Bezapelacyjnie, jeden z moich ulubionych kanałów na YT. Piękna dykcja i zawartość merytoryczna przypominają mi filmy edukacyjne z przełomu lat 80-tych i 90-tych.
Piękny kanał. Wspaniała odskocznia od tych zwariowanych współczesnych czasów. Muzyka i treści dają tyle relaksu wieczorami... Sam chętnie bym pogrzebał w starych urządzeniach, niestety cierpię na chroniczny brak czasu. Czekam z niecierpliwością na kolejne filmy!
Aha OK. Właściwie to mam chemię do elektroniki. Między innymi preparat do czyszczenia styków. Ale tak zaśniedziałych styków nigdy nie oczyścił jak należy. Jedynie pozbawił kurzu. Dlatego postanowiłem niczego więcej nie stosować i czyścić mechanicznie. Preparatu używam jedynie do umycia oczyszczonych już styków. Wiem, metoda prosta i pozostawiająca ślady ingerencji, ale jak dotąd niezwykle skuteczna. Dotyczy to głównie starych elementów. Z nowszymi obchodzę się delikatniej. Ostatecznie jeśli element się popsuje, wówczas wymienię go na nowy, lub inny sprawny. Dzięki za aktywność! :)
Jakkolwiek mikroprzebić w tranzystorze czy kondensatorze miernik nie wykrywa. Wymieniałem już pary różnicowe bo były szumy i trzaski, których nie dało się ściszyć czyli usterka w stopniu końcowym. W Elizabetce kondensator 100p generował takie zakłócenia i też rzekomo był dobry. Całe szczęście, ze tu był tylko PRek
Tak, rzeczywiście tego typu usterki utajone, dość często mają miejsce. Nie tylko w starym sprzęcie. Są utrapieniem dla nowicjuszy, ale i wprowadzają w błąd osoby doświadczone. Bywa, że nie jest to wina naprawiającego, a kiepskiej jakości części zamiennych. To dość powszechne zjawisko, ot choćby w przypadku tranzystorów chińskich, które kupione jako nowe i zaaplikowane prawidłowo, ulegają zniszczeniu tuż po włączeniu sprzętu. Wtedy przychodzi zwątpienie. Dziękuję Koledze za obecność i aktywność.
@@ARQ-TONTECH nooo tu akurat polskie elementy miewały takie przypadłości. Jako przykład mój WS 432 - bodaj prawy kanał trzeszczał. Wstawiłem 2x BC 557 (nie wiem jakiego producenta) i do tej pory spokój. Tak samo było w Tosce co stała w kuchni - dostała 2x BC 557 i do tej pory jest wszystko dobrze. Szuflada też mi wariuje - po jakimś czasie od załączenia włącza się Dolby i nie idzie wyłączyć, można za to włączyć drugie Dolby i jest śmiesznie bo tylko u mnie się da. MSH 101 - przewijania wyłączyć nie mogłem, też winien był tranzystor, teraz mi wbija zapis po włożeniu kasety. GS 464 rodziców - nieraz po załączeniu startuje od razu talerz a elektromagnes od ramienia nie łapie, start można sobie wciskać i nic - potrzebna zapałka do klawisza, po jakimś czasie wraca to do normy. I wreszcie Elizabeth - tu słyszalne były szmery, po wstawieniu BC 557 jest cisza. Tranzystory małej mocy nie są najgorsze, gorzej z tymi dużymi - maleńka struktura, obciążenie duże, druciki grubości włosa i to potrafi paść po włączeniu zasilania. A german... ciężko dziś kupić i nierzadko osiąga wysoką cenę
@@DoubleSuper8 oh kolego, sypnąłeś ze dwie garści narzekań. To wszystko o czym piszesz, to efekt starzenia się i zwyczajnie postępującego zużywania się sprzętu. Jest to naturalne! Ale my - miłośnicy klasycznego sprzętu, jesteśmy od tego, żeby to wszystko sobie naprawić i utrzymać w jak najlepszym stanie. Przecież posiadamy to co posiadamy nie dlatego aby się z tym męczyć, ale dlatego, że to kochamy! Kochamy swój sprzęt za to jaki jest i on też potrafi się nam odwdzięczyć. Zresztą dobrze to wiesz. Zatem narzekanie proszę włożyć do kieszeni. Najlepiej dziurawej, aby gdzieś je zgubić i nie wracać do niego :)
@@ARQ-TONTECH podzieliłem się doświadczeniem! ;) trochę tego przerzuciłem ale jak trzeba to trzeba. Podobno tranzystor się nie starzeje a w strukturę atomową się nie zagłębiałem bo mi to niepotrzebne - nie naprawię tych elementów. Może coś nie tak poszło w fabryce, może co innego... było tego trochę, ubite to trzeba wymienić. Ale śmiem twierdzić, ze technologia dziś jest niezła, można uzyskiwać powtarzalność elementów a trafiają się buble - dla równowagi: robiłem kolorofon z Młodego Technika i jeden kanał padł. Wszystko wkoło sprawne więc został 7400, kupowany. Nabyłem nowy - to samo. Kolejny nowy - to samo. W końcu wsadziłem nasz polski z wylutu - zadziałało jak trzeba. Bubelki gdzieś zawsze były, są i będą ;) miałem też źle oznaczone rezystory od Telpoda - kod swoje, omomierz swoje. Cała seria. Dlatego zawsze miernik i pomiar przed wlutowaniem ;)
No dzięki ogromne! Tym bardziej, że ostatnio jeden z widzów wyraził obawę, iż odbiegam od pierwotnego nurtu kanału i że chyba pomysły się kończą. Oczywiście traktuję tego typu uwagi bardzo poważnie. Są bodźcem do działania. Postanowiłem zaskoczyć szanownego widza, jak i pozostałych. Wygląda na to, że się udało :)
@@ARQ-TONTECH Nie ukrywam, ze zauważyłem lekką zmianę, ale bardziej treści, niż merytoryki i klimatu. Obecnie zdaje się panować przegląd dawnej prasy, ale wszystko się zmienia i różne serie nie zaszkodzą, więc dobrze, czasem jakieś urozmaicenie wprowadzić, nie mniej jednak tęskniłem za takim odcinkiem. Myślę, że jeśli będziesz zmieniał "serie" odcinków, na przemian różne robił to będzie wyśmienicie i pamiętaj to Ty tworzysz i Tobie ma się podobać, bo jeśli za bardzo się podporządkujesz to może to obrzydnąć. tak trzymaj.
@@ARQ-TONTECH To ja dziękuję za zarażenie pasją do Unitry. Pamiętam, że kiedyś pewnych słonecznych wakacji włączyłem komputer i jakoś włączyłem UA-cam, czego nie miałem w zwyczaju robić i kliknąłem zaciekawiony w filmik bodajże o naprawie telewizora, lub innego sprzętu. Dobór muzyki, specyfika ujęć i oprawy, dykcja, spokój i ten powiew sentymentalizmu, nostalgii mimo współczesnej twórczości, to wszystko sprawiło, że pokochałem ten kanał. Dziękuję
Jak zawsze miły gość. Dodam, że musiałem jak najszybciej naprawić to radio. Do bloku ma się wprowadzić nowy lokator, a ja nie wpuszczę, dopóki nie usłyszę hejnału z Krakowa.
Masz łeb kolego zastanów się nad tematami napraw bo to jest dość ciekawe. Myślę że kolega Arq mógł by utworzyć nie wielką serię filmów z napraw radioodbiorników UNITRA ☺️ wraz opowiedzeniem co i jak. Naprawdę genialny film. Pozdrawiam serdecznie ☺️
Kliknąłem w link jeszcze zanim załadowała się miniaturka :) Miałem ostatnio ciekawy przypadek trzeszczącego WS442, usterka pojawiała się po czasie, zazwyczaj po nagrzaniu, rozlegały się głośne szumy i trzaski niebezpieczne dla podłączonych kolumn. Wyciągając wnioski z poprzednich tego typu napraw, a także z tendencji tranzystorów z oznaczeniem bez liter BC do uszkodzeń, prawie w ciemno wymieniłem te w parze różnicowej na wejściu - usterka ustąpiła. Uszkodzone w rzeczywistości tranzystory podczas testowania ich multimetrem czy testerem mikroprocesorowym wykazywały pełną sprawność, tak więc czasami uszkodzenie półprzewodników ujawnia się dopiero w trakcie pracy urządzenia i niekiedy po prostu warto pewne elementy wymienić "w ciemno" by uniknąć usterek w przyszłości, zwłaszcza jeśli - w przeciwieństwie do tranzystorów germanowych - są łatwo dostępne. Pozdrawiam!
Tak naprawdę one i podczas testów wykazują nieprawidłowość jednak są trudne do wykrycia i tylko przez bardzo doświadczonego inżyniera pomiarami analogowymi lub łatwo i dokładnie poprzez statyczny test oscyloskopem - przy stałym prądzie gdzie oscyloskop mierzy szumy na złączu KE. Są to wady produkcji polegające na dostaniu się do kryształu wilgoci, powietrza i zanieczyszczeń metalami. Korozja następuje latami i doprowadza do rozpadu struktury, częściowego połączenia ( szmery ) - spadku wydajności prądowej oraz wzmocnienia. Wzmożona temperatura także przyśpiesza zjawisko korozji kryształu. Japońskie tranzystory do lat 70' także były nękane tym zjawiskiem już po nawet kilku latach od produkcji, z tym że producent informował o tym kupującego i sprzedawał takie tranzystory taniej. Dawniej selekcja tego samego typu tranzystorów była bardzo częsta w zależności od nabywcy i tego ile był w stanie zapłacić. Zdrowienia :)
@@majterstick Staraj się zasilać bazę testowanego tranzystora możliwie dobrze odfiltrowanym prądem ( filtry RC ) by to on nie nie powodował zmiennych sygnałów na kolektorze. Dobrze jest mierzyć pomiar z napięciem stałym gdyż wtedy widać czy połączenie oscyloskopu jest pewne i zawsze da się wtedy zauważyć najmniejszy defekt stabilności napięcia. Typowo prąd i napięcie KE dla tranzystorów małej mocy to 1-10 mA przy napięciu 5-15V. Tranzystory głowicowe dla magnetofonów czy mikrofonowe to 0,1 - 0,5 mA przy 5-10 V KE. Pozdrowienia :)
A ja mam gdzieś czterech tranzystorzów 2N3055, popularne "cylidrzaki", ale swoją robotę zrobić potrafią. A w "trofiejnej" wieży Kenwood, z serii AF5, muszę właśnie powymieniać kondenatorzów, bo mi trochę buczy pogłosem sieci w krzyczałki. Wiadoma rzecz, elektrolity do wymiany i się cholera uspokoi z tym podburczywaniem.
Do czyszczenia powierzchni ścieżek oporowych potencjometrów polecam używać czyscików opartych o wkłady z włókna szklanego. Przypomina to swoim wyglądem ołówek automatyczny ale zamiast wkładu z grafitu, w środku jest wkład z włókna szklanego o średnicy bodajże 1.2 mm. Mam, używam stąd polecam.
OK, dzięki za sugestię. Ale zastanowię się nad tymi nowościami. Szczerze... albo nie potrafię ich właściwie użyć, albo są bezradne w moich przypadkach. Za każdym razem kiedy kupię jakiś nowy specyfik i próbuję zregenerować nim część, po krótkim czasie niedomagania wracają. Dlatego niechętnie zaopatruję się w nowości. Stosuję więc stare, może niezbyt finezyjne, ale za to niezwykle skuteczne metody.
@@ARQ-TONTECH doskonale Pana rozumiem, aczkolwiek taką metodę nie nazwałbym nowa a raczej wygodną. Z zamiłowania odnawiam modele telefonów fińskiego producenta i pozłacane styki zamiast skrobać końcem pencety, czyszczę takim właśnie czyscikiem z włókna szklanego. Chodzi tutaj o twardość, która dzięki temu, ten "szklany" wkład nie rysuje aż tak bardzo tych styków.
@@fernandomontressini9788 włókno szklane? Rzeczywiście, to może być fantastyczna sprawa w ratowaniu zabytkowych elementów elektronicznych, gdzie najlepiej mechanicznie czyścić styki i połączenia. Chyba jednak sprawię sobie taki czyścik. Z pewnością będzie wygodniejszy, choć sugeruję się też estetyką naprawy, co dla mnie jest bardzo istotne. Estetyka wykonywanych prac, to jakość naprawy. Jeszcze raz dzięki.
potrzebuje kolorowy skan skali radia dml-402 moze byc w 2 poklowkach na a4 - kupilem wraka ale pobili mi szybke w transporcir - bym zrobil z plexi i podlozyl wydrukowana w kolorze skale - a tak radio sie zmarnuje- moze sie da cos zrobic
Ale duże prądożerne radio (w nocy chyba strasznie "buczy" ). Są fajne małe radyjka z USB-SD-bluetooth i są zasilane z akumulatora li-ion 18650 lub dwie baterie 'D' i zasilenie sieciowe (takie male radyjko pobiera prąd ok. 50 mA i jak się go podłączy pod panel fotowoltaiczny to będzie grać "gratis" w dzień i w nocy przez 30 lat.
Dzięki tranzystorowemu wzmacniaczowi, wcale nie buczy. Nawet trafo jest bezgłośne. Włączam je bardzo wcześnie rano, jest nastawione cichutko i przy nim wybudzam się łagodnie. Głośniej też bywa nastawiane, bo ostatnio jest często używane. Ma bardzo przyjemne brzmienie. Posiadanie i użytkowanie takiego odbiornika, wynika z silnie zakorzenionych zainteresowań techniką, które mają początek tak dawno temu, że nie pamiętam kiedy dokładnie. Propozycja zamiany pięknego klasyka, na chińskie radyjko, nawet z "blu" czymś tam, jest jak namawianie posiadacza motocyklu "Junak", by "przesiadł" się na hulajnogę z dyskontu spożywczego. Ale to trzeba zrozumieć i o takowe zrozumienie uprasza się odwiedzających mój kanał. Dziękuję.
Zastanawia mnie czy dało by się jakoś zastosować zwykłe tranzystory krzemowe w bloku mocy ?, podobno przedwzmacniacz germanowy nadaje charakter brzmienia.
Raczej tak, prąd podkładu raczej zostanie ten sam. Zmianie ulegnie tylko delikatnie napięcie polaryzacji tranzystorów mocy. Idąc twoim rokiem rozumowania to należało by przedwzmacniacz zbudować na lampach, a resztę już na krzemie 🧐 Są lampy które już pracują dobrze przy napięciu anodowym 24V. Co ty na to? 🤔
Można zastosować krzemowe, ale nie ot tak bezpośrednio. Układ trzeba by trochę przebudować i dostosować do danego typu tranzystorów. W sytuacji kompletnej wysiadki wzmacniacza w tym odbiorniku, prędzej zdecydowałbym się na zastąpienie istniejącego, lampowym - na jednej lampie, lub budowie nowego wzmacniacza, ale wyłącznie z elementów wyprodukowanych w tamtym czasie. To już jednak zabytek - w tak dobrej kondycji dość rzadki. Pomimo iż wymieniłem już kilka elementów na nowsze (kondensatory elektrolityczne), to jednak pragnę zachować oryginalność konstrukcji. Ponadto mam zapasowe tranzystory - fabrycznie nowe, więc groźba przebudowy wzmacniacza, została zupełnie oddalona 🙂
@@ARQ-TONTECH Tu z lampą było by chyba trudno. Brak uzwojenia z napięciem żarzenia, brak uzwojenia z napięciem anodowym, brak trafo głośnikowego - raczej zupełnie eliminuje takie rozwiązanie. Masz oryginalne tranzystory - idealnie. W przypadku ich braku przeróbka na krzemowe wydaje się rozsądnym i nie niemożliwym rozwiązaniem.
mam problem - poskladalem tego DML 402 - wszystkie luty przylaczeniowe poprawione , lampy wymienione , potencjometry wyczysczone , gniazda lamp wyczyszczone , przelaczniki wyczysczone - konsensator 50+50 uF sprawny tylko jest problem -kondensatorow zadnych kartoflakow nie ma - gra bardzo cicho - a jak trzymam palcami cewke na antenie ferrytowej gran dobrze jak puszczam gra cicho - cewki sa cale - co moze byc ?
@@ARQ-TONTECH wyglądają bardzo podobnie, a z filmu trudno ocenić rozmiar. Mam zg25c i jestem z nich zadowolony, mają takie ciepłe brzmienie i bas miły dla ucha. Jednak muszę naprawić maskownice bo pies pyskiem zrobił w nich dziury jak latał po pokoju 😀
@@admineu07 oj przepraszam, pomyliłem się. To jest ZG8C - jednodrożny zestaw głośnikowy. Do gramofonów ze wzmacniaczem, magnetofonów ze wzmacniaczem i odbiorników stereofonicznych lub monofonicznych, bo głośniki te były sprzedawane również pojedynczo.
Sądziłem, że stali widzowie poznali już właściwe określenia elementów elektronicznych i mogę używać zrozumiałego skrótu. No ale rozumiem, że zdarza się coś zapomnieć :) Potencjometr to rezystor regulowany, a pokazany na filmie element, to rezystor nastawny. Oczywiście w pewnych przypadkach oba te rezystory bywają stosowane zamiennie. Zdarzało się bowiem, że ktoś montował potencjometr w miejscu uszkodzonego rezystora nastawnego, bo akurat nie miał odpowiedniego, a naprawa wymagała jego wymiany, choć nie jest to zgodne ze sztuką. Bywa również, że np. za pokrętłem regulacji temperatury, w lodówkach domowych z termostatem elektronicznym, kryje się rezystor nastawny. Ostatecznie takie rozwiązanie nie jest złe, bo regulacji dokonuje się nie często. Raz na dłuższy czas. Warto zatem przypomnieć. Regulowany - inaczej potencjometr. Czyli umożliwiający częstą regulację jakiegoś parametru np. głośności w odbiornikach radiowych i jest bezpośrednio dostępny dla użytkownika. Nastawny - rezystor umożliwiający nastawienie rezystancji precyzyjnie, dla właściwej pracy jakiegoś układu elektronicznego, której to rezystancji po nastawieniu nie zmienia się. Ewentualnej zmiany nastawy dokonuje się, gdy w danym układzie elektronicznym nastąpi wymiana jakichś elementów, lub zachodzi konieczność zmiany zakresu pracy, czy parametrów danego układu.
@@ARQ-TONTECH A jakżeż! Przecie i ja sam, kupiwszy uszkodzony, za psie grosze, rentgenoardiometr, model DP-75 z uszkodzonym logometrem, sam go, kurde balans, naprawiwszy, kupując, bo były jeszcze dostępne na wiadomym forum sprzedawalniczym, owe, acz od modelu DP-68, miliamperometry, zresztą, acz przystosowane na inny prądzik. Więc co? Mus było zrobić bocznik. I, jak, mechanik samochodowy, poczyniłem takowy i to z czego, co? A ze starego potencjometru, takiego okazałego, "mocarza", bo akurat taki, po moim ulubionym dziadku, świeć panie i świeć pani nad jego piękną duszą, znalazłem w dziadkowych zabawkach, bo dziadek, jak i ja, był, a ja jestem, technikaliarzem i rzeczy mechaniczne, elektrotechniczne i elektroniczne dla mnie to mój świat cały. Więc go wstawiwszy, a potem, dobrze że miałem drugi, no im mam, DP-75, w pełni sprawny, "wyskalowałem" ten "bocznik", mierząc sianie koszulki Auera od lampy gazowej, bo w niej zawarty jest tor, konkretnie, tlenek toru i bodajże, ceru, toto niewiele, ale jednak, zasuwa bekereli w eter. I ów powyższy, przystosowałem pod niepasujący elektrycznie, miliamperomierz, całe szczęście, że mechanicznie są one 1:1 i co? Mierzydło do bekerelków ożyło i działało sprawnie. Potem podarowawszy go synowi koleżanki mej bywszej kobity z miasta Gdańska, dzieciak ucieszył się jak małe dziecko, choć to było już lat, dwóch, temu, a już takim małym, nie był i pewnie ma go po dziś dzień. Dałem mu także jeden telefon polowy, Lorentza, oraz niejaki hit, także polowe gadadełko, też szkopskie, ale już te z więcej nowoczesnych, z tarczą, a nawet z układem do utajniania przesyłu szprechania, choć analogowiec. I choć mnie już tam nie ma, bo mnie stamtąd parszywą intrygą, wywietrzono, to mam nadzieję, że dzieciak ma owe po dziś dzień i się nimi bawi. By miał lepiej, to dałem mu też łącznicę polową, tą najprostszą, taktyczną, ŁP-10, niech ma, bo po coż mi ona, skoro mam jeszcze dwie, w tym jedną absolutnie nieużywaną, którą kupiłem również za grosiny i naprawiłem, wystarczyło, po prostu, sprawdzić "kanały", jest ich tylko dziesięć i polutować pozrywane luty, naprawa za praktycznie 0,00 PLN, bo ileż energii przez parę minut, zeżre lutownica o mocy 30W? Co nie zmienia faktu, że jakiś miesiąc temu, chodzący bez celu po moim zapijaczonym i przyćpanym miasteczku, zabezpieczyłem, wystawiony na chodnik, CD-ek made by Koda, wyższa półka, w pełni sprawny, wystarczyło tylko mu szufladę odblokować, co zajęło mi aż parę minut, oraz telefonik RWT Tulipan, czerwony jak krew, i to pełen eksportowiec, bo obudowa i kable w jednym kolorze, a w środku, przy tarczy, złożona w czworo, instrukcja ze schematem, w języku saksońskim. W doskonałym stanie, który poprawiłem, polerujęcy mu obudowę pastą polerską na najwyższy połysk, taki, że w jego odbiciu widzę swoją zakazaną mordę, a tarcza, gdzie trzeba, dostała tu i tam, po kropelce syntetycznego oleju przekładniowego i teraz pracuje tak, że nawet sama fabryka by tego nie przewidziała, no i oczywiście działa, bezbłędnie. Mam takich trzy, drugi wiśniowy, a trzeci taki szaro-zgniło-zielony. I bardzo dobrze. Co nie zmienia faktu, że kupiony kiedyś radziecki oscyloskop, model C1-99, najbardziej rozbudowany, waga: 21 kg, również naprawiłem i mam po dziś dzień, a dałem za niego mniej kasy, niż złota w nim siedzi i to mocno mniej, bo durak jakiś go się pozbywał, nie znawszy jego wartości. I mam, gada, zasuwa jak się patrzy. Model o tyle ciekawszy, że ma na szklanym ekranie lampy "projekcyjnej" mały bąbelek powietrza, taki na 0,5 mm, ale ma, ale nie rzutuje on na funkcjonowanie tego parowozu do pomiarów przebiegów. I mógłbym o takich rzeczach pisać do wieczora, jest tego trochę!
Bezapelacyjnie, jeden z moich ulubionych kanałów na YT. Piękna dykcja i zawartość merytoryczna przypominają mi filmy edukacyjne z przełomu lat 80-tych i 90-tych.
Świetny głos i perelowskie słownictwo! :-)
Ale suspensik palce lizać! Tranzystory okazały się niewinne 😀
Dla takich komentarzy, warto poszukiwać jeszcze bardziej popsutych gratów 😉
Świetny odcinek. Pozdrowienia i dużo zdrowia życzę.
Miło się ogląda Pańskie filmy.
Oglądam od lat Twój kanał, dopiero dzisiaj postanowiłem zostawić ślad na Twoim kanale. Pięknie wszystko pokazujesz i omawiasz.
O! To niespodzianka! No dziękuję, dziękuję!
Ale piękny radiowy głos . Pozdrawiam Pana i fanów naszej Unitry 🙂
Piękny kanał. Wspaniała odskocznia od tych zwariowanych współczesnych czasów. Muzyka i treści dają tyle relaksu wieczorami... Sam chętnie bym pogrzebał w starych urządzeniach, niestety cierpię na chroniczny brak czasu. Czekam z niecierpliwością na kolejne filmy!
Fantastyczna opinia! Dziękuję ogromnie!
Bardzo treściwy film. Film zwłaszcza dla tych, którzy nie mają testera układów dyskretnych.
Moja porada do czyszczenia elementów posrebrzanych polecam płyn Argentum czarną oksydację czyści bez skrobania
Aha OK. Właściwie to mam chemię do elektroniki. Między innymi preparat do czyszczenia styków. Ale tak zaśniedziałych styków nigdy nie oczyścił jak należy. Jedynie pozbawił kurzu. Dlatego postanowiłem niczego więcej nie stosować i czyścić mechanicznie. Preparatu używam jedynie do umycia oczyszczonych już styków. Wiem, metoda prosta i pozostawiająca ślady ingerencji, ale jak dotąd niezwykle skuteczna. Dotyczy to głównie starych elementów. Z nowszymi obchodzę się delikatniej. Ostatecznie jeśli element się popsuje, wówczas wymienię go na nowy, lub inny sprawny.
Dzięki za aktywność! :)
Piękne radio, prawdziwe Polskie, nieudawane jak te dzisiejsze marketowe.
Zgadza się ale na tym co napisałeś chyba kończą jego zalety :)
Fajny filmik.
Jakkolwiek mikroprzebić w tranzystorze czy kondensatorze miernik nie wykrywa. Wymieniałem już pary różnicowe bo były szumy i trzaski, których nie dało się ściszyć czyli usterka w stopniu końcowym. W Elizabetce kondensator 100p generował takie zakłócenia i też rzekomo był dobry. Całe szczęście, ze tu był tylko PRek
Tak, rzeczywiście tego typu usterki utajone, dość często mają miejsce. Nie tylko w starym sprzęcie. Są utrapieniem dla nowicjuszy, ale i wprowadzają w błąd osoby doświadczone. Bywa, że nie jest to wina naprawiającego, a kiepskiej jakości części zamiennych. To dość powszechne zjawisko, ot choćby w przypadku tranzystorów chińskich, które kupione jako nowe i zaaplikowane prawidłowo, ulegają zniszczeniu tuż po włączeniu sprzętu. Wtedy przychodzi zwątpienie. Dziękuję Koledze za obecność i aktywność.
@@ARQ-TONTECH nooo tu akurat polskie elementy miewały takie przypadłości. Jako przykład mój WS 432 - bodaj prawy kanał trzeszczał. Wstawiłem 2x BC 557 (nie wiem jakiego producenta) i do tej pory spokój. Tak samo było w Tosce co stała w kuchni - dostała 2x BC 557 i do tej pory jest wszystko dobrze. Szuflada też mi wariuje - po jakimś czasie od załączenia włącza się Dolby i nie idzie wyłączyć, można za to włączyć drugie Dolby i jest śmiesznie bo tylko u mnie się da. MSH 101 - przewijania wyłączyć nie mogłem, też winien był tranzystor, teraz mi wbija zapis po włożeniu kasety. GS 464 rodziców - nieraz po załączeniu startuje od razu talerz a elektromagnes od ramienia nie łapie, start można sobie wciskać i nic - potrzebna zapałka do klawisza, po jakimś czasie wraca to do normy. I wreszcie Elizabeth - tu słyszalne były szmery, po wstawieniu BC 557 jest cisza. Tranzystory małej mocy nie są najgorsze, gorzej z tymi dużymi - maleńka struktura, obciążenie duże, druciki grubości włosa i to potrafi paść po włączeniu zasilania. A german... ciężko dziś kupić i nierzadko osiąga wysoką cenę
@@DoubleSuper8 oh kolego, sypnąłeś ze dwie garści narzekań. To wszystko o czym piszesz, to efekt starzenia się i zwyczajnie postępującego zużywania się sprzętu. Jest to naturalne! Ale my - miłośnicy klasycznego sprzętu, jesteśmy od tego, żeby to wszystko sobie naprawić i utrzymać w jak najlepszym stanie. Przecież posiadamy to co posiadamy nie dlatego aby się z tym męczyć, ale dlatego, że to kochamy! Kochamy swój sprzęt za to jaki jest i on też potrafi się nam odwdzięczyć. Zresztą dobrze to wiesz. Zatem narzekanie proszę włożyć do kieszeni. Najlepiej dziurawej, aby gdzieś je zgubić i nie wracać do niego :)
@@ARQ-TONTECH podzieliłem się doświadczeniem! ;) trochę tego przerzuciłem ale jak trzeba to trzeba. Podobno tranzystor się nie starzeje a w strukturę atomową się nie zagłębiałem bo mi to niepotrzebne - nie naprawię tych elementów. Może coś nie tak poszło w fabryce, może co innego... było tego trochę, ubite to trzeba wymienić. Ale śmiem twierdzić, ze technologia dziś jest niezła, można uzyskiwać powtarzalność elementów a trafiają się buble - dla równowagi: robiłem kolorofon z Młodego Technika i jeden kanał padł. Wszystko wkoło sprawne więc został 7400, kupowany. Nabyłem nowy - to samo. Kolejny nowy - to samo. W końcu wsadziłem nasz polski z wylutu - zadziałało jak trzeba. Bubelki gdzieś zawsze były, są i będą ;) miałem też źle oznaczone rezystory od Telpoda - kod swoje, omomierz swoje. Cała seria. Dlatego zawsze miernik i pomiar przed wlutowaniem ;)
Jako wierny od lat już fan, mogę przyznać, że nie wypadłeś z formy i wysoki poziom nadal jest utrzymywany. Pozdrawiam i oby tak dalej 🙂
No dzięki ogromne!
Tym bardziej, że ostatnio jeden z widzów wyraził obawę, iż odbiegam od pierwotnego nurtu kanału i że chyba pomysły się kończą. Oczywiście traktuję tego typu uwagi bardzo poważnie. Są bodźcem do działania. Postanowiłem zaskoczyć szanownego widza, jak i pozostałych. Wygląda na to, że się udało :)
@@ARQ-TONTECH Nie ukrywam, ze zauważyłem lekką zmianę, ale bardziej treści, niż merytoryki i klimatu. Obecnie zdaje się panować przegląd dawnej prasy, ale wszystko się zmienia i różne serie nie zaszkodzą, więc dobrze, czasem jakieś urozmaicenie wprowadzić, nie mniej jednak tęskniłem za takim odcinkiem. Myślę, że jeśli będziesz zmieniał "serie" odcinków, na przemian różne robił to będzie wyśmienicie i pamiętaj to Ty tworzysz i Tobie ma się podobać, bo jeśli za bardzo się podporządkujesz to może to obrzydnąć. tak trzymaj.
@@kolejprl4839 cenne rady. Dzięki przeogromne! :)
@@ARQ-TONTECH To ja dziękuję za zarażenie pasją do Unitry. Pamiętam, że kiedyś pewnych słonecznych wakacji włączyłem komputer i jakoś włączyłem UA-cam, czego nie miałem w zwyczaju robić i kliknąłem zaciekawiony w filmik bodajże o naprawie telewizora, lub innego sprzętu. Dobór muzyki, specyfika ujęć i oprawy, dykcja, spokój i ten powiew sentymentalizmu, nostalgii mimo współczesnej twórczości, to wszystko sprawiło, że pokochałem ten kanał. Dziękuję
Areq jak zawsze piękna dykcja i wszystko na Tip Top pozdrowienia z Leśnej Góry 🏔 😉
no dobra robota :)
Polak potrafi! Serwus Towarzyszu!🎃
Jak zawsze miły gość. Dodam, że musiałem jak najszybciej naprawić to radio. Do bloku ma się wprowadzić nowy lokator, a ja nie wpuszczę, dopóki nie usłyszę hejnału z Krakowa.
@@ARQ-TONTECH To ma się rozumieć. Tylko żebyście tego radia tam, na krótkich, w żadnym wypadku nie słuchali bo znowu będzie zimno w bloku! Serwus!
@@tow.JanWinnicki możecie być spokojni Towarzyszu.
No proszę, nowy grot
Pierwszy! :-) pozdrawiam
Masz łeb kolego zastanów się nad tematami napraw bo to jest dość ciekawe. Myślę że kolega Arq mógł by utworzyć nie wielką serię filmów z napraw radioodbiorników UNITRA ☺️ wraz opowiedzeniem co i jak.
Naprawdę genialny film.
Pozdrawiam serdecznie ☺️
Wystarczy napisać Unitra Arq i zobaczysz niewielką serię filmow z napraw rafiodobiornikow I nie tylko😉
@@patrykreterski175 otóż to! 😄
Kliknąłem w link jeszcze zanim załadowała się miniaturka :) Miałem ostatnio ciekawy przypadek trzeszczącego WS442, usterka pojawiała się po czasie, zazwyczaj po nagrzaniu, rozlegały się głośne szumy i trzaski niebezpieczne dla podłączonych kolumn. Wyciągając wnioski z poprzednich tego typu napraw, a także z tendencji tranzystorów z oznaczeniem bez liter BC do uszkodzeń, prawie w ciemno wymieniłem te w parze różnicowej na wejściu - usterka ustąpiła. Uszkodzone w rzeczywistości tranzystory podczas testowania ich multimetrem czy testerem mikroprocesorowym wykazywały pełną sprawność, tak więc czasami uszkodzenie półprzewodników ujawnia się dopiero w trakcie pracy urządzenia i niekiedy po prostu warto pewne elementy wymienić "w ciemno" by uniknąć usterek w przyszłości, zwłaszcza jeśli - w przeciwieństwie do tranzystorów germanowych - są łatwo dostępne. Pozdrawiam!
To prawda.
Tak naprawdę one i podczas testów wykazują nieprawidłowość jednak są trudne do wykrycia i tylko przez bardzo doświadczonego inżyniera pomiarami analogowymi lub łatwo i dokładnie poprzez statyczny test oscyloskopem - przy stałym prądzie gdzie oscyloskop mierzy szumy na złączu KE. Są to wady produkcji polegające na dostaniu się do kryształu wilgoci, powietrza i zanieczyszczeń metalami. Korozja następuje latami i doprowadza do rozpadu struktury, częściowego połączenia ( szmery ) - spadku wydajności prądowej oraz wzmocnienia. Wzmożona temperatura także przyśpiesza zjawisko korozji kryształu. Japońskie tranzystory do lat 70' także były nękane tym zjawiskiem już po nawet kilku latach od produkcji, z tym że producent informował o tym kupującego i sprzedawał takie tranzystory taniej. Dawniej selekcja tego samego typu tranzystorów była bardzo częsta w zależności od nabywcy i tego ile był w stanie zapłacić.
Zdrowienia :)
@@arkadiuszweiss Dzięki za porządne rozwinięcie mojej wypowiedzi :) Stare tranzystory zachowałem bo będę się nad nimi pastwił z oscyloskopem właśnie.
@@majterstick Staraj się zasilać bazę testowanego tranzystora możliwie dobrze odfiltrowanym prądem ( filtry RC ) by to on nie nie powodował zmiennych sygnałów na kolektorze. Dobrze jest mierzyć pomiar z napięciem stałym gdyż wtedy widać czy połączenie oscyloskopu jest pewne i zawsze da się wtedy zauważyć najmniejszy defekt stabilności napięcia. Typowo prąd i napięcie KE dla tranzystorów małej mocy to 1-10 mA przy napięciu 5-15V. Tranzystory głowicowe dla magnetofonów czy mikrofonowe to 0,1 - 0,5 mA przy 5-10 V KE.
Pozdrowienia :)
@@arkadiuszweiss Automatyczne wyzwalanie oscyloskopu ustawione na określony, ale niewielki próg tego nie wyłapie?
Powinno.
A ja mam gdzieś czterech tranzystorzów 2N3055, popularne "cylidrzaki", ale swoją robotę zrobić potrafią. A w "trofiejnej" wieży Kenwood, z serii AF5, muszę właśnie powymieniać kondenatorzów, bo mi trochę buczy pogłosem sieci w krzyczałki. Wiadoma rzecz, elektrolity do wymiany i się cholera uspokoi z tym podburczywaniem.
Do czyszczenia powierzchni ścieżek oporowych potencjometrów polecam używać czyscików opartych o wkłady z włókna szklanego. Przypomina to swoim wyglądem ołówek automatyczny ale zamiast wkładu z grafitu, w środku jest wkład z włókna szklanego o średnicy bodajże 1.2 mm.
Mam, używam stąd polecam.
OK, dzięki za sugestię.
Ale zastanowię się nad tymi nowościami. Szczerze... albo nie potrafię ich właściwie użyć, albo są bezradne w moich przypadkach. Za każdym razem kiedy kupię jakiś nowy specyfik i próbuję zregenerować nim część, po krótkim czasie niedomagania wracają. Dlatego niechętnie zaopatruję się w nowości. Stosuję więc stare, może niezbyt finezyjne, ale za to niezwykle skuteczne metody.
@@ARQ-TONTECH doskonale Pana rozumiem, aczkolwiek taką metodę nie nazwałbym nowa a raczej wygodną.
Z zamiłowania odnawiam modele telefonów fińskiego producenta i pozłacane styki zamiast skrobać końcem pencety, czyszczę takim właśnie czyscikiem z włókna szklanego. Chodzi tutaj o twardość, która dzięki temu, ten "szklany" wkład nie rysuje aż tak bardzo tych styków.
@@fernandomontressini9788 jaka jest tego angielska nazwa próbóję szukac na aliexpress
@@annonanno1782 glass fibre pencil 2mm.
@@fernandomontressini9788 włókno szklane? Rzeczywiście, to może być fantastyczna sprawa w ratowaniu zabytkowych elementów elektronicznych, gdzie najlepiej mechanicznie czyścić styki i połączenia. Chyba jednak sprawię sobie taki czyścik. Z pewnością będzie wygodniejszy, choć sugeruję się też estetyką naprawy, co dla mnie jest bardzo istotne. Estetyka wykonywanych prac, to jakość naprawy. Jeszcze raz dzięki.
potrzebuje kolorowy skan skali radia dml-402 moze byc w 2 poklowkach na a4 - kupilem wraka ale pobili mi szybke w transporcir - bym zrobil z plexi i podlozyl wydrukowana w kolorze skale - a tak radio sie zmarnuje- moze sie da cos zrobic
Dobra rada- grot lutownicy powinien być pobielony a lutowanie należy wykonywać dodając świeżego stopu z kalafonią ;)
🤣🤣🤣 Udzielasz rad o lutowaniu praktykowi z wieloletnim starzem. To zabawne....
@@redis2945 Bo sam mam go ze 30 lat.
Oczywiście :)
Grot przed lutowaniem elementu, maczam w paście lutowniczej.
Ja muszę znaleźć swoje odpowiedniki tego tranzystora z wojskowych zapasów.
Fajnie wszystko oprócz za głośnej muzyki. W ogóle niepotrzebnej, ale jak już ma być to jest za głośno.
Czyli warto było jeszcze nie iść spać :D
Ale duże prądożerne radio (w nocy chyba strasznie "buczy" ). Są fajne małe radyjka z USB-SD-bluetooth i są zasilane z akumulatora li-ion 18650 lub dwie baterie 'D' i zasilenie sieciowe (takie male radyjko pobiera prąd ok. 50 mA i jak się go podłączy pod panel fotowoltaiczny to będzie grać "gratis" w dzień i w nocy przez 30 lat.
Dzięki tranzystorowemu wzmacniaczowi, wcale nie buczy. Nawet trafo jest bezgłośne. Włączam je bardzo wcześnie rano, jest nastawione cichutko i przy nim wybudzam się łagodnie. Głośniej też bywa nastawiane, bo ostatnio jest często używane. Ma bardzo przyjemne brzmienie. Posiadanie i użytkowanie takiego odbiornika, wynika z silnie zakorzenionych zainteresowań techniką, które mają początek tak dawno temu, że nie pamiętam kiedy dokładnie. Propozycja zamiany pięknego klasyka, na chińskie radyjko, nawet z "blu" czymś tam, jest jak namawianie posiadacza motocyklu "Junak", by "przesiadł" się na hulajnogę z dyskontu spożywczego. Ale to trzeba zrozumieć i o takowe zrozumienie uprasza się odwiedzających mój kanał.
Dziękuję.
Zastanawia mnie czy dało by się jakoś zastosować zwykłe tranzystory krzemowe w bloku mocy ?, podobno przedwzmacniacz germanowy nadaje charakter brzmienia.
Raczej tak, prąd podkładu raczej zostanie ten sam. Zmianie ulegnie tylko delikatnie napięcie polaryzacji tranzystorów mocy.
Idąc twoim rokiem rozumowania to należało by przedwzmacniacz zbudować na lampach, a resztę już na krzemie 🧐
Są lampy które już pracują dobrze przy napięciu anodowym 24V.
Co ty na to? 🤔
@@gordongecko9405 Były takie układy. Chodzi mi o to że tranzystory germanowe są awaryjne szczególnie mocy, już ich nie produkują.
Można zastosować krzemowe, ale nie ot tak bezpośrednio. Układ trzeba by trochę przebudować i dostosować do danego typu tranzystorów. W sytuacji kompletnej wysiadki wzmacniacza w tym odbiorniku, prędzej zdecydowałbym się na zastąpienie istniejącego, lampowym - na jednej lampie, lub budowie nowego wzmacniacza, ale wyłącznie z elementów wyprodukowanych w tamtym czasie. To już jednak zabytek - w tak dobrej kondycji dość rzadki. Pomimo iż wymieniłem już kilka elementów na nowsze (kondensatory elektrolityczne), to jednak pragnę zachować oryginalność konstrukcji. Ponadto mam zapasowe tranzystory - fabrycznie nowe, więc groźba przebudowy wzmacniacza, została zupełnie oddalona 🙂
@@ARQ-TONTECH Tu z lampą było by chyba trudno. Brak uzwojenia z napięciem żarzenia, brak uzwojenia z napięciem anodowym, brak trafo głośnikowego - raczej zupełnie eliminuje takie rozwiązanie.
Masz oryginalne tranzystory - idealnie.
W przypadku ich braku przeróbka na krzemowe wydaje się rozsądnym i nie niemożliwym rozwiązaniem.
@@ARQ-TONTECH Super :) .
mam problem - poskladalem tego DML 402 - wszystkie luty przylaczeniowe poprawione , lampy wymienione , potencjometry wyczysczone , gniazda lamp wyczyszczone , przelaczniki wyczysczone - konsensator 50+50 uF sprawny tylko jest problem -kondensatorow zadnych kartoflakow nie ma - gra bardzo cicho - a jak trzymam palcami cewke na antenie ferrytowej gran dobrze jak puszczam gra cicho - cewki sa cale - co moze byc ?
Cewki całe, ale może zmieniły swoje położenie na pręcie ferrytowym.
@@ARQ-TONTECH ferryt byl zlamany na pol skleilem i ustawilem cewki tak zeby bylo slychac jsk dotykalem palcami
Ciekawe czy zagra jakby dać BD354 i BD355 ?
Różnią się napięciem i natężeniem prądu nasycenia złącza: kolektor - emiter. Zamiana możliwa, po przebudowie układu wzmacniacza.
Czy to są kolumny zg25c?
ZG10C
@@ARQ-TONTECH wyglądają bardzo podobnie, a z filmu trudno ocenić rozmiar. Mam zg25c i jestem z nich zadowolony, mają takie ciepłe brzmienie i bas miły dla ucha. Jednak muszę naprawić maskownice bo pies pyskiem zrobił w nich dziury jak latał po pokoju 😀
@@admineu07 oj przepraszam, pomyliłem się. To jest ZG8C - jednodrożny zestaw głośnikowy. Do gramofonów ze wzmacniaczem, magnetofonów ze wzmacniaczem i odbiorników stereofonicznych lub monofonicznych, bo głośniki te były sprzedawane również pojedynczo.
To nie rezystor, to potencjometr, rezystor ma wartość stałą, a ów, jest regulowalny.
Potencjometr jest rezystorem z przesuwanym odczepem :)
@@k4be. Tak jest, zatwierdzam owe założenie!
Czyli rezystor nastawny 😉
Sądziłem, że stali widzowie poznali już właściwe określenia elementów elektronicznych i mogę używać zrozumiałego skrótu. No ale rozumiem, że zdarza się coś zapomnieć :)
Potencjometr to rezystor regulowany, a pokazany na filmie element, to rezystor nastawny. Oczywiście w pewnych przypadkach oba te rezystory bywają stosowane zamiennie. Zdarzało się bowiem, że ktoś montował potencjometr w miejscu uszkodzonego rezystora nastawnego, bo akurat nie miał odpowiedniego, a naprawa wymagała jego wymiany, choć nie jest to zgodne ze sztuką. Bywa również, że np. za pokrętłem regulacji temperatury, w lodówkach domowych z termostatem elektronicznym, kryje się rezystor nastawny. Ostatecznie takie rozwiązanie nie jest złe, bo regulacji dokonuje się nie często. Raz na dłuższy czas.
Warto zatem przypomnieć.
Regulowany - inaczej potencjometr. Czyli umożliwiający częstą regulację jakiegoś parametru np. głośności w odbiornikach radiowych i jest bezpośrednio dostępny dla użytkownika.
Nastawny - rezystor umożliwiający nastawienie rezystancji precyzyjnie, dla właściwej pracy jakiegoś układu elektronicznego, której to rezystancji po nastawieniu nie zmienia się. Ewentualnej zmiany nastawy dokonuje się, gdy w danym układzie elektronicznym nastąpi wymiana jakichś elementów, lub zachodzi konieczność zmiany zakresu pracy, czy parametrów danego układu.
@@ARQ-TONTECH A jakżeż! Przecie i ja sam, kupiwszy uszkodzony, za psie grosze, rentgenoardiometr, model DP-75 z uszkodzonym logometrem, sam go, kurde balans, naprawiwszy, kupując, bo były jeszcze dostępne na wiadomym forum sprzedawalniczym, owe, acz od modelu DP-68, miliamperometry, zresztą, acz przystosowane na inny prądzik. Więc co? Mus było zrobić bocznik. I, jak, mechanik samochodowy, poczyniłem takowy i to z czego, co? A ze starego potencjometru, takiego okazałego, "mocarza", bo akurat taki, po moim ulubionym dziadku, świeć panie i świeć pani nad jego piękną duszą, znalazłem w dziadkowych zabawkach, bo dziadek, jak i ja, był, a ja jestem, technikaliarzem i rzeczy mechaniczne, elektrotechniczne i elektroniczne dla mnie to mój świat cały. Więc go wstawiwszy, a potem, dobrze że miałem drugi, no im mam, DP-75, w pełni sprawny, "wyskalowałem" ten "bocznik", mierząc sianie koszulki Auera od lampy gazowej, bo w niej zawarty jest tor, konkretnie, tlenek toru i bodajże, ceru, toto niewiele, ale jednak, zasuwa bekereli w eter. I ów powyższy, przystosowałem pod niepasujący elektrycznie, miliamperomierz, całe szczęście, że mechanicznie są one 1:1 i co? Mierzydło do bekerelków ożyło i działało sprawnie. Potem podarowawszy go synowi koleżanki mej bywszej kobity z miasta Gdańska, dzieciak ucieszył się jak małe dziecko, choć to było już lat, dwóch, temu, a już takim małym, nie był i pewnie ma go po dziś dzień. Dałem mu także jeden telefon polowy, Lorentza, oraz niejaki hit, także polowe gadadełko, też szkopskie, ale już te z więcej nowoczesnych, z tarczą, a nawet z układem do utajniania przesyłu szprechania, choć analogowiec. I choć mnie już tam nie ma, bo mnie stamtąd parszywą intrygą, wywietrzono, to mam nadzieję, że dzieciak ma owe po dziś dzień i się nimi bawi. By miał lepiej, to dałem mu też łącznicę polową, tą najprostszą, taktyczną, ŁP-10, niech ma, bo po coż mi ona, skoro mam jeszcze dwie, w tym jedną absolutnie nieużywaną, którą kupiłem również za grosiny i naprawiłem, wystarczyło, po prostu, sprawdzić "kanały", jest ich tylko dziesięć i polutować pozrywane luty, naprawa za praktycznie 0,00 PLN, bo ileż energii przez parę minut, zeżre lutownica o mocy 30W? Co nie zmienia faktu, że jakiś miesiąc temu, chodzący bez celu po moim zapijaczonym i przyćpanym miasteczku, zabezpieczyłem, wystawiony na chodnik, CD-ek made by Koda, wyższa półka, w pełni sprawny, wystarczyło tylko mu szufladę odblokować, co zajęło mi aż parę minut, oraz telefonik RWT Tulipan, czerwony jak krew, i to pełen eksportowiec, bo obudowa i kable w jednym kolorze, a w środku, przy tarczy, złożona w czworo, instrukcja ze schematem, w języku saksońskim. W doskonałym stanie, który poprawiłem, polerujęcy mu obudowę pastą polerską na najwyższy połysk, taki, że w jego odbiciu widzę swoją zakazaną mordę, a tarcza, gdzie trzeba, dostała tu i tam, po kropelce syntetycznego oleju przekładniowego i teraz pracuje tak, że nawet sama fabryka by tego nie przewidziała, no i oczywiście działa, bezbłędnie. Mam takich trzy, drugi wiśniowy, a trzeci taki szaro-zgniło-zielony. I bardzo dobrze. Co nie zmienia faktu, że kupiony kiedyś radziecki oscyloskop, model C1-99, najbardziej rozbudowany, waga: 21 kg, również naprawiłem i mam po dziś dzień, a dałem za niego mniej kasy, niż złota w nim siedzi i to mocno mniej, bo durak jakiś go się pozbywał, nie znawszy jego wartości. I mam, gada, zasuwa jak się patrzy. Model o tyle ciekawszy, że ma na szklanym ekranie lampy "projekcyjnej" mały bąbelek powietrza, taki na 0,5 mm, ale ma, ale nie rzutuje on na funkcjonowanie tego parowozu do pomiarów przebiegów. I mógłbym o takich rzeczach pisać do wieczora, jest tego trochę!
Najlepiej było by zrobić fotkę .
KDS