dlaczego Breslau stał się Wrocławiem

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 28 сер 2024
  • Ziemie Odzyskane, czyli tereny przyłączone do Polski po II wojnie światowej, stanowią dziś około 1/3 powierzchni naszego kraju. Władze PRL-u stanęły wówczas przed gigantycznym wyzwaniem zmiany ich charakteru z niemieckiego na polski.
    W tym celu w pierwszych powojennych latach zmieniono nazwy ponad 30 tysiącom miejscowości na Ziemiach Odzyskanych. W dzisiejszym odcinku opowiadam o tym, dlaczego Breslau stał się Wrocławiem, a Waldenburg - Wałbrzychem.
    Źródła:
    1. A. Jankowska-Nagórka, "„Deteutonizacja” Dolnego Śląska w latach 1945-1949 jako przykład polityki władz Polski Ludowej wymierzonej przeciwko niemczyźnie", Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Kraków 2019
    rep.up.krakow....
    2. S. Urbańczyk, "Porządkowanie nazw miejscowych", Przegląd Zachodni nr 6/1947, s. 836-841
    www.archiwumpz....
    3. K. Kolańczyk, "O nazwy polskie na Ziemiach Odzyskanych", Przegląd Zachodni nr 6/1946, s. 540-547
    www.archiwumpz....
    4. "Rocznik Jeleniogórki", tom XXXVIII, Jelenia Góra 2006, s. 134
    jbc.jelenia-go...
    5. naszahistoria....
    Music By: "KaizanBlu"
    Track Name: "Halcyon"
    UA-cam: / @kaizanblu
    Spotify: open.spotify.c....
    SoundCloud: / kaizanblu

КОМЕНТАРІ • 44

  • @user-if1tr2ol5b
    @user-if1tr2ol5b 26 днів тому +1

    Też Dzierżoniów na Dolnym Śląsku nazywa się od słynnego księdza pszczelarza Jana Dzierżona który jest Nazywany „ojcem współczesnego pszczelarstwa”. Zaraz po wojnie nadano nazwę rychbach ale kojażyła się za bardzo niemiecko i od 1946r jest Dzierżoniów 🙂

  • @historiazklasnieciem
    @historiazklasnieciem 11 місяців тому +4

    Szczerze mowiac jest to mega material i jezeli bedziesz robic to dalej to polski yt bedzie lepszy, trzymaj się

  • @CXVMNER
    @CXVMNER 11 місяців тому +10

    Nie zgodzę się z słowami na końcu. Po dziś dzień widać różnicę w architekturze i infrastrukturze tych ziem.

    • @lucjanprus8576
      @lucjanprus8576 11 місяців тому

      ale musial na koncu byc w zgodzie z propaganda poniewaz YT to lewacka campania

    • @nnnnnn3647
      @nnnnnn3647 2 місяці тому +2

      Wychowałem się we Wrocławiu i praktycznie nigdy nie wyjeżdżałem poza ziemie zachodnie. Wakacje nad morzem, Gdańsk, więc cały czas byłem w świecie niemieckim.
      Kiedy miałem 24 lata przeprowadziłem się do Warszawy i to był szok. Zupełnie inny świat. Inna architektura. Inni ludzie.

  • @tomekpawwaw
    @tomekpawwaw Місяць тому +1

    W średniowieczu nazwa brzmiała : Bretislav wzgl Bratislav u Czechów, Wratysław (Vraislaw) lub Wrocisław w jezyku staropolskim wzgl starośląskim, stąd łacińskie Vratislavia. Nazwa Wrocław pojawiła się później, używali jej literaci w XVIII wieku, np Jan Andrzej Morsztyn(Mumy brunszwickie i wrocławskie szepsy godne w korycie świnie poić ze psy.)

  • @mpatalan
    @mpatalan  11 місяців тому +3

    Bardzo przepraszam za wszystkie błędy związane z wymową niemieckich nazw. Nigdy nie uczyłem się tego języka, a byłem przekonany, że wymawiam to w sposób chociaż zbliżony do oryginału. Następnym razem zwrócę na to większą uwagę.

  • @user-hs8vp8mv9v
    @user-hs8vp8mv9v 3 місяці тому +2

    Na skrawku Łużyc dziś należących do Polski, na niemieckich mapach sprzed 1945 zachowała się nazwa miejscowości Niemashkleba. Lecz prawdopodobnie była to nazwa nadana przez Łużyczan. Dzisiaj to Chlebowo. ❤

  • @piotrsupski354
    @piotrsupski354 19 годин тому

    Zachowana pieśń w dialekcie dolnośląskim staropolskie klimaty, jest w hejnale.
    We Wrocuawiu na rynecku stojóm wojocy,
    są tam łóni postrojyni wszyscy jednacy.
    Są tam łóni rozmajici rycerze i junocy,
    szykujóm sie na wojynka we dnie i w nocy.
    Hej cisawy mój kónicek bandzie bandzie r-zoł,
    a tobie moja dziewcyno bandzie, bandzie zol.
    Nie jedź, nie jedź Jasinku, da nie jedź na wojynka,
    bo na wojnie życie znojne i niyspokojne.
    Cekoj na mnie, moja Kasiu, cekoj przy moście,
    pośla ci jo krasne piórko rybką na poccie;
    Łoj niejedna rybecka już pod mostym przesła,
    nie widziałam, zeby któro piórecko niesła.
    Wrocławskie zygary smutno biją,
    Wrocławskie zygary smutno biją,
    bo mi łodmowiają, bo mi łodmowiają, moją miłą.
    Choć mi łodmowiają, nie smuca sie
    Choć mi łodmowiają, nie smuca sie
    jak przyjdzie godzina, jak przyjdzie godzina, łożynia sie.
    Łożyń sie chłopaku i proś łojca
    Łożyń sie chłopaku i proś łojca
    a sobie weź tako, a sobie weź tako, co ci równa.
    Sómsiadowa córka, jes mi równa,
    Sómsiadowa córka, jes mi równa,
    ale dla mej matki, ale dla mej matki, za uboga.
    Niech jest uboga, aleć chandoga,
    Niech jest uboga, aleć chandoga,
    łożyń się chłopoku, łożyń sie chłopoku, a proś łojca

  • @kacpersuski4459
    @kacpersuski4459 3 місяці тому +1

    Fajny materiał, ale już jak coś takiego robisz to może czytaj te nazwy niemieckie poprawnie, bo ńeder gjesdor trochę boli uszy dla kogoś kto zna choć trochę niemiecki xd

  • @tomaszsawkiewicz480
    @tomaszsawkiewicz480 9 місяців тому +1

    Warto zauważyć, że przynajmniej część z tych nazw była używana nawet, gdy miejscowości były poza granicami Polski. I nie ma w tym nic dziwnego, ani nie są to żadne resentymenty, że nawet dzisiaj używamy nazw Drezno, Budziszyn, Wilno, czy Lwów, a nasi sąsiedzi Breslau, Krakau, czy Warschau.
    Zwyczajnie wiele miast ma różne nazwy w różnych językach.

    • @ernestwilk3276
      @ernestwilk3276 3 дні тому +1

      Drezno, Lipsk, Budziszyn, Lubeka, Wrocław, Berlin, Rugia, Szczecin itd., dlatego, że miasta te zostały założone przez Słowian. Praktycznie aż po Łabę rozciągała się Słowiańszczyzna.

  • @sb4994
    @sb4994 11 місяців тому +3

    To nie są ziemie odzyskane tylko ziemie przyznane bolsce po to, żeby przesiedlić ludność ze wschodu.

  • @jandzban1314
    @jandzban1314 11 місяців тому +4

    Breslau wcześniej był Wrocławiem. Wratislavia. Wratislaviensis 😅

  • @greensight11
    @greensight11 23 дні тому +2

    Najpiekniejsze jest to ze przez wieki rzadzenia Wroclawiem przez obcych zachowala sie w miescie i calym regionie pierwotna ludnosc polska. Nawet za hitlerowskich czasow niemieckich we Wroclawiu czynne byly 2 koscioly dla polskich mieszkancow miasta - tak tych polskich mieszkancow ktorzy nie ulegli germanizacji. A jak spojrzycie na broszury , modlitewniki po polsku - wydawane we Wroclawiu przez setki lat, tez w XIX i XX wieku "za Niemca" takze - to i doczytacie ze korzystali z nich glownie mieszkancy wsi okolicznych, ktorzy w domach nadal modlili sie po polsku - jak ich polscy przodkowie. I ciekawostka - dzisiejsza Sobotka - miejscowosc przy najwyzszej gorze Dolnego Slaska przez Niemcow nazywana byla Zobten - czyli Sobotka od jej slowianskiej pierwotnej nazwy, na starych niemieckich mapach z XIX w. nawet jest podawana w nawiasie ta polska nazwa Sobotka.

    • @adammlynello8263
      @adammlynello8263 15 днів тому

      Wrocław jest niemiecki

    • @ernestwilk3276
      @ernestwilk3276 3 дні тому +1

      @@adammlynello8263 a ty przybłędo skąd się wziąłeś?

    • @piotrsupski354
      @piotrsupski354 20 годин тому

      Mam nazwisko Słupski przydomek Słupi a tu proszę na Pomorzu jest Słupsk nad Słupią nie tak dużą jak Wisła w Mikoszewie czy Warszawie ale Syrenka tam jest, przytul się do niej,złap symbolicznie za to co mężczyzna kocha od bąbelka 🥰 nad jej USTKĄ do JantarBałta

  • @user-zx3hl4hq3t
    @user-zx3hl4hq3t 11 місяців тому

    Fajny materiał, ale dwie uwagi. Trochę drażni ten ciągły dźwięk „kliknięcia”, no i mogłeś trochę popracować nad wymową niemieckich nazw.

  • @dh7733
    @dh7733 11 місяців тому +1

    Nie umiem po niemiecku-uczyłem się wiele lat temu- ale wymowa jest tragiczna... To tak jakbyś New York czytał czysto fonetycznie po polsku... Ale materiał bardzo ciekawy i pozdrawiam!

  • @Fiq17
    @Fiq17 11 місяців тому +2

    Ziemie Grodów Czerwieńskich były etnicznie mieszane, więc to nie tak, że tereny te nie miały z Polską nic wspólnego. Nawet komuchy się do tego odnosili, usprawiwdliwiając nie oddanie owych terenów Ukraińcom. I bardzo dobrze.

  • @solari-adi2890
    @solari-adi2890 11 місяців тому +1

    Jeszcze Gorzów Wielkopolski był Landsbergiem an der Warthe

  • @hydrocefalus2074
    @hydrocefalus2074 4 місяці тому +3

    breslau nie stał sie Wrocławiem, to miasto było Wrocławiem kiedy jeszcze brandenburg był Branibórem a Lübeck był Lubeką. Wrocław to miasto Piastowskie, długi czas rządzili nim ghwałciciele niemeccy, ale to nie oznacza, że to miasto było niemieckie.

  • @34aniaj
    @34aniaj 11 місяців тому

    9:58 Walbrzych - Waldenburg...

  •  11 місяців тому

    Nie przejmuj się tak tą niemiecką wymową. Nie rozumiem czemu się niektórzy czepiają.

  • @adamczyk1981
    @adamczyk1981 11 місяців тому +1

    Za panowania czeskiego miasto nazywalo sie Wratislavia . Dlatego Wroclaw. Tyle w temacie!!!

  •  11 місяців тому

    We Wrocławiu spędziłem dwa dni i dobrze się bawiłem. Jedną z rzeczy jaką chciałem sprawdzić była tzw. niemieckość Wrocławia tzn. ile w odczuciu turysty dziś z niej jeszcze przetrwało. Muszę powiedzieć, że jestem miło zaskoczony. Chylę czoła przed pokoleniami Polaków, którzy od 1945 roku spolszczali to miasto. Świetnie wykonana praca moi drodzy. Dziękuje. Czytam też książkę Sławomira Szymańskiego “Wrocław Sport PRL” na ten temat (Via Nova, 2013). Warto tu wspomnieć na marginesie o kupieckiej Burzy Wrocław.
    Jakie wrażenia pozostawiła we mnie stolica Dolnego Śląska? Miasto, co wg mnie widać szczególnie z tarasu widokowego niebotyka Sky Tower, jest zdominowane przez budynki PRLowskie. Wrocław miejscami przypomina mi Toruń albo Bydgoszcz, czasem nawet Kraków czy Warszawę, jak w przypadku niektórych bardzo podobnych do krakowskich czy warszawskich kamienic na starówce. Tylko miejscami Wrocław przypominał mi Berlin czy jakieś inne typowo niemieckie miasto. A więc jest dobrze. Ciekaw jak zareagowałbym na Szczecin?

  • @irenatrojanowska9234
    @irenatrojanowska9234 3 місяці тому

    Dotrwałam do słów:dlaczego Breslau stał się Wrocławiem. Było odwrotnie.Czyli szkoda mojego czasu.

    • @nnnnnn3647
      @nnnnnn3647 2 місяці тому

      Jasne. Możemy spokojnie ominąć setki lat rozwoju miasta i praktycznie wszystko co w nim zbudowano. ;)

    • @ernestwilk3276
      @ernestwilk3276 3 дні тому

      @@nnnnnn3647 Dokładnie, kij z tym.

  • @guslarz8714
    @guslarz8714 11 місяців тому +1

    Bo Niemcy przegrali wojnę.

  • @robertkowal6349
    @robertkowal6349 11 місяців тому

    Wrocław bod króla czeskiego wratislawa założyciela Wrocławia 850 roku

  • @okon7464
    @okon7464 11 місяців тому

    "Schlesien" to nie [szljesen] tylko [ślezjen]

  • @ulrichkalus1625
    @ulrichkalus1625 Місяць тому

    Breslau

  • @marianklysz1784
    @marianklysz1784 2 місяці тому

    Fur Deutschland !

    • @Witex669
      @Witex669 27 днів тому

      o kurde multikonto rudego

  • @adammlynello8263
    @adammlynello8263 15 днів тому

    To sa I zawsze beda ziemie niemiecke.Polska bezczelnie je zagarnala

    • @ernestwilk3276
      @ernestwilk3276 3 дні тому +1

      Niemcy w czasie okupacji nie mieli skrupułów z wysiedlaniem Polaków ze rdzennie polskich miast, osiedlaniem tam Niemców, zmianą nazw na niemieckie, zacieraniem polskości naszych ziem. To tym bardziej nie rozumiem dlaczego my mielibyśmy tłumaczyć się przed kimkolwiek, że przybyliśmy na tzw ziemie odzyskane. Kij im w ucho. I pamiętaj, rachunki wciąż nie są wyrównane.

    • @elazientara5604
      @elazientara5604 День тому +1

      Polska zagarnęła???
      A o Jałcie słyszał? O tym, jak anglosasi sprzedali Polskę Stalinowi?