The making of De Russen! 10|11 - Toneelgroep Amsterdam

De Russen! Ivanov meets Platonov is een caleidoscopisch stuk van Tom Lanoye waarin de personages uit beide jeugdwerken van de Russische grootmeester Tsjechov elkaar letterlijk en figuurlijk voor de voeten lopen. Een stuk over het verschil tussen zin in het leven en levenszin, over liefde en vergankelijkheid, over de roep om verandering en de onvrede van elke dag.
De Russen! ging in première op zondag 19 juni 2011 tijdens het Holland Festival in de Stadsschouwburg Amsterdam.
'Het kan dus: ruim vijf uur weergaloos toptoneel dat je doet trillen op je benen.' NRC*****
'weergaloze troupe toneelspelers' Het Parool
Inhoud
Ivanov voelt zich gevangen in een huwelijk met een joodse, inmiddels zieke vrouw en probeert zijn sluimerende depressie het hoofd te bieden. Hij vlucht in een relatie met de jongere Sasja en maakt zijn avonden en nachten zoek in het gezelschap van onbekenden en vage kennissen. Wanneer zijn vrouw hem met zijn maîtresse betrapt, reageert ze furieus en sterft ze kort daarop. Na haar dood neemt Ivanov zich voor om met Sasja te huwen. Zijn gevoel van zinloosheid neemt toe en wordt als een strop om zijn hals.
Platonov, de dorpsonderwijzer is getrouwd en heeft een kindje maar dat belet hem niet om een heleboel andere vrouwen het hof te maken. Hij leeft als een jongetje dat nooit heeft leren kiezen en dat indrukken en ervaringen verzamelt zonder aan de toekomst te denken. Zijn liederlijke levensstijl charmeert gedurende enige tijd zijn vrienden maar stilaan raakt zijn krediet op.
Beide mannen, de één gevangen in de keuzes uit zijn verleden, de ander niet in staat een toekomst vorm te geven, leven in onvrede met zichzelf en de maatschappij en vluchten in de roes van het nu, waarin ze zich een ogenblik lang meester voelen van hun eigen lot.
Anton Tsjechov
Anton Tsjechov (1860-1904) schreef met zijn jeugdwerken Platonov (de Vaderlozen, 1878) en Ivanov (1887) twee stukken die ver verwijderd lijken van de weemoedige toon van zijn latere werk (Oom Wanja, de Meeuw, Drie Zusters en de Kersentuin). In Platonov en Ivanov toont hij mensen gedreven door eigenbelang en regelrecht egoïsme. De veranderende maatschappij waarin de adel plaats moet ruimen voor burgers en nieuwe rijken is de voedingsbodem voor een losgeslagen type mens, niet geworteld in het verleden en onzeker over de toekomst. De personages worden als steeds bij Tsjechov geschetst met mededogen en begrip maar een aantal onder hen worden door hun naasten afgerekend op hun opportunisme en gebrek aan liefde. De Russen! is een grimmig portret van de mens in staat van onvrede en oorlog met zichzelf en zijn naasten.
Tom Lanoye
De gevierde Vlaamse roman- en theaterauteur Tom Lanoye is met zijn toneelbewerking van Tsjechovs stukken niet aan zijn proefstuk toe. Eerder bewerkte hij ondermeer Shakespeare's koningsdrama's voor Luk Perveval (Ten Oorlog/1997), de roman Mephisto van Klaus Mann als Mephisto for ever voor Guy Cassiers (Toneelhuis/2006) en schreef hij Fort Europa voor Johan Simons. De tekst van De Russen! wordt uitgegeven bij Prometheus (Amsterdam).
Tom Holkenborg
Junkie XL, musicus, producer, remixer en eenmansband Tom Holkenborg (1967) brak in 2002 wereldwijd door met zijn remix van A Little Less Conversation van Elvis Presley. Sinds 2003 woont en werkt Holkenborg in de Verenigde Staten. In 2008 kwam zijn vijfde studioalbum uit, daarnaast maakt hij remixes voor onder andere Britney Spears en Madonna, soundtracks voor films en computerspellen. Holkenborg: 'Hoewel dit mijn eerste compositie voor het theater is, voelt het als een logische volgende stap in mijn muzikale ontwikkeling. In mijn hele carrière heb ik steeds de vernieuwing opgezocht; cross-overs met andere disciplines en culturen. Vorig jaar leidde dat tot het openingsprogramma van de Nederlandse Dansdagen. Het is een eer voor mij om nu met grootheden als Ivo van Hove en Tom Lanoye te mogen werken aan De Russen! Het inspireert mij om met hen de onvrede en liefdeloosheid van 19e eeuwse Russen te bewerken tot een stuk dat voelt als een ongemakkelijke spiegel voor onze tijd.'
© Making of gemaakt door Theunis Zijlstra
Website:tga.nl/
Instagram: / toneelgroepamsterdam
Twitter: / tgamsterdam
Facebook: / toneelgroepamsterdam