Science exhibition 2081
14th school’s anniversary
Gorkha Secondary School Tulsipur Dang Rapti Zone Nepal
तुलसीपुर स्थीत गोरखा माध्यमिक विद्यालयको चौधौं बार्षिकोत्सव समारोहमा छिर्ने वित्तिकै मुल प्रवेशद्धार नजिकैको एउटा ट्रस्टमा दर्जनौं प्रकृतिका विज्ञानका चमत्कार देखिए । ती सवै चमत्कार अर्थात आविस्कार गोरखा मावि तुलसीपुरमै पढ्ने विद्यार्थिहरुका थिए । विज्ञानलाइ व्यवहारमा उतारिएको थियो, स्थानिय बस्तुको प्रयोग गरी ।
एउटा स्टलमा कृतिम मानव मुटुले शरीरमा कसरी रक्त सन्चार गर्दछ भनेर रगत पम्पिङ गरीरहेको आकृतिको थियो । एउटा खालि सिरिन्जबाट हावाको माध्यमबाट कृतिम मुटु फुल्ने र सुक्ने गरेको दृश्यथियो त्यो । ‘यो हामी दुइ वहिनिको प्रोजेक्ट वर्क हो, हामीदुइले मिलेर यो बनाएकाहौं। कक्षा ७ र कक्षा ११ मा विज्ञान विषय लिएर अध्ययन गरीरहेका विद्यार्थि लक्षु र ललिता भट्टराइले भने । अनिअर्को नजिकैको स्टलमा महिलाहरुमा हुने मासिक धर्मको चक्रको चित्रबनाइएको थियो । हरेक स्टलमा चित्रसंगै आविस्कार गर्ने विद्यार्थिहरुले बार्षिकोत्सवका पाहुनाहरुलाइ व्रिफिङ गरीरहेका थिए ।
कक्षा ९ का विद्यार्थि सज्जन डांगिको टिमले बनाएको थियो, जिपलाइन । विद्युतबाट चल्ने जिप लाइनलाइ उनीहरुले वातावरणमैत्री यातायात सेवादिन सकिने रुपमा व्याख्या गरीरहेका थिए । सडक खन्दा धेरै वातावरणिय विनास हुने भएकाले जिपलाइन मार्फत मानिसलाइ यातायात सेवामात्र नभएर सामान ढुवानीमा पनि सहजताआउने भन्दै उनीहरुले अतिथिहरुलाइ सुझाइरहेका देखिन्थे । संगैको स्टलमा थियो, अटोमेटिक वाटर डिस्पेन्सर । अर्थात धारामा हातथापेपछि अटोमेटिक पानीआउने प्रविधि । फोक्सोले कसरी स्वास प्रश्वास गरेर हाम्रो शरीरको सवै भागमाअक्सिजन पुग्छ भन्ने पनिफोक्सोको क्रियाकलाप देखाइएको थियो, चित्रका माध्यमबाट ।
थरीथरीकाआविस्कार थिएनन् त्यहां । थिए परम्परागत पर्व अनुसारका गहनाहरु, जातजातीका पहिरनहरु, जातिय संस्कृतिअनुरुपमाऔजारहरु पनि विज्ञान प्रदर्शनीमा प्रदर्शन गरिएकाथिए । विद्यालयको वार्षिकोत्सवमा कतिजनाको सहभागिता भयो भनेर तस्वीर सखित ल्यापटपमा रेकर्ड गर्ने प्रविधि समेत विद्यार्थिहरुले बनाएका थिए । सौर्य प्रणालिको पनि सचित्रव्याख्या गरीरहन्थे विद्यार्थिहरुले । ‘हामीले सिकाएका कुरालाइ कसरी व्यवहारमै उतार्न सकिन्छ भनेर विद्यार्थिहरुलाइ प्राक्टिस गर्न लगाउछौं, सोहि अनुसार उनीहरुले यस्ता चमत्कारहरु निर्माण गरेकाहुन्’, गोरखा माविका विज्ञान संकायप्रमुख विष्णु भण्डारीले भने । गोरखा स्कुलले करीवदशक अघिदेखिआफ्नो बार्षिकोत्सवमा यसरीनै विज्ञान प्रदर्शनीलाइ महत्वदिएको विद्यालयका प्राचार्य विजयमान जिएमले बताए ।
त्यसो त बार्षिकोत्सवको रौनककला संस्कृति, कविता र अन्य प्रस्तुतीले बढाएको थियो । बार्षिकोत्सवमा थुप्रै अतिथि बोलाएर शुभकामना मन्तव्य दिएर बार्षिकोत्सव मनाउने परम्परा भन्दाअलि फरक शैलिमा गोरखा मावि तुलसीपुरले बार्षिकोत्सव मनाएको छ । बार्षिकोत्सवकै अवसरमा झरना सापकोटाको ‘मेरो पहिलो महिनावारी’बोलको कतिवाले सवैलाइ भावुक एवं लज्जित बनाएको थियो । उनको प्रस्तुतीमा महिलाहरुलाइ मासिक श्राव भएका वेला परीवार र समाजले कस्तो व्यवहार गर्छन भन्ने सन्देश दिएको थियो । अनि सत् व्यवहार गर्न सुझाएको पनि थियो ।
तुलसीपुरका नगरप्रमुख टिकाराम खड्काको प्रमुखआतिथ्यमा भएको बार्षिकोत्सव कार्यक्रममा गोरखा ग्रुपका सिइओ नोवल जिएमले गोरखा ग्रुपले दाङमा जम्मा चारवटा स्कुल सन्चालन गरीरहंदा दश हजार विद्यार्थिलाइ जिम्मा लगाइएकोमा गौरवको अनुभुति भएको बताए । साथै दंगालिले दिएको यो शैक्षिक जिम्मेवारीलाइअझै दरिलो बनाउन गुणस्तरीय एवं समय उपयोगी शिक्षामा गोरखाग्रुप प्रतिवद्ध रहेको बताए । शिक्षा राम्रो हुन शिक्षक विद्यार्थि र अभिभावक वीच त्रिकोणात्मक संबन्ध र हातेमालो हुन आवस्यक रहेकाले गोरखाग्रुपले सोहि अनुरुपको शैक्षिक गन्तव्य तय गरेको पनि उनको अभिव्यक्ति थियो ।
गोरखा ग्रुपका संस्थापक अध्यक्ष मानवहादुर बुढाको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रममा शिक्षा क्षेत्रकाअभियन्ताहरु एवं गोरखा स्कुल सन्चालकहरुको बाक्लो उपस्थीति रहेको थियो । कार्यक्रममा विशिष्ठ अतिथिका रुपमा तुलसीपुर उपमहानगरपालिका-६ काअध्यक्ष बर्षात भण्डारी, गोरखाग्रुप तुलसीपुरका अध्यक्ष विष्णु घर्तिमगर, राष्ट्रिय परीक्षावोर्डका अध्यक्ष कमल अर्याल, राप्ती ववइ क्याम्पसका प्रमुख गणेश पार्धेलाइ आमन्त्रण गरिएको थियो । विद्यालयका शिक्षक पुर्ण विक्रम डांगी र कमल भण्डारीले सहजीकरण गरेको कार्यक्रममा विद्यालयका प्राचार्य विजय जिएमले विद्यालयको बार्षिक प्रतिवेदन प्रस्तुत गरेका थिए ।
सो विद्यालयका एकेडेमिक डाइरेक्टर दुर्गा वहादुर केसीको स्वागत मन्तव्यबाट सुरु भएको सो कार्यक्रममा गोरखा माध्यमिक विद्यालयको मुखपत्र पनि विमोचन गरिएको थियो ।