New Eritrean comedy 2020 መንጎኛ by Yohannes Habtegergish - Mengonja

Eritrean Tigrigna comedy by Yohannes Habtegergish 2020
bahgnatv productionn - Tigrigniacomedy
SUBSCRIBE and SHARE ኣይንሕመቅ።
℗ Copyright © Bahgna tv. All Rights Reserved. Any unauthorized use, copying or distribution is strictly prohibited.
#Eritreanmusic #Eritrianguayla #Eritreandrama #Tigringiamusic #Ethiopianmusic #Eritreanmovie #Eritreancomedy #TigrignaDerfi2019 #TigrignaDerfi2017 #TigrignaDerfi2016 #TigrignaDerfi2021
#AwdametDerfiTigrigna #OldTigrignaClassicalMusic #Ethiopianmovie #Eritreanbestmovie #Eritreandrama #Eritreanfilm #Ethiopiandrama #Eritreanmovie2019 #Eritreandrama2020 #FunnyEritreancomedy

[@erinabella5455]

አሰይ ደቂ ኤረ ናይ ብሓቂ ጥበብ : አብ ፍቅሪ ሓጎስ በረኽት ሰላምን ጥዕናንን አሎ: አምላኽ ድማ ባህ ይብሎ:❤️❤️❤️❤️❤️🇪🇷😘

[@zelekwobaileyeyezfelito6155]

Nay behaqi Meharit comedy Nzrdio mknyatu kulu Sdra bkemzi eu zbeas zelo Deqom genzeb bebeynom Endasededlom behaqi Nfuiat tehaguselkum

[@yemanehaile9648]

ብዙሕ ጽቡቕ እሞ ኣይከምዚኣን ዓባይ ትምህርቲ

[@ወይሰብደቀይ-ኈ4ተ]

ዮርካቤል ናይ ብሓቂ ተስፋ ዘለዋ ቆልዓ

[@abdatevra7950]

Nay bhaqi asmrelka aleku kef zekewa

[@mhreteababay1410]

ብራቮ ጆኒ ብጣዕሚ መሃሪት ኮሜዲ ናትካ ኮሜዲታት ብሃንቀውታ ኢየ ዝጽበዮ ኩሉ ብሉጽ ኢዩ።እታ ብኣፍ ልብካ ደቂስካ ምሉእ ለይቲ ክትጽሕፍ ክትሓድር ብፍላይ ኣብ ቅናፍና ኣብተን ኣጓዱ ካብ ዝክረይ ኣይከይድን ኢዩ ብጣዕሚ ኢየ ዘድንቐካ ኣጆካ ቀጽሎ ብዙሕ ዘይተበርበረ ባሕሪ ጥበብ ኣለካ።

[@kahsaihaile6285]

ናይ በሓቂ መሃሪት ጥበብ።

[@shida2004]

sadness with 0+100-100= family happiness. tsibuk srah deki Erey.

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@samuelfishale9310]

kkkkkkkkkkkkk man united akefafeltia kolel

[@sanaytredae1406]

Merehaba deki ereyi shkurinatati deki halali meriyeti taadu deki halalati 🇪🇷💪🇪🇷💪🇪🇷💪🇪🇷💪🇪🇷💪🇪🇷🇪🇷🇪🇷🐫🇪🇷🐫🇪🇷🐫🇪🇷🐫🇪🇷🐫🇪🇷❤🇪🇷❤🇪🇷❤🇪🇷❤🇪🇷❤🇪🇷❤🇪🇷❤🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌼🌼🌼🌼

[@gualorthodoxtewahdo8229]

Jubalogie,seldilogie habenilogie 😂😂😂zereba eya jonmera nberelna eske nska trah terifka aleka ab ertra ata moyte way 🤣🤣🤣🤣🤣

[@zebibberhane615]

Btaemi des tbulu deki eri halal god bless you all

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@sarajoh313]

Welcome deki eri 🇪🇷❤❤❤❤❤❤

[@arayagebrihiwet7593]

ያ ፍቅሪ ኢዩ ጥዑም

[@ቀንዴልሓርነት-ሸ2ሰ]

እዞም ኣብ ድያስፓራ ትነብሩ ክንደይ ስድራ ኢኩም ፈላሊኩም ዘለኩም ደናቁር ' ወረ ገሊኦም ሲ ንስድሮኦም ሓደ ዘይሪኢዎም ኣለው ን ኣቡኦም ኣጓንዮም ን ኣዲኦም ዝበለቶም ዝሰምዑ ኣለው ካቡኡ ኣቡኦም ኣብ ጎልጎል ዘርሞዘርሞ ይገድፍዎ ብዘይ ምዓልቱ ብጓሂ ናብ ዓዲ እዝጊሀሩ ይከይድ ' ስለዚ እዞም ኣብ ስደት ዘለኩም ስድራኩም ኣይትፈላልዪዎም ሓደራ ' ገንዘብ ናብ ሰብኣይ ይስደድ እቲ ኣቦ ክኣ ን ሰበይቱ የመራቁሖ ብከምዚ ሓዳር ጽቡቅ ይከውን ምበር ' ሰበይትን ገንዘብ ለሚዳን ዳ ሓዳር ፋሕ ይበል ማለት እዪ

[@mohamedibrahimerionelove4393]

Nay behaqi enjera alem bela lebam ika wedi lebamat zibelkayo kulu haqi eyu niti abo aganiyom niadiom eyom deriyu

[@ruthaminey676]

Kndey abotat ke kemahadru zeykielu kemzelewu aytzengie ezi hawey,
Kemzsededkalom zeynegrwen eka geliom

[@erifilimon8698]

ብታዕሚ ኬፍ ዘለዋ ኮሜዲ መሃሪትን ኣዛናጋዒትን ኣብ ቀጻሊ ከምዚ ዓይነት ፍርያት ሒዝኩም ክትመጽና ተስፋ ንገብር ደቂ ኢረይ ሸካኩር

[@missymusa6443]

Selam yehwat riekum tefetikuma share subscribe enda geberkum atebabuna.
ua-cam.com/video/SjdfyrFlSws/v-deo.html

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@fthifthi368]

Arsenal do akafafali alewa eyu kkk aytsafe eba baba jon

[@desalegnem2774]

Xubuk Job dekiy erey

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@filimontesfalem3501]

ዋውውውውውውው

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@channel-in8uj]

Hantal kolay derasi dka waw

[@SaraSara-vx7nk]

Wawwww btami mhari ketslwo👌👌👌👌👌👌

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@akberetadam270]

hahahaha....Thank you....

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@hawihelenwedigebre3866]

@@fiayametagualasmera8143 moamuna nska sugagu eka,

[@noch5jahrezukunft326]

Willkommen deki erey xbuk srah kexlwo bflay John mera

[@qestedebenaentertainment5447]

Welcome deqi erey shikorinatat. Brhan gexom
Deqi erey shikorinatat abzia subscribe ntehagagos erena haftkum ye

[@lifelove8265]

እዞም ናይ ደገ እንተ ተረዲኢኩም ብልማኖ ዘምጻኽሞ ገንዘብ ሓዳር ስድራቤትኩም ትብቱኑ ኣለኹም ።ባህሊ ይብሃለለይ ክኣ ብማዕዶ ባህሊ ስድራኻ እንዳ በተንካ።ኣድልዎ ኣይግበርን እዩ ኣብ ስድራኻ ኣቦ እዩ ኣላይ ስድራ ናብ ኣቦ ይሰደድ ።ስድራ ድማ ከምቲ እንፈልጦ ደልዲሉ ክጸንሓና።

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@eelias3043]

እንቋዕ ብዳሓን መጻኹም ዘቢሄረ ኣግኣዚ።
ሰላምን ፍቕርን ጥዕናን ናባኹም የብላ።

[@habteabbelay9840]

Enika beselam mexekum

[@abdenuryassin7582]

Good job

[@kflewedigerie5111]

Welcome Johnmiera

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@danielaevans4525]

ሓፍቱስ በልቲ ቤቱ ኮይና ከፍ እታ ናይ መጀመርታ በዓልቲ ቤቱ ማራ ኬፍ አለዋ

[@biriktihaile5499]

ኩልኢም ተዋሳእትና ብሉጻት ኢኹም ጆን ግን ቀመም መሓጎስ ኩሉ እዩ

[@siem2894]

Hahahahahahaha

[@biriktihaile5499]

ደቂ ኤረይ መቕሰናትከመይ ድየ ዝፈትወኩም ሳላኹም ኮሮና ይሓልፍ ኣሎ ቀጽልዎ መሀሪን መዘናግዒን

[@robelmulugeta6798]

Kkkk arsenaal da akfafli zey bela

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@yorsaliembeyene270]

❤👋🇪🇷🤲⛪️📖🕌🤲🇪🇷👋❤selam abalem destan halot fkirin weldi abhiwet wlud keleb eyu itwldudka nweldu bethgos fikirn zebywo kebyom abhwetu ygded👋🙏❤🤲❤👋fekir keleb fewsi hewtina eyu

[@freweiniteklemariam4921]

Welcame xubukat

[@natawesome5612]

Kkkkk nifuat

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@ametezghiteklsenbet3274]

Welcome sdrana

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@eshanegash8421]

Thank.s

[@freedomlife780]

❤️❤️❤️🇪🇷🇪🇷🇪🇷🤝🤝🤝🙏🙏🙏

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@alemxaerieya77]

ጎንፌ ሽኮር

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@abelabrha9893]

Waw

[@yemaneyeibyo6644]

Merhaba johni abo tibeb

[@bereketgebreharyat6192]

Selam deki eriy

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@hailegb7557]

😂😂😂😂👍👍👍

[@Abieltew]

Gelle aynet movie

[@merhawitkue5389]

Merhaba deki eri

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@gaga-zx9rr]

ድቃላ ጉሓፋ ጣልያን
ድርባይ ዓጃው 😤😤😤

[@dinglmaryameyadegoytay9328]

@@gaga-zx9rr xerfi nay dukmat yu hawey

[@gaga-zx9rr]

@@dinglmaryameyadegoytay9328 nesus hakeki haftey mezi werdu mewrad aydeln

[@LYE4EVER]

@@gaga-zx9rr ሓቂ መሪር እዩ ዋሐጦ ጥራሕ

[@ቀንዴልሓርነት-ሸ2ሰ]

ክክክ መን እዩ ከምዚ ምሂርካ ካን ነዚ ህዝቢ ዘይሓስብ ጌርኩም ኢኩም ትቆጽርዎ

[@joniboy7965]

ኣንታ ጆን ሜሪ እዛ ሰበይትካ ሲ ቀይሕ ክዳን ተከዲና ክንዲ ፍቅሪ ትህበካስ ቃይቂ

[@almazeyentertainment2902]

Bhaki

[@tedrostedi4889]

Merhaba deki eri jomera zelekayo da kemey du kef zhbeni. Kulukum nfat edmen tinan nakum

[@zeragabirhabtemariam7287]

Nay bhaqi des zebel eu xubuk serah eu qeilo sami ka nsdra zeariqi wulda lomi wuhud eu emo kemti zeblkayo nezgabher amlak mkirin tibebin zeblikaya des elatni so btami xubuk

[@kayneok9626]

Jubakan gezakan mlue entekoynu why Ermias Girmay bgenzeb tetalkyu awaxuley ybl alo

[@temesgenamlak5651]

welcome

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@kirosabraham]

​@​ ኤርትራ ኣብ ሙዚየም ኖርወይ ምስ ኣለም ትላለ። ua-cam.com/video/CtUqqPmUryc/v-deo.html

[@ambesajrsemere3466]

Jhon mera xbuq endyu srahaka des eu zbleni zewengiel/Zewie tefieka ybleka alo Berkley.

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@BibiRecords1]

ሊንክ ua-cam.com/video/1WiveL-OcTg/v-deo.html&feature=share

[@lettyteclay6569]

GENZEB SDET ALEWO HALEGET
EGZABHEAR TERESIAU SHEYTAN MS AMRHEAT
WYA ZA GENZEB SDET SDRABET FSH ZEBELET
ALYET ATFANINA NCULOM ZETSALEAT
WALA ABTI MAACEL KALCIDAN ZATEWET
ENDACULU EYA ATYA MS AMAET HWCETA
BRUC EYU NERU MESOBNA MS HANTI TAYTA

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@AZUentertainment2957]

ሳብስክራይብ ክይገብሩለይ ብትሕትና ይሓትት

[@yosieftekle9153]

Viva agazian

[@fiayametagualasmera8143]

ትግራዋይ ዝበሃል መንነት የለን!
ብኸመይ እዩ ትግራዋይ ዝብሃል መንነት ዘየለ፦
1. ትግራይ ወይ ትግራዋይ ዝበሃል ብሄር የለን።
ዋላ እኳ ወየንቲ፡ ትግራይ ብሄር እዩ ዝብሉ እንተኾኑ፣ ሓደ ህዝቢ ብሄር ክበሃል እንተ ኾይኑ ግን፡- ሓደ ቋንቋ፡ ሓደ ዘርኢ፡ ሓደ ባህሊን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ክህልዎ የድሊ። ኣብ ትግራይ ግን እዚ ብፍጹም የለን።
ህዝቢ ትግራይ፣ ክልተ ዓበይቲ ብሄራት ማለት ኩናማን አገውን ኢሮብን ዘለውዎ፡ 3 ዓበይቲ ወግዓዊ ቋንቋታት (ቋንቋ ኩናማ፡ ቋንቋ ትግርኛ፡ ቋንቋ ኢሮብ) ምስ ብዙሓት ልሳናትን ላህጃታትን (ራየኛ፣ ወልቃይት፣ እንደርታ፣ ዓጋመ ወዘተረፈ) ዝሓቖፈ፡ ዝተፈላለየ ባህልታትን ክብርታትን ስርዓተ መነባብሮን ዘለዎ ህዝቢ እዩ።
ስለዚ ትግራይ/ትግራዋይ ዝብሃል ብሄር የለን፡ ተጋሩ ድማ፡ ሓደ ብሄር ወይ ethnic group ኣይኮኑን።
2. ትግራዋይ ዝበሃል ታሪኽ የለን።
ኩሎም ተወልድቲ ናይዚ ሕጂ ትግራይ ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዘሎ ክልል፣ ዝኾኑ መሳፍንቲ ክሳብ እቲ ሃጸይ ናይ ኢትዮጵያ ኮይኑ ዝነበረ ሃጸይ የውሃንስ ወሲኽካ፣ ምእንቲ ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነትን ዝተዋደቑን ብኢትዮጵያዊ መንነቶም ዝልለዩ ዝነበሩ፡ ኩላ ዓለም ትፈልጦም መወከሲ ታሪኽ ጥንታዊት ኢትዮጵያን ኢትዮጵያውነት ዝኾኑ፡ ሕቡናት ኢትዮጵያውይን እዮም ነይሮም፣ ትግራዋይ ዝብሃል ጥንታዊ ታሪኽ ይኹን ትግራዋይ ዝብሃል ስልጣኔ ወይ ትግራይ ትበሃል ሃገር ኣብ ታሪኽ ብፍጹም ዳህሲስካ ኣይትረክብን ኢኻ።
ብቋንቋ ውን ነቲ ዝዓበየ ሃጸይ የውሃንስ ከም ኣብነት ምስ ንጠቅስ ኣብ ቤተ መንግስቱ ኮነ ዝጽሕፎም ዝነበረ ደብዳቤታት ብቋንቋ ኣምሓርኛ ጥራይ እዩ ዝጥቀም ዝነበረ።
ብመሰረቱ እዚ ትግራይ ወይ ትግራዋይነት ዝብል ቃል ካበይ ዝመጸ እዩ፧
ትርጉም ኣስማት ንምርካብ ናይ ቋንቋ ምንጮምን ታሪኻዊ ኣመዓባብሎኦምን ምፍላጥ የድሊ፣ ኣብነት ንምውሳድ ዲሞክራሲ ወይ ድማ 'Democracy' ዝብል ቃል ካብ ግሪኽ ዝመጸ ኰይኑ፣ Demo ማለት ህዝቢ ክኸውን እንከሎ፣ Cracy ድማ ምሕደራ’ዩ።
ካብዚ ብምብጋስ ነቲ ተጋሩ ዝብል ቃል ንምርኣይ:-
# 1ይ፣ ትግራያዋይ፡ “እቲ- ግራ-ዋይ” የመልክት ዝብል ትርጉም ኣሎ። እዚ ‘እ’ፊደል ብምጽቃጥ፣ 'ግራ' ማለት ጸጋም፣ ዋይ ከኣ ቅጽል እዩ ዝብል ኣንድምታ ይህብ። ካብዚ ብምብጋስ ‘እቲ ጸጋማይ’ ዝኣካይዳኡ፣ እቲ ኣንጻር ልሙድ ዝኸይድ/ዝሓስብ ህዝቢ ማለት እዩ። እዚ ትግራዋይ ዝብል ቃል - ን "ትግሪት" (መበቆል ተጋሩ)ን ን"ግራ" (ጸጋም)ን ዝብል ቃል ሓዋዊሱ ንኣካይዳኦም፣ ጠባይ ብምርኣይ ዝተራዕመ መጸውዒ እዩ ዝብል ኣሎ።
ኣብዚ ከም መተሓሳሰቢ ክኸውን፣ ኣብ ኤርትራ ኣብ መንገዲ ኣስመራ-ከረን ከባቢ ጥንቁልሓስ ብልቢ-ትግራይ ዝጽዋዕ ኣዝዩ ኣጸጋሚ መንገዲ ኣሎ። እዚ ንምንታይ ከምኡ ተሰምዩ፧ ምስዚ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ምትእስሳር ይህልዎ’ዶ፧
 2ይ፣
ተጋሩ ዝብል ቃል ንባዕሉ ካብ ‘ተጓሩ’ ወይ ተጓራት/ረሳሓት ዝወጸ መለለዪ እዩ ዝብል ውን ኣሎ። እዚ ንኽትቅበሎ ኣዝዩ ዝኸብድ ስም’ዚ፣ መጽናዕቲ ክግበረሉ ኣለዎ።
ንኹሉ እቲ ትግራዋይ እየ ዝብል ኣጥቢቕካ ትርጉም ትግራዋይነት እንታይ ምዃኑ ምስ እትሓቶ ኩሉ ካብ ናይ ጽልኢ ኣምሓራ ስምዒት ተበጊሱ በብዝመስሎ ግምት እዩ ዝትንትነልካ።
ንሓደ ወዲ ኣኽሱም ወይ ዓድዋ፡ ትግራዋይ ማለት እንታይ እዩ ኢልካ ምስ እትሓቶ፡ ትግራዋይ ማለት ስልጣነ ኣኽሱም ዝወነነ ግእዝን ዝፈጠረ ትግርኛ ዝቛንቁኡ ብሄር እዩ ዝብለካ። ትግራይ ዝበሃል ስልጣኔ ኣብ ታሪኽ ዘየለ ክንሱ፣ ኣብ ትግራይ ውን ሓደ ብሄር፡ ሓደ ቋንቋ ዘየለ ክንሱ ከይሓነኸ እዩ ከምኡ ዝብለካ።
ኣብ ክልል ትግራይ ዝርከቡ ብሄረ ኢሮብን ኩናማ ብኣገላልጻ ሕሉፋት ደቂ ዓድዋ፡ ትግራዎት ኣይኮኑን ማለት እዩ። እቲ ሓቂ ኸኣ ንሱ እዩ። ኢትዮጵያውነት ዝበሃል መንነት እምበር ትግራዋይነት ዝበሃል ሓባራዊ ታሪኽን መንነትን የብሎምን።
ደቂ ራያ መንነቶም ምስ ትሓቶም፡ ኣምሓራይ ወይ ትግራዋይ ብፍጹም ኣይብሉኻን። ደቂ ራያ ካብ ቀደም ክሳብ ሎሚ ደቂ ራያ ኢትዮጵያውያን እዮም። ሃገራዊ መንነቶም ኢትዮጵያውነት፡ ካብኡ ሓሊፉ ድማ ራያቶት እዮም።
ደቂ እንድርታ ውን ጥልቕ ኢልካ ምስ ትሓቶም ብኢትዮጵያውነቶም ዘይደራደሩ፡ ቁንቁኛ ትግራዋይነት ብዙሕ ዘይርድኦም ህዝቢ እዮም።
ኣብ ትግራይ ዘሎ ህዝቢ ምስቲ ንደቡብን ምዕራብን ኣብ ኣምሓራ ዘሎ ህዝብን፡ ምስ ብምብራቑ ኣብ ዓፋር ዘሎ ህዝብን ዝፈሊ ዝኾነ ነገር የብሉን። እቲ ምስኦም ዘለዎ ናይ ብሄርን ባህልን ቋንቋን ፍልልይ፡ ምስ ነንባዕሉ ኣብ ውሽጢ ክልል ትግራይ ዘለዉ ኣህዛብ ውን ብልክዕ ክንድኡ ዝኸውን ፍልልያት ዘለዎ እዩ።
ስለዚ እዚ ብወያነ ክስራሕ ዝፍተን ዘሎ ትግራዋይ ዝበሃል መንነት፡ ህይወት ዝብሃል ዘይብሉ፡ ኣብ ጽልኢ ኣምሓሩ ዝተመርኮሰ ናይ ሓሶት መንነት እዩ።

[@yosieftekle9153]

@Robel Tewelde dembya dekise aleku dehar kxehfelka eye

[@yosieftekle9153]

@Robel Tewelde m.facebook.com/story.php?story_fbid=10158103984380460&id=577230459

[@yosieftekle9153]

Robi arkey menenetka bel semayo kubuk doctor bereket habte slasea ynegrekalo wala nsu wedi dembya mukanu aminu haki yzareb alo kkkkkkk