Ordu Aybastı Perşembe Yaylası’nda Emir Kümbet 28 .7. 2016 4K

Ordu Aybastı Perşembe Yaylası’nda Emir Kümbet

Ordu’nun Aybastı ilçesine bağlı Perşembe Yaylası’nda Emir Kümbet’in ve Danişmendli askerlerin mezarları var. Yakın zamanlarda yapılan araştırmalarda burasının Danişment Gazi ve ordusunun Rumlar ve Gürcülerle yaptığı bir savaşta şehit düşen binlerce Türk askerinin medfun bulunduğu yer olduğu anlaşılmıştı. Bunda da Prof. Dr. Necati Demir hocamızın büyük emekleri söz konusuydu.
Onun araştırmalarını dikkate alan ilgililer tarafından Perşembe Yaylası’nda Emir Kümbet’in türbesinin de içinde bulunduğu alana meçhul askerler için şahideler konmuştur. Fakat burayı ziyaret eden kimseler hemen anlar ki, burada meçhul askerler için ayrılan alandan daha geniş bir yer mezarlık şeklindedir. Tabii aradan dokuz asır gibi bir zaman geçtiği için mezarlar büyük ölçüde kaybolmuştur.
Çocukluk yıllarını Perşembe Yaylası’nda geçiren annem önceden Emir Kümbet’in türbesinin bulunduğu yerde kulübemsi bir yapı olduğunu ve buradaki sarı renkte bir toprağın alınıp yendiğini söylemişti. Bu toprağın birçok derde deva olduğuna inanılırmış eskiden. Ayrıca burada sahra toplantıları düzenlenirmiş.
Emir Kümbet konusunda beni düşündüren hususlardan birisi bu “Kümbet” ismiydi. Normal şartlarda kümbetin bir şahsın ismi olması uzak bir ihtimaldir. Savaştan sonra buraya defnedilen askerler için mezarlar açılırken ordunun komutanlarından birisi için de Selçuklu Devleti’nin hâkim olduğu yerlerde pek çok görülen kümbet tarzı bir mezar yapılmış olmalıdır. Bu kümbet zaman içerisinde kaybolmuş olmalıdır. Bu isim zamanla bu mevkinin adı kalmıştır.
Sonuç olarak bu kümbet isminin burada yapılan bir savaşta şehit düşen emirlerden birisi için yapılan bir kümbetten geldiğini söyleyebiliriz. Ayrıca anlaşıldığı kadarıyla burada yatan komutanın ismi zaman içerisinde unutulmuştur. Fakat bugün meçhul askerlerin bulunduğu bu alana girerken Türkiye’nin sınırlarını ihtiva edecek şekilde yapılan bir levhada şu satırların yer aldığını gördüm:
“1105 Tarihinde Türklerin Ordu topraklarına ilk girdiği Aybastı Perşembe Yaylası’nda Danişmentoğlu Beyi Emir Danişment Gazi komutasındaki 10 bin kişilik ordu ile Trabzon Devletinin 70 bin kişilik ordusu arasında büyük bir savaş gerçekleşti. Danişment Gazi ve ordusu sayıca çok üstün olan düşman ordusu karşısında yiğitçe mücadele ettiler. Fakat büyük kayıplar vererek çekilmek zorunda kaldılar. Yaralı olarak kurtulan Danişment Gazi, Danişmentli Beyliği başkenti olan Niksar’a götürüldü. Bir süre sonra vefat etti. Danişment Gazi’nin komutanlarından Emir İsmail’in türbesi ve savaşta şehit düşen askerlerin kabirleri Perşembe Yaylası Şehitliğinde bulunuyor.”
Bu bilgilerin nihayetinde Emir İsmail’in türbesinin 2015 senesinde Aybastı Belediyesi öncülüğünde yapıldığı notu düşürülmüştür.
Yukarıdaki satırlarda dikkatimi çeken husus türbede yatan emirin adının “İsmail” olduğudur. Yalnız bu bilginin kaynağı nedir, bilemiyorum. Bu da “Emir Kümmet” diye anılan kişinin aslında zaman içerisinde isminin unutulduğu, bir türbe formu olan kümbetin zaman içerisinde isimmiş gibi algılandığı konusuna biraz açıklık getiriyor. Bu “Kümbet” ismi zaman içerisinde burada yatan emirin adıymış gibi algılanmış ve aynı zamanda Perşembe Yaylası’nda bir mevkiye isim olmuştur. Türbede yatan melikin “Emir Kümbet” diye anılması eskilerin tabiriyle bir galat-ı meşhurdur. Bu isimlendirme geçmişten beri böyle olmuş ve böyle de devam edecektir.
Bugün Perşembe Yaylası’ndaki Kümbet mevkiinde Emir Kümbet’in türbesi, meçhul asker mezarlığı ve bir cami bulunuyor. Emir Kümbet’in türbesindeki levhada ise mezarlığın girişinde yer alan bilgilerin aynısı yer alıyor. Bu mezarlık ve Emir Kümbet’in türbesi ve asker mezarları yaşanan büyük bir kirmizilar.comolayın hatırasını canlı tutmak üzere bin yıla yakın bir zamandır burada bulunuyor.




Tarih . 28.7.2016
Necmi Adlim Video