«Παπαδοπαναγιώταινα» ~ Κύθηρα | Βιολί: Νίκος Οικονομίδης

▶️ «Παπαδοπαναγιώταινα» ή «Κομπιάνικος»
🟤 Χορός Κυθηραϊκός, παλαιικός, ευρύτερα γνωστός ως «Κομπιάνικος» ή (Παπαδο)Παναγιώταινα, όπως προκύπτει από τους στίχους του. Χορεύεται από γυναίκες σε δυο παράλληλες σειρές, πιασμένες χαμηλά με μαντήλια, με κεφαλή του χορού ορισμένες φορές έναν άντρα. Σύμφωνα με την Φατσέα (2023) στην Διπλωματική της εργασίας «Η ΜΟΥΣΙΚΟΧΟΡΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΩΝ ΚΥΘΗΡΩΝ. ΕΘΝΟΧΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ», η ονομασία «Κομπιάνικος» έχει δύο ετυμολογικές προτάσεις: α) Λέγεται Κομπιάνικος γιατί κομπιάζει, κονταριάζει, και β) Βγαίνει από την οικογένεια των Κομπιάνων.
🔴 Επιπροσθέτως, στην ίδια Διπλωματική εργασία, διαβάζουμε πως η μορφή του χορού, όπως καθιερώθηκε τις τελευταίες δεκαετίες με τις διπλές σειρές γυναικών, δεν ήταν ο μοναδικός τρόπος χορού παλαιότερα. Συγκεκριμένα αναφέρεται πως: «ο χορός συναντούταν με διάφορες και διαφορετικές μορφές, όπως φαίνεται και από το παρακάτω απόσπασμα: «Την Παπαδοπαναγιώταινα την χόρευαν και σα συρτό και σα μπάλο με ένα μαντηλάκι στην μέση» (Κοντολέων, 2022). «Δύο-δύο χόρευαν την Παπαδοπαναγιώταινα. Οι κοπέλες κρατούσαν το μαντηλάκι και κάνανε στροφές» (Μαρέντη, 2022). Όταν ο χορός έπαιρνε την μορφή συρτού, ήταν κυκλικός χορός με κίνηση προς τα δεξιά και χορευόταν μόνο από γυναίκες: «Η Παπαδοπαναγιώταινα χορευόταν στον κύκλο μόνο από γυναίκες» (Χατζοπούλου-Τζοβάρα, 2022). Οι χορευτές ενώνονταν με χιαστή λαβή και το ύφος της χορευτικής κίνησης αποτελούταν από μικρές και συρτές κινήσεις, χωρίς σκιρτήματα και αναπηδήσεις».
🔴 Η «Παπαδοπαναγιώταινα», πέρα από διαφορετικές χορευτικές φόρμες, συναντάται και με διαφορετικές στιχουργικές παραλλαγές, όπως προκύπτει και από τις μέχρι σήμερα ηχογραφημένες εκδοχές της στη δισκογραφία.
🔴 ΔΙΣΚΟΣ: Πέρασμα στα Κύθηρα [1991]
▶️ Επιμέλεια: Νίκος Οικονομίδης
Παραγωγή: Εξωραϊστικός Σύλλογος Μητάτων Κυθήρων «Μυρτιά»
🟡 ΜΟΥΣΙΚΟΙ:
Τραγούδι: Κατερίνα Παπαδοπούλου
Βιολί: Νίκος Οικονομίδης
Σαντούρι: Τάσος Διακογιώργης
Μαντολίνο: Σαντίνα Σουγιάννη
Κρουστά: Ανδρέας Παππάς
Μπάσο: Θανάσης Σοφράς
Οι στίχοι:
Δε στο 'πα, Παναγιώταινα
δεν στο 'πα, δε στο μήνυσα,
με το πουλί, τ' αηδόνι.
Και με τη θάλασσα γραφή
και με το χελιδόνι.
Δε στο 'πα, Παναγιώταινα
δεν στο 'πα, δε στο μήνυσα
με τον γραμματικό σου.
Περίμενέ τον κι έρχεται
ο αγαπητικός σου.
#greek_folk_music