ep.96 ประวัติศาสตร์ “ก่อนอยุธยา” จากเอกสารจีน (หยวนสื่อ)
Вставка
- Опубліковано 28 вер 2024
- รุ่นเก๋า...เล่าเกร็ด
รายการประวัติศาสตร์ย่อยง่าย
เพื่อเสริมสร้างความรู้ทางเลือก
โดย หอย อภิศักดิ์
UA-cam : HOY APISAK - OFFICIAL
/ hoyapisakofficial
Fanpage : Hoy Apisak Fanspace
/ hoyapisak
Podcast : รุ่นเก๋า...เล่าเกร็ด
pod.co/hoyapisak
--
::: อ้างอิง :::
ความสัมพันธ์ ไทย-จีน จากเอกสารสมัยราชวงศ์ หยวน หมิง ชิง - กรุงเทพฯ : สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร, ๒๕๖๕.
หมิงสือลู่ - ชิงสือลู่ บันทึกเรื่องจริงแห่งราชวงศ์แหมิงและราชวงศ์ชิงฯ / วินัย พงศ์ศรีเพียร บรรณาธิการ. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา, ๒๕๕๙.
ความสัมพันธ์ระหว่างจีนกับอยุธยาใน “หมิงสือลู่” โดย ศ.ดร.สุเนตร ชุตินธรานนท์ และ อ.เศรษฐพงษ์ จงสงวน
• ความสัมพันธ์ระหว่างจีน...
แนะนำหนังสือ หมิงสือลู่-ชิงสือลู่ #3 โดย ดร.วินัย พงศ์ศรีเพียร
• แนะนำหนังสือ หมิงสือลู...
เทปบันทึกภาพการบรรยายด้านจีนศึกษา(ออนไลน์)“ประวัติศาสตร์ต้นอยุธยาจากเอกสารจีน หมิงสือลู่”
• เทปบันทึกภาพการบรรยายด...
-
::: Credits :::
โมชั่นกราฟิกไตเติ้ลรายการ :
จารุวัตร โภไคธเนศ
Motion Graphic :
Jaruwatr Bhokhaidhanes
เพลงไตเติ้ลรายการและดนตรีประกอบ :
บันทึกเสียง มิกซ์ และมาสเตอร์ โดย นฤชิต เฮงวัฒนอาภา
Title Music and Scores :
Recorded / Mixed and Mastered by Naruechit Hengwattanaarpaa
ภาพนิ่ง :
รุ่งทิพย์ เฟื่องฟุ้ง
Photography :
Roongthip Fuengfung
สคริปต์ บรรยาย และเพลงประกอบรายการ :
หอย อภิศักดิ์
Written, performed and all music by Hoy Apisak
#ep96 #จิ้มก้อง #เอกสารจีน #หยวนสื่อ #อยุธยา #หมิงสือลู่ #ชิงสือลู่ #ราชวงศ์หยวน #มองโกล #ราชวงศ์หมิง #ราชวงศ์ชิง #แมนจู #กรุงศรี #อยุธยา#ประวัติ #พงศาวดาร #สุพรรณบุรี #สุพรรณภูมิ #ละโว้ #ลพบุรี #สุโขทัย #เชียงใหม่ #ลำพูน #เพชรบุรี #Ayutthaya #รุ่นเก๋าเล่าเกร็ด #Siam #สยาม #เกร็ด #ความรู้ #เกร็ดความรู้ #ประวัติศาสตร์ #ประวัติ #History #เสียงหอย #HoyApisak #Announcer #โฆษก
สวัสดีครับคุณหอย ผมมีความเห็นดังนี้
1. จิตร ภูมิศักดิ์ สงสัยว่าเซียน คือ กลุ่มโบราณสถาน อ.เมืองสุพรรณ ผมสนใจประเด็นนี้จึงตรวจสอบ และพบว่า อายุของกลุ่มโบราณสถาน อ.เมืองสุพรรณ อยู่ประมาณ พ.ศ.1830+ เป็นต้นไป ถือว่าอายุอ่อน ถ้าเซียนหมายถึงที่ อ.เมืองสุพรรณ ก็ควรมีอายุเก่าใกล้ๆ กลุ่มโบราณสถานในสุโขทัย ทั้งนี้ กลุ่มโบราณสถานสุโขทัยมีค่าผงถ่านก้นหลุมประมาณ พ.ศ.1650+ และมีกลุ่มโบราณสถาน 2-3 แห่งที่สร้างขึ้นในช่วง พ.ศ.1700-1800 ฯลฯ ในคลิปนี้ เล่าว่า เซียนติดต่อกับหยวน ประมาณปี พ.ศ.1830+ หากมองตามหลักฐานข้างต้น สุโขทัยมีโอกาสเป็นเซียน มากกว่ากลุ่มโบราณสถานใน อ.เมืองสุพรรณ
2. ปี พ.ศ.1832 หริภุญชัย มีกษัตริย์หรือผู้ปกครองรัฐ คือ พญาญีบา จากราชวงศ์ไทยเทศ ท่านเป็นกษัตริย์องค์สุดท้าย ก่อนถูกพญามังรายเข้าโจมตี และปรากฏความว่า หนีไปทางทิศใต้ (ตาก กำแพงเชร สุพรรณ?)
3. พญามังราย ขัดแย้งกับจีนจากกรณีเกิดรัฐย่อยๆ หลังพุกามแตก อีกทั้งพระองค์เข้าโจมตีรัฐหริภุญชัย ซึ่งส่งบรรณาการให้จีน จากนั้น พ่อขุนรามฯ ทรงตัดสินพระทับเข้ากับพญามังราย และพญางำเมือง เพื่อรวมเป็นกลุ่มรัฐ ด้วยเหตุผลประการหนึ่งคือ พยายามต้านทานอำนาจกองทัพหยวนที่รุกลงใต้ การที่พ่อขุนรามฯ เข้าร่วมกับพญามังรายอาจสร้างไม่พอใจ และสร้างผลกระทบต่อความสัมพันธ์ในช่วงสั้นๆ
4. "ขอม้าได้ผ้า" เกิดขึ้นหลังรัชกาลพ่อขุนราม (พญาเลอไท?) เข้าใจว่าเมืองสุพรรณ-สรรค์บุรีได้แยกตัวจากรัฐสุโขทัย เพราะต่อมาได้ปรากฏรูปแบบเจดีย์ที่มีลักษณะเฉพาะตัว ซึ่งผมมองดูว่าเป็นเจดีย์ที่ได้รับอิทธิพลจากรัฐหริภุญชัยด้วยซ้ำ เช่น วัดพระรูปสุพรรณ วัดพระอินทร์สุพรรณ วัดพระแก้วสรรค์บุรี วัดพระยาแพรกสรรค์บุรี ฯลฯ การแยกตัวออกมาทำให้เซียนมีขอบเขตอำนาจเล็กลง "เซียนเป็นประเทศเล็กๆ เท่านั้น"
5. การปรากฏ 2 คำ คือ เซียน และสุโขทัยนั้น ผมยังไม่แน่ใจว่าจะอธิบายอย่างไรครับ
ขอบพระคุณมากครับอาจารย์
ขออนุญาตปักหมุดเพื่อให้เป็นประโยชน์ต่อผู้ชมนะครับ 🙏🏽😊
ป.ล.
หยวนสื่อ ให้คำอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับบ้านเมืองที่ชื่อ “เซียน” และ “หลัวหู” ไว้ดังนี้ครับ
เชียน แล หลัวหู เดิมเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรฝูหนาน บริเวณตอนเหนือของสยาม
ติดต่อกับปาไปสีฟู ที่อยู่ติดกับมณฑลหยุนหนาน
ทางตะวันออก ติดต่อกับอันหนาน
แลทางตะวันตกเฉียงเหนือ ติดต่อกับอาณาจักรเหมี่ยน
หลัวหู ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของของเซียน ติดกับทะเล
ดินแดนเซียนแห้งแล้ง ไม่เหมาะแก่เกษตรกรรม
หลัวหูมีที่ราบกว้างใหญ่ ผลผลิตอุดมสมบูรณ์
ชาวเซียนต้องพึ่งพาอาศัยจากหลัวหู
มีแม่น้ำสายใหญ่ไหลจากเซียน ผ่านหลัวหู ลงสู่ทะเลทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของหลัวหู
ทุกฤดูร้อน น้ำทะเลไหลเขาสู่แม่น้ำตอนใน ชาวนาจะอาศัยเวลาคังกล่าวหว่านเมล็ดพันธุ์
ต้นกล้าค่อยๆ เติบโตตามระดับน้ำ
น้ำสูงหนึ่งฉื่อ ต้นกล้าสูงหนึ่งฉื่อ
เมื่อน้ำลด ต้นกล้าจะสุกพร้อมเก็บเกี่ยว
มีการหว่านเมล็ดพันธุ์ แต่ไม่มีการไถหว่าน
ด้วยเหตุนี้พืชพรรณธัญญาหารจึงอุดมมบูรณ์ แลราคาถูก
--
หยวนสื่อ จากหนังสือ “สุโขทัยคดี ประวัติศาสตร์ จารึกศึกษา และนิรุกติประวัติ ฉบับเชลยศักดิ์” เล่ม ๑ หน้า ๒๐๕
@@ยุทธพงษ์เมฆพัฒน์ ผมเอาหลักฐาน (เฉพาะในเอกสาร) มาให้ดูก่อนนะครับ
ถ้าเราอ้างอิงจากข้อความในจารึกหลักที่ ๑ ด้านที่ ๔ ดังนี้ …
“เบื้อ(อ)งหัวนอนรอดคนที พระบาง แพรก สุพรรณภูมิ ราชบุรี เพชรบุรี ศรีธรรมราช ฝั่งทะเลสมุทรเป็นที่แล้ว”
จะเห็นว่า เพชรบุรี กับ ศรีธรรมราช ในตอนนั้นเป็นเมืองที่อยู่ในเขตอำนาจของพ่อขุนรามคำแหงครับ
@@ยุทธพงษ์เมฆพัฒน์ น่าจะเป็นโบราณปราสาทกำแพงแลง และคูเมืองโดยรอบครับ
สุโขทัย ออกเสียงว่า โสกขะทัย ครับ
ส่วนเสียนคือ สุพรรณแน่นอนครับ
(พอดีมันต้องอธิบายยาว เอาเป็นว่าเรื่องนี้เรารู้กันครับ)
ชช
ผมลูกหลานคนสุโขทัยครับ จากที่ผมศึกษามา “เซียน” น่าจะหมายถึง “สุพรรรณภูมิ” ครับ ส่วน “สุโขทัย” เอกสารจีนเรียก ”ปอเล่อ” (波勒) มาจาก “ปกเลือง” คำว่า “เลือง, ไทเลือง, ไทเลิง” คือชื่อบรรพชนของคนไทสุโขทัยที่ตั้งถิ่นฐานอยู่ในลุ่มน้ำปิง-ยม-น่านตอนล่างและลุ่มน้ำป่าสักตอนบน มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับชาวกาวใน “ปกกาว” คือนครรัฐแพล่ (แพร่) และนครรัฐน่านในลุ่มน้ำยม-น่านตอนบน และชาวกาวเมืองชวา (หลวงพระบาง) ในลุ่มน้ำโขง-ขาน-อู
.
หลังจากสุโขทัยถูกผนวกรวมกับอยุธยา (สยาม-ละโว้) สุโขทัยเลยถูกจีนเรียกเซียนหลัว (เสียมล้อ) ไปด้วย คำว่า “เลือง” หายไปจากประวัติศาสตร์ ที่เดินทางไปจีนน่าจะเป็นคนจากสุพรรณภูมิไม่ใช่สุโขทัยเพราะยุคนั้นบ้านเมืองในลุ่มน้ำเจ้าพระยา-ท่าจีนเริ่มเข้มแข็งและมีบทบาทสำคัญแทนที่หัวเมืองเหนือ ในขณะเดียวกันเมืองแพร่และน่านก็ถูกชาวยวนผนวกเป็นส่วนหนึ่งของล้านนา คำว่า “กาว” ก็หายไปเช่นกัน มาปรากฎในยุคหลังเมื่อชาวลาวล้านช้างอพยพข้ามโขงมาตั้งรกรากในที่ราบสูงโคราชแถบทุ่งกุลาร้องไห้ เมืองทางภาคอีสานหลายเมืองจึงถูกเรียกว่า “หัวเมืองลาวกาว” เพราะพื้นเพมาจากลาวเหนือนั่นเอง
เเสดงว่า คำว่า เซียน ใช้เรียก รวมหัวเมืองจากทางเหนือไร่ลงมาทั้งหมดเลยสิคับ (แม่ผมก็คนสุโขทัยคับ)
ปัวเล่อหมาน(波勒蛮)หมายถึงชาวหมานแห่งปัวเล่อ นักวิชาการให้ความเห็นต่างๆ กันว่าปัวเล่อหมายถึงแพร่บ้าง สุโขทัยบ้าง
"ปกเลือง อาจไม่ได้มีที่เดียว"
ข้อความจาก พงศาวดารราชวงศ์หยวนฉบับใหม่ (หยวนสือ) ระบุว่า
"...พื้นที่ของอาณาจักรนี้ [หมายถึง ปาไป่ต้าเตี้ยนจวินหมินเซวียนเว่ยซือ(八百大甸军民宣慰司) ซึ่งจีนใช้เรียก ล้านนา ] ทางตะวันออกไปถึงเหล่าวัว (ลาว) ทางใต้ไปถึงปัวเล่อหมาน ทางตะวันตกถึงต้าจี๋ล่า ทางเหนือถึงเมิ่งเกิ้นฝู่ ..."
คำว่า ปัวเล่อ หมายถึง สุโขทัย จริงหรือ?
จาก พงศาวดารราชวงศ์หมิง (หมิงสือลู่) ระบุว่า "...ปีที่ 7 แห่งรัชศกเซวียนเต๋อ (ค.ศ.1432 / พ.ศ.1975) ส่งคนมาถวาย
บรรณาการและทูลว่าประมุขของ " ปัวเล่อ " มักรวมกำลังกับทัพ "ถูหย่า" มารุกรานดินแดนปล้นฆ่า
ขอให้ส่งทหารไปปราบปราม ฮ่องเต้ทรงเห็นว่าปาไป่ต้าเตี้ยนห่างจากยูนนานห้าพันกว่าลี้
" ปัวเล่อ" กับ " ถูหย่า " ต่างไม่เคยมาสวามิภักดิ์ หากให้จีนไปรบเพื่อชาวหมานที่อยู่ห่างไกล หาใช่
กุศโลบายอันควร จึงมีเพียงพระราชโองการไปแจ้งเตือนเท่านั้น... "
ในที่นี้ถ้า ปัวเล่อ หมายถึง สุโขทัย ถูหย่า หมายถึง อยุธยา จะกลายเป็นว่า ทั้งสองรัฐไม่เคยแต่งพระสุพรรณบัฎไปยังพระเจ้ากรุงจีนราชวงศ์หมิงทันที
ซึ่งจะขัดกับ หยวนสือก่อนหน้าที่ว่า
" ...วันปิ่งเซิน เดือนห้า ปีที่ 3 รัชศกต้าเต๋อ ( 15 มิถุนายน พ.ศ.1852 / ค.ศ.1299 ) บรรดาฟานจากทะเลใต้ได้แก่ " ซู่กู่ไถ " ซู่หลงทัน และเปินซีหลี่ นำเสือ ช้าง และเรือไม้ซัวหลัว มาถวายเป็นเครื่องราชบรรณาการ..."
ปัวเล่อ กับ ถูหย่า ไม่เคยติดต่อกับจีนราชวงศ์หมิง
แต่ ซูกู่ไถ และ/หรือ เสียน เคยติดต่อกับจีนตั้งแต่ราชวงศ์หยวนแล้ว
ดังนั้น ปัวเล่อ อาจจะหมายถึง นครรัฐแพร่ มากกว่า สุโขทัย
ถูกครับแต่ทั้งหมดเรียกว่าเสียมก็กแปลว่าประเทศเสียมเมืองทั้งหมดไม่ได้เรียกว่าก็กเพราะตอนนั้นเราเป็นประเทศแล้วครัวเรียกรวมว่าเสียมก็กเเล้วครับ
ขออนุญาตแย้งใน 2 ประเด็นครับ
1. อาณาเขตของแคว้นสุโขทัย ในรัชสมัยของพญารามราช(พ่อขุนรามคำแหงมหาราช) ไม่ได้ขยายพระราชอาณาเขตทางทิศใต้ลงไปไกลถึงมลายูครับ แค่นครศรีธรรมราช เท่านั้น
2. เซียน หมายถึง แคว้นสุพรรณภูมิ ซึ่งมีการติดต่อความสัมพันธ์สานพระราชไมตรีกับจีนมานานแล้ว
จี้หลัน หมายถึง เจนละ แม้ในยุคนั้น จะเป็นยุคเมืองพระนคร แล้วก็ตาม แต่จีนก็ยังคงเรียกขอมว่า จี้หลัน (เจนละ)
ซูกู่ไท้ หมายถึง สุโขทัย
หม่าปาเอ่อร์ = มอญสุธรรมวดี
แค่นครศรีธรรมราชก็ถือว่าไกลมากละนะครับ
@@jaitipnirvana7753 ใช่ครับ! ไกลมากสำหรับสมัยนั้น
สมัยพญารามราช ประเทศรอบข้างไม่ค่อยมีการรบ ซึ่งพระองค์ก็ดำเนินการค้าเต็มที่ มีความแข็งแกร่งทั้งทางด้านเศรษฐกิจ และ ความมั่นคง ที่ขยายมาถึงเมืองนคร น่าจะเป็นสัมพันธ์การค้ามากกว่า แต่เป็นช่วงเวงาสั้นๆเท่านั้น เพราะพอหมดสมัยพญารามราช สุโขทัย ก็อ่อนแอลง
นครศรีธรรมราชก็ต้องดูอีกว่านครปกครองเมืองไปถึงเมืองไหน บางช่วงอาจจะถึงปัตตานีกลันตัน ไทรบุรี ก็กว้างไปอีก
ขอบคุณมากครับอาจารย์ที่ให้ความรู้มาโดยตลอด.ติดตามตลอด.ขอให้อาจารย์ สุขภาพแข็งแรง. ร่ำรวยๆครับผม
ผมเคยอ่านพงศาวดารเมืองเชียงรายนิดหน่อย พญามังรายเป็นลูกของเจ้าหญิงจากเมืองเชียงรุ่งสิบสองปันนา แสดงว่ามีเชื้อสายไตลื้อ แล้วมาอยู่ที่เมืองเชียงแสน ยุค 1,000 ปีก่อนเชียงแสนคือเมืองหลวงของอาณาจักรแถบลุ่มน้ำโขง ก่อนที่พญามังรายจะยกทัพลงมาสร้างเมืองที่เชียงราย - เชียงใหม่ เมื่อ 700 กว่าปีก่อน ซึ่งตรงกับยุคราชวงค์หยวนของจีนพอดี และหยวนยกทัพมาตีพุกามแตก และจะมาตีล้านนาด้วย แต่มาถึงแค่ชายแดนก็ยกทัพกลับ พญามังรายก็ส่งกองทัพล้านนา + ไทใหญ่ เตรียมพร้อมรับศึกนอกชายแดนเชียงตุง สมัยนั้นอาณาเขตล้านนายาวไปถึงเชียงตุงในพม่าปัจจุบัน อาจจะไปถึงสิบสองปันนาของจีนด้วยก็ได้ครับเพราะมีสัมพันธ์อันดี เพราะแม่เป็นเจ้าหญิงมาจากสิบสองปันนา อีกทั้งยังไปยึดหิริภุญชัยจนล่มสลาย เรียกได้ว่าเป็นอาณาจักรที่ยิ่งใหญ่แห่งหนึ่ง ราชวงค์ของพญามังรายปกครองสืบกันมากว่า 400 ปี ตั้งแต่ 700 กว่าปีก่อนถึง 300 กว่าปีก่อน ก็ถูกบุเรงนองบุกมาตี ล้านนาเป็นประเทศราชของพม่าอยู่ 100 ปี ก็ถูกพระนเรศวรของสยามมาตีจากนั้นล้านนาก็มีราชวงค์ใหม่ราชวงค์ของพญามังรายถูกล้มไปในยุคของบุเรงนอง พอพม่ายกทัพมาอีกในศึกที่กรุงศรีอยุธยาแตกครั้งที่ 2 คราวนั้นเชียงใหม่ก็แตกเช่นกันและเชียงใหม่เป็นเมืองร้างไปกว่า 15 ปี พึ่งฟื้นฟูและให้คนเข้ามาอยู่ใหม่ในสมัยรัชกาลที่ 1 ของสยาม โดยเจ้าเมืองเชียงใหม่สมัยนั้นกวาดต้อนคนจากหลายหัวเมืองเข้าไป
ราชวงค์ หยวน อย่าลืม เป็น ชาว มองโกล ถนัดขี่ม้า ในทุ่งกว้าง มาเจอ ป่า ทึบ แบบ ภาคเหนือ หรือ ลาว ขี่ม้าก็ลำบากเหมือนกัน แล้ว ที่มาตี อยุธยา จริงๆ มี ลานนา มาช่วยพม่าด้วย ( แต่ เราไม่พูดถึงกัน ) กรมพระราชวังบวร ก็ไป เอาคืน ไง สมัยก่อน เป็น อาณาจักร ใครเข้มแข็ง ล้านนา ก็เอนไปทางนั้น ทางนี้
เริ่มแรก ท่านนักประวัติศาสตร์ไทย เคยสงสัยหรือไม่ว่า บรรดาชื่อทั้งหลายที่เรียกขานกันนั้น ทั้งชื่อ"หัวเมือง" และชื่อ"บุคคลสำคัญ" ในประวัติศาสตร์โบราณ ที่เพียรพยายามค้นคว้ากันอยู่นั้น ใครเป็นผู้บัญญัติคำศัพท์เหล่านั้นขึ้น ถ้าเป็นตัวอักษรจีน ก็ควรจะเป็นชาวจีน ที่เคยมาเยือนทำการค้าขาย เคยรับราชการ หรือมีถิ่นฐานเคยมาพำนักอาศัยในช่วงขณะนั้น เท่าที่ศึกษากันโดยได้อ้างอิงเอกสารบันทึกจีนโบราณ และยังทำการ"อ่านออกเสียงภาษาจีนแมนดาริน"ด้วย ไม่น่าจะถูกต้อง เพราะตั้งแต่ใหนแต่ไรมา ชาวจีนที่เข้ามาในดินแดนแถบนี้ ล้วนมาจากมณฑลทางภาคใต้ คือ กวางตุ้ง และ ฮกเกี้ยน เป็นหลัก ซึ่งชาวจีนแถบหัวเมืองท่าบริเวณนี้ มีทั้งจีน"แต้จิ๊ว" และ"ฮกเกี้ยน"เป็นส่วนใหญ่ นอกนั้นก็มี "ไหหลำ" "แคะ" "กวางตุ้ง"ที่มีจำนวนน้อยกว่ามาก บนแผนที่โบราณของดินแดนแถบนี้ ชื่อหัวเมืองสำคัญๆ จะถูกบัญญัติขึ้นตามการออกเสียงของ ภาษาถิ่น (dialect) ของชาวจีนแต๊จิ๋วเป็นหลักซึ่งมีกระจายไปทั่ว เช่น บางกอก "มังก๊ก" ธนบุรี "ทงฮู่" เชียงใหม่ "เช่งไม" โคราช "คอรัค" พิษณุโลก "แผ่ซิโลค" สุรินทร์ "ซู่ลิ่ง" ขอนแก่น "คุงเก่ง" นครปฐม "ฮกท่ง" อุบล "โอวบุง" สุราษฎ "ซุ่ลัก" และเมืองอื่นๆเต็มไปหมด และเมือมีแผนที่นำทางมาใช้กัน จึงได้ทำการบันทึกโดยบัญญัติคำศัพท์เฉพาะตามการออกเสียงเป็นตัวอักษรจีนที่ใกล้เคียงที่สุด รวมทั้งชื่อบุคคลสำคัญทั้งหมด และต้องเข้าใจว่า ยังไม่เคยมีชาวจีนทางภูมิภาคตอนเหนือเคยเดินทางเข้ามาในดินแดนแถบนี้ และภาษาที่ใช้ก็แตกต่างกันมาก กับภูมิภาคทางตอนใต้ ดังนั้น บันทึกจีนโบราณทั้งหมดที่เกี่ยวกับภูมิภาคแถบนี้ ควรอ่านออกเสียงภาษาจีน ทั้ง 5 กลุ่มชนชาวจีนข้างต้น ก็จะจับต้นชนปลายได้ง่ายขึ้นว่าหมายถึงเมืองใหน และเป็นใคร ...... อีกเรื่องที่ควรเข้าใจ "เซี้ยม" หรือ "เซี่ยม กก" เป็นคำภาษาจีนแต้จิ๋ว ที่ใช้เรียก ดินแดน "สยาม" ซึ่งคำว่า สยามนี้ก็แปลงมาจาก คำว่า"Siam" ทีชาวฝรั่งชาติตะวันตกทั้งหลายใช้เรียก แต่เข้ามาทีหลังชาวจีน และเรียกตามชาวจีนโดยทับศัพท์คำว่า "เซี้ยม" เขียนเป็น "Siam" และทำการบันทึกบนแผนที่เดินทางอย่างแพร่หลาย แต่การออกเสียงภายหลังเพี้ยนไปเป็น"ไซแอม" ซึ่งออกเสียงได้ง่ายและชัดเจนกว่ามาก สุดท้ายก็ได้กลายมาเป็นชื่อ "สยาม"ของไทยเรา คำว่า "เซี้ยม" ในภาษาจีนแต๊จิ๋ว แปลว่า "อรุณทอแสง" และในภาษาจีนแมนดาริน อ่านว่า "เซี๊ยน" คำว่า"แมนดาริน" มาจาก "หม่านด้าเหยิน" แปลว่า "แมนจูผู้ยิ่งใหญ่" แต่ชาวตะวันตกออกเสียงยากมาก จึงเพี้ยนมาเป็น "แมนดาริน" อนึ่งภาษาในทางตอนเหนือของชาวจีน ก็มีอีกมากมายหลายร้อยภาษา จะมาบัญญัติชื่อ ทั้งหัวเมือง และบุคคลคนสำคัญๆ มากมายในพื้นที่อาณาบริเวณแถบนี้ จึงเป็นไปไม่ได้แน่นอน ดังนั้น บันทึกจีนโบราณทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์แถบนี้ จะต้องอ่านออกเสียงของชาวจีนแต๊จิ๋ว และกลุ่มข้างต้นเท่านั้น ครับ
เห็นด้วยครับ เพราะชื่อสถานที่ต่าง ๆ ในประเทศไทยที่คนจีนในไทยเรียกขานกัน ส่วนใหญ่เพี้ยนมาจากการเรียกของชาวจีนแต้จิ๋ว จึงถือได้ว่าคนจีนแต้จิ๋วมีอิทธิพลสูงต่อประเทศไทยมากกว่าจีนเผ่าอื่น จึงไม่แปลกที่ประเทศไทยจะมีชาวจีนแต้จิ๋วโพ้นทะเลมากที่สุด
แมนดาริน (Mandarin) เพี้ยนมาจากคำภาษาสันสกฤตว่า “มนตรี” (Manteri) ที่ชาวมาเลย์เรียกคนจีนที่เป็นพวกข้าราชการ (มนตรี) พูดภาษาทางการจากตอนเหนือ
เป็นการเรียกโดยแปลมาจากภาษาจีนคำว่า 官话 (guān huà) แปลว่า “ภาษาราชการ”
@@samomanawat Mandarin เป็นการเรียกของชาวอังกฤษ ต่อราชสำนัก"แมนจูเลีย" ที่ปกครองจีน โดยที่เป็นทางการ ก็คือ ราชวงศ์ชิง ซึ่งมีผู้ปกครองชาวแมนจู มักจะเรียกตัวเองว่า "หม่าน ด้า เหยิน (แมนจูผู้ยิ่งใหญ่)" และภาษาในราชสำนักจีนที่ใช้ในราชวงศ์ชิง ก็เป็นภาษาของชนชาติ "แมนจูเลีย"ครับ ซึ่งปกครองประเทศจีน ยาวนาน 300 กว่าปี ฝังรากลึกลงในระบบราชการของจีน ตลอดจน เหรียญเงินตรา ก็จะเขียนระบุไว้ อักษรจีน 3 คำ หม่าน ด้า เหยิน ที่ด้านหลังของเหรียญ ดังนั้น ชาวอังกฤษ จึงใช้คำทั้งสาม ทับศัพท์เดิม แต่ออกเสียงเพี้ยนมาเป็น แมน ดา ริน เมื่อต้องสื่อความหมายมายังราชสำนัก และภาษา
@@rungsrithienwongpetch6476 ไม่ใช่นะครับ Mandarin เป็นการเรียกของชาวอังกฤษ ผ่านชาวโปรตุเกสว่า Mandarim ผ่านชาวมาเลย์ว่า Menteri ที่มาจากภาษาสันสกฤตว่า “มนตรี” อีกที เป็นการเรียกคำแปลโดยตรงของคำว่า 官话 (guān huà) แปลว่า “ภาษาราชการ” หรือ “ภาษาทางการ” (ภาษาของเหล่ามนตรี)
ซึ่งภาษา 官话 หรือ Mandarin นั้นมีความเป็นมาตั้งแต่ต้นราชวงศ์หยวน ไม่ได้พึ่งมีมาในช่วงราชวงศ์ชิงอย่างที่คุณกล่าว แม้ว่าทั้งผู้ปกครองของราชวงศ์หยวนและชิง จะเป็นชนกลุ่มน้อยที่ไม่ใช่ชาวจีนฮั่นก็จริง แต่ภาษาราชการใช้ภาษา 官话 หรือ Mandarin ของชาวจีนฮั่นทางตอนเหนือทั้งหมด
และภาษา 官话 หรือ Mandarin ก็เป็นภาษาตระกูล Sinitic ไม่ได้เป็นภาษาตระกูล Tungusic อย่างภาษาแมนจูเลยนะครับ ภาษาแมนจูต่างจากภาษา Sinitic มากๆ นะครับ
ภาษาเพี้ยนได้, อย่างเช่นคนไหหนำ(คนทะเลใต้)ยังเพี้ยนเป็นไหหลำ... ใช่มั้ยพี่
เคยดูภาพยนต์ เกี่ยวกับที่เจิ้งเหอ เดินทางมาทางเรือ แถบนี้เคยสั่งห้าม สยามรังแก มะละกา ก็คือมาเลย์หรือมลายู ในปัจุบัน มีอยู่ในภาพยนต์จีน เรื่อง ซำปอกง ที่ส่งเรือสำเภาสำรวจทะเล ไปประเทศต่างๆ
คำถามในคลิป จ้านเฉิงคืออาณาจักรจามปา ครับ
จิงหูจั้นเฉิงสิงเสิ่ง(荆湖占城行省)
แปลว่ามณฑลจิงหูจั้นเฉิง
แยกเป็น จิงหู จั้นเฉิง(荆湖、占城)เดิมเป็นมณฑลจิงหู และมณฑล
จั้นเฉิง
แต่ในสมัยจักรพรรดิหยวนซื่อจู่ หรือกุบไลข่านได้รวมเป็นมณฑลเดียว
ใช้ชื่อว่าจิงหูจั้นเฉิงสิงเส่ิงหรือจั้นเฉิงสิงเสิ่ง หมายถึงอาณาจักรจามปา
อาณาจักรจัมปา ปัจจุบันคือภาคกลางของเวียดนาม
อธิบายได้ดี ชัดเจนที่มา ทำต่อไปครับ ใครมีอะไรใหม่มีเหตุผลอ้างอิง
ก็นำเสนอมาเล่าสู่กันฟังตามการจดบันทึกในยุคนั้นๆ มีเหตุมีผลอย่างสร้างสรรค
ฟังทุกช่วงครับ ไม่สามารถข้ามช่วงใดช่วงหนึ่งได้เลย เพราะมีประโยชน์ทุกเรื่องครับ
ฝากเรื่องชนชาติไทยที่มีมายาวนานกว่าสองพันปี (ตามที่บันทึกสเปนบอก) ส่วนตัวแกะรอยแล้วพบว่าคนไท มีอยูู่หลายกลุ่มและเกี่ยวพันกับชาวจ้วง ในจีนตอนใต้ (ใช้ภาษาตระกูลไท) และต้นราชวงศ์สุโขทัยนั้นมาจากกลุ่ม ไทเลือง (เรือง หรือเหลือง จีนออกเสียง โลอาง) พบว่าปรากฎในตำนานเชียงแสนเป็นคนใต้ปกครองของไทยวน และละว้าหรือลัวะ มาก่อนที่จะมาตั้งกรุงสุโขทัย....คร่าวๆ แค่นี้ ขอบคุณครับ
ไทยมาจากที่ราบมองโกเลีย
ข้ามเขาเทียนซาน
มาอยู่ที่ลุ่มน้ำแยงซีเกียง
อ้ายลาว
หนองแส
สิบสองจุไทย ปันนา
ฉาน
สุโขไทย
อยุทธยา
ฝรั่งสเปนบอก มันมาถึงเอเชียแค่สามร้อยกว่สปี จะรู้เรื่องพันกว่าปีของไทยได้ไง ฝรั่งอะไรเชื่อไปหมด บอกมาจากเทือกเขาอัลไตก็เชื่อ
ช่องนี้ดีมากๆ ดูมาหลายตอนแล้วครับ แต่ดูได้ทีละตอน ดูมากๆ มึนครับ
เสียน ตั้งบ้านเรือนอยู่ริมทะเล ในยุคนั้นใช้เดินเรือติดต่อค้าขาย ไม่ทราบว่าเรือเดินทะเลจะขึ้นไปถึงสุโขทัยได้อย่างไร ผมคิดว่าชื่อเมืองต่าง ๆ ในบันทึกน่าจะอยู่ริมทะเลทั้งสิ้นครับ
มีประโยชน์มากครับ
คุณหอยเก่งมากครับ
ฟังเรื่องเล่าตอนนี้ทำให้คิดถึงซีรี่ส์เกาหลีทึ่ีมีนายอาลักษณ์จดบันทึกราชกิจของฮ่องเต้และพระบรมวงศานุวงศ์....เลยค่ะ
คุณพูดคุยฟังสบายๆเหมือนเรานั่งล้อมวงฟังคุณเล่าเรื่องต่างๆให้ฟังได้ประดับสติปัญญาดีมากๆเลยค่ะ...ขอบคุณมากนะคะ🙏👍👍👍👍👍
เสียนอาจจะหมายถึงแคว้นสุพรรณภูมิก็ได้นะครับ ซุกู่ไท้คือสุโขทัย
แล้วแต่จะอ้างอิงจากแหล่งไหนครับ ซึ่งผมก็บอกไปหมดแล้ว
อยากให้นำบันทึกของยุโรป และอินเดีย มาลองเปรียบเทียบด้วยครับ
เท่าที่สังเกต เพราะแบบเรียนของเรามักเริ่มที่สุโขทัย และเราไม่ค่อยค้นเรื่องก่อนหน้าเพราะมักจะโดนจับรวมเป็นเขมรไปหมด ทั้งที่ไม่ใช่ เราจึงมักฝังหัวว่าไม่มี ทั้งที่มีศรีเทพ และ สยำกุก ก็มีอยู่ แปลว่าคนไท-มอญมีมานานแล้ว และเราควรศึกษาครับ
ปล. เสียน โดยทั่วไปแปลว่าสุพรรณภูมิ บางคนว่าคือสุโขทัย หล่อหู่คือลวปุระ เสียนหลอหู่คืออยุธยา ปาไป่คือล้านนา เซ่อหลีคือสิบสองปันนา แนะนำดูเพจจีนโบราณในเฟซครับ
เซียนน่าจะเป็นคำทับศัพท์มากกว่ามีคำแปลนะครับ มีบันทึกภาษาอื่นประกอบไหมครับ
ความรู้ที่คุณมีนั้น ผมว่าทำเป็นคลิป เขียนเป็นบทความ หรืออัด Podcast ออกมาเลยครับ จะได้เป็นประโยชน์กับคนอื่นด้วย
หนูเห็นด้วยหมดเลยค่ะ แต่หนูว่าหล่อหู่คือละโว้มากกว่าลวะปุระ อาจจะเป็นที่เดียวกันจริง แต่ชื่อที่แตกต่างกันสะท้อนถึงช่วงเวลา ลวะปุระนั้นจริงแท้แน่นอนว่าเป็นมอญทวารวดีและรุ่งเรืองตั้งแต่ พ.11-16 แต่หลังจากนั้น ยุคชัยวรมัน 7 ลวะปุระได้เปลี่ยนเป็นละโว้ที่รับอิทธิพลขอมมาไว้มาก และเซียนหล่อหู่ที่ควบรวมกิจการกันเป็นกรุงศรีอยุธยา ก็เป็นยุคละโว้เพราะสถาปัตยกรรมหรือจารีตหลายๆอย่าง กรุงเทพทวารวดีศรีอยุธยาฯถือว่าเป็นจุดปะทะสังสรรค์กันระหว่างความเชื่อแบบพุทธเถรวาท แต่ก็ยังถือคติจากฮินดูบางอย่างด้วย ความเข้มข้นของฮินดูยังไม่จางหายไปในละโว้ที่เปลี่ยนเป็นพุทธ มหายานในช่วงก่อนที่รวมกับเสียน ทั้งนี้แทบไม่เกี่ยวกับอะไรกับเขมรยุคนครวัด เพราะศิลปะละโว้ก็ทิ้งช่วงห่างจากยุคนครวัดและบายนเป็นตั้งร้อยๆปี
อยากให้พี่หอย นำเนื้อหาในตำราพิชัยสงครามของไทยสมัยอยุธยาแต่ละบท มาย่อยให้เข้าใจง่ายลง Ep เพื่อศึกษาบ้างครับ
ลองติดตามช่อง อ.ตุ๊ก บางปะอิน นะครับ
ท่านมีความรู้ทางด้านนั้นเยอะเลย
สินธุ กับ ฉาน ใกล้กัน
ในยุคปฏิวัติทางวัฒนธรรม
น่าจะมีโบราณสถาน-วัตถุและเอกสารโบราณที่ถูกทำลายไปจำนวนมาก
...เห็นในติ๊กต้อก เม้นสั้นๆ ว่ามีรูปปั้นสิงโตโบราณตั้งอยู่ในพื้นที่ แต่ ผญ.บ้านสั่งให้ทุบทิ้ง แล้วสร้างวัดขึ้นมาในที่นั้น
...โบราณวัตถุ สามารถวิเคราะห์การเดินของชนเผ่าต่างๆได้เป็นอย่างดี
...โบราณวัตถุ เกี่ยวขอม ที่อีสาน จนถึงลาวมีอีกเยอะมาก
น่าจะตรงกับพระยายีบาเพราะประวัติศาสตร์พื้นเมืองว่าล้านนาสร้างเชียงใหม่โดยพญามังรสยเพื่อเตรียมการรบกับทัพหยวน ในเอกสารจีนตั้งแต่ราชวงศ์ถังจะเรียกว่า ประเทศ หนี่หวางกั๋ว
หรือ หนี่เหยินกั๋ว มาก่อนแล้วครับ ผมว่าพระถังซัมจั๋งตัวจริงน่าจะบันทึกไว้เพราะในยุคนั้นศาสนาพุทธเฟื่องฟู แล้วตอนหนูเฉิงเอิงแต่งไซอิ๋วเลยเขียนตอนเมืองแม่หม้ายมีกษัตริย์หญิงปกครอง
ตอนดูหนังเรื่องพระถังซำจั่งตอนเมืองร้างแม่ม้าย แว็บแรกมาในหัวผมคือตำนานเมืองลับแลอุตรดิตถ์เลย หรือว่าอุตรดิตถ์เคยเป็นส่วนหนึ่งของหริกุญชัย
น่าสังเกตสมัยพ่อขุนราม จีนหยวนถึงยอมส่งอานม้าทองคำให้ก็เเสดงว่าสุโขทัยมีอำนาจมากเเละให้ความสำคัญเพราะทรงขยายอำนาจไปถึงสุมาตรา กองเรือรบสุโขทัยต้องมีมากจึงถึงลงมากันเลย เพราะอะไรเดิมศรีวิชัยอาณาจักรเก่ามีเขตอำนาจสุมาตราขึ้นมาถึงไชยา แดนประเทศไทยตอนนี้หลังจากล่มสลายสาเหตุอะไร แต่ข้อมูลว่าเกิดโรคระบาดขึ้น หลังล่ม สุโขทัยต้องการฟื้นฟู แต่มีการที่มีอำนาจใหม่จะมาปกครองทั้งสุมาตราลามขึ้นมาแพร่ขยายอาจเข้ามาถึงนครศรีซึ่งเป็นมิตรสุโขทัย จึงส่งเรือมาปะทะกัน กองเรือสุโขทัยน่าจะเหนือกว่า ซึ่งหยวนทราบจึงไม่อยากให้สุโขทัยไปรังเกรงเพราะ หยวนจะเอาสะเอง จะได้ปกครองเองน่าคิด อาณาจักรนั้นนะจะคือ ผู้สถาปนาอาณาจักรมัชปาหิต ก็คือ การ์ตะราชะสา (Kertarajasa) หรือ ระเด่นวิชัย ลูกเขยของกษัตริย์แห่งอาณาจักรสิงหะส่าหรี ซึ่งอยู่บนเกาะชวาเช่นกัน หลังจากสิงหสารีแผ่อำนาจกว้างไกลจนกลุ่มศรีวิชัยต้องถอยออกไปจากเกาะชวา ใน ค.ศ. 1290 อำนาจอันยิ่งใหญ่ของสิงหสารีก็เป็นที่สนใจแก่กุบไลข่านในจีน ซึ่งได้ส่งทูตมาขอเครื่องราชบรรณาการ ในเวลานั้นการ์ตะนคร ผู้ปกครองอาณาจักรสิงหสารีทรงปฏิเสธที่จะส่งมอบเครื่องราชบรรณาการ กุบไลข่านจึงส่งกองเรือถึง 1,000 ลำมาประชิดชายฝั่งชวา ในปี ค.ศ. 1293. ช่วงเวลาพ่อขุนรามมีอำนาจ สรุป ห้ามสุโขทัยแต่จะชงเอง และตบเอง
น่าคิดครับ
สามอานาจักรที่ว่าน่าจะอยู่ที่เวียดนาม..เพราะเคยดูแผนที่ยุคนั้นเวียดนามมีสามอาณาจักรเหนือ.กลาง..ใต้
ส่วนเซียนน่าเป็นสุโขทัย.เพราะกษัตริย์สุโขทัยไปอยู่เป็นประกันอยู่จีนนานเกินสิบปีก่อนกลับมาครองเมืองสุโขทัย..โดนทางสุโขทัยมีบุตรที่เกิดจากพระสนมชาวนครศรีธรรมราชปกครองแทนอยู่พักใหญ่..
ตอนนี้น่าสนใจมาก เพราะมันเกี่ยวกับเรื่องการส่งเครื่องราชบรรณาการไปจีนหรือจิ้มก้องในช่วงแรก ๆ
55555อาการธาตุไฟเข้าแทรกยุคนี้เป็นกันเยอะโดยเฉพาะพวกคลั่งประว้ติศาสตร์ที่ฟังแต่ข้อมูลเดิมๆไม่เปิดใจรับฟังข้อมูลใหม่ๆที่เพิ่งค้นพบ55555
ผมเชื่อบ้างไม่เชื่อบ้างมันจะเขียนตกแต่งยังไงก็ได้ พวกหนังสือบันทึก พงศวดาร เอาจริงๆปัจจุบันจีนยังรายงานคนติดเชื้อโควิด คนเสียชีวิตเป็นศูนย์ทุกวัน แต่ฌาปนกิจสถานเผากันทุกวัน หลายอย่างไม่ตรงกับที่พูด เอามุมมองตัวเองเป็นหลัก
จบไปแล้วค่ะ ตอนนี้ประเทศต่างๆคือต่างคนต่างอยู่ค่ะ
แต่บางประเทศไม่ยอมนี่นะ เรียกร้องจะเอาอารยะธรรมโน่นนี่นั่นไปขึ้นทะเบียนเป็นมรดกชาติตัวเองยันเลยจ้า
เสียนคือเมืองสุพรรณบุรี (ราชวงศ์สุพรรณภูมิ)บรรทึกบอกว่าอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของพระนครซึ่งชี้ไปทางสุพรรณบุรี ส่วนล้อหู่คือละโว้(ราชวงศ์อู่ทอง)เดิมเป็นคนล่ะอาณาจักร ต่อมาทั้ง2เมืองรวมศูนย์กลางมาที่อยุธยาจีนเลยเรียกอยุธยาว่าเสียนล้อ หรือเสียนล้อหู่
มีข้อสังเกตุเพิ่มเติมครับ
หมิงสือลู่ เรียก สุพรรณภูมิ ว่า “ซูเหมินปัง”
ส่วนคำว่า “เซียน-หลัวหู” ก็ยังอยู่ (แต่บรรณาธิการใช้คำแปลว่า สยาม-ละโว้)
@@hoyapisak จากหนังสือ "สมเด็จพระนครินทราธิราชข ในหมิงสือลู่ โดย รุ่งโรจน์ ภิรมย์อนุกูล" มีอ้างอิงข้อความในหมิงสือลู่ว่า "暹羅斛國王世子蘇門邦王昭祿群膺"
暹羅斛國王世子 (เซี้ยนหลัวหู กั๋ว หวาง ซื่อจื๋อ) แปลว่า รัชทายาท(世子)ของกษัตริย์(王)ประเทศ(國)เซียนหลัวหู(暹羅斛)
蘇門邦王 (ซู้เหมินปั๊ง หวาง) แปลว่า กษัตริย์(王)แคว้น(邦)ซูเหมิน(蘇門) (ทับศัพท์คำว่า สุพรรณ)
昭祿群膺 (เจ๊าลู่ฉุนอิ๊ง) เป็นทับศัพท์คำว่า เจ้านครอินทร์ (คำว่า ฉุน เป็นการอ่านแบบจีนกลางปัจจุบัน แต่ถ้าเป็นจีนกลางสมัยหมิงต้นๆ อาจจะอ่านว่า คุน ก็ได้ เพราะมีสำเนียงอื่น เช่น ฮกเกี้ยน อ่านว่า ขุน แต้จิ๋ว อ่านว่า คุง กวางตุ้งอ่านว่า ขวั่น )
แปลข้อความนี้โดยรวมทั้งหมด เป็นวลีอธิบายว่า "เจ้านครอินทร์ ผู้เป็นรัชทายาทประเทศเซียนหลัวหู และเป็นกษัตริย์/เจ้าครอง แคว้นสุพรรณ"
สังเกตว่า 暹羅斛 (เซียนหลัวหู หรือน่าจะเป็น อยุธยา) ในบันทึกใช้คำว่า 國 ส่วน 蘇門 (สุพรรณ) ใช้คำว่า 邦
ทั้งสองคำ (國 และ 邦) แปลว่าประเทศได้เหมือนกัน แต่บางที จะใช้คำว่า 邦 ในความหมายนัยว่าเป็นเมืองขึ้น ซึ่งในที่นี้ น่าจะแสดงให้เห็นว่า เมืองสุพรรณ (ตอนนั้น) คงมีสถานะด้อยกว่าอยุธยา
@@hilatchikkakul8980 ขอบคุณครับ
จริง ๆ ข้อความนี้ในหมิงสือลู่ (ฉบับแปลไทย เล่มสีม่วง) ก็มีเช่นกัน (ดังที่ผมยกมาตอบใน comment แรกของผม)
มันทำให้เรารู้ว่า หมิงเรียกสุพรรณภูมิว่า ซูเหมินปัง ในขณะเดียวกัน หมิงเรียกอยุธยาว่า เซียน-หลัวหู )สยาม-ละโว้
ในเล่มสีม่วงนี้ หน้า 50-51 บรรณาธิการอธิบายว่า จีนใช้คำว่า เซียน ในการหมายถึง สุโขทัย-พิษณุโลก
โดยในช่วงดังกล่าว จีนมีปัญหาภายใน กำลังผลัดเปลี่ยนจากหยวน ไปสู่หมิง อาจทำให้จีนตกข่าวความเป็นไปในช่วงสำคัญของเรา คือ สุพรรณภูมิได้ผนวก สุโขทัย-พิษณุโลก ไว้ได้ แต่จีนน่าจะเข้าใจว่าคนผนวกคือ หลัวหู
และภายหลัง เมื่อถึงสมัยเจ้านครอินทร์ครองอยุธยา จีนก็เรียกอยุธยาย่อ ๆ ว่า เซียน (สยาม)
ดังนั้น คำว่า เซียน ที่จีนเรียกในแต่ละห้วงเวลา จึงมีความหมายต่างกัน
ถ้าคุณมีเล่มสีม่วงในมือ ลองพลิกอ่านดูอีกทีนะครับ
@@hoyapisak ขอบคุณมากครับ กระจ่างขึ้นอีกมากเลยว่าแต่ละชื่อใช้ต่างกันในต่างช่วงเวลาเพราะอะไรบ้าง ผมยังไม่มีเล่มสีม่วงครับ พอดีเล่มของคุณรุ่งโรจน์ มาหาได้ออนไลน์ เพราะสงสัยว่า ซูเหมินปัง เขียนภาษาจีนยังไง พอเจอข้อความนี้ ก็ทำให้แน่ใจว่า เขาแยกกันจริงๆ เลยเอามาเขียนอธิบายแบ่งปันด้วย
เอกสารขอต่างชาตินี่น่าสนุกมากครับ
ขอบคุณมากครับ น่าสนใจมากๆๆ
เคยฟังอาจารย์ มิคกี้ ฮาต นักประวัติศาสตร์ชาวพม่า ท่านเคยพูดถึงหลักศิลาจารึก พ่อขุนรามคำแหงว่า ลักษณะรูปทรงของหิน คล้ายกันคือ มี 4 ด้าน ด้านบนมน ด้านล่างมีฐาน ยื่นออกมาเหมือนกัน แต่ของอดีตกษัตริย์พม่า มีขนาดใหญ่กว่าของพ่อขุนราม มาก อาจารย์ท่าน สันนิษฐานว่า ทั้งสองพระองค์อาจเคยไปมาหาสู่กัน ซึ่งอันที่จริง เราควรศึกษา ข้อมูลของกษัตริย์พม่า ควบคู่ไปด้วย หรือมีการนำสถูป เจดีย์ หรือเมืองโบราน ของพม่าที่ยุคเดียวกัน กับ สุโขทัย อยุธยา มาเล่าเสริม ผมว่าทางพม่าห็มีจ้อมูลฝั่งเราไม่น้อย ก็น่าสนใจดีนะครับ
ลูกเขยพ่อขุนรามแกเป็นมอญนี่ครับ
ยังไงก็น่าจะต้องเคยไปมาหาสู่กัน หรือผ่านไปมาบ้าง
สุดยอดมากๆ ครับ
พ.ศ.1,832 น่าจะเป็นสมัยพ่อขุนมังรายยึดครองแล้วนะครับ เพราะตั้งเชียงใหม่ ปี 1,839 พ่อขุนยึดลำพูนมาก่อนตั้งเชียงใหม่หลายปี หลังจากยึดได้สร้างเมือง 2 แห่งจึงมาสร้างเชียงใหม่
สอดคล้องกับประวัติของพญามังรายครั้งที่ยังเป็นเจ้าชายเชียงแสน เคยนำทัพไปช่วยตา รบกับมองโกลแถว 12 ปันนาจนสามารถต้านทัพมองโกลไว้ได้ พอได้ขึ้นครองราชที่เขียงแสนชาวเชียงรุ้งก็ถือว่าพญามังรายเป็นกษัตริย์แห่งเชียงรุ่งด้วย(มีบันทึกฤกษ์ยามพญามังรายนั่งเมือง ซึ่งยังใช้เป็นฤกษ์ดีของชาวไตลื้อมาจนถึงปัจจุบัน) ซึ่งเหตุการณ์ดังกล่าวเป็นที่มาของการได้รับยกย่องให้เป็นมหาราช แต่ต่อมาครั้งยกทัพไปช่วยพุกามรบกับมองโกล เมื่อกองทัพของพระองค์ไปถึงพุกามถูกกองทัพมองโกลทำลายล้างเสียหายอย่างหนักพระองค์จึงตระหนักถึงความน่ากลัวของมองโกล หลังจากนั้นพระองค์จึงคิดขยายดินแดนลงมาทางใต้เพื่อเลี่ยงการประทะกับทัพมองโกล และหลังจากนั้นจึงยอมส่งราชฑูตไปถวายราชบรรณาการ ซึ่งสอดคล้องในเรื่องเวลากับเหตุการณ์ในคลิปนี้พอดีเลยครับ ตอนส่งอาจจะยังประทับอยู่ที่ลำพูนและส่งในนามของหริกุญชัยซึ่งคนจีนอาจเคยรู้จักดีมาก่อนหน้านี้แล้วนั่นละครับ
ส่วนประเด็นของ "เซียน" นั้น อาจหมายถึง ฉาน หรือไทยใหญ่ซึ่งก็เริ่มมีความเข้มแข็งมากที่ อาณาจักรมาวหลวงก็ได้นะครับ สอดคล้องกับประเด็นที่ว่าขัดแย้งกับอินเดียได้นี่ ในกลุ่มชาติพันธุ์ไทยนี่ก็มีอาณาจักรมาวแห่งเดียวละครับ
18:10 หม่าป้าเอ๋อร์ = มัชปาหิต(ศรีวิชัยโบราณ)
6:57 สะดุดหูคำว่า/จิ้มก้อง/ ในตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่นำคำนี้มาแผลงใช้เป็น/เส้นกุ้งของคัล/หมายถึงบรรณาการที่ราชสำนักเชียงใหม่ราชวงศ์มังรายส่งไปให้ราชสำนักจีนแบบรายปี
ขอบคุณครับ
進貢 ถ้าอ่านในภาษาจีนสมัยกลาง จะออกเสียงประมาณว่า สิ้นกุ้ง
@@hilatchikkakul8980 ขอบคุณมากครับ เริ่มเข้าใจรากศัพท์มาทีละนิดละสิ้นกุ้ง-เส้นกุ้งของคัล
ชอบมาก
ขอความรู้หน่อยครับ สุโขทัยมีเรื่องกับมาลายูใด้ยังไงครับแผ่นดินไม่ติดต่อกันมีอยุธยาอยู่ตรงกลาง
กษัตริย์หนี่เหยินกั๋วในช่วงนั้นมีสององค์คือ
46พระยาโยทะ1740 - 1814 (74 ปี)47พญาญี่บา1814 - 1836 (22 ปี)
เรื่องจิ้นก้องเคยสงสัยแบบนี้เลย แต่สมัยเรียนไม่กล้าถามอาจารย์ ตอนนี้ พอมองภาพออกและ
ฟังแล้วสนุกมากครับ
จี้ฮอง คือเชียงรุ้ง ดังนั้น จี้หลัน น่าจะเป็นเชียงแสนได้
เศียรนี้ คือ เสียมหรือปล่าว คือพื้นที่ที่เป็นอยุธยาทั้งหมดตลอดจนถึงเขมร เสียม คือพื้นที่ที่เงียบสงบ สันติสุข แต่ต่อมาเพี้ยนเป็น สยาม
กมรเตง อัญ= คือตำแหน่งขุนนางในสมัยนั้น คำนี้น่าจะมาจากทางศรีวิชัย เช่น กำเตง อันตวน มีใช้ทั้ง สยาม จามปา เขมร สุดท้ายคำนี้ เมื่อนครวัดล่มสลาย อยุธยา หรือทางฝั่งเขมร ที่ว่าเป็นลูกหม้อขอม นครวัด กลับมาใช้พระยาแทนนะครับ แต่ กมรเตง ยังใช้ที่สุโขทัยจน พศว.ที่20
ขอบคุณครับ
ถ้าช่วงปีที่ใกล้เคียงนี้ อาณาจักร์หหริภุญชัยปกครองโดยพระนางยี่บา (ยี่= 2ภาษาไท-ไต, บา =2 ภาษามอญ) แต่พี่พ.ศ.คลาดเคลื่อนนิดหน่อยครับ เพราะพญาเม็งรายตีหหริภุญชัยแตกในยุคของพระนางพ.ศ.1824 และหนีไปอยู่อยู่สุโขทัยและกำเนิดลายสือไท พ.ศ. 1826
❤️❤️❤️
เสียดายสยามไม่มีแบบนี้ ไม่เช่นนั้นประวัติศาสตร์คงน่าเชื่อถือกว่านี้
หมายถึง การบันทึกประวัติศาสตร์
เซียนอาจจะเป็นคำเรียกโบราณที่ค่อยแปลงมาเป็นเซียนหลัวครับ 暹罗 คือสยามครับ
ปี 1832 หริภุญชัยปกครองโดยพญาญี่บาครับ
ขอบคุณครับ
จิ้มก้องพรรคคอมมิวนิสต์จีนเขาสอนในตำราเรียนของเขาว่าเราเป็นอาณานิคมของเขาอ่ะดิ เพื่อนผมที่เป็นคงจีนเล่าให้ฟังแบบนี้
นอกจากพี่ตุ๊ก บางปะอิน (อโยธยา กรุ๊ป) ก็มีพี่อีกคนที่อธิบายประวัติศาสตร์แล้วเข้าถึงสำหรับปุถุชนคนธรรมดาอย่างผมให้เข้าใจง่าย ขอบคุณมากครับ
ช่วยหาข้อมูลเรื่องที่ประเทศเพื่อนบ้านไทย เรียกสยามในอดีตว่า ลาวล้านเพีย(ลาวล้านพญา) ก็แสดงแต่ละเมืองล้วนมีกษัตริย์ปกครองเป็นแน่ แต่อาจจะใช้ภาษาตระกูลเดียวกัน
ลาวล้านเพีย(ลาวล้านพญา) น่าสนใจครับ ส่วนตัวเชื่อว่าคนสุโขทัยน่าจะข้ามน้ำโขงมาเพราะในศิลาจารึกตอนหนึ่งมีบอกว่า "...น้ำยมใสกินดีเหมือนน้ำโขง..." และมีการพบศิลาจารึกที่มีตัวอักษรแบบพ่อขุนรามเก่ากว่าปี 1826(ที่เคยเชื่อกันว่าเป็นปีที่ประดิษฐ์อักษรไทย) เกือบสองร้อยปีใน สปป. ลาว... ในอดีตเราปกครองในแบบที่เรียกว่าเอกรัฐมีกษัตริย์ปกครองแต่ละเมืองอย่างที่คุณคิด แต่ก็มีหลายตระกูลภาษา ทั้งไทย มอญ และเขมร
@@jaitipnirvana7753ศิลาจารึก ที่พบ มีรายละเอียดมั้ยครับ ว่ามีเนื้อหาสาระอย่างไร
ของที่จีนให้กลับมาหมายถึงสถานะของเมือง เค้าจะให้ไม่เท่ากัน และไม่ใช่ตามชอบใจ
ผมขอเสอความคิดเห็นส่วนตัวว่าประเทศหญิงอาจจะเป็นเมืองปัตตานี เพราะมีผู้นำเป็นหญิงหลายรัชกาล
ติดตามนะครับ
ขอบคุณครับ
ขออภัย เมือง นี่ระดับจังหวัด ภาค เท่านั้น หรือเจ้านครแทน พ่อเมือง
เจ้าพ่อขุนรามคำแหง เรื่องการเผา เตาเผาชามสังคโลค มาให้ โดยช่างจากเมืองจีน ไทยดังมากเรื่องนี้ ส่งไปเมืองจีนตอบแทน หรือส่งขายทั่วโลก ต่างจากเตาบ้านเชียงเดิม ทั้งลวดลายและลักษณะแนวไฮโอ่ง (อินเดีย) ต้องศึกษาจากวัตถุด้วย ประกอบสมัยนั้น อินโดนีเซีย รอบฆ่า เผ่า วัด ทางศาสนา พุทธ กับด้วย อิสลาม เช่น บุโรพุทโธ วัดอื่น ๆ อีกมีซากอยู่ ในหมู่เกาะชวา บางแห่งถูกขนทำลายพระพุทธรูป วัด เอาไปทิ้ง ทะเล ดำน้ำดูจะพบซาก บนบกต้องขุดแผ่นดินดูแบบ พิพิธพัณฑ์กรมศิลปกร ฯ มีร่องลอยปรากฏ (อินโดเขาจะไม่ให้ขุด ,กับเงินงบประมาณ) แลพ่อขุนราม ฯ ท่านต่อเรือสำเภา ค้าขายกับส่งทัพไปช่วยรบ ทาง มาเล ฯ แล้วอินโดนีเซีย จึงปรากฏในหลักฐานจีนโบราญ นี่ละ ,เมื่อก่อน สิงคโปรเป็นของไทย อังกฤษ มาเอาไป สมัยรัชกาล ที่ 2 - 5 ให้ไปหาดู เขียนสู่ลูกหลานฟังบ้าง เราจะเสียหายหนักสมัย ร.5 เอามาศึกษาสู่กันฟังบ้าง และมีทวาย ,ตะนาวศรี ,มะริด ,ตลอดจน กลันตัน ,ตรังกานู ,ไซร์บุรี ,ไซร์ปรัส ของไทยเสียให้ อังกฤษ ไปทวงดูไหมละ คนไทยในมาเลย์ มี พูดภาษาไทยเลย (อิสลาม บุกหนัก นะ) สมัยต้น มาเลย์รวมกับ สิงคโปร์ประเทศเดียวกัน มาแยก สมัยประมาญ 2505 ก่อนหลังนั้น นะ ด้วยความเคารพ
จีนคิดไปเองค่ะ ไทยเราแค่เพื่อค้าขาย ตอนแรกส่ง ต่อมาไม่ส่งก็ไม่เป็นไร ไม่เคยเกี่ยวข้องกันทางทหารใดๆก็ชัดว่าไม่เกี่ยวกัน
ดิฉันคิดว่า อาณาจักรเซียน ไม่น่าใช่สุโขทัย แต่เป็น ทวารวดี
ทวารวดีเป็นเมืองของพระกฤษณะ ซึ่งพระองค์มีชื่ออีกขื่อหนึ่งว่า เซียม ออกเสียงตามสำเนียงอินเดีย
ดิฉันคิดว่าแต่ก่อนเรานับถือศาสนาฮินดู เรียกชื่อเมืองตามเทพที่นับถือ หรือเทพเจ้าของเมือง แต่ต่อมาทวารวดีเลิกนับฮินดู แล้วเปลี่ยนมานับถือพุทธ สร้างเมืองใหม่เปลี่ยนเป็น สุโขทัย
ที่บอกว่าตอนแรกจีนเรียก เซียน แต่ต่อมาเรียกสุโขทัย อาจจะเพราะอย่างงี้ก็ได้ คือ บางทีก็เรียกชื่อเก่า บางทีก็เรียกชื่อใหม่
สมัยพ่อขุนราม อาจเป็นเรื่องการขยายอาณาเขตเข้าไปในดินแดนขอม มอญหรือเปล่า เลยยุ่งยากสักหน่อยที่จะให้จีนยอมรับ
พี่หอยครับ ผมอยากให้พี่เล่าเรื่อง ราชวงศ์ถังหน่อยครับ ซัก 1 ep
เพราะเราติดใจ บรรณาการไป3ลำเรืได้กลับ5ลำเรือ เลยไปบ่อยหน่อย
คำถามคือทูตจีนเดินทางมายังไทยโดยทางใด? เพราะอาจทำให้วิเคราะห์ได้ดีขึ้น
เซียน หมายถึง เชียง หรืออาณาจักรเชียงแสน หรือล้านนา สมัยพ่อขุนเมงราย มีเชียงรุ้ง เชียงใหม่เชียงราย เชียงตุง เชียงขวาง(ประเทศลาว) และเชียงแสนเป็นเมืองหลวงประวัติล้านนามีบันทึก แต่ถูกเผาทิ้งโดยพวกสยาม ในสมัยนั้นมาตีเมืองและกวาดต้อนผู้คนไปอยู่ในทางใต้หมด คนเฒ่าคนแก่สมัยนั้นได้พูดไว้
เปลี่ยน background ไปมาดูแล้วปวดหัวครับ
เท่าที่ฟังมา จิ้นกัง/จิ้มก้อง น่าจะเหมือนค่าทำเนียมแรกเข้าในสมัยปัจจุบันนะคะ?
หรือ ค่าสมัครสมาชิก สมาคมการค้าขนาดใหญ่หล่ะมั้ง?
ส่วนอาณาจักร จี้หลัน ฟังๆดูแล้ว เสียงคล้ายกับ เจนละ เลยค่ะ
ว่าแต่ ตอนนั้นมีอาณาจักรเจนละรึยัง?
แล้ว เซียน ทำไมไม่เป็น เสียม หรือ เสียมเรียบ หล่ะคะ?
* ถ้าฟังชื่อเมือง จากการออกเสียงเพียงอย่างเดียวอ่ะนะ *
ผมมโนเอานะครับ
อาณาจักรหญิงตามคบิ๊ปท่ว่า 1200++ อาจเป็นขื่อเรียกเก่าก่อน 1800++ หรือป่าวครับ
ผมเข้าใจว่า เมื่อ พ.ศ.1200+ จีนน่าจะเคยเรียก หนี่เหยินกั๋วมาแล้ว (เพราะมีหลักฐานว่า บ้านเมืองในกลุ่มวัฒนธรรมทวารวดี ก็ส่งบรรณาการให้จีนหลายครั้ง) และเมื่อเวลาผ่านไป ก็อาจจะยังคงเรียกชื่อเดิมอยู่ก็เป็นได้ครับ
❤️👍
สมัยล้านนา ต้นราชวงศ์มังราย ปู่เจ้าลาวจก จีนเรียก ปาไป่สีฟู่ หรือ ปาไป้สีฟู่กั๋ว
ชอบๆ
จีน กับ อินเดีย ประเทศไหนก่อตั้ง
อณาจักษ์ก่อนกัน
ของเกาหลีก็มีแบบนี้ ซึ่งน่าจะเอามาจากจีนนี่แหละ ทำให้มีข้อมูลจากหลักฐานเยอะ ขณะไทยเราไม่มีบันทึกแบบนี้
ปาเหิง อาจเป็นเมือง สะเทิม ที่เป็นหัวเมืองมอญ
ศรีธรรม (นครศรีธรรมราช) เวลาอ่านเร็วๆ ก็เป็น เสียม ได้นะครับ
เซียน หรือ เสียม เสียม คือ อยุธยา-ละโว้ มีอำนาจทางใต้ถึงไชยา
ช้อมุลลึกมากๆ
เมืองเซียน จะใช่ Siam ไหมครับอาจารย์
ถูกครับอาณาจักรเซียน.คืออาณาจักรสุโขทัย.พ่อขุนรามคำแหงส่งฑูตไปอาณาจักรจีนเป็นทหารเอกหัวหน้าคณะฑูตสุโขทัย.
อาณาจักรมองโกล เคยเป็นอาณาจักรที่ยิ่งใหญ่มาก
น่าสนใจจีนถึงแม้จะเป็นปท.ยิ่งใหญ่มี ปท.ต่างๆส่งบรรณาการรวมถึงสยามด้วย แต่จีนไม่รังแกปท.อื่น หวังจะทำการค้าขายต่อกัน และสืบทอดถึงปัจจุบัน จีนไม่เคยรังแกไทย ตรงข้ามกับ พวกฝรั่งยุโรปเข้าล่าอาณานิคมทางแถบเอชีย บังคับยึดเอาดินแดนสยามไปมากมายและยังบังคับให้จ่ายเงินให้มันอีกสยามต้องกัดฟันรวบรวมเงินให้ฝรั่งไป เลวร้ายกว่าจีนเยอะเลย
หม่าปาเอ๋อร์ คือ มัชปาหิต ได้รึเปล่าครับ
สุโขทัย ปราบปราม มาบายู ไม่น่าใช่ อาจเป็น ตามพรลิงค์....
เซียนคือ สยาม หรือเปล่า หรือยังไง☺ออกเสียงคือกัน
ผมว่าเซียนคือใช้เรียกคนที่พูดภาษาไททั้งหมดแถว ๆ ตอนกลางของแม่น้ำเจ้าพระยา...เป็นการเรียกรวม ๆ เหมือนกับเรียกพม่า ลาว ขอม มอญ... พม่าก็มีหลายเมือง แต่เราก็เรียกรวม ๆ ว่าพม่า
หยวนสื่อ ให้คำอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับบ้านเมืองที่ชื่อ “เซียน” และ “หลัวหู” ไว้ดังนี้
เชียน แลหลัวหู เดิมเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรฝูหนาน บริเวณตอนเหนือของสยาม
ติดต่อกับปาไปสีฟู ที่อยู่ติดกับมณฑลหยุนหนาน
ทางตะวันออก ติดต่อกับอันหนาน
แลทางตะวันตกเฉียงเหนือ ติดต่อกับอาณาจักรเหมี่ยน
หลัวหู ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของของเซียน ติดกับทะเล
ดินแดนเซียนแห้งแล้ง ไม่เหมาะแก่เกษตรกรรม
หลัวหูมีที่ราบกว้างใหญ่ ผลผลิตอุดมสมบูรณ์
ชาวเซียนต้องพึ่งพาอาศัยจากหลัวหู
มีแม่น้ำสายใหญ่ไหลจากเซียน ผ่านหลัวหู ลงสู่ทะเลทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของหลัวหู
ทุกฤดูร้อน น้ำทะเลไหลเขาสู่แม่น้ำตอนใน ชาวนาจะอาศัยเวลาดังกล่าวหว่านเมล็ดพันธุ์
ต้นกล้าค่อยๆ เติบโตตามระดับน้ำ
น้ำสูงหนึ่งฉื่อ ต้นกล้าสูงหนึ่งฉื่อ
เมื่อน้ำลด ต้นกล้าจะสุกพร้อมเก็บเกี่ยว
มีการหว่านเมล็ดพันธุ์ แต่ไม่มีการไถหว่าน
ด้วยเหตุนี้พืชพรรณธัญญาหารจึงอุดมมบูรณ์ แลราคาถูก
--
หยวนสื่อ จากหนังสือ “สุโขทัยคดี ประวัติศาสตร์ จารึกศึกษา และนิรุกติประวัติ ฉบับเชลยศักดิ์” เล่ม ๑ หน้า ๒๐๕
ติดตามทุ ุกคลิปเลยค่ะ
ไทยยิ่งใหญ่สมัยก่อน
อาณาจักรเซียน คืออาณาจักรสุโขทัยหรืออาณาจักรเสียม ไหม คืออาณาจักรของชาวเสียมกก
ซู่หลงทั่น = สุราษฐ์ธานี ใหม อาจารย์?
แล้วจีนไม่นับญี่ปุ่นรวมไปกับเกาหลีเหรอครับ ???
ริวกิว กับโชซอน เป็นคนละแห่งกันแล้วครับ
ซู่หลงทั่น อาจจะคือ สุลต่าน มั้ยนะฮะ
เซี่ยงกก คือเมืองช้าง ในหมากรุกจีนเรียกตัวช้างว่า เชียง
實錄คือบันทึกในขณะที่เหตุการณ์กำลังเกิดอยู่ บันทึกต่อหน้า ซึ่งไทยไม่มีธรรมเนียมนี้
จี้หลัน ไม่แน่ใจว่าหมายถึงฟิลิปปินส์และประเทศอินโดนีเซีย รึเปล่าครับ ถ้าแปลว่า ดอกกระดังงา ถ้าอย่างอื่นต้องขออภัยไว้ ณ ที่นี้ด้วยครับ
จีน เป็น มิตรภาพ กับไทยมาช้านาน
บ้านเมืองเป็นอิสระต่อกัน ตอนส่งบรรณาการ ส่งทางเรือหรือทางบก ถ้าทางเรือ เรือของเมืองใด
ดูคลิปนี้ครับ ua-cam.com/video/zE4XhyBioZ0/v-deo.html
ผมเพิ่งรู้ว่าเพราะชาวไทยเราเริ่มที่สุโขทัย จึงเทียบเคียงเรื่องทางประวัติศาสตร์ของจีนเพียงราชวงศ์หยวนเท่านั้น ทั้งๆที่มีบันทึกตั้งแต่ราชวงศ์สุย-ถัง แต่เราไม่มีความสามารถค้นพบเรื่องราวของเราว่ามีชาวไทยที่เกิดขึ้นตรงกับยุคเก่านั้นอย่างไร............อนิจจา ความโง่ไม่ปราณีใครจริงๆ
ทุกอย่างดีหมด.ยกเว้น.พูดช้าลงอีกนิด
CA💝💝💝USA
จ้านเฉิง (占城) หมายถึงอาณาจักรจามปาครับ
ขอบคุณครับ
ถ้าอ่านออกเสียงแบบภาษาจีนสมัยกลาง (สิ้นสุดราวๆสมัยราชวงศ์หยวน) ก็จะประมาณว่า เชียมเจียง
ถ้าสังเกตแบบลองจับเทียบคำดู คำว่า 城 (เฉิง จีนกลางปัจจุบัน; เจียง จีนสมัยกลาง) แปลว่า เมืองเล็กๆ ได้เหมือนกัน ซึ่งมันไปพ้องกับคำว่า เชียง/เจียง ในภาษาไทยเหนือ ที่แปลว่าเมืองเหมือนกัน บางทีอาจเป็นรากศัพท์เดียวกัน
ถ้าเป็นเช่นนั้น อาจเป็นไปได้ว่า สมัยนั้น อาณาจักรจาม อาจจะเรียก จาม (占 จ๊าน จีนกลางปัจจุบัน; เชียม จีนสมัยกลาง) เฉยๆหรือเปล่า (เพราะคำว่า 城 ไม่ว่าจะอ่านออกเสียงจีนสำเนียงไหน สมัยไหน ก็ไม่ใกล้เคียงคำว่า ปา เลย)
เซียน/เสียน เป็น รัฐฉาน ได้ไม๊ ?
รุ่นเก๋าเล่าเกร็ด
Ep.95 หายไปไหนแล้วครับ
ลบทิ้งเพราะรำคาญคอมเม้นท์ครับ
ลบทิ้งเพราะรำคาญคอมเม้นท์ครับ