Şafak Söktü Yine Sunam Uyanmaz/Muhlis Berberoğlu | KÜN Âşık Sanatı Sempozyumu

Çocukluğu Erzurum'da geçen, hayatı boyunca Erzurum insanı ve türkülerini benimsemiş olan, bu yıl ebediyete irtihal eden kurucumuz Alev Alatlı anısına...
Bu çalışma, Kapadokya Üniversitesi Âşık Sanatı: 2024 Erzurum Yılı Projesi’nin bir etkinliği olarak başta âşık sanatı olmak üzere sinesinden yüzlerce âşık yetiştirmekle kalmayıp ekoller de oluşturan, âşık kahvelerinden sözlü kültür ürünlerine kadar âşıklık geleneği unsurlarının hâlâ yaşadığı ve geliştirildiği Erzurum yöresinin âşık sanatındaki köklü konumunu gençlere tanıtmak ve âşıklık geleneğinin yaşamasına katkı sağlamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Projenin bilimsel faaliyeti olarak 4-5 Temmuz 2024 tarihlerinde Âşık Sanatı Sempozyumu düzenlenmiştir.
Sempozyum; memleket uğruna hep çalışmayı ve onunla hayaller kurmayı öğrendiği ilkokul yıllarını Erzurum’un Karaköse mahallesinde geçiren, eşref-i mahlukat olmanın kapılarını açacağına inandığı ve bir varoluş mücadelesi olarak kavradığı yiğitliği, Erzurumluluğa benzeten ve hayatı boyunca şiar edinip bu toprakların çocuklarına vasiyet eden, 2 Şubat 2024 tarihinde ebediyete irtihal etmiş Üniversitemizin kurucusu Alev Alatlı’nın aziz hatırasına ithaf edilmiştir. Alev Alatlı’nın yükseltmek ve yüceltmek uğruna ömrünü adadığı Türkiye idealine varma yolunda fikrine, eserlerine, kimliğine ve hayatına ilham olan Erzurumluluk, haysiyetlilik ve erdemlilikle, cesaret ve mertlikle, sadakat ve samimiyetle eştir; karşılıksız sevgi ve saygıdır; bilgiye tutkun akıl, güzel ahlak, fazıl adap ve herkes için adalet demektir.
Proje kapsamında âşık sanatını besleyen önemli kaynaklardan olan Erzurum yöresinin geleneğe katkılarını yansıtan eserler seçilmiş, bu eserler icra edilerek kayıt altına alınmış ve bu videolar müzik platformlarında paylaşılmıştır. Erzurum yöresi başta olmak üzere Anadolu’nun gönül sesini yansıtan ve âşıklık geleneğinde derin izler bırakan bu eserler, geleneğin yaşatıldığı ve izlerinin görülebileceği çeşitli mekânlarda kaydedilmiştir. Söz ve müziği Haydar TELHÜNER’a ait bu çalışma; taçkapısındaki süslemeleri ile Selçuklu’dan günümüze Türk sanatının büyüleyici inceliğini ve derinliğini vurgulayan, Hatuniye Medresesi olarak da bilinen, Erzurum’un başlıca kültür miraslarından Çifte Minareli Medrese’de lavtasıyla Muhlis BERBEROĞLU tarafından icra edilmiştir.
Türk mitolojisindeki inanç ve birikim ile halk danslarından mezar taşlarına, her türlü sanat eserinden örf ve ananelere dek uzanan geniş bir alanda sıklıkla ele alınan kuşlardan olan ve zarafeti ile sevgiliyi simgeleyen “suna”, bir motif olarak eserin başat ögesidir. Kuşların cıvıltısıyla günün şenlenmeye, sevdalıların gönüllerinin coşmaya başladığı, birbirine hasret kalan sevgililerin vuslatını müjdeleyen şafak vakti, tüm civanlar gibi âşık da sevgilisini kavuşmaya çağırır. Ancak türlü yüzlerinin içinden sonsuz bir uyku kisvesine bürünen ölüm, fani dünyayı sıla kılan, çekilecek dert ile keder varsa da sırtlanmaya vesile olan sevgiliyi âşığın elinden almıştır çoktan. Bîçare kalıp kan ağlayan âşık, meşk diyarı iken sevgilinin yokluğuyla bir anda “gurbet eli”ne dönüşen hayattan bıkmış, yalnızlık imtihanıyla canından sıkılmıştır. Her doğan güneşte gönlüne ilham olan bir umutla sevgilisini bulabilmek hayali ile diyar diyar gezse de suna derin uykudan uyanmayacaktır.
ŞAFAK SÖKTÜ YİNE SUNAM UYANMAZ
Şafak söktü yine sunam uyanmaz
Hasret çeken gönül derde dayanmaz
Çağırırım sunam sesim duyulmaz
Uyan sunam uyan derin uykudan
Çektiğim gönül elinden
Usandım gurbet elinden
Hiç kimse bilmez hâlimden
Uyan sunam uyan derin uykudan
Bunca diyar gezdim gözlerin için
Niye küstün bana el sözü için
Dilerim Allah’tan sızlasın için
Uyan sunam uyan derin uykudan
Kaynak:
Alatlı, Alev. “Gerçek Öfke Uyandırır, Niye?”. Millî Kimlik'e Dair Yazılar. Erişim: www.alevalatli...
Ömür, Ceylan. “Klâsik Türk Şiiri’nde Turna’ya Dâir”. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi 28 (2003).
Proje Yöneticisi: Halil İbrahim ÜNSER
Organizasyon: Yusuf GÖKKAPLAN
Metin: Duran Can Gazioğlu
Kayıt-Mix-Mastering: Muhlis BERBEROĞLU
Yönetmen/Kurgu-Renk Düzenleme: Eray MERT
Yönetmen Yardımcısı/Kamera: Cemil DEMİRALP
Müzik Danışmanı: Muhlis BERBEROĞLU
Âşık Sanatı Sempozyumu için: asiksanati.kapa...