Текті Адай Балықшыдан шыққан Ер Қармыс Балуанияз батырлар бар сол батыр аталарымызга Алла разы болып жәннәттан орын берсін! Сол Маңғыстаудың батырларының арқасы ғой мұнай.
Алимжан Самадинов коякойш болар, баримиз адаймыз, коймадын гой балыкшы деп, бизде батырлар коп болган! Так и так кырык болинемиз, катты айтсам кеширерсиз!
Қай халықта бар екен жылқыға осындай жыр арнайтын ?! Кейбіреулер өздеріне қарамай қазақты анау,мынау дейді . Мынадай керемет шығара алатын халық нағыз МӘДЕНИЕТТІ ,талантты, мыңдаған жылдар “қашалып” әдеміленген жырлар Мақамы қандай әдемі ,бір оркестр тыңдап отырған тәріздіміз , киелі елдің киелі термесі - таза алтын мұра
Әлқисса болар сөз басы, Ақылдың иман жолдасы. Бұл күндері болғанда Ақыл мен иман бүлінді, Заманым қырық құбылды, Жоғалып ынсап-қанағат. Отыз екі деген жылында Самның орғыл құмында Біздің Адай қырылды. Ақырын берсе салауат. Сұлап жатқан көп өлік Бұйрат құмды жағалап. Түлкі сарып сырыққа, Қарға қонды құрыққа, Қара шыбын балалап. Қырылып жатқан халықтың Көзін ғана ойып жеп, Құзғын ұшты табалап. Қарындас болды - қара бақ, Жүйрік болды - шабан ат. Ойға да қырға ел ауды, Саулы інгендей ыңыранған. Маңғыстаудың Қараойы, Кімге етермін аманат?!
адайда небир адамдар откенго арбир соз атка деген махаббат осылай болса адайлар адай атынын атағын шығарамыз талай катты ерге мал турар катты жерге су турар деген адайым осылай болуы керек казак жерге елге атка махаббат сонда бизден душпандарымыз коркады рухты болындар адайларым.
"Адай деген ешқандай билікті мойындамаған халық. Басқа Қазақ руларына қосылмай бөлек өмір сүріп, олармен тіпті туыстық қарым-қатынас та орнатпайтын даланың жаугер ұлдары. Олар тек орыстарды ғана емес, өз қазақтарын, хиуалықтарды, Түркмен мен Текелерді де тонайды. Текелер де Адай сияқты басбұзар халық, олардың араларында мал ұрлығы, қақтығыстар жиі болып тұрады. "Русская старина" журналы, 1894 ж. #7
Кім болсада Адайдың батыр жігіті боп тұрғой 17 жасында бір үйір жылқыны орыстарға бермей неше жыл жалғыз жүрген Жырды жүрекке жеткізіп орындаған Елдос жыршы сау болсын
Маңғыстау терме жырларын әдемі мақамымен тыңдағанда тек қазақ емес баяғы сақ ,ғұн , түркі :оғыз, қыпшақ үндері естіледі неге екенін білмеймін ,Шыңғысхан ның - батырлар ізі көрінеді ...
Ассалаумагалейкум бауырлар Таласатын ештеме жок бул жерде, болинип болинип биттико не керек жалпы Адайдын болмысы кай ру болмасын бари алгыр батыр жикке болмендер тутас Адаймыз болды.
Елдос бауырыма Қазақ халқының еңбегі сіңген артісі атағын алып беретін аға барма екен,Қасиетті Адайдың қасрет қайғысы жарыққа қанын ағызып шығарған ініме мың алғыс осы Көкмойнақты тыңдағанда 1920 жылы аталардың тарихы емеспа.Әлде ағалар кпсс тің тәрбиесіне шыға алмай жүрсіңдерма
Балыкшы да Адай арине Балыкшыдан Балуанияз деген батыр бар Балуанияздын сонгы жорыгы Хиуага карсы согыста каза тапкан Караган босагада жатыр Босагада.Осы жырда Адайдын 60 батырын айтат Балуанияздын жырында
Байрамалы, Марыда, Бесқаладан арыда Түбі жекжат түрікпен, Ол да қойдай үріккен. Оған барсам бір күні Тиер дедім залалы. Атқұмарлау халық еді, Көкмойнақты көргенде Бас салмаса жарады. Хиуа, Бұқара қала-ды, Егін еккен сала-ды, Ат қадірін не білсін? Соқаға айдап салады. Сұмырай болды бұл заман, Сұмдық болды ойлаған Көкіректе жан-ай жан Қайдан байыз табады?! * * * Қанды жастан кеппейді Көк биенің жанары. Жатсам-тұрсам айналып Қабағыма қарады. Асыр салып шаппайды Арда құнан жабағы. Құлан ішпес тұзды қақ, Тобын жазбай барады, Тобын жазбай қайтады, Ішім өрттей жанады. Үш жыл жүрдім аң болып, Жалғыз басым даң болып, Амал өтті, жаз өтті, Күз түсуге қарады. Іргесі бүтін бір ауыл Кең түбектен таппадым. Тірі адамнан ақпанда Бүкшеңдеген шал көрдім Иыққа асып қақпанын. Көктемеде бір көрдім Көсік қазып жатқанын. Қара күзде бір көрдім Сіресіп өліп жатқанын. Ашық екен жанары, Көмген болдым сауап деп, Аршып көне моланы. Сөйтіп жүріп қыс келді, Басқа қиын іс келді. Қыстаған жерім айтайын: Шымыраудың табаны. Үстімнен түсті бір күні Сегіз жігіт сайланған Шақырлап мылтық жарағы. Әй-шайыма қаратпай: - Қане, банды, беріл! - деп, Жан-жағымнан қамады. - Малды өткіз! - деп біреуі Бұғып айқай салады. - Бұл мал емес, сен малсың, Иттен туған арамы! Үңірейіп төніп тұр Көп мылтықтың араны. Сонда тұрып сөйледім, Сөйлегенде бүй дедім: - Сөзге қонақ бер, - дедім, - Жақынырақ кел! - дедім. Сөз тыңдайтын олар ма? - Мылтығыңды таста! - деп, Жанымды алып барады. Бас бермейін деп едім, Бастым ыссы табаны. Кісінеген ышқынып Көк биенің дауысы-ай Құлағымды жарады. Енді рақым маған жоқ, Құдай қылды, амал жоқ. Қалыбына көн қатса - Жеті атамда озалдан Ажалынан өлген адам жоқ. Уа, мен кімнің шікірәсі? Тәңірден басқа панам жоқ! Өле кетсем артымда Інім де жоқ, ағам жоқ. Ас беретін елім жоқ - Елсіз болсаң, молаң жоқ. Шүріппені бір бастым, Жата қалды сегізі - Сегіз кесек албастың. Көк жұлынға міндім де «Иә, сәт!» - деп жөнелдім, Қашқан ерде табан жоқ.
...Өңім осы, түс емес, Ойлап тұрсам мынау іс - Бәлшебектің ісі емес. Ақыл айтқан әр баптан Заман парқын шамалап, Әр нұсқаны саралап, Асыл сойдың баласын Алып кетті бір түнде «Дұшпансың!» - деп қаралап. Он жетіде жасым бар, Қиылған қара қасым бар - Тастап кетті бала деп, Жүгірсем де «ағалап». Қамшы құйрық қызыл нар, Қаны таза біздің нар Мұрнынан тізіп оны алды Ауыл-үйді аралап. Көкмойнақтың үйірі-ай, Домбыра тартсам күйім-ай, Айқайласам әнім-ай, Ашырқансам дәмім-ай, Тұшырқансам тұзым-ай, Алдына салып айдады Бишігімен сабалап. ...Малдан зият жануар Қашып келді қайтадан Талай жерді аралап. Туырлықсыз тұл үйді, Қараң қалған мың үйді Иіскеп жүр жағалап. Күнде ертемен оянсам, Айналайын көзіңнен, Оқыранып келеді Көкіректі жаралап. Қол кісенсіз байлаулы, Іш қазандай қайнаулы, А, сұм жалған жаман-ақ. Бұл салғырттың бойында Нелер батыр өтпеді? Жауды көрсе жараған, Сөз десе бұлты тараған. Нелер тақ-тақ өтпеді? Аруанадай зарлаған, Ұл туады анадан Қиқуды естіп даладан. Көлденеңім - көк отау, Қырқа жағым - қырық отау, Ойпаң жағым - он отау, Белдеуінде әр үйдің Таң аспаса Көкмойнақ - Ол ауылдың несі артық Сырлаған сары моладан? Көксауыр жона ақбас ер, Ақ бас ердің қасына Бесатар мылтық ілмесе - Оны да жігіт санаман. Осы екеуі жоқ болмаса, Артыма қимай қараман. Қасқа да болған ерлерім, Сол қайраттан не көрдің? Ұстап берді айғақтап Қалған мұра бабадан. Мынау, мынау, мынау күн - Қасірет күн, жылау күн. Қатын-қалаш, кемпір-шал, Бала-шаға болмаса Аш өзектен шалдырды Бас көтерер абадан. Бытырады ел ауды, Аз аумады, мол ауды.
Сегиз арыс жары Даулеталы Кеше Мете Жетимек Базар Назар Бектемис Токтамыс ,Бул жыр Елдостын оз атасы Емил деген жетимек жарынын жыры деп аке агаларымыз айтатын еди ол киси 1970 жылдарга дейин сол Турменстан Ташауыз облысынын мал шаруашылыгында болды Аталары бай аукаты киси болган
Атасы Еміілдің жатқан жері Ташауыз обл.Ленин район.Қызыл Қазақстан колхозы..К-з басшысы Жары Жетімек Есболай Абатов болған..сол қойымшылықтың бəрі Жетімек пен Олжашы..қазірде бар..
Қашқан ерде табан жоқ, Қапы кеттім, қайтейін, Қайрыла алмай артыма. Кірме болып көп жүрдім Бесқаланың халқына - Қарақалпақ, сартына. Түрікпен ішін шарладым Шөгерме киіп басыма, Шерік болып асына. Жауға бермес қонағын Басы жерге жеткенше, Жәуміт ауыл сақтады Құпиялап, жасыра. Ағайыным болмады Іздеп келген қасыма. Көк ала орда, көк орда, Қалы-кілем толы орда, Адыра қалғыр, жетпейді-ау Маңғыстаудың тасына. Аса шапқан, тыз етпе Теке-Жәуміт қаз мойын Байласаң да төріне - Келмейді ғой ол-дағы Көкмойнақтың шеніне. Кешіре көрсін яшы ұлы Айтты десе асыра. Мың ой келді басыма, Берекемді қашыра. ...Тағы да келдім тар жерге, Жасыма, жігіт, жасыма! Келген жерім айтайын - Кетік деген қала еді, Өзім келдім тал түсте Батағаның басына. Жөнімді айттым солдатқа, Сыр бүкпедім жасыра. Жауап алды қара адам Ит сықылды қабаған: - Байдың ұлы осы ма Жылқы айырған даладан? Кімнің малы бұл? - дейді, Басқа сөзді білмейді. - Бұл бір асыл тұқым-ды, Бар қалғаны - осы-дүр, Өзім бағып берейін, - Десем-дағы жалынып, Құлағына ілмейді. Отыз жетінші жылында Алып шықты қаладан Абақтыдан қамаған. - Айдарханға асыр! - деп, Пәрмен берді қара адам. Біз айрылдық осылай Маңғыстаудай даладан, Ұзын жатқан саладан. Көз алдымнан кетпейді Абақтының алдында Арба сүйреп баратып Арса-арса көкмойын Оқыранып қараған. Тағы да естен кетпейді - Ер салдырмас сен бе? - деп, Көк биені сабаған, Ит секілді қабаған Бағанағы қара адам. Асыл тұқым ардағым, Енді айналып келгенде Қайдан сені таба алам? Балуан жолбарыс білекті, Жігіт едім жүректі. Кешегі бір заманда Қилы-қилы күн өтті Соларды айтып толғасам - Көкіректе қатқан шер Біразырақ тараған...
Жырда таиға басқандаи қылып батырларымызды аитсада бір кітап қа енбегеніне жаным ашиды.Бір ақшасы бар Адаидың азаматы шықпағанына өкінемін Ерқармыстың бір жырының өзінде жүз батырды аитады даиын киноғои соны сомдап кино түсіретін бір азамат шықпағаны
《Адай халқы Ақтөбеліктермен де, Оралдықтармен де, Түрікмендермен де төбелесіп келеді, ондай жерде ссср кеңес үкіметін құруға болмайды》 (Ф. И. Голощекин)
Кең Маңғыстау - кең ием, Кер жусанды саладан. Жиен ағам Көкбөрі - Өлексеге тоқ бөрі. - Не істейміз? - деп едім Атаңа нәлет қорс етіп, Әрі айналып: - Кет! - деді. Түбі шикі құл баулы, Ашамайда келген ит, Арам төлден өрген ит. Қаным қатып мен кеттім, Тағы үрер деп абалап. ...Жол тірелді тұйыққа, Бесатар мылтық иықта. Тәуекелге бел будым. Бел буған жерім айтайын: Ана Үстірттің етегі - Көз талатын қиыр-ды, Қиырға салып шиырды, Жинап-теріп бір күнде Қуып кеттім үйірді, Көк жұлынды тағалап. Ұзын санын сұрасаң - Торқа жалды тоғыз-ды, Серке санды сегіз-ді, Санап шықтым аралап. Мама бие, көк бие Арда құлынға ұқсатып Аузымды ашсам емізді. Ортасында жатқанда Көзден аққан қанды жас Омырауыма құйылды. Ұйықтатпайды түнімен Бөрі-шағыл қамалап. Тұсап қойдым жаныма Көк биені даралап. Қосқұлақтың тамында, Көк құлпытас жанында Сол көк бие кісінеп, Тағы он бес ат жиылды. Заман қысым салғанда Түзден нәсіп бұйырды. Бекет Атам мешітін Бес күн жаттым паналап. Сәрсенбінің сәтінде Дүркірете қуалап, Құмға сіңіп жоғалдым Қу түлейді сағалап. * * * Көкмойнақтың баласы-ай, Көз ұямның қарасы-ай, Көңілімнің наласы-ай! Ере алмайды жүгірсе - Шұбалаң құйрық шұбар да, Қуыс қолтық қылаң да. Қарабайыр, арғымақ, Тесік өкпе қазан ат Жарыса алмас бұлар да. Тобан аяқ жабы емес, Қол-аяғы жіптіктей, Жіптік те болса - болаттай, Болат оңай сынар ма?! Доңыз мойын қара емес, Басы жеңіл бұрарға. Одан артық көлік жоқ Кезенген жауға тап болып, Кескілесе шығарда. Майға бөгіп қалмайды - Бір атасы құлан ба? Сабау кірпік, тұнық көз - Бір атасы бұлан ба? Құлыбын кері қайырған Мылтықты көр де оны көр - Қос құлағын жымарда. Біздің елдің адамы Үшқұдықтың арасын Сәске болмай қосады Таң намаздан шығарда. Қыс тоғыста - терлетер, Жаз тоғыста - өр кетер, Беріктігін сынарда. Үш қиянның қазағы Тақ тұрады алдында Бәсеке-дәурен құрарда. Мініп шықсам құтыртып - Айтқызбай-ақ таниды Түп атамды сұрарда. Жауға мінсем - айбарым, Тойға мінсем - жайнағым, Төбемдегі - байрағым, Жанымдағы серігім, Талыс танау көрігім, Асылың хайуан демесең - Малдан бөлек келімің. Түлкідейін түн қатып, Бөрідейін жол тартып Шиыр салып жүргенім. Қаба жалдың әр талын Тарап ұстап сүйгенім. Сізден басқа жылқыға Ат екен деп мінбедім, Көлік құрлы көрмедім. Тақымыма бір тисең, Ағын судай гүрледім. Маңғыстауда бұлт едік, Топтан озған ілкі едік, Оза көшіп, кең қонған Сегіз арыс жұрт едік. Сегіз арыс ішінде Егер қатын қалса бір Туар мендей баланы, Сізді қайдан табады? Қамықпа, жаным, қамықпа, «Әр асқанға - бір тосқан», Мына алапат басылып, Жұлдызың ертең жанады. Соны неге білмейді Көкбөрілер манағы?! Бұралқы итті асырасаң - Түбі өзіңді қабады.
Ой бәрекелді жүректі елжіретіп жіберді ғой көк мойнақ.өнеріңе тәнтімін Елдос керемет кешегі Абыл мен Нұрымнан Қашағанодан бертін өсербай Аманқос айта берсек көп солардың жұрнағысың ғой солардың ізін басып келе жатқан маңғыстаудың мұнарлы жырауы өзіңсің Елдос тыңдағанда арқам шымырлайды.көмейіңнен жыр кетпесін.
Осындай жырларды мектептен бастап жаттау керек. Әр сөзі қандай керемет. Алла жап болсын.
Жаттамайдау тек рухты намысшыл елм дитын казахтар жаттамаса
Өте керемет орындалған. Жылқының емес қазақтың тағдырын керемет келтірген. 👍👍👍
Ер жүрек бабаларымның рухы жәннәтта болсын!
Улы дала жорыгында Кокмойнак камандасынын тилеуин тилеп отырмыз. Алла жар болгай!!!
осы термени канша естисемде еш жалыкан емеспин керемет терме .
атка деген кандай махаббат десенши. кайран Адайым
Қазақ жырының көкмойнағы бүкіл елге тарату таныту керек Елдос Емілдің барлық туындыларын, көп жаса Елдос Жырау!!!!!!!!!
Текті Адай Балықшыдан шыққан Ер Қармыс Балуанияз батырлар бар сол батыр аталарымызга Алла разы болып жәннәттан орын берсін! Сол Маңғыстаудың батырларының арқасы ғой мұнай.
Алимжан Самадинов коякойш болар, баримиз адаймыз, коймадын гой балыкшы деп, бизде батырлар коп болган! Так и так кырык болинемиз, катты айтсам кеширерсиз!
Қай халықта бар екен жылқыға осындай жыр арнайтын ?!
Кейбіреулер өздеріне қарамай қазақты анау,мынау дейді . Мынадай керемет шығара алатын халық нағыз МӘДЕНИЕТТІ ,талантты, мыңдаған жылдар “қашалып” әдеміленген жырлар
Мақамы қандай әдемі ,бір оркестр тыңдап отырған тәріздіміз , киелі елдің киелі термесі - таза алтын мұра
Қайран Шалдар!Əруақтарың разы болсын!Жырмен тарихымызды жазып кеткен!
Әлқисса болар сөз басы,
Ақылдың иман жолдасы.
Бұл күндері болғанда
Ақыл мен иман бүлінді,
Заманым қырық құбылды,
Жоғалып ынсап-қанағат.
Отыз екі деген жылында
Самның орғыл құмында
Біздің Адай қырылды.
Ақырын берсе салауат.
Сұлап жатқан көп өлік
Бұйрат құмды жағалап.
Түлкі сарып сырыққа,
Қарға қонды құрыққа,
Қара шыбын балалап.
Қырылып жатқан халықтың
Көзін ғана ойып жеп,
Құзғын ұшты табалап.
Қарындас болды - қара бақ,
Жүйрік болды - шабан ат.
Ойға да қырға ел ауды,
Саулы інгендей ыңыранған.
Маңғыстаудың Қараойы,
Кімге етермін аманат?!
Кино түсірсеғой шіркін осы жырдың желісімен қайда қарап жүр қазақтың кино түсіргіш жігіттері
адайда небир адамдар откенго арбир соз атка деген махаббат осылай болса адайлар адай атынын атағын шығарамыз талай катты ерге мал турар катты жерге су турар деген адайым осылай болуы керек казак жерге елге атка махаббат сонда бизден душпандарымыз коркады рухты болындар адайларым.
Шыбынтай (Балықшы); Әлнияз екі баласы Айтумыспен Жеменей шатаспаңдар ағайын
құдрет қайран қазағым аман жүр
ауызымыз бір болуы керек
сонда еш қандай жау ала алмайды
Пай- пай, қайтейін, жарайсың Елдосжан!!!
bake 0158 Елдос Емил казак онеринин аскар шыны десем калай болады....
ия, тек оны біздің бағалай білуімізде
bake 0158 елдостын артынан Измурат Молбайев шыгып келе жатыр.
мен озим аргынмын бирак осы адаидын толгаун тындасам козиме жас келеди
Marat Bodykov Рахмет Айналайын! Қазақтың ауызы бір болу керек..Руды тек қанның тазалығы үшін білу міндет..
Marat Bodyk
Marat Bodykov келшейші қонаққа киелі жер Маңғыстауға бауырым. Қонақ болып кет, Қазағым бəрі бірдейғо қонақ жəй Біздің ауылдың қонақ жəйін көріп кет.
@@kzaktau6599 Рахмет насип болса барармыз . Сизде аркага меиман болып келиниз
Дұрыс айтасыз. Бұл жырды әшейін тыңдау мүмкін емес. Не көрмеген қазағым. Маңдайы жарқырайтын да күн туар
Қазақ тілі Əдемі Қазақ тілі арқалы Қазақ болсаң Қозбай көрш недеген шіркін Мағналы ....
О Алла бiр озiн жар бола кор.
Па шіркін ай,сау бол
Аллаға тəуба.
Хорошо музыка
Елақаң құсап ешкім қайталай алмайтын болар ау сірә🤩
"Адай деген ешқандай билікті мойындамаған халық. Басқа Қазақ руларына қосылмай бөлек өмір сүріп, олармен тіпті туыстық қарым-қатынас та орнатпайтын даланың жаугер ұлдары. Олар тек орыстарды ғана емес, өз қазақтарын, хиуалықтарды, Түркмен мен Текелерді де тонайды. Текелер де Адай сияқты басбұзар халық, олардың араларында мал ұрлығы, қақтығыстар жиі болып тұрады.
"Русская старина" журналы, 1894 ж. #7
ақымақ!
Кім болсада Адайдың батыр жігіті боп тұрғой 17 жасында бір үйір жылқыны орыстарға бермей неше жыл жалғыз жүрген
Жырды жүрекке жеткізіп орындаған Елдос жыршы сау болсын
Светкали Нуржановтын айтуы,-Балыкшы Iзбан батыр Масакбайулы екен
Маңғыстау терме жырларын әдемі мақамымен тыңдағанда тек қазақ емес баяғы сақ ,ғұн , түркі :оғыз, қыпшақ үндері естіледі неге екенін білмеймін ,Шыңғысхан ның - батырлар ізі көрінеді ...
Осындай жылқы туралы термелерді жарыққа көп шығарса екен
Ассалаумагалейкум бауырлар
Таласатын ештеме жок бул жерде, болинип болинип биттико не керек жалпы Адайдын болмысы кай ру болмасын бари алгыр батыр жикке болмендер тутас Адаймыз болды.
Берик бауырым! Жарайсын! Термешы болса сендей болсын!
Курак Жанасаев Елдос Емілғо айтп жатқан
Жырды орындап отырған Елдос Еміл. Берік Дәуенов жинақтаушы ғой.
Маңғыстауым✊🏼
керемет шығама
Маңғыстау, Бейнеуден Әлилерді іздеймін, Айдаржапан Әлилер
Аллага шукир Кокмайнагымыз ресейден биринши орын алып келди Бабалар рухы разы болсын
20:23 маңғыстау даладан
сау болшы братан😂❤
Осыдан кейін сол көкмойнақ асауланып, қашып жеріне орлыпты мыс. Елге келсе, жұрт, иесі түгіл халық жоқ.
Елдос бауырыма Қазақ халқының еңбегі сіңген артісі атағын алып беретін аға барма екен,Қасиетті Адайдың қасрет қайғысы жарыққа қанын ағызып шығарған ініме мың алғыс осы Көкмойнақты тыңдағанда 1920 жылы аталардың тарихы емеспа.Әлде ағалар кпсс тің тәрбиесіне шыға алмай жүрсіңдерма
Оте кушти айткан екен рахмет инимизге колдайк
Балыкшы да Адай арине Балыкшыдан Балуанияз деген батыр бар Балуанияздын сонгы жорыгы Хиуага карсы согыста каза тапкан Караган босагада жатыр Босагада.Осы жырда Адайдын 60 батырын айтат Балуанияздын жырында
Нурсултан Даулетбаев
Нурсултан Даулетбаев гопдуж
Ер Кармыс емеспа Караган босагада жаткан
Кайын журтым аргын.озим адаймын тобыш.домбырада оқыдым Елдос ағай ұстазым
Байрамалы, Марыда,
Бесқаладан арыда
Түбі жекжат түрікпен,
Ол да қойдай үріккен.
Оған барсам бір күні
Тиер дедім залалы.
Атқұмарлау халық еді,
Көкмойнақты көргенде
Бас салмаса жарады.
Хиуа, Бұқара қала-ды,
Егін еккен сала-ды,
Ат қадірін не білсін?
Соқаға айдап салады.
Сұмырай болды бұл заман,
Сұмдық болды ойлаған
Көкіректе жан-ай жан
Қайдан байыз табады?!
* * *
Қанды жастан кеппейді
Көк биенің жанары.
Жатсам-тұрсам айналып
Қабағыма қарады.
Асыр салып шаппайды
Арда құнан жабағы.
Құлан ішпес тұзды қақ,
Тобын жазбай барады,
Тобын жазбай қайтады,
Ішім өрттей жанады.
Үш жыл жүрдім аң болып,
Жалғыз басым даң болып,
Амал өтті, жаз өтті,
Күз түсуге қарады.
Іргесі бүтін бір ауыл
Кең түбектен таппадым.
Тірі адамнан ақпанда
Бүкшеңдеген шал көрдім
Иыққа асып қақпанын.
Көктемеде бір көрдім
Көсік қазып жатқанын.
Қара күзде бір көрдім
Сіресіп өліп жатқанын.
Ашық екен жанары,
Көмген болдым сауап деп,
Аршып көне моланы.
Сөйтіп жүріп қыс келді,
Басқа қиын іс келді.
Қыстаған жерім айтайын:
Шымыраудың табаны.
Үстімнен түсті бір күні
Сегіз жігіт сайланған
Шақырлап мылтық жарағы.
Әй-шайыма қаратпай:
- Қане, банды, беріл! - деп,
Жан-жағымнан қамады.
- Малды өткіз! - деп біреуі
Бұғып айқай салады.
- Бұл мал емес, сен малсың,
Иттен туған арамы!
Үңірейіп төніп тұр
Көп мылтықтың араны.
Сонда тұрып сөйледім,
Сөйлегенде бүй дедім:
- Сөзге қонақ бер, - дедім, -
Жақынырақ кел! - дедім.
Сөз тыңдайтын олар ма?
- Мылтығыңды таста! - деп,
Жанымды алып барады.
Бас бермейін деп едім,
Бастым ыссы табаны.
Кісінеген ышқынып
Көк биенің дауысы-ай
Құлағымды жарады.
Енді рақым маған жоқ,
Құдай қылды, амал жоқ.
Қалыбына көн қатса -
Жеті атамда озалдан
Ажалынан өлген адам жоқ.
Уа, мен кімнің шікірәсі?
Тәңірден басқа панам жоқ!
Өле кетсем артымда
Інім де жоқ, ағам жоқ.
Ас беретін елім жоқ -
Елсіз болсаң, молаң жоқ.
Шүріппені бір бастым,
Жата қалды сегізі -
Сегіз кесек албастың.
Көк жұлынға міндім де
«Иә, сәт!» - деп жөнелдім,
Қашқан ерде табан жоқ.
...Өңім осы, түс емес,
Ойлап тұрсам мынау іс -
Бәлшебектің ісі емес.
Ақыл айтқан әр баптан
Заман парқын шамалап,
Әр нұсқаны саралап,
Асыл сойдың баласын
Алып кетті бір түнде
«Дұшпансың!» - деп қаралап.
Он жетіде жасым бар,
Қиылған қара қасым бар -
Тастап кетті бала деп,
Жүгірсем де «ағалап».
Қамшы құйрық қызыл нар,
Қаны таза біздің нар
Мұрнынан тізіп оны алды
Ауыл-үйді аралап.
Көкмойнақтың үйірі-ай,
Домбыра тартсам күйім-ай,
Айқайласам әнім-ай,
Ашырқансам дәмім-ай,
Тұшырқансам тұзым-ай,
Алдына салып айдады
Бишігімен сабалап.
...Малдан зият жануар
Қашып келді қайтадан
Талай жерді аралап.
Туырлықсыз тұл үйді,
Қараң қалған мың үйді
Иіскеп жүр жағалап.
Күнде ертемен оянсам,
Айналайын көзіңнен,
Оқыранып келеді
Көкіректі жаралап.
Қол кісенсіз байлаулы,
Іш қазандай қайнаулы,
А, сұм жалған жаман-ақ.
Бұл салғырттың бойында
Нелер батыр өтпеді?
Жауды көрсе жараған,
Сөз десе бұлты тараған.
Нелер тақ-тақ өтпеді?
Аруанадай зарлаған,
Ұл туады анадан
Қиқуды естіп даладан.
Көлденеңім - көк отау,
Қырқа жағым - қырық отау,
Ойпаң жағым - он отау,
Белдеуінде әр үйдің
Таң аспаса Көкмойнақ -
Ол ауылдың несі артық
Сырлаған сары моладан?
Көксауыр жона ақбас ер,
Ақ бас ердің қасына
Бесатар мылтық ілмесе -
Оны да жігіт санаман.
Осы екеуі жоқ болмаса,
Артыма қимай қараман.
Қасқа да болған ерлерім,
Сол қайраттан не көрдің?
Ұстап берді айғақтап
Қалған мұра бабадан.
Мынау, мынау, мынау күн -
Қасірет күн, жылау күн.
Қатын-қалаш, кемпір-шал,
Бала-шаға болмаса
Аш өзектен шалдырды
Бас көтерер абадан.
Бытырады ел ауды,
Аз аумады, мол ауды.
Сегиз арыс жары Даулеталы Кеше Мете Жетимек Базар Назар Бектемис Токтамыс ,Бул жыр Елдостын оз атасы Емил деген жетимек жарынын жыры деп аке агаларымыз айтатын еди ол киси 1970 жылдарга дейин сол Турменстан Ташауыз облысынын мал шаруашылыгында болды Аталары бай аукаты киси болган
Бұл жерде сегіз арыс адай айтылып отыр ғой. Жары адайдың бір тармағы ғой.
Амал Жантилеуов
Атасы Еміілдің жатқан жері Ташауыз обл.Ленин район.Қызыл Қазақстан колхозы..К-з басшысы Жары Жетімек Есболай Абатов болған..сол қойымшылықтың бəрі Жетімек пен Олжашы..қазірде бар..
Қашқан ерде табан жоқ,
Қапы кеттім, қайтейін,
Қайрыла алмай артыма.
Кірме болып көп жүрдім
Бесқаланың халқына -
Қарақалпақ, сартына.
Түрікпен ішін шарладым
Шөгерме киіп басыма,
Шерік болып асына.
Жауға бермес қонағын
Басы жерге жеткенше,
Жәуміт ауыл сақтады
Құпиялап, жасыра.
Ағайыным болмады
Іздеп келген қасыма.
Көк ала орда, көк орда,
Қалы-кілем толы орда,
Адыра қалғыр, жетпейді-ау
Маңғыстаудың тасына.
Аса шапқан, тыз етпе
Теке-Жәуміт қаз мойын
Байласаң да төріне -
Келмейді ғой ол-дағы
Көкмойнақтың шеніне.
Кешіре көрсін яшы ұлы
Айтты десе асыра.
Мың ой келді басыма,
Берекемді қашыра.
...Тағы да келдім тар жерге,
Жасыма, жігіт, жасыма!
Келген жерім айтайын -
Кетік деген қала еді,
Өзім келдім тал түсте
Батағаның басына.
Жөнімді айттым солдатқа,
Сыр бүкпедім жасыра.
Жауап алды қара адам
Ит сықылды қабаған:
- Байдың ұлы осы ма
Жылқы айырған даладан?
Кімнің малы бұл? - дейді,
Басқа сөзді білмейді.
- Бұл бір асыл тұқым-ды,
Бар қалғаны - осы-дүр,
Өзім бағып берейін, -
Десем-дағы жалынып,
Құлағына ілмейді.
Отыз жетінші жылында
Алып шықты қаладан
Абақтыдан қамаған.
- Айдарханға асыр! - деп,
Пәрмен берді қара адам.
Біз айрылдық осылай
Маңғыстаудай даладан,
Ұзын жатқан саладан.
Көз алдымнан кетпейді
Абақтының алдында
Арба сүйреп баратып
Арса-арса көкмойын
Оқыранып қараған.
Тағы да естен кетпейді
- Ер салдырмас сен бе? - деп,
Көк биені сабаған,
Ит секілді қабаған
Бағанағы қара адам.
Асыл тұқым ардағым,
Енді айналып келгенде
Қайдан сені таба алам?
Балуан жолбарыс білекті,
Жігіт едім жүректі.
Кешегі бір заманда
Қилы-қилы күн өтті
Соларды айтып толғасам -
Көкіректе қатқан шер
Біразырақ тараған...
Адаилар алға
Адайлар жасай беріңдер
Əрине көкем Адай .ұлдары КЕЛІНБЕРДІ, ҚҰДАЙКЕ . БАЛЫҚШЫ КЕЛІНБЕРДІДЕН ТАРАЙДЫ
Светқали ағаның (Светқали Нұржан) айтуы бойынша: Балықшы руынан Ізбан Масақбайұлы деген батыр кісі жыры екен. Біле жүрейік.
Akzhol Abdiramanov қай балықшы екен
балықшылар Адай ма өзі жалпы
Наурыз Шуакбаев Балыкшы руннан Ер Кармыс дитын Батыр шыкан 70Жасында жауга щауып Кыз Емшекте Кармыс жатыр
шакенбай Тасмаганбетов Дурыс. дурыс 80 жастаго 75 жасында
бул ескелди сугир бабамыздын жыры бауырлар
Адайдың аты да өзіде адай
Адаидың баилығы
көзге жас келеді!
Адай тағдыры.
Бүкіл қазақ тарихыда сыиып тұрғандай
Жүрекке жететін терме😢
🤗🤗🤗
Елдосты тыңдағаннан кейін баска ешкім тыңдағым келмейді!
Сейчас Елдос Емил отрицает всё это
Қайран жылқы тұқымы Бармекен қазір
Жырда таиға басқандаи қылып батырларымызды аитсада бір кітап қа енбегеніне жаным ашиды.Бір ақшасы бар Адаидың азаматы шықпағанына өкінемін Ерқармыстың бір жырының өзінде жүз батырды аитады даиын киноғои соны сомдап кино түсіретін бір азамат шықпағаны
қанша тыңдасаңда жалықпайсың маңыстау термесіне не жетсін
👍👍👍
ШЕТПЕ🔥
QAZAQTAR
ап баракелдііі
Не ушин Адай жеменей деп айтып кетилген. Негизи Алнияз (Бузау) деп айтылмай калган. Озим Адай жеменей (Алнияз) каратока кишкилмин.
Па не деген атка деген суйиспеншилик
🎸
Тууф тфәй-тфәй.
《Адай халқы Ақтөбеліктермен де, Оралдықтармен де, Түрікмендермен де төбелесіп келеді, ондай жерде ссср кеңес үкіметін құруға болмайды》
(Ф. И. Голощекин)
😂🤣
балықшы Адайға жатадыма жалпы өзі
ия, әрине
Казир Елдос Емил бурынгы омирин отрицать етип жатыр. Жыр мен термелерди айткан ушин окинеди. Адамды адастырса Алла Тагалла адастырып жибереди екен.
Осы шығарма кімді кы
Кашаган
балықшылар Адай ма өзі жалпы
Наурыз Шуакбаев Балықшы, Жеменей,Тəзіке, Қосай,Ақпан Құнанорыс ,Мұңал , Тобыш - сегіз арыс адай ғой айналайын інім.Біліп жүр енді.
ия, әрине
Осы ру білмеген мәңгүрт дейди шынымен бар екенғо балықшы мен жеменей аударылған кемеде деген аталарымыз
@@АлмаТабылдиева-э3б "Балықшы мен Жеменей,аударылмас кемедей"- деп айтылады
Өзің Адайсың ба? Адай болсаң сегіз арыс Адайды білмегенің ұят,ал Адай болмасаң оның саған не керегі бар?
Осы термины менен каким жазд сатылат дите шал
Осы термины менын какем Саттыгул литые шал жазд
Жулдызбай коримдикке калдырган Адайга Кокмойнактын уйырин
керемет жыр екен қанша естисенде жалықпайсың. .мәдени мұрадеп осыны айт
балықшылар Адай ма өзі жалпы
ия, әрине
Адайларга ешким , ешкашан тен келмеген
Сен кімсің оны білмесең өзіңді айтшы
Сұрақ қойғасын жауабын оқышиш адамдардың жазғанын ия адайғо
Наурыз Шуакбаев не саган бреу дулат конырат дедима
Ата бабалардын рухтары разы болып, жандарды жумакта болсын.
Елдос аға адамның кокмойнағысынғой сенин даусың Маңғыстауға мың жылда айналып туылармекен
Шіркін кино қылып түсірсе
Mirbek Wakenov Аллаh қалауымен бұйырған күндері талай жырдың көрсетілетінi болар
Жоғары жақтың қазекеңдері жасатпайды ау,Адай жылқысы деген породаға қарсылық көрсетіп жүр ғой астыртын.
Кең Маңғыстау - кең ием,
Кер жусанды саладан.
Жиен ағам Көкбөрі -
Өлексеге тоқ бөрі.
- Не істейміз? - деп едім
Атаңа нәлет қорс етіп,
Әрі айналып: - Кет! - деді.
Түбі шикі құл баулы,
Ашамайда келген ит,
Арам төлден өрген ит.
Қаным қатып мен кеттім,
Тағы үрер деп абалап.
...Жол тірелді тұйыққа,
Бесатар мылтық иықта.
Тәуекелге бел будым.
Бел буған жерім айтайын:
Ана Үстірттің етегі -
Көз талатын қиыр-ды,
Қиырға салып шиырды,
Жинап-теріп бір күнде
Қуып кеттім үйірді,
Көк жұлынды тағалап.
Ұзын санын сұрасаң -
Торқа жалды тоғыз-ды,
Серке санды сегіз-ді,
Санап шықтым аралап.
Мама бие, көк бие
Арда құлынға ұқсатып
Аузымды ашсам емізді.
Ортасында жатқанда
Көзден аққан қанды жас
Омырауыма құйылды.
Ұйықтатпайды түнімен
Бөрі-шағыл қамалап.
Тұсап қойдым жаныма
Көк биені даралап.
Қосқұлақтың тамында,
Көк құлпытас жанында
Сол көк бие кісінеп,
Тағы он бес ат жиылды.
Заман қысым салғанда
Түзден нәсіп бұйырды.
Бекет Атам мешітін
Бес күн жаттым паналап.
Сәрсенбінің сәтінде
Дүркірете қуалап,
Құмға сіңіп жоғалдым
Қу түлейді сағалап.
* * *
Көкмойнақтың баласы-ай,
Көз ұямның қарасы-ай,
Көңілімнің наласы-ай!
Ере алмайды жүгірсе -
Шұбалаң құйрық шұбар да,
Қуыс қолтық қылаң да.
Қарабайыр, арғымақ,
Тесік өкпе қазан ат
Жарыса алмас бұлар да.
Тобан аяқ жабы емес,
Қол-аяғы жіптіктей,
Жіптік те болса - болаттай,
Болат оңай сынар ма?!
Доңыз мойын қара емес,
Басы жеңіл бұрарға.
Одан артық көлік жоқ
Кезенген жауға тап болып,
Кескілесе шығарда.
Майға бөгіп қалмайды -
Бір атасы құлан ба?
Сабау кірпік, тұнық көз -
Бір атасы бұлан ба?
Құлыбын кері қайырған
Мылтықты көр де оны көр -
Қос құлағын жымарда.
Біздің елдің адамы
Үшқұдықтың арасын
Сәске болмай қосады
Таң намаздан шығарда.
Қыс тоғыста - терлетер,
Жаз тоғыста - өр кетер,
Беріктігін сынарда.
Үш қиянның қазағы
Тақ тұрады алдында
Бәсеке-дәурен құрарда.
Мініп шықсам құтыртып -
Айтқызбай-ақ таниды
Түп атамды сұрарда.
Жауға мінсем - айбарым,
Тойға мінсем - жайнағым,
Төбемдегі - байрағым,
Жанымдағы серігім,
Талыс танау көрігім,
Асылың хайуан демесең -
Малдан бөлек келімің.
Түлкідейін түн қатып,
Бөрідейін жол тартып
Шиыр салып жүргенім.
Қаба жалдың әр талын
Тарап ұстап сүйгенім.
Сізден басқа жылқыға
Ат екен деп мінбедім,
Көлік құрлы көрмедім.
Тақымыма бір тисең,
Ағын судай гүрледім.
Маңғыстауда бұлт едік,
Топтан озған ілкі едік,
Оза көшіп, кең қонған
Сегіз арыс жұрт едік.
Сегіз арыс ішінде
Егер қатын қалса бір
Туар мендей баланы,
Сізді қайдан табады?
Қамықпа, жаным, қамықпа,
«Әр асқанға - бір тосқан»,
Мына алапат басылып,
Жұлдызың ертең жанады.
Соны неге білмейді
Көкбөрілер манағы?!
Бұралқы итті асырасаң -
Түбі өзіңді қабады.
Бугын тагы мойындатты 1200 км бырыншы келып Кокмойнак Мангыстау 💪
Жарайсындар
Ой бәрекелді жүректі елжіретіп жіберді ғой көк мойнақ.өнеріңе тәнтімін Елдос керемет кешегі Абыл мен Нұрымнан Қашағанодан бертін өсербай Аманқос айта берсек көп солардың жұрнағысың ғой солардың ізін басып келе жатқан маңғыстаудың мұнарлы жырауы өзіңсің Елдос тыңдағанда арқам шымырлайды.көмейіңнен жыр кетпесін.
Адайдың баласы Келімберді баласы Шыбынтай(Балыкшы) деп атап кеткен. Кармыс батыр Балуанияз батыр. Балықшы
руынан шыққан батырлар.
Елдос ширкин не деген дарыны текке кеткен казаксын...
Киели Мангыстауым менин жасай бер егер егемендик алып берген урпактарына аталарымызды н рухы биик жандары жаннатта болсын Алла !
ол көк мойнақ құрып кеткен кəзіргі солардан қалған сарқыты
Тил козден аманбол елдос агатай
Пах шіркін ай.Көрмегенің болмады Адайым ай
Қазақтың сор кешкен тарихын көз алдына алып келеді(((
Елдос бауырым алла разы болсын!
Адай келімберді
Кокмойнактын уйыры жыр гой.Елдос быр туар жыршы гой шыркын.
Адайлар алга менде Адаймын.
Жасасын адайлар
Елдос інім өнерің өрге жүзсін,
бауырым балыкшы адай.Адай нагыз.Балуанияз Ер Кармыс деген аталарымыз.Мен озим балыкшымын АДАЙМЫН.💪💪💪💪.Ғалымжан есімім Маңғыстау обл.Бейнеуден.
Аман бол кандас, сегиз арыс Адайым мойындаткан талайын! /|\
КАЙРАН Адайым нне кормедің əі көріп келеміз кешегі 11жыл не болған көрдім ел көрді
Жылкы бар ма сататын?
Райхан Ембергенова Шонтыбаевтарды танисынба? Тоже рыбактар!😂
@@aset0806 кімсің
Мен түсірсем бе дейм киножыр!
Ер-Қармысты түсіріп қойдық. Қалың адай қатты ықыласпен қарсы алды.
Ассалаумағалейкум, аға. Түсірсеңіз жақсы болар еді. Қолдайтындар көп. Көмегімізді тигіземіз. Сәттілік тілеймін!
Daur Inirbay Ер Қармысты бір көрсең қайтеді
@@nartaysaudanbekuly7257 Ассалаумағалейкүм. Қайдан көруге болады?
адай балыкшы
керемет
АЛЛА ЖАР БОЛСЫН
Нұрыммен Қашағанның айтысы кімде бар Қашекең Нүрекеннің ауылына барып Нүрекеңе сәлемін берми қонақ жәйіне барғанда Нүрекек өзі іздеп барып айтысқаны
Сол термені білетіндер болса жазшыншы
Илияс Киикбаев "Ұлы Адай Ұрпақтары" деген вконтактедегі Адайлар тобында бар!
Маңғыстау Адай осында Ютубта бар
Ия менде бар Кашаганнын айтканы Нурымга
Ассалаумағалейкүм ағайындар, кім түсіндірер екен, жыр я да терме екенін қалай білеміз
Термеғо
мына терме айтып жатканын бари адайга кирет нагыз балыкшы адайга кирет тусинбйтин адамдарга айтарым билмесениз арзатка мурнынды тыкпа билмесениз
Орындайтын балықшы емес өттің жарылып өлетін болсаңда
20:22 маңғыстаудай даладан
😥
Пуф
Шіркін сол заманға алып кеттіғо