"Tâm sự" được Đoàn Chuẩn viết năm 1956, tiếp nối mạch chủ đề của "Vàng phai mấy lá" (hay "Vĩnh biệt", tức "Bài ca bị xé"). Bài hát trước đó có thể coi như thuật lại một sóng gió trong cuộc đời tình cảm của Đoàn Chuẩn với ca sĩ Thanh Hằng (cho dù nguyên mẫu không thừa nhận). Bài ca thất tình này hiển nhiên quá đỗi ấn tượng về tâm trạng riêng tư được phơi bày, nên không dễ để những người trong cuộc thoải mái đối diện với vết thương lòng đã nếm trải.
Tứ nhạc này được Đoàn Chuẩn tiếp tục với ca khúc "Tâm sự" viết một năm sau. Cũng nhắc đến Phù Sai, Cô Tô, hay những cái tên khác như Bao Tự, Liêu Trai (hoặc Liễu Trai), Dương Quý Phi, cũng có hình ảnh đàn bướm bay nhanh mong manh, những giấc mơ xưa như những bài viết trước 1954, nhưng ở đây bài ca có nhịp tự sự bình lặng, như lòng dạ sầu bi đã nguôi ngoai cơn bão tình.
...Mộng đã qua rồi, anh mới nhớ
Rằng xưa Bao Tự cũng cuồng điên
Bao nhiêu tơ lụa đem xét nát
Mong được tiếng cười trong mắt em
Đường về ngàn lối, dòng sông xưa còn in bóng mây đi
Tình yêu em còn mãi, trang giấy nào viết đủ nét tình si
Để có những chiều khi tắt nắng
Người ta nhớ lại mối tình đi
Theo trăng không ngủ anh thao thức
Sao nỡ dối lòng Dương Quý Phi?
Những cái tên mỹ nhân ở đây đã từng được các thi sĩ Thơ Mới như Xuân Diệu dùng như một cách điểm trang cho thi tứ:
Tôi yêu Bao Tự mặt sầu bi
Tôi yêu Ly Cơ hình nhịp nhàng
Tôi tưởng tôi là Đường Minh Hoàng
Trong cung nhớ nàng Dương Quý Phi
(Nhị Hồ - Xuân Diệu)
Trong khi Xuân Diệu kể tới các mỹ nhân theo sự tưởng tượng của một thanh niên mới ngoài hai mươi tuổi, Đoàn Chuẩn gọi tới họ như trong một sự nhập vai của người đàn ông ngoài ba mươi tuổi, cái tuổi đã an bài nhiều mặt trong đời sống gia đình. Tuy nhiên như những gì chúng ta vẫn được biết về Xuân Diệu thì tình yêu dành cho các mỹ nhân phái nữ chắc hẳn mang tính biểu tượng thẩm mỹ hơn là trải nghiệm riêng tư như Đoàn Chuẩn.
Mặc dù Đoàn Chuẩn không chủ đích, nhưng các người đẹp được ông nhắc đến trong ca từ như Tây Thi, Dương Quý Phi hay Bao Tự đều là thứ phi hoặc vợ bé của các ông vua Trung Hoa thời xưa. Ba năm sau, ngày 29-12-1959, Quốc hội nước Việt Nam dân chủ cộng hòa khóa I, kỳ họp thứ 11, thông qua Luật Hôn nhân và gia đình, quy định chế độ hôn nhân một vợ một chồng, đàn ông không được lấy vợ lẽ.
_ Trích lời " Nguyễn Trương Quý - Một thời Hà Nội hát"