Вставка
- Опубліковано 24 сер 2024
- Ficek sözcüğü kelime olarak mektup, kur'a,yazı, tura, mani ve şiir anlamı taşımaktadır.
Köyde herkes bir bayram heyecanıyla 23 Nisan sabahı uyanırlar. Kadınlar bilhassa genç kızlar geleneksel giysileri olan rengarenk üç eteklerini giyerler. Küsler dargınlar barışır. Kimsenin bayrama dargın girmesine müsaade edilmez. Giyinip takıp takıştıran kızlar kendilerini gelip evden alacak bekar erkekleri beklerler. Diğer zamanlarda böyle bir durumu hoş karşılamayan köy halkı bu güne has bu hareketi olumlu karşılarlar. Birbirine ilgi duyan gençlerden kızlar yanlarında bulundurdukları renkli baş örtülerini kendilerini almaya gelen erkeklerin boyunlarına atkı gibi bağlarlar. Bunun anlamı ben seni beğenip sahipleniyorum ve başımın tacısın anlamı taşımaktadır. Köy gençlerinden kız erkek arasında şimdiye kadar bu bayram birlikteliğinde hiçbir olumsuzluk yaşanmamıştır. Köy meydanında yanlarında örme sepetlerinin üzerinde toplayacakları çiçekleri örtmek için kullanacakları renkli örtüleri olan gençler toplu olarak çöğür düzeni çalınan saz eşliğinde samah yaparlar. Bu bir dini ritüeldir. Samah bitimi Fidit ismi verdikleri alana topluca çiçek toplamak üzere hareket ederler
Yedi değişik ağaçtan incitmeden yedi çiçek koparılarak sepetlere yerleştiren kızlar sepetleri asla yere bırakmazlar ve koku veren karanfil, kekik ve menekşe gibi yedi çiçek daha toplayıp sepete koyarak üzerini getirdikleri renkli örtü ile örter ve gençler burada da vecd içerisinde yine samah yaparlar ki bu kudsiyet ifadesidir. Çiçek toplama da kullanılan yedi sayısı Türk-İslam inancında sık sık karşımıza çıkar. Misal:Hz. Peygamberin Allah'la göğün yedinci katında görüşmesi, yerin ve göğün yedi kat olması, Hz. Ali'nin faziletleri (Kemalet, cemalet, fazilet, adalet, merhamet, marifet ve hakikat gibi.) Hz.Fatıma'nın kuşağının ve gökkuşağının yedi renkte olması. yedi yıldız kümesi.
ep birlikte köye dönerken toplanan çiçeklerin gece kimin evinde kalacağına ittifakla karar verirler. Büyükçe bir kazana konulan çiçeklerin üzerine köyün yedi akarsuyundan yedi kap su getirilerek boşaltılır ve kazanın üzeri cecim diye isimlendirilen rengarenk bir kilimle kapatılır. Kazanın içerisindeki çiçeklere kimse daha el vuramaz. Dokunulursa Hızır gelmeyeceği ve olumlu olacak niyetlerin bozulacağına inanılır. peşinden yakındaki ormandan kurumuş dal parçalarını incitmeden toplayıp köye getirerek belli aralıklarla ateş yakar, üzerlerinden atlarlar.
Bayramın ikinci günü yani 24 Nisan sabahı köy halkı erkenden bir coşku ve sevinç içerisinde güne başlarlar, en temiz elbiselerini giyerler. Genç kızlar ise yine Üçpeş ve Saya'larını giyerler. Akşamdan yapılan buğdayın tuzlu olarak kavrulmasıyla elde edilen kavurga diye isimlendirilen yiyeceği yanlarına alan halk ficek çıkarılacak alana toplanır. Bekar gençler yine kızları evlerinden alarak topluca bir gün evvel ficek kazanını bıraktıkları eve giderler. Buradan kazanın üstünü açmadan alarak ficek alanına giderler ki vakit öğle saatlerini bulmuştur. Ficek alanında birinci halka kazan ikinci halka genç kızlar ve erkekler üçüncü halka ise köy halkı olmak üzere üç halka teşkil ederler ki bu üç halka Allah-Muhammed-Ali üçlemesini temsil eder. Bu arada tarikat dedesi veya anası dua ile kazanı kutsar. Peşinden anasının ilk çocuğu olan bir kız çocuğu seçilerek kazanın yanına getirilir, kazanın ve kız çocuğunun üzerini örtecek şekilde büyükçe bir cecim kullanılır. Ficeğe iştirak edecek genç kızlar ve erkekler zati eşyalarını(saat, kolye yüzük, saç tokası, cep bıçağı v.s.)kazanın dışında görevlendirilen bir kişi aracılığı ile, kazanın yanında kalan kız çocuğuna ulaştırırlar. Orada hazır bulunan kızlar ve erkekler ficek çıkarmanın başlayacağını duyururlar. Verilen zati eşyaların bazıları ficek kazanının içinde bazıları da görevli kız çocuğunun kucağındadır. Ficeğe toplanan genç kızlar hep beraber;
“Ficek,ficek fil olur,
İçi dolu gül olur.
Ficeğe gelenlerin,
Haceti kabul olur.”
şeklindeki ficek başı manisiyle ficek törenini başlatırlar.
Mealli maniler söyleyerek her seferinde bir kişinin eşyası dışarıya verilir ki bu onun şansıdır.Son eşyada dışarıya verildiğinde kazan üzerine örtülen büyükçe kilim kaldırılır ve ficek kazanı bulunduğu yere Yaa Allah-Yaa Muhammed- Yaa Ali denerek boşaltılır ve oradaki Dede veya Ana nasiplerin hayırlı, gelecek yılın bereketli ve gelecek yılda da bayramın nasip olması ve olumsuzluk olmaması için dua eder. Herkes birbirleri ile helallaşır, büyüklerin elleri öpülür, isteyen orada kalarak getirdikleri yiyecekleri ile piknik yapar, kurulu olan salıncakta sallanırlar.
Ficeğe katılan genç kız ve erkeklerde köydeki yatırları ziyaret ettikten sonra kızları yani emanetleri evlerine bırakırlar.. Bir neşe ve kısmet bayramı olan ficek bayramı yöremizde her yıl 23-24 nisan tarihlerinde Zile ilçemizin Acısu köyünde kutlanmakta.
Benim güzel halkım tüm türklere selam olsun ilk defa görüyorum
çok güzel sanki gitmiş gibi olduk
Ne mutlu
hızır yardımcınız olsun eskiler geldi gözümüse
Allah Allah teşekkür ederiz
Bu yol herşeyden üstün bu kültür gelceklere kalmalı gençler unutmamalı yaşatmalıyız
Eyvallah yaşatmaya çalışmak gelecek nesillere kaynak bırakmak içindir çabamız
Bu bayram hala kutlanıyor yapılıyor mu çok ilginç ve hoş..katılmayı isterdim.
Merhaba efendim evet halen yapılan köyler mevcut Tokat Yozgat bölgelerinde 23 24 nisanda yapılmaktadır.
BENİM YAŞIM ALTMIŞ. BEN KENDİ KÖYÜMDE YÖREMDE FİCEK NEDİR EVEDİ. BİLMİYORUM. YALNIZ. BİR KAÇ KÖYLERDE VAR. TABİKİ NE OYUNU NEDE TÖRESİNİ. ŞAHSEN HİÇ
BİLLEMİYORU
Sıraç aşireti köylerinde yapılır bu ficek Bayramı