Εκκλησιάζουσες-Αρχαίο θέατρο Επιδαύρου Παραγωγή Θέατρο του Νέου Κόσμου
Вставка
- Опубліковано 27 лис 2024
- "Εκκλησιάζουσες" του Αριστοφάνη
Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος
Παίζουν: Δάφνη Λαμπρόγιαννη, Κώστας Κόκλας, Γιώργος Πυρπασόπουλος, Παντελής Δεντάκης, Νίκος Καρδώνης, Μαίρη Σαουσοπούλου, Γεωργία Γεωργόνη, Στράτος Χρήστου, κ.ά.
Το Θέατρο του Νέου Κόσμου το καλοκαίρι 2012 παρουσίασε στην Επίδαυρο (27 & 28/7), στο Ηρώδειο (3 & 4/9), αλλά και σε περιοδεία στα μεγάλα φεστιβάλ της χώρας, την κωμωδία του Αριστοφάνη "Εκκλησιάζουσες".
Μία ακόμα πολιτική κωμωδία-σάτιρα, από τις χαρακτηριστικές του Αριστοφάνη, στην οποία για άλλη μια φορά -μετά τη Λυσιστράτη- τάσσεται υπέρ των γυναικών. Ενδεχομένως την έγραψε το 391 ή το 392 π.Χ.
Τώρα που βουλιάζει το δικό μας πολιτικό σύστημα, είναι σειρά μας να μιλήσουμε για την πολιτική και για την πάλη των δύο φύλων με αφορμή τις Εκκλησιάζουσες. Και να γελάσουμε όχι μόνο με τη μακρινή εποχή της αθωότητας, αλλά και με το κολασμένο σήμερα, αφού η δική μας Πραξαγόρα έχει ακόμα και μαντικές ικανότητες, που της επιτρέπουν να κινείται ελεύθερα μέσα στους αιώνες και να προσγειώνεται στο παρόν.
Σημείωμα σκηνοθέτη
Ο Αριστοφάνης ανήκει στους αγαπημένους μου. Μου ταιριάζει το χιούμορ και η αθυροστομία του, όταν με ανεξάντλητη φαντασία στήνει επί σκηνής κωμικές υποθέσεις για να σχολιάσει τα πολιτικά πράγματα της εποχής του. Δε με ενδιαφέρει καθόλου αν είναι προοδευτικός ή όχι με τη στενή έννοια, η κωμωδία πιστεύει σε δικό της θεό, και ο Αριστοφάνης ξέρει πάντα να βρίσκεται στη σωστή πλευρά: μακριά κι αλάργα από την πολιτική ορθότητα.
Καταπιάστηκα πρώτη φορά με Αριστοφάνη το 2005, ανεβάζοντας τους "Αχαρνείς" που μου ανέθεσε το Εθνικό Θέατρο, και φέτος [2012], στην κολασμένη συγκυρία που ζούμε, οι "Εκκλησιάζουσες" μου φάνηκαν η καλύτερη επιλογή για να σχολιάσουμε όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας σε πολιτικό, οικονομικό και ηθικό επίπεδο. Μας χωρίζουν σχεδόν 2.500 χιλιάδες χρόνια από το πρώτο ανέβασμα του έργου, κι όμως πίσω από τις ατάκες του βλέπουμε καθαρά γνώριμες καταστάσεις και πρόσωπα. Να ’μαστε λοιπόν και πάλι με Αριστοφάνη στην Επίδαυρο, αυτή τη φορά με το Θέατρο του Νέου Κόσμου.
Στις "Εκκλησιάζουσες" κυριαρχεί το στοιχείο της μεταμφίεσης. Οι γυναίκες μεταμφιέζονται σε άντρες για να πάρουν την εξουσία και να σώσουν την πόλη, σε μια εποχή που δεν έχουν πολιτικά (και όχι μόνο) δικαιώματα, και οι άντρες μεταμφιέζονται σε γυναίκες.
Ένα βασικό θέμα που με απασχόλησε είναι ότι ο Αριστοφάνης τον 4ο π.Χ. αιώνα δε θα μπορούσε βέβαια να φανταστεί ότι η θέση της γυναίκας στην πορεία των αιώνων θα άλλαζε αισθητά, και ιδιαίτερα τον 20ό αιώνα, με τη βοήθεια και του φεμινιστικού κινήματος: πολιτικά και εργασιακά δικαιώματα, θέση στην οικογένεια, στη ζωή και στον έρωτα. Αυτό είναι κάτι που η σκηνοθεσία δεν θα μπορούσε να μην το λάβει υπόψη της. Με αυτό το σκεπτικό έγινε και η απόδοση του κειμένου. Δεν πήραμε μια έτοιμη μετάφραση να της φορτώσουμε και τις δικές μας προσθήκες, αλλά προτιμήσαμε να γίνει εξαρχής η δουλειά για να έχει ενιαίο ύφος το κείμενο. Μια βασική μας παρέμβαση είναι ότι η δική μας Πραξαγόρα, εκτός από πολιτικές έχει και μαντικές ικανότητες, που της επιτρέπουν να κινείται ελεύθερα μέσα στους αιώνες και να σχολιάζει την ιστορία, καθώς παρακολουθεί τη γυναίκα να κατακτά δικαιώματα και να μπαίνει στην εξουσία, θυσιάζοντας πολλές φορές τα γυναικεία της χαρακτηριστικά και τις ευαισθησίες.
Στην παράστασή μας οι γυναικείοι ρόλοι ερμηνεύονται από γυναίκες και οι αντρικοί από άντρες. Δεν ήθελα να υπονομεύσω αυτό τον ουτοπικό γυναικείο λόγο της αρχαιότητας για χάρη του γέλιου που εγγυάται ο τραβεστισμός.
Μόνη εξαίρεση είναι η σκηνή με τις γριές στο τέλος του έργου. Σήμερα το βρίσκω σεξιστικό και καθόλου διασκεδαστικό να παίζουν τις γριές γυναίκες ηθοποιοί, και μάλιστα ηλικιωμένες. Στην εποχή του Αριστοφάνη τις παίζαν έτσι κι αλλιώς άντρες, και το κωμικό λειτουργούσε μέσα από αυτή τη μεταμφίεση. Νομίζω εξάλλου ότι αυτή η σκηνή έχει γκροτέσκο, αθυρόστομο και καρναβαλικό χαρακτήρα, τοποθετημένη καθώς είναι στο πλαίσιο των επινικίων για την εξουσία που πήραν οι γυναίκες. Προτιμήθηκε λοιπόν να παιχτούν οι γριές από τους άντρες του θιάσου.
Τα χορικά παίζουν πάντα βασικό ρόλο στις αριστοφανικές κωμωδίες. Δεν μπορώ να φανταστώ αριστοφανικότερο μουσικό από τον Θάνο Μικρούτσικο. Ταιριάξαμε από την πρώτη μας συνεργασία, τους "Αχαρνείς", και μακάρι να προλάβουμε να κάνουμε κι άλλους αριστοφάνηδες παρέα.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος
Απόδοση κειμένου: Βασίλης Μαυρογεωργίου
Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος
Κοστούμια: Άγγελος Μέντης
Χορογραφίες: Αγγελική Στελλάτου
Σχεδιασμός φωτισμών: Σάκης Μπιρμπίλης
Μουσική διδασκαλία: Θανάσης Αποστολόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Σπύρος Πίτσος
Βιντεοσκόπηση: imagXpert
Παίζουν οι ηθοποιοί (με σειρά εμφάνισης):
Δάφνη Λαμπρόγιαννη , Κώστας Κόκλας, Στράτος Χρήστου , Παντελής Δεντάκης, Νίκος Καρδώνης , Μαίρη Σαουσοπούλου, Γεωργία Γεωργόνη , Γιώργος Πυρπασόπουλος
Χορός: Μαίρη Σαουσοπούλου, Ντίνη Ρέντη, Πολυξένη Ακλίδη, Ειρήνη Γεωργαλάκη, Μαρία Γεωργιάδου, Γεωργία Γεωργόνη, Άνδρη Θεοδότου, Κατερίνα Μαούτσου, Σωτηρία Ρουβολή, Ειρήνη Φαναριώτη, Έλενα Χατζηαυξέντη
33:20
Γιατί άραγε όλες οι παραγωγές εμφανίζουν τις τραγωδίες και τον Αριστοφάνη την μια σαν σαν έχουν βγει από καμπαρέ του μεσοπολέμου την άλλη σαν Σαρλώ την άλλη σαν στρατό του Ναπολέοντα 5 λεπτά είδα ,αλλα στην ουσία είναι διασκευή στην σύγχρονη εποχη .Για πιο λόγο να πληρώσω εισητηριο για να δω αυτό το θέαμα ευχαριστώ δεν....
Το βρίσκω θετικό που σου δημιουργήθηκαν ερωτήματα. Η τέχνη πάει χέρι χέρι με την κριτική. Και σίγουρα δεν αρέσουν όλα σε όλους.
Μακάρι κάθε έργο τέχνης να μας προκαλεί, εκτός από διάθεση κριτικής και έμπνευση για το πώς θα δημιουργούσαμε εμείς ένα τέτοιο έργο.
Εύχομαι καλή, εμπνευσμένη και δημιουργική ζωή!
Γιατι υπαρχει συγχρονη σκηνοθετικη ματια. Πεθανε ο Ροντηρης τι να γινει?
Η σύγχρονη σκηνοθετική ματιά δεν είναι πάντα έργο τέχνης.Αντιθετα πολλές τέτοιες ματιές ήταν χωρίς ζωή.Το θέατρο πρέπει να συγκινεί νομιζουμε