Selamun aleyküm hocam. Kafama bir şey takıldı. Bu konunun altında sormam uygundur belki dedim. Fatiha suresinin ilk ayetindeki RABBİ kelimesinin kesralı olmasının nedeni ALLAH lafzının bedeli olması mı? Zahmet olmazsa ilk ayeti bana açıklayabilir misiniz? Teşekkür ediyorum
Tekelleme Yetekellemu Hocam alemlerin rabbi kendi içinde mudaf mudafunileyh de olmuyor mu yani bedel aynı zamanda izafetten de oluşabilir mi? İkna edemedim kendimi kafamı çok kurcaladı
Mürvet Hanım, Alemlerin Rabbi ifadesi tabii ki muzaf ve muzafunileyhtir. Burada bedel olan Rabb kelimesidir. Alemîn ise Rabb kelimesinin muzafun ileyhidir. Muzafun ileyh cümlede sadece muzafa bakar. Muzaf cümlede her türlü öge olabilir. Öte yandan 2. cilt 7. dersle ilgili sorduğunuz bir soruya ne hikmetse cevap yazamıyorum, teknik bir sorun var. Sorunuz hem cevap yazmaya kapalı hem de silmek ya da kabul etmek mümkün olmuyor. Onu da buraya dercedeyim: Sorunuz şuydu: "Peki hocam bu sayı tamlamasının sıfat tamlaması şeklinde gelmesi zâtü den dolayı mı, yani zâtü olmasa ve cümlemiz bisikletin üç tekerleği var şeklinde olsa burada sadece izafet olarak mı yazılır yoksa yine sıfat mevsuf şeklinde yazmamızda bir sakınca var mı? İnşaallah sorularımla bunaltmıyorumdur sizi, takıldığım yerleri çözmeden gözüme uyku girmiyor :))" Sayı tamlamaları hem izafet olarak hem de sıfat tamlaması olarak gelebilir. Özellikle ZÂTU ile gelmesi (ünitedeki yerini bilmiyorum) şundan kaynaklanıyor; ZATU'nun sıfat olduğu kelime ma'rife ise ZÂTU'dan sonra gelen terkib de marife olacaktır. Sayı tamlamaları belirtisiz isim tamlaması olduğundan onları marife yapmanın yolu sıfat tamlamasına çevirmek olur. Zira sayı tamlamasında ne muzafı ne de m. ileyhi marife yapma şansı yok. Bunun yerine sıfat tamlamasına çevirir, ikisini de marife yaparız. Yani ZATU'dan önce marife kelime gelmesi nedeniyle burada sıfat tamlaması şeklinde sayı tamlaması zaruret olmuş olur. Başka yerlerde de marifelik vurgusu yapmak için sıfat tamlaması kullanılabilir. Mesela "Bu üç adam" derken...
Selamun aleyküm hocam. Kafama bir şey takıldı. Bu konunun altında sormam uygundur belki dedim. Fatiha suresinin ilk ayetindeki RABBİ kelimesinin kesralı olmasının nedeni ALLAH lafzının bedeli olması mı? Zahmet olmazsa ilk ayeti bana açıklayabilir misiniz? Teşekkür ediyorum
Aleyküm Selam Mürvet Hanım, aynen söylediğiniz gibi Fatiha Suresindeki Rabb kelimesi bedeldir. "li" harf-i cerriyle cerredilmiş Allah lafzının bedelidir.
Tekelleme Yetekellemu ALLAH razı olsun kıymetli hocam
Tekelleme Yetekellemu Hocam alemlerin rabbi kendi içinde mudaf mudafunileyh de olmuyor mu yani bedel aynı zamanda izafetten de oluşabilir mi? İkna edemedim kendimi kafamı çok kurcaladı
Mürvet Hanım, Alemlerin Rabbi ifadesi tabii ki muzaf ve muzafunileyhtir. Burada bedel olan Rabb kelimesidir. Alemîn ise Rabb kelimesinin muzafun ileyhidir. Muzafun ileyh cümlede sadece muzafa bakar. Muzaf cümlede her türlü öge olabilir.
Öte yandan 2. cilt 7. dersle ilgili sorduğunuz bir soruya ne hikmetse cevap yazamıyorum, teknik bir sorun var. Sorunuz hem cevap yazmaya kapalı hem de silmek ya da kabul etmek mümkün olmuyor. Onu da buraya dercedeyim:
Sorunuz şuydu:
"Peki hocam bu sayı tamlamasının sıfat tamlaması şeklinde gelmesi zâtü den dolayı mı, yani zâtü olmasa ve cümlemiz bisikletin üç tekerleği var şeklinde olsa burada sadece izafet olarak mı yazılır yoksa yine sıfat mevsuf şeklinde yazmamızda bir sakınca var mı? İnşaallah sorularımla bunaltmıyorumdur sizi, takıldığım yerleri çözmeden gözüme uyku girmiyor :))"
Sayı tamlamaları hem izafet olarak hem de sıfat tamlaması olarak gelebilir. Özellikle ZÂTU ile gelmesi (ünitedeki yerini bilmiyorum) şundan kaynaklanıyor; ZATU'nun sıfat olduğu kelime ma'rife ise ZÂTU'dan sonra gelen terkib de marife olacaktır. Sayı tamlamaları belirtisiz isim tamlaması olduğundan onları marife yapmanın yolu sıfat tamlamasına çevirmek olur. Zira sayı tamlamasında ne muzafı ne de m. ileyhi marife yapma şansı yok. Bunun yerine sıfat tamlamasına çevirir, ikisini de marife yaparız. Yani ZATU'dan önce marife kelime gelmesi nedeniyle burada sıfat tamlaması şeklinde sayı tamlaması zaruret olmuş olur. Başka yerlerde de marifelik vurgusu yapmak için sıfat tamlaması kullanılabilir. Mesela "Bu üç adam" derken...
Allah sizi başımızdan eksik etmesin, örgün eğitim alsak böyle cevap alamazdık sorularımıza