នរៈបូរី លាក់ខ្លួនក្នុងទឹកដីខេត្តកំពង់ស្ពឺ Noreak Borey Museum 2022

បើយើងធ្វើដំណើរតាមផ្លូវជាតិលេខ៤ ចំងាយពី ភ្នំពេញ40គម មកដល់ត្រង់ចំណុចភូមិចំបក់ ឃុំវល្លិ៍ស ស្រុកសំរោងទង ខេត្តកំពង់ស្ពឺនោះ យើងនឹងឃើញមានភូមិគ្រឹះមួយដ៏ធំនៅខាងឆ្វេងដៃ ក្បែរដងផ្លូវជាតិនោះ ដែលមានផ្លាកនៅក្លោងទ្វារ សរសេរថា «សារមន្ទីរនរៈបូរី»។ ចំពោះតំលៃសំបុត្រ សំរាប់ជនជាតិខ្មែរ ម្នាក់ ២០០០រៀល និងជនបរទេស តំលៃ ៨០០០រៀលប៉ុណ្ណោះ។
សារមន្ទីរនេះត្រូវបានសាងសង់ឡើងជាលក្ខណៈគ្រួសារមួយ ក្នុងបំណងទុកជាសម្បត្តិផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គេផង ហើយនិងជាការចូលរួមចំណែករក្សាទុកនូវបេតិកភណ្ឌសម្បត្តិវប្បធម៌ជាតិឲ្យគង់វង្សផង ។ សារមន្ទីរនោះគឺជាប្រភេទសារមន្ទីរជាតិព័ន្ធុ ឬជាតិពន្ធុវិទ្យា មិនមែនជាសារមន្ទីរបុរាណវត្ថុនោះទេ មូលហេតុដែលហៅ សារមន្ទីរនេះថាជា សារមន្ទីរជាតិពន្ធុវិទ្យាយ៉ាងដូច្នេះ ៖ « ពីព្រោះវត្ថុដែលតម្កល់ទុកនៅទីនោះ គឺមានចម្រុះ ដែលម្ចាស់សារមន្ទីរនេះ បានប្រមូលទិញមកពីតាមទីផ្សារ និងពីអ្នកស្រុកនៅតាមតំបន់នានាទើបវាមានដោយលាយ វត្ថុបុរាណសុទ្ធខ្លះ ខ្លះទៀតដែលដាក់លក់តាមទីផ្សារ គឺជារបស់ចម្លងថ្មីធ្វើដូចរបស់បូរាណ សារមន្ទីរប្រភេទនេះ គេហៅថាសារមន្ទីរជាតិពន្ធុវិទ្យា។ ប៉ុន្តែរបស់ដែលដាក់តាំងក្នុងសារមន្ទីរនេះទាំងអស់គេចុះបញ្ជីស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់រដ្ឋ»។
បើទោះបីជាមានការអនុញ្ញាតឲ្យបើកជាសារមន្ទីរប្រចាំគ្រួសារបែបនេះក្ដី ប៉ុន្តែវត្ថុដែលមាននៅក្នុងសារមន្ទីរនោះទាំងប៉ុន្មាន គឺគេមិនអាចធ្វើការលក់ដូរ ផ្ទេរទៅទីណាបានទេ ហើយម្យ៉ាងទៀត ក្នុងច្បាប់ក៏មិនអនុញ្ញាតឲ្យជនណាមួយទៅគាស់កកាយរកវត្ថុបុរាណណាមួយយកមកដាក់តាំង ឬបង្កើតជាសារមន្ទីរគ្រួសារបានដែរ។
សារមន្ទីរប្រចាំគ្រួសារកាលពីសម័យមុន គឺមិនមានទេ គឺទើបតែឃើញកើតមាននៅក្នុងសម័យនេះប៉ុណ្ណោះ
សារមន្ទីរនរៈបូរីមានវត្ថុបុរាណតាំងពីសម័យបុរេប្រវត្តិ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះហើយវត្ថុទាំងនោះភាគច្រើនជារូបបដិមា ធ្វើពីឈើ ពីថ្ម និង កុលាភាជន៍ដែលសរុបទាំងអស់មានរាប់ពាន់វត្ថុបុរាណ។ នៅក្នុងសារមន្ទីរនេះគេបានដាក់តាំងនូវវត្ថុជាច្រើនប្រភេទធ្វើ អំពីថ្មភក់ ថ្មភ្នំ ពីឈើ ដូចជា ព្រះពុទ្ធបដិមា រូបចម្លាក់ព្រះបាទជយវរ្ម័នទី៧ រូបឆ្មាំប្រាសាទ រូបនាងចេកនាងចម ហើយនិង វត្ថុប្រើប្រាស់ពីជំនាន់បុរាណរួមមានឆ្នាំងស្ពាន់ កុលាភាជន៍ ឬ ចាន ឆ្នាំងធ្វើពីដីឥដ្ឋ ក្រឡ ពួច ជាដើម។ ក្រៅពីនេះទៀតមានក្បាច់ចម្លាក់ តុ ទូ កៅអី ដែលធ្វើពីឈើ ពីគល់ឈើធំៗមានអាយុកាល ជាច្រើនឆ្នាំ ធ្វើអំពីថ្ម និង អំពីសំបកខ្យង ឬ លៀសសមុទ្រ ជាដើម។ វត្ថុទាំងអស់នេះត្រូវបានគេតម្កល់ទុកដាក់ដោយ ឡែកពីគ្នា និង ដាក់នៅតាមថែវនីមួយៗនៃសារមន្ទីរនោះ។ វត្ថុទាំងប៉ុន្មាននេះ មុននឹងបានយកមកដាក់តាំងនៅក្នុងសារមន្ទីរនេះ ត្រូវបានម្ចាស់ប្រមែប្រមូលទិញពីអ្នកស្រុកនៅតាម ខេត្តផ្សេងៗតាំងពីក្រោយប្រទេសជាតិបានរំដោះពីរបបខ្មែរក្រហមឆ្នាំ ១៩៧៩ មកម៉្លេះ។
លោក នរៈ រតនៈវឌ្ឍនោ ដែលជាម្ចាស់សារមន្ទីរ បានមានប្រសាសន៍ប្រាប់ពីវត្ថុទាំងអស់នោះថា វត្ថុទាំងប៉ុន្មាននេះ មុននឹងបានយកមកដាក់តាំងនៅក្នុងសារមន្ទីរគ្រួសាររបស់លោកនោះ គឺលោកបានប្រមែប្រមូលទិញពីអ្នកស្រុកនៅតាមខេត្តផ្សេងៗ តាំងពីក្រោយប្រទេសជាតិបានរំដោះពីរបបខ្មែរក្រហម ឆ្នាំ១៩៧៩មកម្ល៉េះ។
លោក នរៈ រតនៈវឌ្ឍនោ ដែលសព្វថ្ងៃជារដ្ឋលេខាធិការក្រសួងធម្មការ និងសាសនាផងនោះ បានឲ្យដឹងទៀតថា ក្រោយពីប្រមូលទិញវត្ថុទាំងនោះបានហើយ គឺលោកមិនបានយកមកភ្លាមៗទេ ដោយលោកសុំឲ្យអ្នកស្រុកជួយថែរក្សាទុកមួយរយៈសិន ពីព្រោះមិនទាន់មានទីតាំង ឬអាគារសម្រាប់តម្កល់។ លុះមកដល់ឆ្នាំ២០០៨ លោកក៏មានលទ្ធភាពអាចសាងសង់អាគារ ឬល្វែងថែវធ្វើជាសារមន្ទីរគ្រួសារសម្រាប់តម្កល់បាន ទើបលោកទៅសុំវត្ថុទាំងអស់នោះពីអ្នកស្រុក ដើម្បីដាក់តាំងជូនជនានុជនទស្សនា។
រីឯមូលហេតុនៃការធ្វើដូច្នេះ លោក នរៈ រតនៈវឌ្ឍនោ បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា គឺជានិស្ស័យពីកំណើតរបស់លោក ដែលស្រឡាញ់កេរ្តិ៍ដំណែលបុព្វបុរស ៖ «អ្វីដែលលោករៀបចំ អ្វីដែលលោកផ្សែផ្សំនេះ គឺទុកជាស្នាដៃ ឬជាមរតកមួយ សម្រាប់ជីវិតរបស់លោក ហើយក៏ដូចជាសម្រាប់សង្គម សម្រាប់ជនានុជន មនុស្សម្នាផងទាំងពួងបានឃើញ បានស្គាល់ បានដឹងឮពីកេរមរតកដូនតាដ៏មានតំលៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបាន»។
ការដាក់តាំងវត្ថុបុរាណចម្រុះ និងជាលក្ខណៈសារមន្ទីរគ្រួសារនៅក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺនេះ គេឃើញមានការចាប់អារម្មណ៍ច្រើនដែរពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋ សិស្សានុសិស្ស លោកគ្រូអ្នកគ្រូនៅតំបន់នោះផងដែរ ដោយគេនាំគ្នាចូលទៅទស្សនានៅពេលណាដែលគេទំនេរពីការងារ។

[@chankanhamoon8220]

មើលទៅដូចនៅសម័យបុរាណចឹង❤

[@MonirathKong]

បាទមែនហើយ

[@pongharith5619]

wow in Kompung Spue

[@MonirathKong]

Yes 👍