මල්ලියෙ නරක මිතුරන් පිළිගන්න එපා
නංගියෙ නොහොබිනා කම් හුරු වෙන්න එපා
බෝගම්බර සිපිරි ගෙදරට එන්න එපා
හතුරෙකුටවත් මට වන් දුක වෙන්න එපා
ගීතයේ අරුත ඉතා පැහැදිලිය. ආයාචනය ‘බෝගම්බර සිපිරි ගෙදරට එන්න එපා. යන්නය.
හිර ගෙයක් තිබුණේ බෝගම්බර පමණක් නොවේ. රටේ බොහෝ ප්‍රදේශවල හිර ගෙවල් තිබේ. එහෙත් සෑම හිර ගෙයකම සංකේතාත්මක නාමය බවට බෝගම්බර පත්ව තිබේ.
ඒ අර්ථයෙන් ගත් කල්හි බෝගම්බර හිර ගෙදර සුවිශේෂය.
ඒ බෝගම්බර හිර ගෙදරට ඉකුත්දා අපි ගියෙමු. එහෙත් එහි අද හිර ගෙදරක් නැත. 1832 වසරේදී බෝගම්බර වැව ගොඩ කර ඉදි කිරීම් අරඹා 1876 වසරේදී විවෘත කළ බෝගම්බර හිර ගෙදර ඉකුත් සමයේදී පල්ලෙකැලේ ප්‍රදේශයට රැගෙන ගියේය.
ගුවනේ සිට බැලූ කල්හි බ්‍රිතාන්‍ය මහ රැජිනගේ කිරුළේ හැඩය ගත් බෝගම්බර සිපිරි ගෙයි යෝධ ගොඩනැගිලි සංකීර්ණය පාළුවට ගොස් තිබේ. ‘බූත බංගලාවකැයි’ පහසුවෙන්ම හැඳින්විය හැකි තෙමහල් ගොඩනැගිල්ලේ යෝධ දැව දොරෙහි තවමත් මැකී නොගිය සටහනකි. ඒ එහි සිටි රැඳවියන් පල්ලෙකැලේට රැගෙන යාමට පෙර එහි සිටි රැඳවියන් සංඛ්‍යාවය. එම සටහනට අනුව මරණීය දණ්ඩනය නියම වූ රැඳවියන් සංඛ්‍යාව 57කි. මරණීය දණ්ඩනය නියම වුවද අභියාචනා ඉදිරිපත් කළ රැඳවියන් සංඛ්‍යාව 100කි. සෙසු රැඳවියන් සම්බන්ධ වාර්තා සටහන් එහි දක්නට නැත.
‘ලොකුම පරාජය ආත්ම විශ්වාසයක් නැති වීමයි. ආත්ම විශ්වාසය ඇති පුද්ගලයාට විසඳාගත නොහැකි ප්‍රශ්නයක් නැත” ඒ බන්ධනාගාරයට ඇතුළුවෙන තැන ඇති පුවරුවකි. ඒ අනුව මෙහි පැමිණ තිබෙන්නේ ආත්ම විශ්වාසයක් නොමැති මිනිසුන්ය.
මරණීය දණ්ඩනය නියම වූවන් ඒ අඝාත අඳුරට වැටුණ කල්හි එය අවබෝධ කර ගත්තේද?
අප බෝගම්බර හිර ගෙදරට ගියේ ඒ පිළිබඳව ගවේෂණයක් කිරීමටය.
“බෝගම්බර හිර ගෙදර හිරකාරයන් බිත්තිවල එක එක වැකි ලියලා චිත්‍ර ඇඳලා තියෙනවා. ඒවා විනාශ වෙන්න කලින් අැවිල්ලා බැලුවොත් හොඳයි” මගේ සරසවි මිතුරෙක් ද වන මාර්ග සංවර්ධන අධිකාරියේ සැලසුම් නිලධාරී (මහනුවර) රවී අමරසිංහ දිනක් කීවේය. මහනුවර දිස්ත්‍රික් සම්බන්ධීකරණ නිලධාරී තුෂාර ස්වර්ණතිලක සොයුරා අවශ්‍ය පහසුකම් සලසා දුන්නේය.