind okeanindan kanal cəkmək Xəzərə gədər

    • @mrkamilov8786
      @mrkamilov8786 2 роки тому +1

      Qara dənizdən Xəzər dənizinə hazır kanal var. Sadəcə olaraq şlyuzları açmaq lazımdır.

  • @vasifqarayev5605
    @vasifqarayev5605 2 роки тому +5

    Qazi nefti az çəkin sular gedir hamsi aşağıdan axır hamsi

    • @mircingizagazad8516
      @mircingizagazad8516 2 роки тому +1

      Əslində bu ehtimal çox məntiqlidir. Sadəcə rəsmi qurumlar normal açıqlama verməyə həvəssiz görünür, deyəsən.

    • @vuqar1134
      @vuqar1134 2 роки тому +1

      Yagiş qar olmamisdi hamsi

  • @animationtv7107
    @animationtv7107 2 роки тому +2

    Zalim memleketde deniz neye lazimdir ki

  • @turalhuseynli9832
    @turalhuseynli9832 Рік тому +1

    Bu kiwi indi deyirki qrumur ama bawqa vidyoda deyirki qruyur rusiya qrudur 😅

  • @user-bf8yb5ei4b
    @user-bf8yb5ei4b 2 роки тому +1

    Xəzər dənizi quruyur
    İsrail dənizdən içməli su hazırlayır və bu prosesi qapadır!

    • @kenn55aliyeva14
      @kenn55aliyeva14 Рік тому

      Duzdu cunki erebler temiz suyu iyrenc etmisdiler.mecbur temiz su duzeltmeli idiler.

  • @zakirg2486
    @zakirg2486 2 роки тому +1

    Naqil danisib bas aparma., Allahin isine qarisma. Deniz cekilerde qabararda.

  • @Palmammakn
    @Palmammakn 2 роки тому +1

    Hecnede ede bılmersen tebıyı hadıse bas verde sen yox senın elısdahın gelsede helını tapa bılmez.bırde kı yagıntı az olması sebeb ola bıler qar yagıntı caylar suyun acalması dagda qarın olma ası .belede arasdırıb neynıyecekler kı xecerın suyu azalması ola bıler ancaq qıruması gulmelıdır aaaa xezer axıntılar var

  • @iradaragimova8783
    @iradaragimova8783 2 роки тому +1

    Su istemir memurlarin evine deysin ,ona gore celikir ,memurlarin evleri dagilanda geri qayidar

  • @zeusremix5373
    @zeusremix5373 Рік тому

    İndi ora butün ot örtüyü bürünüb

  • @rhmanhuseynzad1998
    @rhmanhuseynzad1998 2 роки тому +5

    Memurlar suyu ogurlayir xezerden oz bag bagçalarina suyu buraxir 7.24

  • @kingraligun1583
    @kingraligun1583 9 місяців тому +1

    Bu dənizin period. Dövrüdü

  • @zaurtaqiyev8131
    @zaurtaqiyev8131 Рік тому

    Ekspert nağıl danışma küri ereblere satıb türkiya.volqa cayının qabağını rusiya bağlayıb i ebesdi besdi.

  • @rhmanhuseynzad1998
    @rhmanhuseynzad1998 2 роки тому +1

    Rasim bey, Allahi başqa işlerinizde yada salirsuz?